Bulutsu, iyonize, nötr veya moleküler hidrojen ve kozmik tozdan oluşabilen, yıldızlararası ortamın belirgin bir şekilde ışıldayan kısmıdır. Bulutsular genellikle Kartal Bulutsusu'ndaki "Yaratılış Sütunları" gibi yıldız oluşum bölgeleridir. Bu bölgelerde gaz, toz ve diğer malzemelerin oluşumları bir araya gelerek daha yoğun bölgeler oluşturur ve bu yoğun bölgeler daha fazla madde çekerek sonunda yıldızları oluşturacak kadar yoğun hale gelirler. Geri kalan malzemenin ise gezegenler ve diğer gezegen sistemi nesnelerini oluşturduğu düşünülmektedir.
Tekboynuz takımyıldızı, gök ekvatoru üzerinde yer alan soluk bir takımyıldızdır. Tanımlanması 17. yüzyıl haritacısı Petrus Plancius'a atfedilir. Batısında Avcı, kuzeyinde İkizler, güneyinde Büyük Köpek ve doğusunda Suyılanı takımyıldızlarıyla çevrilidir. Sınır komşusu olan diğer takımyıldızlar arasında Küçük Köpek, Tavşan ve Pupa yer alır.
Vela ya da Yelken takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Güney gökkürededir. Vela adı Latincede yelken anlamına gelir. Bu isim, daha önceki takımyıldız adlandırmalarında bir gemi olarak tasavvur edilen Argo Navis takımyıldızının yelkenini oluşturan parçası olmasından ötürü verilmiştir. Argo Navis takımyıldızındaki yıldızlar günümüzde Karina, Pupa ve Yelken takımyıldızlarına dağılmıştır.
NGC 1499, Kahraman takımyıldızında bulunan, gökadamızın Avcı kolu'nda yer alan büyük ve nispeten yakın bir salma bulutsusudur. Adını ABD'nin eşisimli eyaletinin biçimine olan benzerliğine borçludur. Çok düşük aydınlığı nedeniyle, görünür dalga uzunluğunda gözlemlenmesi oldukça güçtür. Kaliforniya bulutsusu E. E. Barnard tarafından 1884 yılında keşfedilmiştir.
Kedi Gözü bulutsusu, Ejderha takımyıldızı yönünde bulunan bir gezegenimsi bulutsu. Yapısal açıdan, bilinen en karmaşık bulutsulardandır; Hubble Uzay teleskobu ile düğümler, püskürtmeler ve yaysal yapılar gözlemlenmiştir. Merkezinde, 1000 yıl önce dış zarfını kaybederek bulutsuyu üretmiş olan parlak ve sıcak bir yıldız vardır.
NGC 3576, Eta Carinae bulutsusundan birkaç bin ışık yılı uzaklıktaki Yay kolu'nda yer alan küçük bir bulutsu. John Herschel tarafından 16 Mart 1834 tarihinde keşfedilmiştir ancak Herschel yalnızca bulutumsu parlak parçacıklar görebildi ve en sonunda bu bulutsuya altı farklı sınıflandırma numarası verildi. Bugünlerde gök bilimciler tüm bulutsuya "NGC 3576" demektedirler.
Kartal Bulutsusu Jean-Philippe de Cheseaux tarafından 1745-46 yılında keşfedilmiş Yılan takımyıldızında bulunan genç bir açık yıldız kümesidir. Adı kartalı anımsatan şeklinden kaynaklanmaktadır.
Rozet Bulutsusu Samanyolu bölgesinde Tekboynuz takımyıldızı içindeki dev moleküler bulutun bir ucunun kenarında yer alan, büyük ve yuvarlak bir H II bölgesi. Açık yıldız kümesi NGC 2244, bulutsu ile yakından ilgilidir, kümenin yıldızları bulutsunun maddesinden oluşmuştur.
Küçük Halter Bulutsusu, Kahraman takımyıldızında tahminen 1.700 ila 15.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir gezegenimsi bulutsudur. Pierre Méchain tarafından 5 Eylül 1780 tarihinde keşfedildi. Messier Kataloğu'ndaki yalnızca dört gezegenimsi bulutsudan biri olan Messier 76, en soluk Messier cisimlerinden birisidir.
Tarantula Bulutsusu, Büyük Macellan Bulutu içerisindeki bir H II bölgesidir. İlk başta bir yıldız olarak kayıtlara geçmiş olan 30 Doradus, 1751 yılında Nicolas Louis de Lacaille tarafından bulutsu olarak tanımlanmıştır.
Alev Bulutsusu veya NGC 2024, Avcı takımyıldızı bölgesinde ve yaklaşık olarak 900 ile 1500 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir salma bulutsusudur.
Karina Bulutsusu, çevresindeki açık yıldız kümesiyle birlikte büyük ve parlak bir bulutsu. Eta Carinae ve HD 93129A, Samanyolu içindeki en büyük kütleli ve parlak yıldızlardır. Bulutsu, Karina takımyıldızı yönünde Dünya'dan yaklaşık olarak 6.500 ilâ 10.000 ışık yılı uzaklıkta bulunmaktadır ve çoklu O-tipi yıldızlar içerir.
NGC 5189, Sinek takımyıldızı yönünde bulunan bir gezegenimsi bulutsu. James Dunlop tarafından 1 Temmuz 1826 tarihinde keşfedilmiştir.
Gum Bulutsusu, güney takımyıldızları Pupa ve Yelken yönünde yaklaşık olarak 450 ile 1500 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir salma bulutsusu. Ayırt etmesi çok zordur, bir milyon yıl önce gerçekleşen Yelken Süpernova Kalıntısı'nın artığı olduğuna inanılmaktadır. Yelken Atarcası da bu kalıntıyla ilişkilidir. Bulutsu, Türkiye'nin görüş alanında yer almaz. Colin Stanley Gum tarafından 1955 yılında keşfedilmiştir.
IC 1396 Kral takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 3,000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir açık yıldız kümesi ve etrafındaki salma bulutsusu. Edward Barnard tarafından 1893 yılı Ağustos ayında keşfedilmiştir.
Gum 29, Karina takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 14.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir salma bulutsusu. Bulutsu yaklaşık 350 ışık yıllık bir alana yayılmıştır ve Samanyolu'nun en verimli yıldız oluşum bölgelerinden biridir.
RCW 108, Sunak takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 4.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir salma bulutsusu ve H II bölgesidir.
Orion Kompleksi, Avcı takımyıldızı yönünde bulunan; parlak bulutsular, karanlık bulutsular ve genç yıldızlardan oluşan büyük bir gruptur. 1.500 ile 1.600 ışık yılı uzaklıkta bulunan bu kompleks, yüzlerce ışık yılı genişliktedir. Bulutsunun bazı parçaları dürbün ve küçük teleskoplarla gözlenebildiği gibi, Orion Bulutsusu gibi bazı parçalar çıplak gözle de gözlemlenebilir.
Tabanca Yıldızı, Samanyolu Gökadası'nın bilinen aydınlatma gücü en yüksek yıldızlarından bir mavi üstündevdir. Galaksi merkezi'nde bulunan Beşiz Kümesi içindeki pek çok büyük kütleli genç yıldızdan birisidir. İsmini aydınlatmış olduğu Tabanca Bulutsusu'ndan alır. Yıldız, Yay takımyıldızı içinde yaklaşık olarak 25.000 ışık yılı uzaklıkta yer almaktadır. Yıldızlararası tozun soğurucu etkisiyle gizlenmemiş olsaydı, 4. kadirden bir yıldız olarak çıplak gözle gözlemlenebilecekti.
IC 2944, Erboğa takımyıldızında yaklaşık olarak 6.500 ışık yılı (2.000 pc) uzaklıkta bulunan bir açık yıldız kümesi ve ilişkili bir salma bulutsusudur. 7 Mayıs 1904 tarihinde Royal Harwood Frost tarafından keşfedildi. Bulutsu, λ Centauri yıldızına yakın bir konumda bulunur ve yanlış bir şekilde Lambda Centauri Bulutsusu olarak da belirtilir. Genellikle aktif yıldız oluşum bölgesi olarak bilinen Bart damlacıkları içerir.
Wikimedia Commons'ta ilgili ortam