Gusle
Gusle veya gusla (Arnavutça: lahuta, Bulgarca: гусла, Hırvatça: gusle, Karadağca: gusle, Makedonca: гусла, Sırpça: гусле, gusle). Balkanlarda Slav ve Arnavut ların kullandığı yaylı çalgı.
- Hırvat gusle
- Arnavut lahuta
- Sırp gusle
Gusle veya gusla (Arnavutça: lahuta, Bulgarca: гусла, Hırvatça: gusle, Karadağca: gusle, Makedonca: гусла, Sırpça: гусле, gusle). Balkanlarda Slav ve Arnavut ların kullandığı yaylı çalgı.
Arnavutluk, resmî adıyla Arnavutluk Cumhuriyeti, Balkanlar'da bir ülkedir. Komşuları kuzeyde Karadağ, kuzeydoğusunda Kosova, doğusunda Kuzey Makedonya ve güneyinde Yunanistan'dır. Ayrıca ülkenin batıda Adriyatik Denizi ve güneybatıda İyonya Denizi'ne kıyısı vardır. İyon Denizi ile Adriyatik Denizi arasındaki Otranto Boğazı'nın karşısındaki İtalya'ya uzaklığı 72 km'den (45 mil) daha azdır.
Arnavutça, başta Balkanlar'daki Arnavutlar olmak üzere Avrupa, Türkiye, Amerika ve Okyanusya'daki Arnavut diasporası tarafından konuşulan bir Hint-Avrupa dilidir. Dünyada yaklaşık 7.5 milyon insan tarafından konuşulan Arnavutça, Hint-Avrupa dil ailesinin özgün bir koludur ve hemen hemen hiçbir dille yakından akraba değildir.
Arnavutlar veya Arnavudlar, ortak bir Arnavut soyunu, kültürünü, tarihini ve dilini paylaşan, Balkan Yarımadası'na özgü bir etnik gruptur. Çoğunlukla Arnavutluk, Kosova, Kuzey Makedonya, Karadağ, Sırbistan'ın yanı sıra Hırvatistan, Yunanistan, İtalya ve Türkiye'de yaşıyorlar. Ayrıca Avrupa, Amerika ve Okyanusya'da yerleşik çeşitli topluluklardan oluşan büyük bir diaspora oluşturuyorlar.
Priştine Kosova'nın başkenti ve en büyük şehri.
Kosova, resmî adıyla Kosova Cumhuriyeti, Balkanlar'da bulunan ve dünyada sınırlı tanınırlığa sahip denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Kuzeyde ve doğuda Sırbistan, güneyde Kuzey Makedonya ve Arnavutluk, batıda ise Karadağ ile komşudur. 1999'da Birleşmiş Milletler kontrolü altına alınan Kosova, 2008'de Sırbistan'dan tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etti. Mart 2020 itibarıyla 97 ülke tarafından tanınmaktadır. Kosova'nın bağımsızlığını tanımayan Sırbistan, bölgeyi kendisine bağlı Kosova ve Metohiya Özerk Bölgesi olarak kabul etmektedir.
Arnavutluk-Türkiye ilişkileri, Türkiye'nin Arnavutluk'la sürdürdüğü uluslararası politikaları içerir.
Arnavutluk Otosefal Ortodoks Kilisesi, Başpiskoposluğu idaresi Tiran, Dıraç bölgeleriyle beraber, genelde ülkenin güney bölgesini kapsar. Ayin dili Arnavutçadır. Ortodoks cemaat yaklaşık yarım milyon üyeye sahiptir. ABD'de yaşayan 15.000 ortodoks Arnavut için iki ayrı idari birim kurulmuş olup, bunlardan birisi dolaysız şekilde İstanbul Ekümenik Patrikhanesi'ne bağlıdır.
Lahular Ladhulsi, Kawzhawd; Vietnamca: La Hủ) Güneydoğu Asyada yaşayan bir halktır. Çin'in Yunnan eyaletinde, Burma,Tayland, Vietnam ve Laos'ta yaşamaktadırlar.
Arnavut müziği temel olarak antik İlirya ezgilerini içerir. Arnavut ezgilerinde lirik bir tını dikkati çeker. Yunan müziği ile benzerlik gösterir.
Büyük Arnavutluk, irredentist ve milliyetçi bir kavramdır, Arnavutların kendi ulusal vatanları olduklarının düşündükleri toprakları birleştirmeyi amaçlar. Arnavut nüfusunun bu bölgelerdeki günümüzdeki veya tarihsel varlığına ilişkin iddialara dayanmaktadır. Mevcut Arnavutluk'a ek olarak, terim komşu ülkelerdeki bölgelere ilişkin iddiaları içermektedir, alanlar arasında Kosova, Sırbistan'ın Preşova Vadisi, güney Karadağ'daki bölgeler, kuzeybatı Yunanistan, ve Kuzey Makedonya'nın bir batı kısmı yer alır.
Arnavut pasaportu Arnavutluk vatandaşlarına uluslararası seyahatlerinde kullanılmak üzere verilir. Pasaport, Arnavut kimliğinin ve Arnavutluk vatandaşlığının kanıtı olarak kabul edilir. Pasaport verme görevi ülke içerisinde İçişleri Bakanlığı'na, ülke dışında yerel büyükelçilikler ve konsolosluklara aittir. Arnavutluk pasaportları 10 yıl sürele geçerlidir ve uzatılamazlar. Pasaportun kullanım süresi dolduktan sonra yeni bir pasaport alınır. Yeni Biyometrik Arnavut Pasaportu 24 Mart 2009'dan bu yana verilmektedir.
Rambo Amadeus, Karadağlı şarkıcı.
Pu'er, Çin'in Yunnan eyaletinde bulunan bir il düzeyi şehirdir. Şehir, kuzeybatıda Lincang ve kuzeydoğuda Yuxi il düzeyi şehirleri, kuzeydoğuda Dali ve Chuxiong, güneyde Xishuangbanna ve doğuda Honghe özerk illeri ile güneybatıda Myanmar, güneydoğuda Laos ve Vietnam ile komşudur. Yüzölçümü 45,385 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 2,542,898'dir.
Ali Paşa Şabanagay, bir Arnavut askeri komutanı ve Prizren İttifakı'nın liderlerinden biriydi. Bugün Platon ve Gusinye olarak bilinen Doğu Karadağ'ın civarında bir bölgeyi Osmanlı kaymakamı olarak yönetti. Novšiće Savaşında Karadağ Prensliğine karşı Prizren İttifakı'nda savaşan gayri nizami Arnavut kuvvetlerin lideriydi.
Arnavut epik şiiri, Arnavut halkı tarafından yaratılan destansı bir şiir biçimidir. Uzun zamandır devam eden bir sözlü gelenekten oluşur. Bugün Kosova ve Kuzey Arnavutluk'ta ve bazıları da Karadağ'da olmak üzere çok sayıda Arnavut destansı şiir anlatıcıları bulunabilir. Kuzey Arnavut epik şiiri, lahutë veya çifteli eşliğinde şarkı söyleyerek icra edilir.
Arnavut ciğeri, geleneksel olarak soğan ve maydanoz ile servis edilen, acı biber ve baharatlanmış yağda kızartılmış kuzu veya dana karaciğer küplerinden yapılmış bir Türk yemeğidir.
Abdullah Paşa Dreni (1820-1878) 19. yüzyıl Arnavut aşiret lideri ve Osmanlı ordusu askeri.
Gjergj Fişta Arnavut Fransisken frer, şair, eğitimci, siyasetçi, aktivist, çevirmen ve yazardır. Epik başyapıtı Lahuta e Malcís ve Arnavutluk'un bağımsızlığından sonra en yetkili dergilerden ikisi olan Posta e Shypniës ve Hylli i Dritës'in editörü olması edeniyle 20. yüzyılın en etkili Arnavut yazarlarından biri olarak kabul edilir.
Lahuta e Malcís,, Arnavut keşiş ve şair Gjergj Fişta tarafından 1937'de tamamlanan ve yayınlanan Arnavut ulusal destan şiiridir. 30 şarkı ve 17.000'den fazla mısradan oluşur.
Prenk Paşa Jön Türklerin Katolik üyesi ve Arnavutluk Prensliği politikacısı.