İçeriğe atla

Gustav Radbruch

Gustav Radbruch
Adalet Bakanı
Görev süresi
13 Ağustos 1923 - 23 Kasım 1923
Yerine geldiğiRudolf Heinze
Yerine gelenErich Emminger
Kişisel bilgiler
Doğum 21 Kasım 1878(1878-11-21)
Lübeck, Schleswig-Holstein, Prusya
Ölüm 23 Kasım 1949 (71 yaşında)
Heidelberg
Partisi Almanya Sosyal Demokrat Partisi
Bitirdiği okul Berlin Üniversitesi
Heidelberg Üniversitesi
Mesleği Avukat, hukuk filozofu

Gustav Radbruch (21 Kasım 1878 - 23 Kasım 1949) Alman hukukçu ve politikacı. Weimar döneminin başlarında Almanya Adalet Bakanı olarak görev yaptı. Radbruch ayrıca 20. yüzyılın en etkili hukuk filozoflarından biri olarak kabul edilir.

Hayatı

Lübeck'te doğan Radbruch, Münih, Leipzig ve Berlin'de hukuk okudu. 1901'de Berlin'de ilk baro sınavını ("Staatsexamen") geçti ve ertesi yıl "Uygun Nedensellik Teorisi" konulu teziyle doktorasını aldı. 1904'te Heidelberg'de ceza ve yargılama hukuku ve hukuk felsefesi profesörü olarak atandı. 1914'te Königsberg'deki profesörlük teklifini kabul etti ve daha sonra o yıl Kiel'de profesörlük yaptı.[1][2]

Radbruch, Almanya Sosyal Demokrat Partisi'nin (SPD) bir üyesiydi ve 1920'den 1924'e kadar Reichstag'ta yer aldı. 1921, 22 ve 1923'te Joseph Wirth ve Gustav Stresemann'ın kabinelerinde adalet bakanıydı. Görev süresi boyunca, kadınların adalet sistemine erişimini sağlayan bir yasa ve cumhuriyetin korunması yasası (Walter Rathenau suikastından sonra) gibi önemli yasalar uygulandı.

Ocak 1933'te Nazilerin iktidarı ele geçirmesinden sonra, eski bir Sosyal Demokrat politikacı olan Radbruch, "Profesyonel Kamu Hizmetinin Restorasyonu Yasası" ("Gesetz zur Wiederherstellung des Berufsbeamtentums") uyarınca üniversitedeki görevinden alındı. (Üniversiteler kamu kurumu olarak kamu hizmetine dair yasa ve yönetmeliklerine tabiydi.) Nazi Almanyası'ndaki çalışma yasağına rağmen, 1935/36 arasında İngiltere'de, Oxford, University Kolej'de bir yıl geçirmeyi başardı. Bunun önemli bir pratik sonucu, ancak 1945'te yayınlanabilmesine rağmen, "Der Geist des englischen Rechts" ("İngiliz Hukukunun Ruhu") adlı kitabıdır.[3] Nazi döneminde kendini öncelikle kültürel-tarihsel çalışmalara adadı.

İkinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinden hemen sonra, öğretim faaliyetlerine yeniden başladı, ancak planladığı hukuk felsefesi ders kitabının güncellenmiş baskısını tamamlayamadan 1949'da Heidelberg'de öldü.

Eylül 1945 yılında, 2. Dünya Savaşı'ndan sonra hukuki pozitivizme bir tepki olarak doğan değerler hukukunun (Wertungsjurisprudenz) şekillenmesinde etkisi olan Fünf Minuten Rechtsphilosophie (Beş Dakikada Hukuk Felsefesi) adlı kısa bir makale yayınladı.[4][5][6]

Çalışmalar

Radbruch'un hukuk felsefesinin özü, hukuk kavramı ve hukuk ideası ilkelerinden oluşur. Hukuk ideası; adalet, fayda ve hukuki kesinlik üçlüsü ile tanımlanır. Radbruch formülü günümüzde hala tartışılmaktadır. Radbruch'a göre hukuk kavramı, "hukuk ideasına hizmet etme anlamı olan olgudan başka bir şey değildir."

Radbruch'un 1933'ten önce bir hukuki pozitivist olup olmadığı ve Nazizmin ortaya çıkması nedeniyle düşüncesinde bir dönüşüm gerçekleştirip gerçekleştirmediği veya zaten 1933'ten önce sahip olduğu göreceli değerler öğretisini Nazi suçlarının etkisi altında geliştirmeye devam edip etmediği sorusu ateşli bir şekilde tartışılmaktadır.

Almanya'da yasanın ruhu ile lafzı arasındaki ihtilaf olması sorunu, eski Doğu Alman askerlerinin yargılandığı sırada yeniden kamuoyunun dikkatine sunuldu. (Sözde emirlere uyma zorunluluğu.) Radbruch'un teorileri, Hans Kelsen ve bir dereceye kadar Georg Jellinek tarafından temsil edilen pozitivist "saf hukuk ilkelerine" karşıdır.

Kaynakça

  1. ^ "Biografie Gustav Radbruch (German)". Deutsches Historisches Museum. 24 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2014. 
  2. ^ "Biografie Gustav Radbruch(German)". Bayerische Staatsbibliothek. 23 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2014. 
  3. ^ "Famous scholars from Kiel: Gustav Radbruch". The lawyer and SPD politician was Minister for Justice in the Weimar Republic. He taught at Kiel University from 1919 to 1926. Professor Robert Alexy introduces the eminent legal philosopher. Christian-Albrechts-Universität zu Kiel. 28 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2018. 
  4. ^ Radbruch (2006). "Five Minutes of Legal Philosophy (1945)". Oxford Journal of Legal Studies. 26: 13-15. doi:10.1093/ojls/gqi042. 
  5. ^ See also Radbruch (2006). "Statutory Lawlessness and Supra-Statutory Law (1946)". Oxford Journal of Legal Studies. 26: 1-11. doi:10.1093/ojls/gqi041. 
  6. ^ Paulson (2006). "On the Background and Significance of Gustav Radbruch's Post-War Papers". Oxford Journal of Legal Studies. 26: 17-40. doi:10.1093/ojls/gqi043. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hukuk</span> genellikle devlet otoritesi tarafından desteklenen kurallar ve yönergeler sistemi

Hukuk ya da tüze birey, toplum ve devletin hareketlerini, birbirleriyle olan ilişkilerini; yetkili organlar tarafından usulüne uygun olarak çıkarılan, kamu gücüyle desteklenen, muhatabına genel olarak nasıl davranması yahut nasıl davranmaması gerektiğini gösteren ve bunun için ilgili bütün olasılıkları yürürlükte olan normlarla düzenleyen normatif bir bilimdir. Ayrıca, toplumu düzen altına alan ve kişiler arası ilişkileri düzenleyen, ortak yaşamın huzur ve güven içinde akışını sağlayan, gerektiğinde adaleti yerine getiren, kamu gücü ile desteklenen ve devlet tarafından yaptırımlarla güvence altına alınan kurallar bütünüdür. Hukuk, birey-toplum-devlet ilişkilerinde ortak iyilik ve ortak menfaati gözetir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi</span> Türkiyenin ilk hukuk fakültesi

İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi, tüm idari ve akademik birimleriyle İstanbul Üniversitesi'nin Beyazıt merkez kampüsünde faaliyet gösteren Türkiye'nin ilk hukuk fakültesidir. Türkiye Barolar Birliği'nin hukuk fakültelerine yönelik 22 ölçütlü değerlendirmesine göre Türkiye'nin en iyi hukuk fakültesidir.

<span class="mw-page-title-main">Weimar Cumhuriyeti</span> 1918/1919–1933 yıllarında Almanya

Weimar Cumhuriyeti, Almanya'da, Philipp Scheidemann'ın 9 Kasım 1918 tarihinde cumhuriyetin kurulduğunu ilan etmesi ile başlayıp 30 Ocak 1933 tarihinde Adolf Hitler'in şansölye olmasına kadar süregelmiş döneme verilen isimdir. “Weimar Cumhuriyeti” adı tarih yazımı için kullanılan bir terimdir. Bu adın kaynağı, I. Dünya Savaşı'ndan yenilgiyle çıkılması sonucu lağvedilen Alman monarşisi yerine millî meclisin yeni anayasayı oluşturmak için 1919 yılında toplandığı Weimar kentidir. Parlamenter demokrasiye dayanan bir rejimin kurulmuş olduğu bu dönemde “Deutsches Reich” yani Alman İmparatorluğu adı muhafaza edildi. Almanya'da liberal demokrasi yerleştirmek için yapılan bu ilk girişim, yoğun sivil anlaşmazlıkların ve ekonomik sorunların olduğu bir dönem getirdi.

<span class="mw-page-title-main">Almanya Komünist Partisi</span>

Almanya Komünist Partisi, 1918-1933 yılları arasında önde gelen Alman siyasi parti. KPD, 1918'in sonunda Spartakusbund'un daha küçük radikal sol gruplarla birleşmesinden ortaya çıktı. Bu birleşmenin amacı, Almanya'da komünizmin hakim rejim hâline getirilmesiydi. 30 Aralık 1918'den 1 Ocak 1919'a kadar aşırı solcuların hakim olduğu kurucu parti kongresi, partinin Alman Ulusal Meclisi seçimlerine katılmasını reddetti. 1919'daki ocak ayaklanmasının ardından rejim güçleri, önce KPD liderleri Karl Liebknecht ve Rosa Luxemburg'u, kısa bir süre sonra da kurucu üye Leo Jogiches'i öldürdü. Aralık 1920'de KPD, Almanya Bağımsız Sosyal Demokrat Partisi' nin sol çoğunluğuyla birleşti ve geçici olarak Birleşik KPD adını aldı. KPD, kuruluşundan itibaren SPD'nin devrimci alternatifi olarak görüldü. Weimar Cumhuriyeti döneminde sosyalist üretim koşulları ve Sovyetler Birliği'ni model alan bir proletarya diktatörlüğünü savundu. Parlamentarizm ve demokrasi hakkındaki görüşleri, “burjuva demokrasisini” parti liderliğinde bir sosyalist konsey cumhuriyeti ile değiştirmek istedikleri için bölünmüştü, ancak yine de seçimlere katıldılar. 1919'dan itibaren Lenin'in ve daha sonra Stalin'in egemen olduğu Komünist Enternasyonal'in bir üyesiydi. KPD, işçi hareketinde sosyal demokrasiye karşı mücadele etmek için, 1928'den itibaren SPD'yi sosyal faşist ve baş düşman ilan ederek Nasyonal Sosyalizm'e karşı ortak bir mücadeleyi engelledi. 1929'dan itibaren KPD, otoriterleşti. Parti, Stalin ve Ernst Thälmann etrafında giderek bir şahıs kültü hâline geldi.

<span class="mw-page-title-main">Bernhard Schlink</span>

Bernhard Schlink, Alman akademisyen, yargıç ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Konstandinos Çaços</span> 2. Yunanistan cumhurbaşkanı

Konstantinos Çaços Yunan Diplomat, Hukuk Profesörü, siyasetçi. Yunanistan Cumhuriyeti'nin 2. Cumhurbaşkanı.

<span class="mw-page-title-main">Carl Schmitt</span>

Carl Schmitt, siyaset felsefesi alanında da görüşlerine başvurulan, Alman anayasa hukukçusuydu. 20'inci yüzyılın en tanınmış fakat en tartışmalı Alman anayasa hukuku ve uluslararası hukuk uzmanlarından biridir. Schmitt, 1933'ten itibaren Nazi rejimine dahil oldu: 1 Mayıs 1933'te Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'ne üye oldu ve Nazi rejiminin sonuna kadar partisine sadık kaldı. Schmitt, 1934'te gerçekleşen ve Röhm Darbesi adı verilen darbe hareketini, Führer nizâmı adını verdiği hukuk teorisi ile aklamaya çalıştı. 1935'teki Yahudi düşmanı Nürnberg Yasaları'nı, özgürlük anayasası adıyla nitelendirdi. 1936'da NSDAP çevreleri tarafından oportünizmle de suçlandı. Partideki görevlerine son verildi, ancak NSDAP üyesi olarak kaldı. Hermann Göring'in himayesi sayesinde Schmitt, Prusya Ayan Meclisi'nin bir üyesi olarak kaldı ve Berlin'de üniversite profesörlüğünü de sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Kurt Schmitt</span>

Kurt Schmitt, Alman ekonomi lideri ve Nazi Almanyası Ekonomi Bakanı.

<span class="mw-page-title-main">Helmuth James Graf von Moltke</span> Alman hukukçu (1907-1945)

Helmuth James Graf von Moltke, bir Alman hukukçu. II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası tarafından işgal edilen topraklardaki insanların insan hakları ihlalleri yıkmak için harekete geçti ve daha sonra Kreisau direniş grubunun kurucu üyesi oldu. Üyeleri Nazi Almanyası'nda Adolf Hitler hükûmetine karşı çıktı.

<span class="mw-page-title-main">Ronald Dworkin</span> Amerikalı filozof ve hukukçu (1931 – 2013)

Ronald Myles Dworkin, FBA, hukuk ve siyaset felsefesine etkili katkılarda bulunan Amerikalı filozof ve anayasa hukukçusudur.

<span class="mw-page-title-main">Nazi Partisi liderleri ve yetkilileri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu madde, Nazi Partisinin liderleri ve yetkililerinin listesidir.

Lon L. Fuller hukuk ve ahlak arasında zorunlu bir ilişki olduğunu iddia eden Amerikalı bir hukuk felsefecisidir. Fuller, uzun yıllar Harvard Üniversitesi Hukuk Fakültesinde çalışmıştır. Hukuk felsefesi alanında 1964 yılında basılmış "The Moralitiy Of Law"(Hukukun Ahlakı) kitabıyla tanınmıştır. Bu kitap aslında 1963 yılında Yale Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde verdiği konferansların genişletilmesiyle oluşmuştur. Diğer önemli eserleri arasında Kendini Arayan Hukuk(Law in Quest of Itself-1940), Hukuk Biliminin Problemleri(Problems of Jurisprudence-1949), Hukuki Faraziyeler(Legal Fictions-1967) ve Hukukun Anatomisi(The Anatomy of Law-1968) sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Otto Gessler</span> Siyasi Kişi

Otto Karl Gessler, Weimar Cumhuriyeti'nde liberal bir Alman siyasetçi. 1910'dan 1914'e kadar Regensburg belediye başkanı ve 1913-1919'da Nürnberg belediye başkanıydı. 1920'den 1928'e kadar en başta Reichswehrminister olmak üzere sayısız Weimar kabinesinde görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Georg Jellinek</span> Alman kamu hukuku avukatı (1851-1911)

Georg Jellinek, Alman kamu hukuku avukatı. Avusturya kökenli olduğu ve Avusturya'da kamu hukuku için örnek bir isim olduğu iddia edilir.

<span class="mw-page-title-main">Adolf Hitler'in iktidara yükselişi</span> Adolf Hitlerin iktidara yükselişini anlatan olaylar dizisi

Adolf Hitler'in iktidara yükselişi, Almanya'da Eylül 1919'da Hitler'in daha sonra Deutsche Arbeiterpartei - DAP olarak bilinen siyasi partiye katılmasıyla başladı. İsim 1920'de Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei - NSDAP olarak değiştirildi. Anti-Marksistti ve Weimar Cumhuriyeti'nin savaş sonrası demokratik hükûmetine ve Versay Antlaşması'na karşıydı, aşırı milliyetçiliği (Pancermenizmi) ve aynı zamanda antisemitizmi savunuyordu. Hitler, Reichstag'ın o ay 1933 Yetki Kanununu kabul etmesinden sonra Mart 1933'te iktidara geldi ve genişletilmiş yetkiler aldı. Cumhurbaşkanı Paul von Hindenburg, bir dizi parlamento seçimleri ve ilgili arka oda entrikalarından sonra 30 Ocak 1933'te Hitler'i Şansölye olarak atadı. Yetki Kanunu - acımasızca ve otoriterce kullanıldığında - Hitler'in bundan sonra anayasal olarak yasal itiraz olmaksızın diktatörlük yetkisini kullanabileceği imkanına kavuştu.

Radbruch formülü, ilk olarak Alman hukuk profesörü ve politikacı Gustav Radbruch tarafından 1946 tarihli bir makalede formüle edilen bir hukuk teorisidir. Teoriye göre bir yargıç, bir kanun ile adil olarak gördüğü şey (adalet) arasında bir çelişki olduğunu görüyorsa ve söz konusu kanun, ancak ve ancak "dayanılmaz derecede adaletsiz" ise veya insanların kanun önündeki eşitliğini ''kasıtlı olarak göz ardı ediyorsa'' yasayı uygulamamalıdır.

Yasal tarih veya hukuk tarihi, hukukun nasıl geliştiği ve neden değiştiğini inceler. Hukuk tarihi, medeniyetlerin gelişimi ile yakından bağlantılıdır ve sosyal tarihin daha geniş bağlamında işler. Bazı hukukçular ve hukuk süreci tarihçileri hukuk tarihini, kanunların evriminin kaydı ve çeşitli hukuki kavramların kökenlerini daha iyi anlatan bir bakış açısıyla bu kanunların nasıl geliştiğine dair bir teknik açıklama olarak görmüşlerdir; bazıları ise hukuk tarihini entelektüel tarihin bir dalı olarak görür. Yirminci yüzyıl tarihçileri hukuk tarihini, sosyal tarihçilerin düşüncesiyle paralel bir çizgide, daha bağlamsal bir tarzda ele aldı. Hukuk kurumlarına; karmaşık kurallar, oyuncular ve sembollerden oluşan sistemler olarak baktılar ve bunları toplumla, sivil toplumun belirli yönlerini değiştirmek, onları uyarlamak, direnmesini sağlamak veya teşvik etmek için etkileşime giren unsurlar olarak gördüler. Bu tür hukuk tarihçileri, sosyal bilimler araştırma yöntemleriyle vaka geçmişlerini analiz etme, istatistiksel yöntemler kullanma, davacılar, dilekçe sahipleri ve yasal süreçlerdeki diğer taraflar arasındaki sınıf ayrımlarını ayrımlarını analiz etme eğiliminde oldular. Vaka sonuçlarını, işlem maliyetlerini ve karara bağlanmış dava sayısı analiz ederek, hukuk ve toplumun sadece hukuk teorisi, içtihat hukuku ve medeni hukuk çalışmalarıyla yapılabilecek olandan daha karmaşık bir resmine yasal kurumların, uygulamaların, prosedürlerin ve özetlerin bir analiziyle ulaşır.

<span class="mw-page-title-main">Adolf Hitler'in kişilik kültü</span>

Adolf Hitler'in kişilik kültü, Nazi Almanyası'nın (1933–1945) öne çıkan bir özelliğiydi, ve 1920'lerde Nazi Partisi'nin ilk günlerinde başladı. Führerprinzip'e dayanarak, aralıksız Nazi propagandasının her zaman öne sürerek, liderin her zaman haklı olduğu ve Hitler'in Almanya'nın ekonomik sorunlarını çözmedeki bariz başarısıyla, İkinci Dünya Savaşı öncesinde dış politikadaki kan dökmeden elde ettiği zaferleriyle pekiştirildi ve savaşın başlarında Polonya ve Fransa'daki hızlı askeri başarıları, sonunda Alman halkının Nazi kontrolünün merkezi bir yönü haline geldi.

<span class="mw-page-title-main">Paul Löbe</span> Alman politikacı

Paul Gustav Emil Löbe Almanya Sosyal Demokrat Partisi'nin (SPD) bir Alman politikacısı, Weimar Cumhuriyeti Reichstag üyesi, Weimar Reichstag başkanı ve Batı Almanya Federal Meclisi üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Gustav Noske</span>

Gustav Noske, Sosyal Demokrat Parti'nin (SPD) Alman politikacısıydı. 1919-1920 yılları arasında Weimar Cumhuriyeti'nin ilk Savunma Bakanı olarak görev yaptı. Noske'nin 1919'daki sosyalist/komünist ayaklanmaları bastırmak için orduyu ve paramiliter güçleri kullandığı biliniyordu.