İçeriğe atla

Gurieli hanedanı

Kontrol Edilmiş
Gurieli Kraliyet Hanedanı arması.

Gurieli hanedanı (Gürcüce: გურიელი) güneybatı Gürcistan'daki Guria özerk bölgesini (birkaç yüzyıl boyunca bağımsızdı) yöneten hanedandır.

Guria prensleri

  • c. 1385–1410 - I. Kahaber; II. Giorgi Dadiani'nin oğlu; Guria ve Svaneti eristavisi;
  • c. 1410–1430 - I. Giorgi I; Kahaber'in oğlu
  • c. 1430–1450 - I. Mamia; I. Giorgi'nin oğlu
  • c. 1450–1469 - II. Mamia; Liparit Dadiani'nin oğlu
  • 1469-1483 - II. Kahaber;
  • 1483–1512 - I. Giorgi (II); II. Kahaber'in oğlu;
  • 1512–1534 - I. Mamia (III); I. Giorgi'nin oğlu
  • 1534–1564 - Rostom; I. Madia'nın oğlu
  • 1564–1583 - II. Giorgi (III); Rostom'un oğlu; devrik
  • 1583–1587 - I. Vahtang; II. Giorgi'nin oğlu
  • 1587-1600 - II. Giorgi (III); sonradan yeniden göreve geldi
  • 1600-1625 - II. Mamia (IV); II. Giorgi'nin oğlu
  • 1625 - I. Svimon; II. Mamia'nın oğlu; görevden alındı, 1672'den sonra öldü;
  • 1625-1658 - I. Kaihosro (III); Vahtang'ın oğlu
  • 1659-1668 - Demetre; I. Simon'un oğlu; görevden alındı, 1668'de öldü
  • 1669-1684 - III. Giorgi (IV) ; I. Kaihosro'nun oğlu
  • 1684-1685 - Malakia ; I. Kaihosro'nun oğlu
  • 1685-1689 - II. Kaihosro (IV) ; III. Giorgi'nin oğlu
  • 1689–1712 - III. Mamia (V) ; III. Giorgi'nin oğlu; devrik
  • 1712 - IV. Giorgi (V) ; III. Mamia'nın oğlu; devrik
  • 1712–1714 - III. Mamia (V); sonradan yeniden göreve geldi
  • 1714–1716 - IV. Giorgi (V); sonradan yeniden göreve geldi; Devrik
  • 1716 - III. Kaihosro (V) ; III. Mamia'nın oğlu; görevden alındı, 1751'den sonra öldü
  • 1716–1726 - IV. Giorgi (V); sonradan yeniden göreve geldi
  • 1726-1756 - IV. Mamia (VI) ; IV. Giorgi'nin oğlu; görevden alındı, öldü 1778
  • 1756–1758 - V. Giorgi (VI) ; IV. Giorgi'nin oğlu; feragat
  • 1758–1765 - IV. Mamia (VI); sonradan yeniden göreve geldi; devrik
  • 1765–1771 - V. Giorgi (VI); sonradan yeniden göreve geldi; devrik
  • 1771–1776 - IV. Mamia (VI); sonradan yeniden göreve geldi;
  • 1776–1788 - V. Giorgi (VI); sonradan yeniden göreve geldi;
  • 1788–1792 - II. Svimon; V. Giorgi'nin oğlu; 1792'de öldü
  • 1792–1797 - II. Vahtang; V. Giorgi'nin oğlu;
  • 1797-1826 - V. Mamia (VII) ; II. Svimon'un oğlu
  • 1826-1829 - Davit ; V. Mamia'nın oğlu;

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İmereti Krallığı</span>

İmereti Krallığı 1258-1330 ve 1446-1810 yılları arasında Gürcistan Krallığı dağıldığında ortaya çıkan krallıktır. Gürcistan ve Kafkasların Moğollar tarafından istilası döneminde Moğol boyunduruğuna başkaldıran VI. Davit Narin’in batıya çekilerek burada İlhanlı egemenliğinden bağımsız şekilde ilan ettiği krallık olarak 1258-1330 yılları arasında varolmuştur. İmereti Krallığının başkenti Kutaisi olmuştur. Bu dönemde başkent Tiflis Moğol işgali altında olmuş ve Gürcü kralları Moğollar tarafından onaylanarak atanmıştır. Moğollara karşı Gürcü halkının isyanlarına bölgeden destek verilmiştir. Krallık, V. Giorgi döneminde Moğolların ülkeden atılmasıyla yeniden Gürcü Krallığıyla birleşmiştir.

II. Kahaber, Gurieli hanedanından bir eristavi idi. 1469'dan ölümüne kadar Guria'nin düklüğünü yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Manuçar Dadiani</span>

I. Manuçar Dadiani 1590'dan ölümüne kadar Megrelya'ya hükmetmiş prenstir. I. Levan Dadiani'nin küçük oğlu olan Manuçar, ağabeyi IV. Mamia Dadiani'nin ölümüyle tahta çıkmıştır

III. Giorgi Dadiani 1572'den 1573'e ve 1578'den ölümüne kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Giorgi, I. Levan'ın oğlu ve vârisiydi.

IV. Mamia Dadiani 1573'ten 1578'e ve 1582'den ölümüne kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Mamia, I. Levan'ın küçük oğluydu.

Rostom Gurieli, 1534'ten ölümüne kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Saltanatı boyunca İmereti Kralı III. Bagrat'a sadık olan Rostom, genişleyen Osmanlı İmparatorluğu'na karşı savaşmış ve topraklarının bir kısmını kaybetmiştir. Rostom'un Bagrat ile olan ilişkisi, Rostom'un Megrelya Prensi ve Bagrat'ın rakibi I. Levan Dadiani'ye destek vermesiyle kötüleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">III. Mamia Gurieli</span>

III. Mamia Gurieli veya yaygın olarak bilinen adlarıyla Büyük Mamia Gurieli veya Kara Gurieli (შავი გურიელი, Şavi Gurieli) 1689'dan öldüğü tarihe kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Batı Gürcistan'daki savaşlarda çatışan Gurieli, 1701, 1711-1712 ve 1713-1714 tarihlerinde üç kez İmereti kralı olmuştur. Krallık yaptığı ilk dönemde, kayınpederi Giorgi Abaşidze'nin baskısıyla tahttan çekilmiştir. İmereti kralı olduğu sonraki dönemlerde, Imeretili VII. Giorgi ile kan davası içinde olmuştur. Gurieli öldüğünde yerine taht için rekabet ettiği VII. Giorgi geçmiştir.

Demetre Gurieli, 1658-1668 yılları arasında Guria'nın, 1663-1664 yılları arasında İmereti'nin yöneticiliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Batı Gürcistan'daki kaotik iç savaşın sebep olduğu darbelerle Guria tahtına oturmuştur. Demetre'nin İmereti'deki saltanatı, tahttan indirilmesi ve körleştirilmesiyle son bulmuştur.

IV. Giorgi Gurieli, 1714'ten 1726'ya kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. 1714'te babası III. Mamia Gurieli, Giorgi'yi prens naibi olarak atamıştır. 1716'da kısa süreliğine İmereti kralı olmuş, ancak aynı yıl tahttan çekilmek zorunda kalmıştır. İmereti'den Guria'ya döndüğünde, annesi Elene ve kardeşi III. Kaihosro'nun de dahil olduğu yerel bir soylu grup Giorgi'ye darbe düzenlemiştir. Giorgi, Megrelya Prensi Bejan Dadiani ile barıştıktan sonra konumunu korumayı başarmıştır.

II. Simon Gurieli, 1788/89'dan öldüğü tarihe kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir.

I. Kaihosro Gurieli, 1626'dan 1658'e kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Görevden alınan selefisi I. Simon Gurieli'nin yerine Megrelya Prensi II. Levan II Dadiani tarafından prens ilan edildi. Kaihosro, İmereti Kralı III. Alexander tarafından devrildi ve sınır dışı edildi. Osmanlı desteğiyle Guria'ya dönüşü, Gurialı bir soylu tarafından öldürülmesiyle son buldu.

I. Vahtang Gurieli, 1583'ten öldüğü tarihe kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Selefisi II. Giorgi Gurieli'yi görevden alan Megrelya prensi IV. Mamia Dadiani'nin vasalıydı. Vahtang, Guria'nın ana katedrali Şemokmedi Manastırı'na bir kilise inşa ettirdi.

V. Giorgi Gurieli 1756-1758, 1765-1771 ve 1776-1788 yılları arasında Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir.

II. Vahtang Gurieli, 1792'den 1797'ye Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Abisi II. Simon'un ölümüyle tahta geçen II. Vahtang, küçük kardeşi Kaihosro tarafından tahttan indirildi. Vakhtang'ın iktidarı yeniden kazanma çabaları sonuç vermedi.

<span class="mw-page-title-main">III. Kaihosro Gurieli</span>

III. Kaihosro Gurieli Gurieli hanedanından 1716 yılı Guria prensi. 1716'da kardeşi V. Giorgi Gurieli'ye rakip olarak kısa süreliğine Guria Prensi oldu. 1724 yılında Rus İmparatorluğu'na göç etti ve 1740'larda Gürcü Hussar Alayı komutanı oldu.

<span class="mw-page-title-main">I. Simon Gurieli</span>

I. Simon Gurieli, 1625-1626 yılları arasında Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Babası II. Mamia Gurieli'yi öldürdükten sonra Guria tahtına çıktı ve kayınbiraderi II. Levan Dadiani tarafından tahttan indirilip kör edildiği 1626'ya kadar Guria'ya hükmetti. Kör edildikten sonra keşiş olup Kudüs'e yerleşti.

IV. Kaihosro Gurieli 1797'den 1809'a kadar reşit olmayan yeğeni V. Mamia Gurieli'nin naibi olarak Guria Prensliği'ni fiilen yönetmiş Gurieli hanedanı üyesidir. Saltanatı döneminde, Guria'ya düzen ve istikrar getiren bir dizi önlem aldı. Kaihosro, 1809'da iktidar yetkilerini yeğeni V. Mamia'ya verdikten sonra bile Guria siyasetindeki etkisini sürdürdü. Rus İmparatorluğu Guria ile sıcak ilişkiler kursa da, Kaihosro Rusların iyi niyetlerinden şüpheleniyordu. Mamia Rusya'ya sadık kalırken, Kaihosro 1820'de Batı Gürcistan'da patlak veren Rus hegemonyasına karşıtı ayaklanmaya katıldı. İsyancıların yenilgisinden sonra Kaihosro, 1829'da öldüğü Osmanlı topraklarına kaçmak zorunda kaldı.

II. Giorgi Gurieli, 1564-1583 ve 1587-1600 yılları arasında Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Babası Rostom Gurieli'nin ölümüyle tahta geçen Giorgi'nin saltanatı, komşu ülke Megrelya'daki Dadianiler ve bölge üzerindeki hak iddialarını arttıran Osmanlılar ile çatışma içinde geçti. Saltanatı 1583-1587 yılları arasında Megrellerin bölgeyi istilası ile kesintiye uğradı, ancak Osmanlı'nın desteğiyle yeniden tahta çıktı.

<span class="mw-page-title-main">III. Bagrat (İmereti kralı)</span>

III. Bagrat (1495-1565) II. Aleksandre'nin oğlu 1510'dan 1565 tarihine kadar İmereti kralıdır.

<span class="mw-page-title-main">VII. Giorgi (İmereti kralı)</span>

VII. Giorgi Bagrationi Hanedanı, 1707-11, 1712-13, 1713-16 ve 1719-1720 dönemlerinde İmereti kralıydı.