Ekmek, çeşitli tahıl unundan yapılmış hamurun ateşte, sac üzerinde, tandırda, fırında veya tepside pişirilmesiyle hazırlanan temel gıda. Tek başına tüketilebildiği gibi, yemeğin yanında veya yemeklere ya da yağlara banarak da tüketilebilmektedir.
Gömeç, Balıkesir ilinin Ege Denizi kıyısındaki bir ilçesi. Yüzölçümü ile Balıkesir'in en küçük ilçesi konumundadır. Kuzeyinde ve batısında Burhaniye, kuzeybatısında Edremit Körfezi, güneyinde Ayvalık, güneydoğusunda ise İzmir'in Bergama ilçesi ile sınırı bulunmaktadır. 2023 nüfus istatistiklerine göre toplam nüfusu 17.556 olan ilçe; Marmara, Balya ve Savaştepe'nin ardından en az nüfuslu dördüncü ilçesidir.
Yufka ya da sac ekmeği baklava, börek yapımında kullanılan yufka hamurunun saç üzerinde gevreyene kadar hafifçe pişirilmesi ile elde edilir.
Lavaş, genellikle mayalı, geleneksel olarak tandır ya da sacda pişirilen, Güney Kafkasya, Batı Asya ve Hazar Denizi'ni çevreleyen bölgelerin mutfaklarında yaygın olan ince bir yassı ekmektir. Lavaş, Ermenistan, Azerbaycan, İran ve Türkiye'de en yaygın ekmek türlerinden biridir. Geleneksel tarif, tandır yerine bir döküm tava veya wok kullanılarak modern mutfağa uyarlanabilir.
Kökeni Sanskritçe’den gelen İngilizce çorba (soup) kelimesi, ‘iyi beslenme’ anlamı taşır. Yaklaşık 10 bin yıl öncesinde çorba hazırlandığını ve içildiğini gösteren kayıtlar bulunmaktadır. Çinde 2400 yıllık çorba arkeologlar tarafından Şian antik kentinde bulundu. İnsanlığın çorbayla tanışması, MS 3. yüzyıla rastlıyor. O devrin azizlerinden olan St. Patroklus, arpa ekmeğini suya batırıp üstüne tuz serperek yermiş. Bu daha sonraları, karanlık çağlardan itibaren Avrupa'nın beslenme sistemine girecek çorbanın ilk hali olarak karşımıza çıkıyor. Avrupa'da alta ekmek koyup, üstüne su veya etsuyu dökerek yapılan çorba çeşidi bugün Fransızlar'ın ünlü soğan çorbası olarak hala yerini koruyor
Mısır ekmeği, mısır unu ile yapılan bir ekmek çeşididir. Mısır unu içerisine tuz, süt ve az miktarda şeker eklenerek mayalandıktan sonra ya fırında ya da kızartma olarak pişirilir. Kimyon ve pul biber gibi baharatlar ise isteğe bağlı eklenebilir.
Efkaristiya, Evharistiya, Komünyon ya da Rabbin Sofrası, Hristiyanlıkta İsa'nın çarmıha gerilmeden önceki gece havarileri ile yediği Son Akşam Yemeği'nin anıldığı ayindir. Roma Katolikleri tarafından Missa Ayini adıyla ifade edilir. İsa'nın bu yemekte havarilere ekmek verirken "Bu benim bedenim" ve şarap verirken "Bu benim kanım" dediğine inanılır. Bu nedenle -özellikle Hristiyan olmayanlar tarafından- Ekmek-Şarap Ayini olarak da bilinir. Efkaristiya ayini bazı kiliselerde haftada bir kez, bazılarında ise yılda birkaç kez düzenlenir.
Çörek, az yağlı, yumurtalı, bazı çeşitleri şekerli bazıları ise tuzlu, gevrekçe bir hamur işi türü. En bilinen örnekleri ay ve paskalya çörekleridir. Kahramanmaraş şehrine ait olan Maraş Çöreği coğrafi işaret almıştır.
Ramazan pidesi, Türk mutfağında yer alan, Ramazan ayına özgü olan bir çeşit mayalı ve yassı ekmektir.
Cemita Meksika'daki Puebla bölgesine ait bir çeşit ekmek. Cemita ekmeği Cemita poblana olarak da adlandırılmaktadır. Bu isim ekmeğin menşei olan Puebla'dan kaynaklanmaktadır. Cemita tipik olarak üzeri susamla kaplı bir ekmektir. Yumurta ihtiva ettiğinden ötürü bir çeşit Fransız ekmeği olan briocheye benzetilmektedir. Yumurta haricinde cemita yapımında dilimlenmiş avakado, et, beyaz beynir, soğan, Paalo bitkisi, salsa sosu kullanılır. Günümüzde New York, Los Angeles gibi büyük şehirlerdeki Meksika restoranlarında sıklıkla kullanılmakta ve tüketilmektedir.
Totopo, Meksika mutfağına ait bir çeşit ekmek. Şekil olarak düz, yuvarlak veya üçgen şeklinde olabilir. Üzerinde küçük delikler bulunur. Tortilla ile aynı ürünlerden üretilmekle beraber, totopaya haşlanarak elde edilmiş mısır lapası ilave edilir. Totopa, Meksika'nın yerli halklarından olan Zapoteklerin kültürünün bir parçasıdır ve yoğun olarak yaşadıkları Oaxaca bölgesinde meşhurdur.
Meksika ekmekleri ve diğer unlu mamuller, yüzyıllarca süren deneylerin ve çeşitli Avrupa fırıncılık geleneklerinin etkisinin harmanlanmasının sonucudur. Buğday ve buğday kullanılaraka pişirilen ekmek, Meksika'ya İspanyolların fethi zamanında geldi. Meksika ekmekleri üstünde en çok etkisi olan kültür ise Fransız kültürüdür. Fransız bagettinden türetişmiş bolillodan, bir Fransız brioche'undan türetilmiş concha'ya kadar, Meksika'da ekmek ile ilgili terminoloji bile Fransızcadan gelir. Bir muhallebi türü olan budín veya ekmek pudingi için su banyosu anlamına gelen baño maría, Fransızca bain-marie kelimesinden gelir. Ülkede buğday tüketimi hiçbir zaman mısır tüketimini geçememiş olsa da, buğday hala temel bir gıdadır ve günlük yaşamla özel ritüellerin önemli bir parçasıdır. Meksika, Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri'nden çeşitli ekmek türlerini benimserken, ülkede yapılan yüzlerce ekmek çeşidinin çoğu yerli geliştirildi. Ancak, Meksika evlerinde ya çok az hamur işi pişirilir yapılır ya da hiç yapılmaz. Bunun yerine Meksikalılar, kolonyal dönemden beri unlu mamullerini fırınlardan satın alırlar.
Has ekmek Türk ve Osmanlı mutfağında bulunan bir çeşit ekmektir. Osmanlı mutfak narh (kayıt) defterlerinde has ekmeğin hamuruna anason ve rezene suyu katıldığına dair bilgilere rastlamaktayız. Fatih döneminde ise yapılan has ekmeğin hamuruna eritilmiş kuyruk yağı da kimi zaman ilave edilmiştir.
Beç ekmeği Osmanlı mutfağında bulunan bir çeşit ekmektir. 17. yüzyılda padişahlar için yapılan Viyana ekmeğidir. Francalaya benzer.
Ekmek dolması, Fodula veya nân-ı harcî, Osmanlı mutfağında olan bir çeşit dolmadır. Ege yöresi lezzetlerinden olan ekmek dolmasının ekmeği, diğer ekmek türlerinden farklı olarak, daha yumuşak bir hamurdan hazırlanır. Hamurun yumuşak olması için ise, içine şerbet eklenir.
Favniyye, ekmek tatlısı, yumurtalı ekmek tatlısı ya da kabartlama, Osmanlı mutfağında ekmekten yapılan bir çeşit yiyecektir. Kitâb-ı Me’kûlât'da tarifi verilmiştir. Osmanlı mutfağında kabartlama çeşidi ayrıca yapılmaktadır.
Rummâniyye veya Nar Ekşili Et Yemeği bir çeşit et yemeğidir. Osmanlı mutfağında, Memlûk mutfağında ve Abbâsî mutfağında yapılan yemektir.
Bizans mutfağı, Bizans İmparatorluğu mutfak kültürüdür.
Cihanbeyli gömeç ekmeği ekşi mayalı ekmektir. Daire şekillidir. Keveke taşından yapılmış kara fırınlarda pişirilir. Cihanbeyli gömeç ekmeği 17.10.2022 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Sinçü (سنجو) bir çeşit yassı ekmektir. Dîvânu Lugâti't-Türk'de somunla yufka arası bir çeşit pide olarak geçen bu ekmek, ne yufka kadar ince ve geniş, ne de somun kadar kalındır. Yapılışı itibarıyla bugünün pidesini andırmaktadır. Sinçü Türklerin Anadolu’ya gelmeden önce yaptıkları bir ekmek çeşididir. Selçuklu Anadolusu’nda da yapımına devam edildi. Selçuklu Anadolusu’nda sinçü yufka gibi genellikle uzun yapılmaktaydı.