Görev tipi emir
Görev Tipi Emir (Almanca: [Aufrag ve Taktik'ten türeyen] Auftragstaktik), rütbece üst olan subayın astı olan komutanlara oldukça açıkça ifade edilmiş biçimde, içerisinde zaman aralığı ve görevi başarıyla tamamlamak için gerekli olan kuvvetler gibi yüksek seviye detayları içerecek biçimde emirler verdiği bir komuta ve yetki verme metodudur. Ast komutanlara planlama inisiyatifi ve icra özgürlüğü verilirdi ve kendileri verilen görevde başarıya ulaşmak için kullanacakları metodları bağımsız biçimde seçerdi. Bu durum, sahada daha hızlı karar almaya olanak vermekle birlikte yüksek komuta kademesini stratejik tabloya konsantre olmak üzere taktik detayları yönetme konusunda serbest bırakacak biçimde operasyonel ve taktik seviyede komutada büyük bir esneklik sağlıyordu. Bu, bir ast komutana ne yapacağına dair inisiyatif tanımayan "Befehlstaktik"le bir çelişki teşkil eder.
Görev tipi emirlerin başarısı için ast komutanların emirlerin amacını anlaması ve bağımsız davranabilecek biçimde eğitilmiş olması gereklidir. Doktrinin başarısı astın emri veren kişinin amacını anlamasında ve kendisinin, eylemlerinde diğer yönlendirmelere ve alınan emirlere ihlal teşkil eden bir durum bulunsa dahi hedefe ulaşmaya yönelik isteklerinde yatar. Doktrinlerinde somut bir bütün halinde görev tipi emir kavramı bulunmayan ordularda emirlere itaatsizlik etme riskini almak veya görevin olağan icrası esnasında kısıtlamaları sorgulamak kimi zaman bu davranışı mümkün kılan ve ödüllendiren belirli bir tür yenilikçi kültürü teşvik eden elit birliklerle ilişkilendirilir.
Görev tipi emir, 19. Yüzyıl'dan itibaren Alman Silahlı Kuvvetleri'nin askerî taktilerinin merkez bileşeniydi. Görev tipi emir Amerika,[1][2] Kanada,[3] Hollanda ve İngiliz [4] ordularındaki komuta kademelerince her zaman kullanılmamakla birlikte kullanılmıştır.
İsim olarak Auftragstaktik terimi doktrinin Normaltaktiker'yı savunan karşıtları tarafından bulunmuştur. Aslında Auftragstaktik terimi dil bilgisi açısından bir liderlik ve yetki verme yönteminden çok belirli bir taktik tipine değiniyor gibi gözükmektedir. Bu yüzden modern Alman Ordusu'nda, Bundeswehr, Auftragstaktik terimi yerine Führen mit Auftrag terimi kullanılmaktadır. Fakat daha eski ve daha kısa olan resmi olmayan terim daha geniş çaplı kullanılmaktadır.[5]
Etimoloji
Almanca kelime, hiçbir zaman Alman Ordusunun resmi leksikonunun bir parçası olmamış, İngilizceye çevrildiğinde (Mission-type tactics) etkisinin bir kısmını kaybediyor. Kelime müstakil biçimde bir dizi taktiği betimlemiyor ve kesinlikle ne operasyonların taktik düzeyiyle ne de liderlik yöntemiyle sınırlı kalmıyor. Fakat içerisinde bir komuta stilini de barındırıyor: "emri/görevi başarıyla yerine getirmeye odaklanmış taktikler". Bu durum, Auftragstaktik'in Befehlstaktik'e ("verilen bir dizi emri icra etmeye odaklanmış taktikler") taban tabana zıt olduğunu göstermektedir. Doğrudan emirler Alman askeriyesinde bir istisnadır ve yüksek komuta seviyesinden takım düzeyi komutaya kadar görevler standart liderlik aracıdır.
Almanya'da 1891 ve 1914 arası görev tipi emir konseptini belirtmek için Freies Verfahren ("serbest metod"), Freie Taktik ("serbest taktikler"), Auftragsverfahren ("görev metodu"), Individualverfahren ("bireysel metod") ve Initiativverfahren ("inisiyatif metodu") gibi birçok farklı terim kullanıldı.[6]
Özellikleri
Bu komuta ve yetki verme metodunun bir hayati özelliği olarak ast komutanlar kendilerine verilen emrin amacını anlamış, bu komutanlara düzgün rehberlik edilmiş olmalı ve inisiyatif alabilme anlayışı kazandırılmış biçimde eğitim almış olmaları gerekmektedir. Diğer taraftan üst komutanlar astlarına gerekenden fazla emir vermemeli (verilen her yeni emir, emri alan komutan üzerinde fazladan bir kısıtlama olarak addedilir) ve komutlarının ifadesinde titiz, açık ve kısa ve öz olmalıdır.
Doktrinin başarısı emri alan kişinin, emri veren kişinin amacını kavrayışında ve emrin ana fikrini oluşturan amaca ulaşmak için, diğer yönlendirmelere veya aldıkları emirlere zıt düşse dahi, bulunacağı eylemlerde yatar. Görev tipi emir, görevi başarıyla tamamlama doğrultusunda geçmiş kısıtlamaları ihlal etme ihtimalini varsayar. Bu kavram, merkezi olmayan bir komuta kültüründe en kolay sürdürülebilen kavramlardan biridir. Bu kavram, her düzeyde bir astın yalnızca beklendik biçimde davranmasına yani yalnızca verilen ayrıntılı emirleri takip etmek üzere eğitildiği organizasyonel yapılara terstir.
Klasik Alman Auftragstaktik yaklaşımı, her komutanın atandığı görevin üzerindeki iki komuta kademesinde etkin bir şekilde görev yapacak şekilde eğitilmesini gerektiriyordu: bir takım komutanından, Alman Ordusu'nda genelde astsubaylar bu kademede görev yapardı ve yapıyorlar, gerektiği taktirde tabur harekâtını kontrol etmesi beklenebilirdi.
Kaynakça
- ^ United States Army (2003). Mission Command: Command and Control of Army Forces. Washington, D.C.: Headquarters, United States Department of the Army, Field Manual No. 6-0.
- ^ United States Marine Corps (1996). Command and Control. Washington, D.C.: Department of the Navy, Headquarters, United States Marine Corps, Doctrine Publication MCDP 6.
- ^ Canada Department of National Defence (1996). Conduct of Land Operations – Operational Level Doctrine for the Canadian Army. Publication B-GL-300-001/FP- 000. Ottawa, Ontario: Queen's Printer.
- ^ Army of the United Kingdom (2005). Land Operations. Shrivenham, UK: United Kingdom Ministry of Defence, Director General, Development, Concepts, & Doctrine, Publication AC 71819.
- ^ Widder, Werner (September–October 2002). "Military Review" (PDF). www.armyupress.army.mil. 22 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Haziran 2024.
- ^ Leistenschneider, Stephan (2002). Auftragstaktik im preußisch-deutschen Heer 1871 bis 1914. Hamburg: E.S. Mittler and Sohn.
