İçeriğe atla

Gábor Laurenczy

Gábor Laurenczy - Macar- İsviçreli kimyager ve akademisyen . Lozan Federal Politeknik Okulu'nda Fahri Profesördür . Macar Bilimler Akademisi'nin harici üyesi olan bir akademisyendir.[1][2]

Laurenczy'nin araştırma ilgi alanları reaksiyon kinetiği alanında olup, esas olarak küçük moleküllü hidrojen depolama, hidrojenasyon ve katalitik aktivasyon konularına odaklanmaktadır. Macar Kimya Derneği'nden Rudolph Fabinyi Anma Ödülü'nü almıştır.[3][4]

Eğitim

Laurenczy, Kimya alanında yüksek lisansını 1978 yılında Kossuth Üniversitesi'nden (Debresen, Macaristan) aldı. Daha sonra 1980 yılında aynı kurumda inorganik kimya alanında doktorasını tamamladı.[2]

Kariyer

Laurenczy akademik kariyerine 1984 yılında Kossuth Üniversitesi'nde yardımcı doçent olarak başladı. 1985 yılında İsviçre'ye (UNIL) taşındı. 1991 yılında habilitasyonunu tamamladı (Macar Bilimler Akademisi, Budapeşte). Aynı yıl Lozan Üniversitesi'ne eğitim profesörü olarak atandı, daha sonra 1997 yılında aynı kurumda eğitim ve araştırma profesörü olarak atandı. Ayrıca 2007 yılında Bourgogne Üniversitesi'nde misafir profesör olarak görev yaptı. 2010 yılında Lozan Federal Politeknik Okulu'na profesör olarak atandı ve 2019 yılına kadar bu görevi sürdürdü. 2019 yılı itibarıyla Lozan Federal Politeknik'te fahri profesördür. 2022 yılında Macaristan Bilimler Akademisi'nin harici üyesi seçildi.[2]

Laurenczy, hidrojen depolama ve üretimi, küçük moleküllerin katalitik aktivasyonu, orta ve yüksek basınçlı ekipmanlar, demir katalizörlerinin geliştirilmesi ve suda çözünebilen bileşiklerle reaksiyonlar üzerine yaptığı çalışmalarla tanınmaktadır.[5][6] Demirli asitten hidrojen üretimi ve karbondioksitin asidik miktarlarda hidrojenasyonu da dahil olmak üzere birçok projenin patentine sahiptir.[7] Aynı zamanda kitap bölümleri ve hakemli dergilerdeki makaleler de dahil olmak üzere çok sayıda yayının yazarıdır.[8]

Ödüller

  • 2022 - Rudolph Fabinyi Anma Ödülü, Macar Kimya Derneği

Kaynakça

  1. ^ "Az MTA köztestületének tagjai". 2 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ a b c "EPFL People – Gabor Laurenczy". EPFL People. 24 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2024. 
  3. ^ "Fabinyi Rudolf Emlékérem díjazottjai". 3 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2024. 
  4. ^ Papageorgiou, Nik (5 Mayıs 2022). "Double honors for Gabor Laurenczy". 22 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2024. 
  5. ^ Federsel, Christopher; Boddien, Albert; Jackstell, Ralf; Jennerjahn, Reiko; Dyson, Paul J.; Scopelliti, Rosario; Laurenczy, Gabor; Beller, Matthias (10 Aralık 2010). "A well-defined iron catalyst for the reduction of bicarbonates and carbon dioxide to formates, alkyl formates, and formamides". Angewandte Chemie International Edition. 49 (50): 9777-9780. doi:10.1002/anie.201004263. PMID 21069647. 15 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2024. 
  6. ^ Fellay, Céline; Dyson, Paul J.; Laurenczy, Gábor (22 Haziran 2008). "A viable hydrogen-storage system based on selective formic acid decomposition with a ruthenium catalyst". Angewandte Chemie International Edition. 47 (21): 3966-3968. doi:10.1002/anie.200800320. PMID 18393267. 13 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2024. 
  7. ^ Hydrogen production from formic acid. 22 Haziran 2008. 16 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2024. 
  8. ^ "Gabor Laurenczy". scholar.google.com. 22 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Henry Taube</span>

Henry Taube, FRSC Kanada asıllı Amerikalı kimyager. 1983 yılında, "özellikle metal komplekslerindeki, elektron transfer reaksiyonlarının mekanizmaları üzerine çalışmaları için" Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">George Olah</span> Macar kimyager (1927 – 2017)

George Andrew Olah, Macar-Amerikalı kimyager. Olah'a 1994 yılında Nobel Kimya ödülü verildi. Ayrıca ona Priestley Madalyası verilmiştir. En yüksek onur Amerikan Kimya Derneği tarafından verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Cyril Hinshelwood</span> İngiliz kimyager (1897-1967; Nobel Kimya Ö. 1956)

Cyril Norman Hinshelwood, İngiliz kimyager, Nikolay Semyonov ile birlikte 1956 yılı Nobel Kimya Ödülü sahibi akademisyen. Özellikle kimyasal tepkime mekanizmaları üzerine çalışmalarıyla tanınmıştır. Hidrojen'in yanması, oksijen'in su oluşturması gibi zincir tepkimelerin tepkime hızı ve mekanizmaları üzerine araştırmalar yapmıştır. Son dönem araştırmaları daha sonra antibiyotik araştırmalarında kullanılacak bakteriyel hücre duvarlarında meydana gelen kimyasal değişiklikler üzerine olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">1848 Macar Devrimi</span>

1848 Macar Devrimi, Macaristan'da 1848-1849 Macar Devrimi ve Bağımsızlık Savaşı olarak da bilinir. 1848'deki birçok Avrupa Devriminden birisi ve 1848'de Habsburg bölgelerindeki diğer devrimler ile yakından bağlantılıdır. Devrim başarısız olmasına rağmen, Macaristan'ın modern tarihindeki en önemli olaylardan biridir ve modern Macar ulusal kimliğinin temel taşını oluşturur. Devrimin patlak vermesinin yıldönümü olan 15 Mart, Macaristan'ın üç ulusal bayramından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Enantiyoselektif sentez</span>

Enantiyoselektif sentez ya da asimetrik sentez, bir kimyasal sentez şeklidir. IUPAC, bir veya daha fazla yeni kiralite elementinin bir substrat molekülünde oluşturulduğu ve stereoizomerik ürünleri eşit olmayan miktarlarda üreten kimyasal reaksiyon olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Gábor A. Somorjai</span> Amerikalı kimyager

Gabor A. Somorjai Macar bilim insanı. Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'de kimya profesörü olarak çalışmaktadır ve yüzey kimyası ve katalizde, özellikle metal yüzeylerin katalitik etkileri alanında önde gelen bir araştırmacıdır. Alandaki katkılarından dolayı Somorjai, 1998 yılında Wolf Kimya Ödülü, 2002 yılında Linus Pauling Ödülü, in 2000, the National Medal of Science 2008 yılında Priestley Ödülü, 2010 yılında Temel Bilimlerde BBVA Vakfı Bilgi Sınırları Ödülü ve 2013 yılında Kimyasal Bilimlerde NAS Ödülü'nü kazanmıştır. En son Nisan 2015'te Amerikan Kimya Topluluğu'nun William H. Nichols Madalyası ile ödüllendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Harry B. Gray</span> Amerikalı kimyager

Harry Barkus Gray ,Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü'nde Arnold O. Beckman Kimya Profesörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Omar M. Yaghi</span> Amerikalı kimyager

Omar M. Yaghi, Berkeley California Üniversitesi'nde James ve Neeltje Tretter Kimya Bölümü Profesörü ve ABD Ulusal Bilimler Akademisi'nin seçilmiş bir üyesidir.

Gilbert Stork, organik kimya ile ilgilenen bir bilim insanıydı.

Stuart L. Schreiber, Broad Enstitüsü'nün kurucu ortağı olan Harvard Üniversitesi'nde çalışan bilim insanıdır. 2016 yılında, Wolf Kimya Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sandviç bileşik</span>

Sandviç bileşik, organometalik kimyada iki aren ligandına haptik kovalent bağlarla bağlanmış bir metal içeren kimyasal bir bileşiktir. Arenler, CnHn formülüne, ikame edilmiş türevlere (örn. Cn(CH3)n) ve heterosiklik türevlere (örn. BCnHn+1) sahiptir. Metal genellikle iki halka arasında yer aldığından "sıkıştırılmış" olduğu söylenir. Özel bir sandviç kompleksi sınıfı, metalosenlerdir.

Steven Victor Ley, Cambridge Üniversitesi Kimya Bölümü'nde Organik Kimya Profesörü. Cambridge Trinity College üyesi. Kraliyet Kimya Derneği (2000–2002) Başkanı. Ocak 2002'de Britanya İmparatorluk Nişanı verildi. 2011 yılında The Times tarafından "İngiliz bilimindeki en önemli 100 kişi" listesine dahil edildi.

<span class="mw-page-title-main">ELTE Beşeri Bilimler Fakültesi</span>

Eötvös Loránd Tudományegyetem (ELTE) Beşeri Bilimler Fakültesi, Budapeşte, Macaristan'daki Eötvös Loránd Üniversitesi'nin en eski fakültesidir. 1635 yılında Estergon Kardinal Başpiskoposu Macaristan Prensi Primat Péter Pázmány tarafından kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Valentine Telegdi</span> Amerikalı fizikçi (1922 – 2006)

Valentine Louis Telegdi, Macar asıllı Amerikalı fizikçi. Parçacık fiziği, atom fiziği ve anormal manyetik dipol moment üzerinde çalışmalar yapmıştır.

Fred Basolo, Amerikalı bir inorganik kimyagerdir. Doktorasını 1943 yılında Urbana, Champaign'deki Illinois Üniversitesi'nde Profesör John C. Bailar, Jr. yönetiminde tamamlamıştır. Basolo profesyonel kariyerini Northwestern Üniversitesi'nde geçirdi. Koordinasyon kimyası, organometalik ve biyoinorganik kimya alanlarında 400'den fazla makale yayınlayarak üretken bir şekilde katkıda bulunmuş, birçok doktora öğrencisine danışmanlık yapmıştır. Meslektaşı Ralph Pearson ile birlikte, koordinasyon bileşiklerini içeren mekanizmaların önemini aydınlatan etkili "Anorganik Reaksiyonların Mekanizmaları" monografisini yazdı. Ligand alan teorisi ve fiziksel organik kimya kavramlarını bütünleştiren bu çalışma, koordinasyon kimyasının oldukça tanımlayıcı doğasından daha nicel bir bilime geçişin sinyallerini verdi.

Marta Catellani, 1997 yılında Catellani reaksiyonunu keşfetmesiyle tanınan İtalyan bir kimyagerdir. 2016 yılında Avrupa Bilimler Akademisi'ne seçilmiştir. Catellani 2019 itibarıyla profesör olarak görev yapıp Organik Kimya Bölümü'ne başkanlık yaptığı Parma Üniversitesi'nden 1971 yılında kimya alanında doktora derecesini almıştır.

Gayriresmi olarak Peggy Etter olarak bilinen Margaret Cairns Etter, kristalli organik bileşikler için katı hal kimyasının geliştirilmesine katkıda bulunan Amerikalı kimyagerdir. Organik bileşiklerdeki hidrojen bağlarıyla temasları karakterize eden ve sınıflandıran çalışmalarıyla tanınır. Onun "aydınlanmış hayal gücü, yenilikçi yaratıcılığı ve bitmek bilmeyen coşkusu" organik kimyanın birçok alanında "dönüştürücü bir etki" olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Wilhelm Rudolph Fittig</span>

Wilhelm Rudolph Fittig – ö. 19 Kasım 1910), Alman kimyagerdir. Pinakol birleştirme reaksiyonunu, mesitilen, diasetil ve bifenili keşfetti. Fittig, sodyumun ketonlar ve hidrokarbonlar üzerindeki etkisini inceledi. Alkilbenzenlerin sentezi için Fittig reaksiyonunu veya Wurtz-Fittig reaksiyonunu keşfetti, benzokinon için bir diketon yapısı önerdi ve kömür katranından fenantren izole etti. İlk laktonları keşfedip sentezledi ve piperin naftalin ve florenin yapılarını araştırdı.

<span class="mw-page-title-main">Vladimir Markovnikov</span> Rus kimyager

Vladimir Vasilyeviç Markovnikov aynı zamanda Markownikoff olarak da yazılır., Rus kimyager ve Markovnikov kuralı'nı bulan bilim insanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Éva Ruttkai</span>

Éva Ruttkai, Macar aktris.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.