İçeriğe atla

Guillaume Apollinaire

Guillaume Apollinaire
Apollinaire (sol) and André Rouveyre, 1914.
DoğumWilhelm Albert Włodzimierz Apollinaris de Wąż-Kostrowicky
26 Ağustos 1880(1880-08-26)
Roma, İtalya
Ölüm09 Kasım 1918 (38 yaşında)
Paris, Fransa
Defin yeriPère Lachaise Mezarlığı
MeslekŞair, günlük yazarı, hikaye anlatıcısı, edebiyat eleştirmeni, sanat eleştirmeni, yazar, oyun yazarı, tasarımcı
Milliyetİtalyan asıllı Fransız
EğitimColegio Niño Jesús de Praga
Dönem1898-1918
TürVers blanc
Edebî akımKübizm, sürrealizm, Sembolizm
Önemli eserAlcools

İmza

Guillaume Apollinaire (d. 26 Ağustos 1880 - ö. 9 Kasım 1918), İtalyan asıllı Fransız şair, yazar ve sanat eleştirmeni.

Hayatı

Gerçek adı Wilhelm Albert Włodzimierz Apolinary Kostrowicki olan Apollinaire Polonyalı bir anne ile İtalyan bir babanın oğludur. 1880 yılında Roma'da doğdu. Anne tarafından büyükbabası, Kırım Savaşı'nda öldürülen Rus İmparatorluk Ordusunda bir generaldi . Monako'daki Collège Saint-Charles'da Fransızca öğrenim gördü. 1902'de Paris'e yerleşti, Cannes ve Nice'de çeşitli okullara eğitimine devam etti. Edebiyat ve resim çevrelerinde sık sık görünmeye başladı.

1903'te Le Festin d'Esope adlı dergiyi kurdu. Fransa'da Pablo Picasso, André Derain, Ossip Zadkine, Marcel Duchamp, Marc Chagall, André Derain, Faik Bey, Erik Satie, Aleksandra Ekster, Juan Gris ve Marie Laurencin ile tanıştı. Daha sonra Rheinland-Pfalz'e giderek, bir süre öğretmenlik yaptı. Bu yıllarda şiirleri Fransız modern şiirleri arasındaydı. Anarşizm'e ilgi duymaya başlayan Apollinaire Dreyfus davası ile de yakından ilgilendi ve duruşlara katıldı. 1911 yılında Pablo Picasso ve Georges Braque ile birlikte Kübist Oda 41'in düzenlenmesine yardım etti. Böylelikle resim eleştirmenliğine ağırlık verdi. İlerleyen yıllarda edebiyata özellikle şiirlere bir resim akımı olan kübizmi oturttu. Kübizme duyduğu ilgi ile birlikte sürrealizm benimsedi. Bu süreçte Amedeo Modigliani ile mektuplaştı. Sembolizm'e de ilgi duydu. Keza Arthur Rimbaud'nun eserlerini okudu.

Apollinaire'in Tiresias'ın Memeleri adlı oyunu tanımlamak için kullandığı sürrealist dram ifadesi sürrealizm akımının isminin esin kaynağı oldu. Eser 1947'de Francis Poulenc tarafından operaya uyarlandı. Birinci Dünya Savaşı öncesi en önemli Kübist sergisi olan 1912 Salon de la Section d'Or'un açılış adresini Apollinaire verdi. Bu sergi Albert Gleizes, Francis Picabia, Gertrude Stein ve Fernand Léger gibi sanatçılardan tam not aldı.[1]

İlk inceleme yazılarını ve şiirlerini çeşitli ressamların gravürleriyle birlikte yayınladı. 1913'te geçmiş 15 yılın şiir seçkisi olan Alcools eserini yayınladı. Daha sonra kübist ressamların resimlerini analiz ettiği Kübist Ressamlar adlı eseriyle kübizmden ayrılıp, kuramlarını ve öncülüğünü kendisinin yaptığı Orphizmi benimsedi. Bu kuramda Robert Delaunay ve Frantisek Kupka'nın eserlerine atıflarda bulundu.

1911 yılında Mona Lisa tablosunu çaldığı şüphesiyle bir hafta gözaltında tutuldu, suçsuz olduğu anlaşılınca serbest bırakıldı. Apollinaire, I. Dünya Savaşı'nda piyade subayı olarak görev aldı. 1916'da şarapnel parçası kafatasına saplandı, ağır yaralandı. Bundan sonra Apollinaire için uzun bir tedavi süreci başladı. Hastanedeki tedavisi sırasında Paris'te İspanyol gribi'ne yakalandı. Vefat etmeden 1 ay önce yakın arkadaşı Raymond Duchamp-Villon'un ölüm haberini öğrenmişti.

Arkadaşı Henri Hertz aşağıdaki konuşmanın ona ait olduğunu söylemiştir.

Açılın ey mezarlar! Müzelerdeki ölüler, saraylarda şatolarda ,manastırlarda paravanların altındaki cesetler! İşte gelmiş geçmiş bütün zamanların anahtarlarını taşıyan efsanevi bekçi. En sağlam kilidi bile zorlayıp açıyor ve sizi bugünün dünyasına, paranın soylu kıldığı teknisyenlerin, hamalların arasına karışmaya çağırıyor. Şövalyenin zırhları kadar güzel olan otomobillerinde kendinizi evinizdeymiş gibi hissetmenizi, uluslararası yataklı vagonlarda yerinizi almanızı, ayrıcalıklardan hala gurur duyabilen insanlarla kaynaşmanızı istiyor sizden. Ama uygarlık fazla süre tanımayacak onlara.

Kaynakça

  1. ^ "What did to poets Guillaume Apollinaire?". book. 10 Kasım 2020. 11 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pablo Picasso</span> İspanyol heykeltıraş ve ressam (1881-1973)

Pablo Picasso, Fransa'da yaşamış İspanyol ressam, heykeltıraş, sahne tasarımcısı, şair ve oyun yazarıdır. 20. yüzyıl sanatının en iyi bilinen isimlerindendir. Georges Braque ile birlikte kübizm akımının temelini atmış, asamblajı icat etmiş, kolajın icadında yer almış ve çok çeşitli tarzların gelişimine katkı vermiştir. En önemli eserleri olarak öncü kübizm eseri Avignonlu Kızlar ve Alman ve İtalyan askerlerin İspanyol İç Savaşı sırasında yaptığı katliamı anlatan Guernica sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Marcel Duchamp</span> Fransız ressam ve heykeltraş (1887–1968)

Marcel Duchamp, Fransız-Amerikalı sanatçı. Asıl adı Henri-Robert-Marcel Duchamp'dır. Yirminci yüzyılda Avrupa ve Kuzey Amerika'nın en önemli sanatçılarından olmuş, II. Dünya Savaşı sonrası Amerika'da pop sanatı ve kavramsal sanat akımlarının temellerinin atılmasında etkili olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kübizm</span> 20. yüzyıl başındaki temsile dayalı sanat anlayışından saparak doğan sanat akımı

Kübizm, 20. yüzyıl başındaki temsile dayalı sanat anlayışından saparak devrim yapan Fransız sanat akımıdır. Pablo Picasso ve Georges Braque, nesne yüzeylerinin ardına bakarak konuyu aynı anda değişik açılardan sunabilecek geometrik şekilleri vurgulamışlardır.

<span class="mw-page-title-main">André Gide</span> Fransız yazar (1869-1951; Nobel Edebiyat Ö. 1947)

André Paul Guillaume Gide Fransız yazar. 1947 yılı Nobel Edebiyat Ödülü sahibi.

Léopold Lévy, Fransız ressam, akademisyen, gravür sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Gerçeküstücülük</span> yöntemli bir araştırma ile deneyi ön planda tutan insanın kendi kendisini irdeleyip çözümlemesinde sanatın yol gösterici bir araç olduğunu vurgulayan sanat akımı

Gerçeküstücülük ya da sürrealizm, Avrupa'da birinci ve ikinci dünya savaşları arasında gelişmiştir. Temelini, akılcılığı yadsıyan ve karşı-sanat için çalışan ilk dadaistlerin eserlerinden alır. Sürrealizm, aklın kontrolünden kaçan şuur akışının, rastlantıya bağlı ruh durumlarının, düzensiz hayallerin ve rüyaların sanata aktarılmaya çalışıldığı bir edebiyat akımıdır.

Manifesto veya bildiri, toplumsal bir hareketin duyurulması ve savlarının belirtilmesi üzerine kurulan, bir akımın, bir hareketin oluşunu bildiren yazılardır.

<span class="mw-page-title-main">Giorgio de Chirico</span>

Giorgio de Chirico, diğer adıyla Népo, gerçeküstücü ressam. Volos, Yunanistan'da İtalyan bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Scoulo metafisica sanat hareketinin kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Eugène Delacroix</span> Fransız ressam (1798–1863)

Ferdinand Victor Eugène Delacroix Fransa'nın en önemli Romantik ressamlarından birisidir. Ressamın ifadesi güçlü fırça darbeleri ve renklerin optik etkileri üzerine çalışmaları Empresyonistleri, egzotik olana tutkusu da Sembolistleri etkilemiştir. Fransız şair Baudelaire, onu "Rönesans'ın son büyük ressamı ve modern dönemin ilk büyük ressamı" olarak tanımlar.

Franz Moritz Wilhelm Marc, önde gelen bir dışavurumcu Alman ressamdır.

<span class="mw-page-title-main">Orangerie Müzesi</span> Pariste sanat müzesi

Orangerie Müzesi, Paris'te bulunan bir sanat müzesidir. Müzede izlenimcilik, ard izlenimcilik ve Paris Okulu akımlarına ait tablolar sergilenir. Paul Cézanne, Henri Matisse, Amedeo Modigliani, Claude Monet, Pablo Picasso, Pierre-Auguste Renoir, Henri Rousseau, Chaim Soutine, Alfred Sisley ve Maurice Utrillo gibi ressamların eserleri müzede yer alır.

Gino Severini, gelecekçiliğin İtalya dışında kabul görmesinde etkili olmuş İtalyan ressam.

Armand Guillaumin, Fransız izlenimci ressam ve taşbaskıcı.

<span class="mw-page-title-main">Ambroise Vollard</span> Fransız sanat koleksiyoncusu (1866-1939)

Ambroise Vollard, yirminci yüzyılın başında Fransız çağdaş sanatının en önemli sanat simsarlarından biridir. İçlerinde Paul Cézanne, Aristide Maillol, Renoir, Louis Valtat, Pablo Picasso, Georges Rouault, Paul Gauguin ve Vincent Van Gogh gibi isimlerin de bulunduğu çok sayıdaki ressama verdiği maddi ve manevi destekle tanınır. Ayrıca hırslı bir sanat koleksiyoncusudur.

<span class="mw-page-title-main">André Derain</span> Fransız gravürcü ve ressam (1880 – 1954)

André Derain, Henri Matisse ile birlikte Fovizm'in kurucusu olan Fransız ressam ve heykeltıraş.

Albert Gleizes, Fransız ressam, teorisyen ve yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Musée National d'Art Moderne</span>

Musée National d'Art Moderne Fransa'daki bir modern sanat müzesidir. Müze Paris'teki Centre Pompidou'da, 4.arrondissement'ında bulunur. 1947 yılında aslen Palais de Tokyo'da kurulmuştur ama 1977 yılında müze şu anki yerine taşınmıştır. Müze dünyadaki çağdaş ve modern sanat müzelerindeki ikinci en büyük koleksiyona sahiptir. En büyük modern ve çağdaş sanat koleksiyonu ise New York'ta bulunan MoMa'dadır. Müzenin koleksiyonunda 70,000'den fazla sanat eseri vardır. Bu koleksiyon resim, mimari, fotoğrafçılık, sinema, yeni medya, heykel ve tasarım gibi birçok alandaki eserlerin derlenmesi sonucu oluşmuştur. Bu koleksiyonun bir kısmı iki kattan oluşan 14,000 metre karelik bir alanda sergilenmektedir. Bu sergi alanı Centre Pompidou'nun 4. ve 5. katlarında bulunur. Bu iki kattan biri modern sanat(1905'ten 1960'a kadar, 5. kat)'a ayrılmıştır. Diğerinde ise çağdaş sanat(1960'tan beri, 4.kat) eserleri yer alır. Koleksiyonda yer alan daha değerli çağdaş ve modern sanat eserleri ise binanın 6.katında sergilenir.

Francis Picabia, Fransız ressam, heykeltıraş, grafik sanatçısı ve yazar. Dadaizmin ve Gerçeküstücülüğün en önemli temsilcilerinden sayılır.

<span class="mw-page-title-main">Wilhelm Uhde</span> Alman sanat tarihçisi (1874 – 1947)

Wilhelm Uhde, Alman sanat koleksiyoneri ve satıcısı, yazar ve eleştirmen. Modern sanatın ilk koleksiyonerlerinden olup ressam Henri Rousseau'nun kariyerinde önemli yere sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Renato Guttuso</span> İtalyan ressam (1911-1987)

Renato Guttuso, İtalyan ressam, illüstratör, sahne tasarımcısı, sanat eleştirmeni, denemeci ve politikacı.