Gömme çörek

Gömme çörek (külbastı), genellikle Akdeniz Bölgesi'nin Taşeli yöresine ait yöresel bir yiyecektir. Genellikle akşam oturmalarında, aile bireyleri ya da komşular davet edildiğinde yapılır.

Hamur, kül içine gömülerek pişirildiğinden adına "gömme" ya da "külleme" denilmiştir.^[1]

Un, su, melengiç, soğan ve tuzdan yapılan gömme çöreğin hazırlanışı ve yapılışı bir hayli zahmetlidir. Bir kap içine yeteri kadar un konup, içine bir miktar su, bir miktar da tuz koyarak elde edilen hamur, el ile oğularak ovularak kulak memesi yumuşaklığına getirilir. Öte yandan, yeteri kadar cırtlık (melengiç) bir tavada kavrulur, sonra da, öğütme veya sürtme taşı diye adlandırılan taşta sürtme el taşı ile iyice öğütülürerek kulak memesi yumuşaklığına getirilip bir kaba alınır. Daha önceden ince ince doğranarak ve bir tavada kavrulmuş olan bir miktar kuru soğan, öğütme taşında sürtülüp bir kap içine alınan melengiçin içine konup güzelce karıştırılır. Elde edilen bu karışım, gömme çörekde iç malzemesi olarak kullanılacaktır. Ekmek açma tahtası (senit) diye adlandırılan aygıtta yapılan hamurdan büyükçe 2 tane beze yapılır ve bunların her biri 1 cm kalınlığında açılır. Ekmek açma tahtasında ilk açılan hamurun üstüne hazırlanan iç, hamurun bütün yüzeyine iyice yayılır. Sonra, diğer beze açılır ve üzeine iç dökülen bezenin üzerine kapatılır ve bezenin kenarları parmak uçları ile iyice bastırılarak alttaki bezeye yapışması sağlanır. Bu işler yapılırken, önceden yakılan ocaklık içindeki odunların bir kısmı köz bir kısmı da kül haline gelmiştir. Ocaklıktaki köz ve küller bir tarafa kürünüp ocaklığın zemini hafif nemli bir bez ile güzelce temizlenir. Hamur çörek, temizlenen zemine konup üzeri önceden kenara alınan kül ve közlerle tamamen örtülür. Ocaklıkta kül ve közlerin altına gömülen hamur çörekin pişmesi için 15-20 dakika beklenir. Hazırlanan hamur burada piştikten sonra bir tepsi içine alınıp bir bıçak ile dilimlere ayrılır ve çay iyi ile birlikte servis yapılır.