İçeriğe atla

Gyula Andrássy

Gyula Andrássy
1855'te Gyula
Macaristan Başbakanı
Görev süresi
17 Şubat 1867 - 14 Kasım 1871
Hükümdar Franz Joseph
Yerine geldiğiBertalan Szemere
Yerine gelenMenyhért Lónyay
Kişisel bilgiler
Doğum 8 Mart 1823(1823-03-08)
Vlachovo, Macaristan Krallığı, Avusturya İmparatorluğu
Ölüm 18 Şubat 1890 (66 yaşında)
Vlachovo, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
Partisi Deák Parti
Evlilik(ler) Katinka Kendeffy
Çocuk(lar) Tivadar, Ilona, Gyula
Mesleği Siyasetçi
İmzası

Kont Gyula Andrássy de Csíkszentkirály et Krasznahorka (8 Mart 1823 - 18 Şubat 1890), Macaristan Başbakanı (1867-1871) ve ardından Avusturya-Macaristan Dışişleri Bakanı (1871-1879) olarak görev yapan bir Macar devlet adamıydı. Andrássy muhafazakardı; dış politikası, imparatorluğu, tercihen İngiliz ve Alman desteğiyle ve Türkiye'yi yabancılaştırmadan Güneydoğu Avrupa'ya doğru genişletmeye yönelikti. Slav ve Ortodoks bölgelerine yönelik kendi yayılmacı politikaları nedeniyle Rusya'yı ana düşman olarak gördü Çok etnikli imparatorluğuna bir tehdit olarak Slav milliyetçi hareketlerine güvenmedi.

Biyografi

Kont Károly Andrássy ve Etelka Szapáry'nin oğlu, Macaristan Krallığı Oláhpatak'ta (bugünkü Vlachovo, Rožňava Bölgesi, Slovakya) doğdu. Ancak doğum tarihi ve yeri biraz tartışmalıdır. Košice siciline göre Andrássy, 3 Mart 1823'te o zamanlar Kassa olarak bilinen şehirde vaftiz edildi.[1] Hükûmete karşı çıkmanın çok tehlikeli olduğu bir zamanda, siyasi muhalefete mensup liberal bir babanın oğlu olan Andrássy, çok erken yaşta kendini günün siyasi mücadelelerinin içine attı ve başlangıçta vatansever tarafı benimsedi.[2]

Kariyeri

Kont István Széchenyi, kapasitesini yeterince takdir eden ilk kişi oldu. 1845'te Andrássy, Yukarı Tisza Nehri'nin sularının düzenlenmesi için derneğin başkanı olarak atandı. 1846'da Lajos Kossuth'un gazetesi Pesti Hírlap'ta hükümet hakkında son derece eleştirel makaleler yayınlayarak dikkatleri üzerine çekti. 1848 Diyetinin Radikal adaylarından biri olarak seçildi.[2]

Macarların yenildiği Világos felaketinden sonra Andrássy Londra'ya ve ardından Paris'e göç etti. 21 Eylül 1851'de gıyabında ölüme mahkûm edildi ve Macar isyanındaki payından dolayı Avusturya hükûmeti tarafından heykeliyle asıldı[2] On yıl boyunca sürgünde, o zamanlar Avrupa diplomasisinin merkezi olan yerde siyaset okudu Görkemli dış görünümünün altında ikinci Fransız imparatorluğunun zayıflığını fark etti.[2]

Andrássy, 1858'de Macaristan'a döndü, ancak konumu hâlâ zordu Hiçbir zaman af için dilekçe vermemişti ve hem Avusturya hükûmetinin hem de Magyar Muhafazakarlarının (krallık için tam özerklikten başka bir şeyi kabul edecek olan) tüm tekliflerini kararlı bir şekilde reddetmişti[2] Ferenc Deák'ın partisini coşkuyla destekledi

1870 Fransa-Prusya Savaşı'nın patlak vermesi üzerine Andrássy, Avusturya monarşisinin tarafsızlığını kararlı bir şekilde savundu ve 28 Temmuz 1870'teki konuşmasında, Avusturya'nın elindeki konumu geri kazanmaya çalışmasının çıkarına olduğu varsayımını sıcak bir şekilde protesto etti. 1863'ten önce Almanya'da tutulmuştu. Beust'un düşüşünde (6 Kasım 1871), Andrássy onun yerine geçti Şansölyelik görev süresi çığır açıyordu[2] Beust'un Almanya'ya düşman ve Rusya'ya dost olduğu yerde, Andrássy tam tersi bir yaklaşım benimsedi Bir sorun vardı ve o da Almanya'nın İtalya'ya yakın olmasıydı, ancak İtalya ve Avusturya, sınır bölgelerini kimin kontrol edeceği konusunda anlaşmazlığa düşmüştü.

Andrássy, Alman İmparatoru I. Wilhelm ile konuşurken, 1872

"Andrássy Notu"

Andrássy (mavi üniformalı merkezde), 1878 Berlin Kongresi'nde

1878'deki Berlin Kongresinde, Avusturya'nın başlıca tam yetkili temsilcisiydi ve çabalarını Rusya'nın kazanımlarını azaltmaya ve İkili Monarşiyi büyütmeye yöneltti Kongre 13 Haziran'da açılmadan önce, Andrássy ile İngiltere Dışişleri Bakanı Salisbury Marquess arasındaki müzakereler, "6 Haziran'da İngiltere'nin, Avusturya'nın İngilizleri desteklerken, Avusturya'nın Bosna-Hersek ile ilgili tüm önerilerini kongreye getirmek üzere kabul etmesiyle sona ermişti".[3]

Daha sonra ki yaşamı

Andrássy emekli olduktan sonra hem Delegasyonlarda hem de Üst Mecliste kamu işlerinde aktif rol almaya devam etti. 1885'te, Magnates Evi'nin reform projesini sıcak bir şekilde destekledi, ancak öte yandan, 1867 Kompozisyonunun dokunulmazlığını kıskançlıkla savundu ve 5 Mart 1889'da Yukarı Meclis'teki yerinde, herhangi bir özel kurcalamaya karşı konuştu. Hayatının son yıllarında popülaritesini yeniden kazandı ve 18 Şubat 1890'da 66 yaşındaki ölümü ulusal bir felaket olarak yas tutuldu[2] Öldüğü Volosko kasabasında (bugünkü Hırvatistan'da Rijeka ile Opatija arasında) kendisine adanmış bir plaket var Amfora restoranının hemen üzerinde yer almaktadır.

O, yüzyıllar boyunca Avrupa konumunda olan ilk Macar devlet adamıydı. Magyar kodamanını modern beyefendiyle kendi içinde birleştirdiği söylendi. Sloganı şuydu: "Söz vermek zor ama yerine getirmek kolaydır."[2]

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Panslavizm</span> Fikir akımı

Panslavizm, 19. yüzyılın ortalarında kristalize olmuş bir hareket olup Slav halkının bütünlüğünü ve birliğini ilerletmekle ilgilenen siyasi bir ideolojidir. Ana etkisi, Slav olmayan imparatorlukların yüzyıllar boyunca Güney Slavları yönettiği Balkanlar'da ortaya çıkmıştır. Bunların başlıcaları Bizans İmparatorluğu, Avusturya-Macaristan, Osmanlı İmparatorluğu ve Venedik'ti. Panslavizm terimi ilk kez 1826 yılında J.Herkel tarafından kullanılmıştır. Pan-Cermenizm'den etkilenen Panslavizmin çıkışının temelinde Kırım Savaşı'nın ardından daha belirgin hale gelen Avrupa karşıtlığı yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya-Macaristan İmparatorluğu</span> 1867 ile 1918 yılları arasında Orta Avrupada var olan bir monarşi

Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Orta Avrupa'da hüküm sürmüş ve I. Dünya Savaşı'ndan sonra yıkılmış bir imparatorluktur. Bu imparatorluğu oluşturan Avusturya İmparatorluğu ve Macaristan Krallığı aslında içişlerinde bağımsız iki ayrı ülkeydi fakat dışişleri açısından, Avrupa'nın birçok ülkesinde hüküm süren Habsburg Hanedanı'na mensup tek bir Habsburg imparatoru tarafından yönetilmekteydi. Resmî para birimi Kron'du.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya İmparatorluğu</span> 1804-1867 yılları arasında Habsburg hanedanı tarafından hükmedilen Orta Avrupa toprakları

Avusturya İmparatorluğu, 1804-1867 yılları arasında Habsburg Hanedanı tarafından yönetilen Orta Avrupa topraklarına verilen isimdi.

<span class="mw-page-title-main">Alman İmparatorluğu</span> 1871den 1918e dek Almanya

Alman İmparatorluğu ya da İkinci Reich, 18 Ocak 1871'de Prusya ve diğer Küçük Alman Devletlerinin özellikle Otto von Bismarck'ın katkılarıyla, birleşmesiyle oluşan birleşik Alman devletidir. İlk imparatoru I. Wilhelm'in taç giymesiyle imparatorluk resmen kuruldu. Yeni İmparatorluğu Habsburg Hanedanı yerine Hohenzollern Hanedanı yönetti, başkent Berlin yapıldı. Yeni İmparatorluk, Avusturya'yı toprakları dışında bıraktı. 1884'ten itibaren Almanya, Avrupa dışında sömürgeler kurmaya başladı. Hızlı büyüyen ekonomisiyle, dünyanın en büyük ekonomilerinden biri oldu, ordusu ve donanmasıyla Büyük Britanya'ya kafa tutar hale geldi.

Slovakya tarihi, bugünkü Slovakya Cumhuriyeti topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Franz Joseph</span> Avusturya-Macaristan imparatoru (1830-1916; hd: 1848-1916)

Franz Joseph, 1848-1916 yılları arasında hüküm sürmüş olan Avusturya-Macaristan imparatoru. Avusturya-Macaristan'ın en uzun hüküm süren imparatorudur. 1914'te Sırbistan'a savaş açarak I. Dünya Savaşı'nın çıkmasına neden olmuş ve savaş devam ederken ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Üçlü İttifak (1882)</span> 1882den 1914e kadar Almanya, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu ve İtalya arasında kurulan ittifak

Üçlü İttifak Almanya, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu ve İtalya arasında yapılanan ve 1882'den 1914'te I. Dünya Savaşı'nın başlamasına kadar süren askeri ittifaktır. Antlaşmaya göre eğer bir üye diğer büyük güçlerden biri tarafından saldırıya uğrarsa diğerleri ona yardım edecektir. İlave olarak, İtalya kendi teşebbüslerinin doğrudan Büyük Britanya'ya karşı yapılmış olarak değerlendirilemeyeceğini beyan etmiştir. Temmuz 1902'te İttifakın yenilenmesinden kısa bir süre sonra İtalya benzer bir garantiyi Fransa'ya da vermiştir. Yine özel bir anlaşmaya göre, ne Avusturya-Macaristan ne de İtalya Balkanlar'daki statükoyu önceden diğerine danışmadan değiştirmeyecektir. 7 Ekim 1879 tarihinde Alman İmparatorluğu ile Avusturya-Macaristan İmparatorluğu arasında gerçekleştirilen İkili İttifak, bu antlaşmanın öncülü kabul edilir. Bir görüşe göre Mihver Devletleri de ardılıdır.

<span class="mw-page-title-main">Alman sorunu</span> 19. yüzyılın ortalarında Almanyanın birleşmesine ilişkin tartışmalar

Alman sorunu, 19. yüzyılda, özellikle de 1848 Devrimleri boyunca süren Almanya'nın birleşmesinin en iyi yolu hakkındaki bir tartışmadır. 1815'ten 1871'e kadar, Alman Konfederasyonu'nda 37 bağımsız Almanca konuşulan eyalet bulunuyordu. Großdeutsche Lösung tüm Almanca konuşan insanları bir devlet altında birleştirmeyi amaçlıyordu ve Avusturya İmparatorluğu ile onun destekçileri tarafından benimsenmişti. Kleindeutsche Lösung ise Avusturya'yı içermeyecek şekilde sadece kuzey Alman eyaletlerini birleştirmeyi amaçlıyordu ve Prusya Krallığı tarafından benimsenmişti.

<span class="mw-page-title-main">1848 Macar Devrimi</span>

1848 Macar Devrimi, Macaristan'da 1848-1849 Macar Devrimi ve Bağımsızlık Savaşı olarak da bilinir. 1848'deki birçok Avrupa Devriminden birisi ve 1848'de Habsburg bölgelerindeki diğer devrimler ile yakından bağlantılıdır. Devrim başarısız olmasına rağmen, Macaristan'ın modern tarihindeki en önemli olaylardan biridir ve modern Macar ulusal kimliğinin temel taşını oluşturur. Devrimin patlak vermesinin yıldönümü olan 15 Mart, Macaristan'ın üç ulusal bayramından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Menyhért Lónyay</span> Macar siyasetçi

Menyhért Count Lónyay de Nagylónya et Vásárosnamény, Macar siyasetçi. 1871 ve 1872 yıllarında Macaristan Başbakanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gyula Károlyi</span>

Gyula Károlyi de Nagykároly muhafazakâr Macar politikacı. 1931-1932 yılları arasında Macaristan başbakanlığı yapmıştır. Daha önce 191'da birkaç aylığına Szeged'de bulunan karşı devrim hükûmetine de başbakanlık yapmıştır. Başbakan olarak selefi István Bethlen'in ılımlı muhafazakâr politikasını sürdürmeye çalışsa da daha az başarılı oldu.

<span class="mw-page-title-main">István Tisza</span> Macar siyasetçi (1861-1918)

Kont István Tisza de Borosjenő et Szeged Macar siyasetçi, siyaset bilimci, başbakan ve Macar Bilimler Akademisi üyesi. Yaşamının en öne çıkan dönemi ikinci defa başbakan olduğu sırada Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun I. Dünya Savaşı'na girmesidir. Daha sonra Krizantem Devrimi sırasında aynı zamanda Macaristan'ın Avusturya ile olan siyasi birliğini bitirdiği gün olan 31 Ekim 1918'de suikaste uğrayarak öldürülmüştür. Tisza Avusturya Macaristan imparatorluğu'nun çifte monarşi rejimini desteklemiştir ve o zamanların liberal-muhafazakâr ittifakı içinde yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">József Szlávy</span> Macar siyasetçi

József Szlávy de Érkenéz et Okány, Macar siyasetçi. Szlávy, Avrupa'da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olan Macaristan Krallığı'nda 1872 ile 1874 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Friedrich Ferdinand von Beust</span>

Friedrich Ferdinand von Beust, Alman ve Avusturyalı bir devlet adamıydı. Otto von Bismarck'ın bir rakibi olarak Alman orta devletlerinin Avusturya ve Prusya arasında ortak bir politika oluşturmaya çalıştı.

<span class="mw-page-title-main">Berlin Kongresi</span> 1878de büyük Avrupa güçlerinin temsilcilerinin toplantısı

Berlin Kongresi, dönemin Avrupa'daki altı büyük gücünün, Osmanlı İmparatorluğu ve dört Balkan devletinin temsilcilerinin bir araya geldiği bir toplantıdır. 93 Harbi sonrası Balkan Yarımadası'ndaki devletlerin topraklarını belirlemeyi amaçlayan ve Rusya ile Osmanlı İmparatorluğu arasında üç ay önce imzalanan Ayastefanos Antlaşması'nın yerini alan Berlin Antlaşması'nın imzalanmasıyla sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Landwehr</span>

Landwehr veya Landeswehr, on dokuzuncu ve yirminci yüzyılın başlarında Avrupa'da bulunan belirli ulusal ordulara veya milislere atıfta bulunmak için kullanılan bir Almanca terimdir. Farklı bağlamda, büyük ölçekli, düşük mukavemetli tahkimatlara atıfta bulunur. Almancada kelime "ülkenin savunması" anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Stephen Tacı Toprakları</span>

Aziz Stephen Tacı Toprakları, gayri resmi olarak Transleithaya, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun Macaristan bölümünün topraklarına denir. 1867 Avusturya-Macaristan Antlaşması ile kurulan bölge Birinci Dünya Savaşının sonunda Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun dağılmasıyla sona erdi. İsim, Macaristan Krallığı için sembolik bir öneme sahip olan ve Macaristan'ın Aziz Stephen Tacı olarak bilinen Macaristan'ın tarihi taç giyme seremonisine atıfta bulunuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Hırvat-Macar Uzlaşması</span>

Hırvat-Macar Uzlaşması, 1868'de Hırvatistan'ın Avusturya-Macaristan'ın Macar yönetimindeki kesimindeki siyasi statüsünü yöneten bir anlaşmaydı. Antlaşma, Birinci Dünya Savaşı'nın sonuna, Hırvatistan'ın tarihi egemenliğinin temsilcisi olarak Hırvatistan Parlamentosu'nun 29 Ekim 1918'de eski Avusturya-Macaristan ile tüm devlet ve yasal bağlarını sona erdirme kararı almasına kadar sürdü.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya-Macaristan'da üçlü monarşi</span>

Avusturya-Macaristan'da üçlü monarşi, Avusturya ve Macaristan'a eşit statüde bir Hırvat devleti yaratarak, ikili monarşik İmparatorluğu üçlü bir imparatorlukta yeniden düzenlemeyi amaçlayan siyasi hareketti. Franz Ferdinand, 1914'teki suikastından önce, İmparatorluğun güçlü Slav muhalefeti tarafından parçalanmasını önlemek için üçlü monarşiyi destekledi. İmparatorluk, Slav unsurunun o sırada Avusturya ve Macaristan'ın sahip olduklarına eşdeğer en yüksek seviyelerde temsil edilmesiyle ikili yerine üçlü şekilde yeniden yapılandırılacaktı. Sırplar bunu yeni bir Yugoslavya devleti hayalleri için bir tehdit olarak gördüler. Macar liderler imparatorluk çevrelerinde baskın bir güce sahipti ve azınlıklarının Macar yönetiminden çıkacakları için üçlü monarşiye şiddetle reddettiler.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan Krallığı (Habsburg)</span> 1527-1868 yılları arasında Habsburg Monarşisine bağlı olan krallık

Hırvatistan Krallığı, Hırvatistan Krallığı'nın Habsburg Monarşi'sine bağlı ardılıdır. Başkenti Zagreb idi.1527'den itibaren Habsburg monarşisinin ve 1804'ten 1867'ye kadar Avusturya İmparatorluğu'nun topraklarının bir parçasıydı.