İçeriğe atla

György Lázár

György Lázár
Macaristan Halk Cumhuriyeti
Bakanlar Konseyi Başkanı
Görev süresi
15 Mayıs 1975 - 25 Haziran 1987
Yerine geldiğiJenő Fock
Yerine gelenKároly Grósz
Kişisel bilgiler
Doğum 15 Eylül 1924
Isaszeg, Macaristan Krallığı
Ölüm 2 Ekim 2014 (90 yaşında)
Budapeşte, Macaristan
Partisi Macar Komünist Partisi
Macar İşçi Halk Partisi
Macar Sosyalist İşçi Partisi

György Lázár (15 Eylül 1924, Isaszeg - 2 Ekim 2014, Budapeşte), Macar mühendis ve siyasetçi. Lázár, Avrupa'da günümüzde Macaristan'ın bulunduğu bölgede 1949 ile 1989 yılları arasında var olan Macaristan Halk Cumhuriyeti'nde 1975 ile 1987 arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.

15 Eylül 1924 tarihinde işçi bir ailenin çocuğu olarak Isaszeg'de dünyaya gelmiştir. Babası marangoz olarak çalışmaktaydı. Eğitimini mühendis olarak tamamlayan Lázár, 1944 yılında Demir Haç Partisi'nin Nazi Almanyası işgali döneminde kurduğu kukla hükûmet döneminde paramiliter bir gençlik yapılması olan Levente oluşumuna zorla dahil edilmiştir. Lázár, Ocak 1945 savaş esiri olarak tutsak düşmüştür. Bu durumdan kurtulduktan sonra Kızıl Ordu destekli Macar savaşına katılan Lázár, ülkenin batı bölgelerinde Nazi destekli Macar Kraliyet Ordusu'na karşı savaşmıştır.[1]

1945 yılında Macar Komünist Partisi üyesi olarak siyasete dahil olan Lázár, partinin ardılı olarak kurulan Macar Çalışanlar Partisi'ne 1948 yılında, yine bu partinin de ardılı olarak kurulan Macar Sosyalist İşçi Partisi'ne de 1956 yılında dahil olarak siyasi faaliyetlerine devam etmiştir.

1948 yılında Devlet Planlama Teşkilatına çalışan ve konuşmacı olarak dahil olan Lázár, 1953 yılında aynı kurum içerisinde bölüm başkanı, 1958 yılında da 1970 yılına kadar sürdürdüğü Devlet Planlama Teşkilatı başkan yardımcılığı görevini üstlenmiştir. 1970 yılında Çalışma Bakanı olarak kabineye dahil olan Lázár, aynı süreçte Macar Sosyalist İşçi Partisi'nin merkez komitesinde üye olarak yer almıştır.

1973 ile 1975 yılları arasında başbakan yardımcısı görevini üstlenen Lázár, aynı süreçte Macaristan temsilcisi olarak Karşılıklı Ekonomik Yardımlaşma Konseyi'nde yer almıştır.

Partisinin Mart 1975'te gerçekleştirdiği 11.Olağan Kongre sürecinde siyasi komite üyesi olarak seçilen Lázár, Mayıs 1975'te başbakan Jenő Fock'un görevinden ayrılmasından sonra ülkenin yeni başbakanı olarak başbakanlık makamına getirilmiştir. Haziran 1975'te gerçekleştirilen seçimler ile Macaristan Ulusal Meclisi'ne de dahil olan Lázár, meclis üyeliğini 1988 yılına kadar sürdürmüştür. Lázár, başbakanlık görevini 12 yıl 41 gün sürdürerek Macaristan tarihinin Kálmán Tisza'dan sonra en uzun süreli başbakanlık yapan kişisi olarak 25 Haziran 1987 yılına kadar sürdürmüştür. Söz konusu tarihte görevi Károly Grósz'a devreden Lázár, 1988 yılında gerçekleştirilen parti kongresinde görevlendirmelerin dışında kalmış ve bunun sonucunda da siyasetten emekli olmuştur.

Lázár, 2 Ekim 2014 tarihinde 90 yaşında Budapeşte'te ölmüştür.[2]

Kaynakça

  1. ^ "György Lázár biyografisi". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2016. 
  2. ^ "Macaristan eski başbakanı Lázár hayatını kaybetti". 28 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2016. 

Dış bağlantılar

Siyasi görevi
Önce gelen:
József Veres
Macaristan Çalışma Bakanı
1970–1973
Sonra gelen:
László Karakas
Önce gelen:
Jenő Fock
Macaristan Başbakanı
1975–1987
Sonra gelen:
Károly Grósz


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Imre Nagy</span> Macar diplomat ve siyasetçi (1896-1958)

Imre Nagy, Macar siyasetçi. İki kez Macaristan başbakanlığı görevini yürüttü.

<span class="mw-page-title-main">1956 Macaristan Ayaklanması</span>

1956 Macaristan ayaklanması veya Macaristan Halk Cumhuriyeti sonrası dönemle anıldığı isimle Macar Devrimi, 1956 yılında Macaristan'daki Sovyetler Birliği destekli stalinist hükûmete karşı başlatılan halk hareketidir.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Halk Cumhuriyeti</span> 1949-1989 yılları arasında Macaristanda hüküm sürmüş eski komünist devlet.

Macaristan Halk Cumhuriyeti, Macaristan'ın 1949'dan 1989 yılına kadar yani Sovyetler Birliği'nin rehberliğindeki komünist dönemde kullanılan resmi ismiydi. Komünizme karşıt geniş hareketin yapıldığı ilk yer Macaristan Halk Cumhuriyeti'dir. Bu hareketteki Macarlar özgürlük, demokrasi ve politik baskıya son verilmesini talep ediyorlardı. Kızıl Ordu'nun ülkeye müdahalesi ile hareketin liderleri öldürüldüler. Devlet, 1989 yılına kadar varlığını sürdürdü. 1989 yılında rejime karşı güçler birleşerek komünist rejime son verilmesine zorladılar. Macaristan Halk Cumhuriyeti kendini Macar Sovyet Cumhuriyeti'nin vârisi olarak görmekteydi. Macar Sovyet Cumhuriyeti 1919'da kurulan ve Sovyet Rusya'dan sonraki ikinci komünist devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Viktor Orbán</span> Macaristan başbakanı (1998–2002, 2010–görevde)

Viktor Mihály Orbán, Macar siyasetçi ve 2010 yılından beri Macaristan Başbakanı. Aynı zamanda 2003 yılından beri Fidesz partisinin genel başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Nguyễn Xuân Phúc</span>

Nguyễn Xuân Phúc, Vietnamlı siyasetçi. Phúc, Asya ülkesi Vietnam'da 5 Nisan 2021 ile 18 Ocak 2023 tarihleri arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Phúc 2016-2021 yılları arasında da ülkenin sekizinci başbakanı olarak başbakanlık görevinde bulunmuştur. Hiyerarşide altıncı sırada olan 12. politbüronun bir üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Miklós Németh</span> Macar siyasetçi

Miklós Németh Macarca telaffuz: [ˈmikloːʃ ˈneːmɛt] Macar ekonomist ve siyasetçi. Macaristan başbakanı olarak 24 Kasım 1988 ile 23 Mayıs 1990 tarihleri arasında görev yapmıştır. Doğu ve Orta Avrupa'da komünizmin çöküşüne giden çalkantılı yıllarda Macaristan'ın Komünist partisi olan Sosyalist İşçi Partisi'nin liderlerinden birisiydi. Macaristan'ın son komünist başbakanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Károly Grósz</span> Macar siyasetçi

Károly Grósz Macarca telaffuz: [ˈkaːroj ˈɡroːs] Macar komünist siyasetçi. 1988 ila 1989 yılları arasında Macar Sosyalist İşçi Partisi'nin Genel Sekreterliğini yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Milan Čič</span> Slovak siyasetçi

Milan Čič, Slovak siyasetçi. Čič, Avrupa'da varlığına 1992 yılında son verilen Çekoslovakya'nın iki federal devletinden biri konumunda olan Slovak Sosyalist Cumhuriyeti'nde 1989 ile 1990 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Jenő Fock</span> Macar siyasetçi

Jenő Fock, Macar siyasetçi. Avrupa'da günümüzde Macaristan'ın bulunduğu bölgede 1949 ile 1989 yılları arasında var olan Macaristan Halk Cumhuriyeti'nde 1967-1975 arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">István Dobi</span> Macar siyasetçi

István Dobi, Macar politikacı. 1948-1952 yılları arası Macaristan Başbakanı oldu. 1949'da ülkenin tam kontrolünü ele aldıktan kısa bir süre sonra partiye katılarak göreve gelen ilk komünistti.

<span class="mw-page-title-main">János Hadik</span> Macar siyasetçi

János Count Hadik de Futak, Macar siyasetçi. Hadik, Avrupa'da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olan Macaristan Krallığı'nda 1918 yılında 17 saat başbakanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Sándor Wekerle</span> Macar siyasetçi (1848-1921)

Sándor Wekerle, Macar siyasetçi. Hadik, Avrupa'da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olan Macaristan Krallığı'nda 1892-1895, 1906-1910 ve 1917-1918 yılları arasında üç farklı dönemde olmak üzere başbakanlık makamında bulunmuştur. Wekerle ilk geldiği dönemde soylu bir aileden gelmeyen biri olarak başbakanlık makamına gelen ilk kişi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Móric Esterházy</span> Macar siyasetçi

Kont Móric Esterházy de Galántha et Fraknó, Macar siyasetçi. Esterházy, Avrupa'da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olan Macaristan Krallığı'nda 1917 yılında iki ay süresince başbakanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">László Lukács</span> Macar siyasetçi ve yargıç (1850-1932)

László Lukács de Erzsébetváros, Ermeni asıllı Macar öğretim görevlisi, hukukçu ve siyasetçi. Lukács, Avrupa'da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olan Macaristan Krallığı'nda 1912 ile 1913 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Károly Khuen-Héderváry</span> Macar siyasetçi (1849-1918)

Kont Károly Khuen-Héderváry de Hédervár, Macar siyasetçi. Khuen-Héderváry, Avrupa'da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olan Macaristan Krallığı'nda 1903 yılında kısa bir süre ve 1910 ile 1912 yılları arasında olmak üzere iki dönem başbakanlık makamında bulunmuştur. Khuen-Héderváry 1883 ile 1903 yılları arasında Hırvat Banı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Béla Wenckheim</span>

Baron Béla Wenckheim, Macar siyasetçi. Wenckheim, Avrupa'da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olan Macaristan Krallığı'nda 1875 yılında kısa bir dönem başbakanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">István Bittó</span> Macar siyasetçi

Kont István Bittó de Sárosfa et Nádasd, Macar siyasetçi. Bittó, Avrupa'da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olan Macaristan Krallığı'nda 1874 ile 1875 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kálmán Darányi</span> Macar siyasetçi

Kálmán Darányi de Pusztaszentgyörgy et Tetétlen Macar siyasetçi. 1936 ila 1938 yılları arasında Macaristan başbakanı olarak görev yapmıştır. Ayrıca 5 Aralık 1938'den 12 haziran 1939'a ve 15 Haziran 1939'dan 1 Kasım 1939'a kadar Macaristan Ulusal Meclisi başkanlığı da yapmıştır. Darányi Macar siyasetinde radikal sağ ile ilişkilendirilir. Macar faşistlerine karşı sempatik olmadığından yurt içinde gittikçe artan otoriter bir siyaset izlemiş ancak yurt dışında Almanya ve İtalya'nın faşist güçleriyle ittifak yoluna gitmiştir.

<span class="mw-page-title-main">János Kádár</span> Macaristan başbakanı (1912-1989, hd. 1956-1958 & 1961-1965)

János Kádár, Macar devlet adamı, politikacı, Macar Sosyalist İşçi Partisi Genel Sekreteri, 1956 yılından, emekli olduğu 1988 tarihine kadar 32 yıl boyunca Macaristan'a Başkanlık yapmış komünist lider. İlerlemiş yaşı ve buna bağlı sağlık problemleri yüzünden 1988 yılında emekli olmak zorunda kalıncaya kadar Parti Genel Sekreterliği görevini sürdürdü ve görevini daha genç reformcu kadrolara devretti.

<span class="mw-page-title-main">Ok Haç Partisi</span>

Ok Haç Partisi, Macaristan'da II. Dünya Savaşı öncesi ve sırasında etkili olmuş, Ferenc Szálasi önderliğinde aşırı sağcı bir partiydi. 15 Ekim 1944 - 28 Mart 1945 arasında iktidarda olan hareket Nazilerle iş birliği halinde oldu. İktidarı sırasında özellikle solcular, Yahudiler ve Romanlara karşı işledikleri yargısız infazlarda binlerce kişiyi katletmiştir. Ayrıca yaklaşık 80 bin Macar vatandaşı da Nazi toplama kamplarına gönderilmiştir. Savaşın ardından parti ve lider kadrosu Macar mahkemelerinde savaş suçlusu olarak yargılanmış ve hüküm giymiştir.