| Dosya Uzantısı: | .gz, .tgz, .tar.gz |
|---|---|
| MIME tipi: | application/x-gzip |
| Sahibi: | Jean-loup Gailly ver Mark Adler |
| Biçim tipi: | veri sıkıştırma |
Gzip, GNU zip'in kısa yazılışıdır. GNU yazılımı dosya sıkıştırma programıdır. Yapımcıları Jean-loup Gailly ve Mark Adler dır. İlk sürümü 0.1 olup 31 Ekim 1992 yılında yayınlandı. Bir diğer sürümü olan 1.0 ise Şubat 1993 yılında yayınlandı. Gzip tipinde sıkıştırma için en uygun program Gunzip'tir.
Arşiv biçimleri | |
|---|---|
| Yalnızca arşivleme |
|
| Yalnızca sıkıştırma | |
| Arşivleme ve sıkıştırma | |
| Yazılım paketleme ve dağıtım | |
| Belge paketleme ve dağıtımı |
|
İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.
Debian, 1993 yılında başlatılmış, Dünya'nın çeşitli bölgelerindeki gönüllüler tarafından hazırlanan; GNU/Hurd, GNU/Linux gibi farklı çekirdek seçeneklerine dayalı tamamen özgür bir Linux dağıtımıdır. En yaygın GNU/Linux dağıtımlarından biri konumundaki Debian, aynı zamanda Elive, Knoppix, Linux Mint, Mepis, Pardus, Parsix, Ubuntu, Peppermint OS ve Xandros gibi birçok GNU/Linux dağıtımına da kaynak teşkil etmekte ve Google başta olmak üzere iyi tanınan birçok Web sitesinde de tercih edilmektedir. Debian, farklı işletim sistemi çekirdekleriyle birlikte AMD64, ARM, DEC Alpha, i386, IA-64, PowerPC, SPARC, MIPS, HPPA, S390 gibi çok sayıda donanım platformunda da çalışabilmektedir. Desteklediği donanım ve çekirdek zenginliğinin yanı sıra Debian'ı diğer dağıtımlara nispetle özgün kılan en önemli husus, dağıtım kapsamındaki yazılımların bütünüyle özgür lisans şartlarına sahip olması, yazılım özgürlüğünü denetlemek ve sürekli kılmaya yönelik bir Debian Sosyal Sözleşmesi'nin bulunmasıdır.
GNU Genel Kamu Lisansı yaygın kullanılan bir özgür yazılım lisansı. İlk sürümü 1989 yılında Richard Stallman tarafından GNU Tasarısı için kaleme alınmıştır. Üçüncü ve son sürüm ise Richard Stallman'ın yöneticisi olduğu Özgür Yazılım Vakfı (FSF), Eben Moglen ve Yazılım Özgürlüğü Hukuk Merkezi tarafından kaleme alındı ve özgür yazılım topluluklarının çeşitli itiraz ve katkılarıyla son hâlini aldı.
AWK, Alfred Aho, Peter Weinberger ve Brian Kernighan tarafından 1977 yılında geliştirilmiş ve ilk olarak Unix Version 7 ile yayınlanmış bir programlama dilidir. C gibi derlenen dillerden farklı olarak yorumlanan bir betik dilidir ve günümüzde özellikle sed ve Kabuk programlamada kullanılmaktadır.
Veri sıkıştırma, bilgisayardaki veya belleği olan herhangi bir elektronik cihazdaki verilerin daha az yer kaplaması amacıyla sıkıştırılması anlamına gelir. Bilgisayarda, Windows işletim sistemi altında en yaygın olan veri (dosya) sıkıştırma programları WinZip ve WinRAR iken Linux sisteminde ise Gzip, Bzip2'dır.
bzip2 veya BZ2, Julian Seward tarafından geliştirilmiş özgür yazılım/açık kaynak kodlu yazılım veri sıkıştırma algoritmasıdır. Seward'ın geliştirdiği program 1996 yılında 0.15 sürümü ile kullanıma sunuldu. Veri sıkıştırıcısının istikrarı ve yaygın kullanımı zamanla arttı ve 1.0 sürümü 2000 yılının sonlarında çıktı.
PNG, "Taşınabilir Ağ Grafiği" anlamındaki (Portable Network Graphics) 'in kısaltmasıdır ve kayıpsız sıkıştırarak görüntü saklamak için kullanılan bir saklama biçimidir. PNG biçiminde paletli ya da gerçek renkte görüntüler seçimlik bir saydamlık kanalıyla saklanabilir.
GNU Privacy Guard, şifreleme yazılımı PGP yerine GPL lisanslı bir özgür yazılım alternatifidir. Özgür Yazılım Vakfı'nın GNU projesinin bir parçası olarak geliştirilmektedir ve en önemli maddi yardımını Alman hükûmetinden almıştır. GPG, IETF'nin OpenPGP standartıyla tamamen uyumludur. PGP'nin güncel sürümleri GPG ve diğer OpenPGP uyumlu sistemlerle uyumluluk göstermektedir. Aynı zamanda bazı eski sürümlerde de bu uyumluluk söz konusudur, fakat güncel sürümün tüm özellikleri eski sürümlerce desteklenmemektedir. Kullanıcıların bu uyum sorunlarını anlamaları ve bunları göz önünde bulundurarak çalışmaları gerekmektedir.
FLAC dijital sesin kayıpsız olarak sıkıştırılması için kullanılan bir ses kodlama formatıdır ve aynı zamanda referans kod çözümü uygulamasının adıdır. FLAC algoritması ile sıkıştırılmış sayısal ses orijinal boyutunun% 50-60'ına kadar indirgenebilir ve orijinal ses verilerinin özdeş bir kopyasına dek sıkıştırma yapabilir. Örneğin sıkıştırılmamış 1 dakikalık WAV dosyası boyutu yaklaşık 10 MB iken, FLAC dosyası 4,2-6,3 MB arasındadır.
7-Zip, özgür ve ücretsiz bir dosya arşivleyicisidir. 7-Zip’in Komut İstemi sürümü Unix benzeri sistemler içinde düşünülmüş hatta AmigaOS bu saydıklarımıza dahil. Aynı zamanda DOS için de uyumlu DOS Portu için veya HX-DOS genişletişicisi ile Windows komut İstemcisi'nde çalıştırılabilir. 7-zip, temel olarak 7z arşiv biçiminde çalışsa da, diğer arşiv biçimlerini de okuyabilme yetisine sahiptir. Kullanıcı yazılımın çizgesel (grafiksel) ara yüzü ile işlem yapabileceği gibi direkt komut satırından da yazılımı çalıştırarak işlem yapabilir ya da yazılıma Windows Shell ortamı benzeri platformlarla da denetim sağlanabilir. 2000 senesinde çalışmalarına başlanan 7-Zip, Igor Pavlov tarafından geliştirildi. Pazarın hâkimiyetini elinde tutan ticari rakiplerine WinZip ve WinRAR a karşı olarak ürün özgür GNU LGPL lisansı altında dağıtılmaya başlandı. Sonuç olarak ortaya ciddi bir alternatif olarak özgür ve ücretsiz bir yazılım çıktı.
Microsoft Visio, bir diyagram oluşturma ve vektör grafik uygulamasıdır ve Microsoft Office ailesinin bir parçasıdır. Ürün ilk olarak 1992 yılında Shapeware Corporation tarafından tanıtıldı. 2000 yılında Microsoft tarafından satın alındı.. Office Visio yazılımının son sürümü Visio 2019'tür.
TAR ya da bir başka deyişle tarball, açık kaynak kodlu bir belge sıkıştırma ve arşivleme biçimidir.
Kayıpsız veri sıkıştırma belirli veri sıkıştırma algoritmalarını kullanarak var olan özgün veriyi sıkıştırılmış veri olarak yeniden oluşturma işlemidir. Kayıpsız terimi herhangi bir kalite veya veri kaybı olmadan özgün veriyi tekrar elde edebilecek şekilde sıkıştırmaktır. Eğer hedef kalite veya geri dönüştürebilme değilse kayıplı veri sıkıştırma yöntemi de kullanılabilir.
GNU Affero Genel Kamu Lisansı, Özgür Yazılım Vakfı tarafından yayımlanan bir özgür lisans modelidir. GNU Genel Kamu Lisansı ile neredeyse aynı olan AGPL, ağ ortamında kullanılan web hizmetlerini kapsayıcı bir ek madde içerir.
Dosya arşivleyici veya yalnızca arşivleyici, dosyaların taşınmasını veya depolanmasını kolaylaştırmak amacıyla birden çok dosyayı bir veya birden çok arşiv dosyasında birleştiren bir bilgisayar programıdır. Dosya arşivleyiciler, arşivlerin boyutlarını küçültmek için arşiv formatlarında kayıpsız veri sıkıştırmasından yararlanabilirler.
Kdenlive özgür ve açık kaynaklı bir video düzenleme yazılımı. İlk olarak Linux için yazılmış olup sonradan Windows sürümü de yayınlanmaya başlamıştır. Linux ve Windows işletim sistemleri için kurulum gerektirmeden kullanılabilen taşınabilir sürümleri bulunur.
zlib, veri sıkıştırma için kullanılan yazılım kütüphanesidir. Jean-loup Gailly ve Mark Adler tarafından yazılmış olan kütüphane, yine onların yazdığı gzip dosya sıkıştırma programında kullanılan DEFLATE algoritmasının soyutlanmış halidir. zlib ayrıca Linux, MacOS ve İOS gibi birçok yazılımın kritik bir parçasıdır. PlayStation 4, PlayStation 3, Wii U, Wii, Xbox One ve Xbox 360 gibi oyun konsollarında da zlib kütüphanesi kullanılmaktadır.
Krusader, KDE ve Unix dünyasındaki diğer masaüstleri için gelişmiş bir ortodoks dosya yöneticisidir. Konsol tabanlı GNU Midnight Commander, GNOME masaüstü ortamı için GNOME Commander ve Windows için Total Commander dosya yöneticilerine benzer olup bunların tümünün paradigmatik özellikleri orijinal DOS için Norton Commander'a uzanır. Kapsamlı arşiv işlemleri, bağlı dosya sistemi desteği, FTP, gelişmiş arama, görüntüleyici/düzenleyici, dizin senkronizasyonunu, dosya içeriği karşılaştırmaları, toplu yeniden adlandırma vb. desteklenir.
Ark, KDE tarafından geliştirilen ve KDE Uygulamaları yazılım paketi içinde yer alan bir dosya arşivleyici ve sıkıştırıcıdır. Zip, 7z, rar, lha ve tar dahil olmak üzere, çeşitli yaygın arşiv ve sıkıştırma formatlarını destekler.
Devuan, systemd yerine sysvinit, runit veya OpenRC kullanan Debian Linux dağıtımının bir çatalıdır. Devuan, systemd gibi projeler tarafından "kilitlenmeyi" önlemeyi amaçlar ve Linux'u diğer Unix sistemlerinden ayırmaktan kaçınmak için diğer init sistemleriyle uyumluluğu korumayı hedefler.