İçeriğe atla

Guide to Pharmacology

IUPHAR/BPS Guide to PHARMACOLOGY
İçerik
AçıklamaReçeteli ilaçların tüm insan hedefleri hakkında farmakolojik bilgi sağlayan çevrimiçi, açık erişimli bir portal
Yakalanan veri türleriHedef adlandırması, farmakolojik veriler, ligand yapıları
Organizmalarİnsan, Fare, Sıçan
İletişim
Araştırma Edinburgh Üniversitesi, Birleşik Krallık
Birincil alıntıThe IUPHAR/BPS Guide to PHARMACOLOGY in 2020: extending immunopharmacology content and introducing the IUPHAR/MMV Guide to MALARIA PHARMACOLOGY[1]
Erişim
İnternet sitesiguidetopharmacology.org
Web hizmeti bağlantısıguidetopharmacology.org/webServices.jsp
Sparql uç noktasırdf.guidetopharmacology.org/sparql
Diğer
Sürümlemeİçerik yaklaşık üç ayda bir güncellenir (yani 2020.2 [yıl].[sürüm numarası]'nı gösterir)
Kürasyon politikasıManuel, kurum içi

IUPHAR/BPS Guide to PHARMACOLOGY, ruhsatlı ilaçların ve diğer küçük moleküllerin biyolojik hedefleri hakkında bilgi sağlayan bir portal görevi gören açık erişimli bir web sitesidir. Guide to PHARMACOLOGY (GtoPdb standart kısaltmadır) Uluslararası Temel ve Klinik Farmakoloji Birliği (IUPHAR) ve Britanya Farmakoloji Topluluğu (BPS) arasında ortak bir girişim olarak geliştirilmiştir. Bu, orijinal 2009 IUPHAR Veritabanının (standart kısaltma IUPHAR-DB) yerini almakta ve onu genişletmektedir. Guide to PHARMACOLOGY, tüm farmakolojik hedeflere ilişkin kısa ve öz bir genel bakış sunmayı, bilimsel ve klinik toplulukların tüm üyeleri ve ilgili kamuoyu tarafından erişilebilir olmayı ve seçilmiş bir dizi hedefe ilişkin ayrıntılara bağlantılar sağlamayı amaçlamaktadır. Sunulan bilgiler arasında farmakolojik veriler, hedef ve gen isimlendirmesinin yanı sıra ligandlar için düzenlenmiş kimyasal bilgiler de yer almaktadır. Her bir hedef ailesine ilişkin genel bakışlar ve yorumlar, temel referanslara bağlantılar ile birlikte yer almaktadır.

Arka plan ve geliştirme

Guide to PHARMACOLOGY ilk olarak Aralık 2011'de çevrimiçi olarak kullanıma sunulmuş ve Temmuz 2012'de ek materyaller yayınlanmıştır. Edinburgh Üniversitesinde bulunan bir küratör ekibi tarafından sürdürülen Guide to PHARMACOLOGY, aralarında Concise Guide to PHARMACOLOGY editörlerinin de bulunduğu uluslararası bir katılımcı ağı tarafından geliştirilmiştir. Orijinal IUPHAR-DB'de olduğu gibi, Uluslararası Temel ve Klinik Farmakoloji Birliği (IUPHAR) Reseptör Nomenklatürü ve İlaç Sınıflandırma Komitesi (NC-IUPHAR), veri tabanı için bilimsel danışma ve yayın kurulu olarak görev yapmaktadır. Komitenin 500'den fazla uzman danışmandan oluşan ağı (~90 alt komite halinde organize edilmiştir) uzmanlık ve veri katkısında bulunmaktadır. GtoPdb projesinin şu anki PI ve Grant sahibi Prof. Jamie A. Davies'tir. GtoPdb'nin geliştirilmesi ve 2012'de ilk versiyonunun yayınlanması, British Journal of Pharmacology'de yayınlanan 'Guide to Pharmacology.org- an update' başlıklı bir başyazıda anlatılmıştır.[2] IUPHAR-DB artık geliştirilmemektedir ve bu sitede yer alan tüm bilgilere artık Guide to PHARMACOLOGY üzerinden erişilebilmektedir (IUPHAR-DB bağlantıları artık yeniden yönlendirilmelidir).

İçerik

Şu anda Guide to PHARMACOLOGY'de yer alan hedef gruplar şunlardır:

Her bir hedef grubu için bilgiler, her bir aile için ayrı bir veri sayfası ile sınıflandırmaya dayalı ailelere ayrılmıştır. Her sayfada, hedefler tablo listeleri halinde düzenlenmiş olup, her tabloda hedef için protein ve gen isimlendirmesi ile gen isimlendirme veri tabanlarına bağlantılar yer almakta ve agonistler, antagonistler, inhibitörler ve radyoligandlar dahil olmak üzere hedefte etkinliği olan seçilmiş ligandlar listelenmektedir. Farmakolojik veriler ve referanslar verilmekte ve her bir ligand, isimlendirme ve kimyasal yapı veya peptid sekansının yanı sıra eşanlamlılar ve ilgili veritabanı bağlantılarını gösteren bir ligand sayfasına köprü şeklinde bağlanmaktadır. Guide to PHARMACOLOGY ayrıca sitede yer alan tüm ligand moleküllerinin, küçük organik moleküller (memeli metabolitleri, hormonlar ve nörotransmitterler dahil), sentetik organik moleküller, doğal ürünler, peptitler, inorganik moleküller ve antikorlar gibi kategorilere ayrılmış bir listesini de içermektedir. Web sitesinde yer alan tüm onaylı ilaçların tam bir listesine ligand listesi aracılığıyla da ulaşılabilir. Guide to PHARMACOLOGY, eğitim kaynaklarının yanı sıra hedefler ve ligandlar hakkında klinik bilgileri de içerecek şekilde genişletilmektedir. Web sitesindeki arama özellikleri arasında hızlı ve gelişmiş arama seçenekleri ile kimyasal yapıları kullanarak ligand yapıları için destek de dahil olmak üzere reseptör ve ligand aramaları bulunmaktadır. Diğer özellikler arasında 'sıcak konu' haberleri ve yeni reseptör-ligand eşleştirme listesi yer almaktadır.

IUPHAR Guide to IMMUNOPHARMACOLOGY

Wellcome Trust, Kasım 2015 ve Ekim 2018 tarihleri arasında, GtoPdb şemasına dayanan "IUPHAR Guide to IMMUNOPHARMACOLOGY"yi (GtoImmuPdb) geliştirmek için bir projeyi desteklemiştir. GtoImmuPdb, mevcut IUPHAR/BPS Guide to PHARMACOLOGY'de bulunan yüksek kaliteli, uzmanlarca derlenmiş farmakolojik verilere immünolojik bir bakış açısı getiren açık erişimli bir kaynaktır. İmmünofarmakoloji ile ilgili protein hedefleri ve ligandlar etiketlenmiş ve GtoImmuPdb'ye yerleştirilmiştir. Bunlar ayrıca immünolojik süreçler, hücre tipleri ve hastalık gibi yeni immünolojik veri tipleriyle de ilişkilendirilmiştir. GtoImmuPdb, immünoloji ile farmakolojiyi birbirine bağlayan, katma değer sağlayan ve hastalığın immün, enflamatuar veya enfeksiyöz bileşenlerini modüle etmeyi hedefleyen ilaçların araştırma ve geliştirilmesini destekleyen bir bilgi tabanı sağlar.[3]

The Concise Guide to PHARMACOLOGY

The Guide to PHARMACOLOGY, daha önce HTML, PDF ve basılı formatlarda mevcut olan "Reseptörler ve Kanallar Kılavuzu"[4] olan Concise Guide to PHARMACOLOGY'nin çevrimiçi, açık erişimli bir veritabanı sürümünü içerir. Çevrimiçi veritabanının basılı bir özeti, The Concise Guide to Pharmacology 2017/2018 adıyla British Journal of Pharmacology'nin iki yıllık eki olarak bir dizi makale şeklinde yayınlanmaktadır.[5]

Veritabanı bağlantıları

Guide to PHARMACOLOGY, hem kısa hem de ayrıntılı görünüm sayfalarındaki hedef ve ligand sayfaları aracılığıyla diğer ilgili kaynaklara bağlantılar içerir. Bu kaynakların birçoğu ilgili Guide to PHARMACOLOGY sayfalarıyla karşılıklı bağlantılara sahiptir.

Gelecek yönelimleri

Wellcome Trust tarafından sağlanan fonun ardından, 2012-2015 yılları arasında Guide to PHARMACOLOGY, reçeteli tüm ilaçların biyolojik hedeflerini ve gelecekteki küçük moleküllü ilaçların diğer olası hedeflerini içerecek şekilde genişletilmiştir. Çok çeşitli hedeflerin temel özelliklerine ilişkin genel bakışlar özet görünüm sayfalarında sunulmakta, ayrıntılı görünüm sayfaları ise seçilen bir hedef alt kümesinin özellikleri hakkında daha derinlemesine bilgi sağlamaktadır. Ocak 2018 itibariyle Medicines for Malaria Venture, "Guide to Malaria Pharmacology"nin geliştirilmesi için yeni bir uzantıyı desteklemektedir. Çekirdek GtoPdb, Britanya Farmakoloji Topluluğu tarafından desteklenmeye devam etmektedir.

Kaynakça

  1. ^ Armstrong, JF; Faccenda, E; Harding, SD; Pawson, AJ; Southan, C; Sharman, JL; Campo, B; Cavanagh, DR; Alexander, SPH; Davenport, AP; Spedding, M; Davies, JA (8 Ocak 2020). "The IUPHAR/BPS Guide to PHARMACOLOGY in 2020: extending immunopharmacology content and introducing the IUPHAR/MMV Guide to MALARIA PHARMACOLOGY". Nucleic Acids Research. 48 (D1). ss. D1006–D1021. doi:10.1093/nar/gkz951. PMC 7145572 $2. PMID 31691834. 
  2. ^ Alexander, S. P.; Benson, H. E.; Davenport, A.; Mathie, A.; McGrath, I. J.; Pawson, A. J.; Peters, J. A.; Sharman, J. L.; Spedding, M.; Harmar, A. J. (2012). "GuideToPharmacology.org - an update". British Journal of Pharmacology. 167 (4). ss. 697-698. doi:10.1111/j.1476-5381.2012.02141.x. PMC 3575771 $2. PMID 23003568. 
  3. ^ Harding, SD; Faccenda, E; Southan, C; Maffia, P; Davies, JA (December 2018). "A new guide to immunopharmacology". Nature Reviews. Immunology. 18 (12). s. 729. doi:10.1038/s41577-018-0079-2. PMID 30327546. 
  4. ^ Alexander, SP; Mathie, A; Peters, JA (November 2011). "Guide to Receptors and Channels (GRAC), 5th edition". British Journal of Pharmacology. 164 (Suppl 1). ss. S1–324. doi:10.1111/j.1476-5381.2011.01649_1.x. PMC 3315626 $2. PMID 22040146. 
  5. ^ Alexander, SP; Kelly, E; Marrion, NV; Peters, JA; Faccenda, E; Harding, SD; Pawson, AJ; Sharman, JL; Southan, C; Buneman, OP; Cidlowski, JA; Christopoulos, A; Davenport, AP; Fabbro, D; Spedding, M; Striessnig, J; Davies, JA; CGTP, Collaborators. (December 2017). "THE CONCISE GUIDE TO PHARMACOLOGY 2017/18: Overview". British Journal of Pharmacology. 174 Suppl 1 (Suppl Suppl 1). ss. S1–S16. doi:10.1111/bph.13882. PMC 5650665 $2. PMID 29055037. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Protein</span> polipeptitlerin işlevsellik kazanması sonucu oluşan canlıların temel yapı birimi

Proteinler, bir veya daha fazla uzun amino asit artık zincirini içeren büyük biyomoleküller ve makromolekül'lerdir. Proteinler organizmalar içinde, hücrelere yapı ve organizmalar sağlayarak ve molekülleri bir konumdan diğerine taşıyarak metabolik reaksiyonları katalizleme, DNA kopyalama, uyaranlara yanıt verme dahil olmak üzere çok çeşitli işlevler gerçekleştirir. Proteinler, genlerinin nükleotit dizisi tarafından dikte edilen ve genellikle faaliyetini belirleyen özel 3D yapıya protein katlanmasıyla sonuçlanan amino asit dizilimlerinde birbirlerinden farklıdır.

<span class="mw-page-title-main">Farmakoloji</span> İlaçlarla ilgili biyoloji dalı

Farmakoloji ya da eczabilim günümüzdeki anlamıyla canlı organizmadaki ilaç etkilerini ve canlı organizmaya alınan ilaçların yapısını inceleyen bir bilim dalıdır. Yeni sentezlenmiş veya bitkilerden ayrıştırılmış maddelerin etkilerini biyolojik yapısını laboratuvar çalışmaları ile deney hayvanlarında, klinik araştırmalar ile insanlarda inceleyerek ilaç geliştirme çalışmalarına katkı veren bir tıp ve eczacılık bilimidir. Diğer bir deyişle, ilaçların yapımından, kullanıma sunulmasına, ilaçlar ile biyolojik dizgeler arasındaki etkileşimleri inceleyen bilim dalıdır. Farmakoloji, deneyleri ve canlılar üzerindeki araştırmalardan klinik uygulamaya değin uzanan bu karmaşık ve yoğun süreci birçok alt dalı ve yardımcı bilim dalları ile yakından bağlantılı yürütür.

<span class="mw-page-title-main">Serotonin</span> Nörotransmitter

Serotonin, insanda mutluluk, canlılık ve zindelik hissi veren bir nörotransmitterdir. Eksikliğinde depresif, yorgun, sıkılgan bir ruh hali görülür. Yapısal olarak monoamin grubuna girer ve triptofan aminoasiti ile triptofan hidroksilaz enziminin tepkimesi sonucu sentezlenir.

<span class="mw-page-title-main">Bağışıklık sistemi</span> canlılarda hastalıklara karşı koruma sağlayan biyolojik savunma sistemi bütünü

Bağışıklık sistemi, bir canlıdaki hastalıklara karşı koruma yapan, patojenleri ve tümör hücrelerini tanıyıp onları yok eden işleyişlerin toplamıdır. Sistem, canlı vücudunda geniş bir çeşitlilikte, virüslerden parazitik solucanlara, vücuda giren veya vücutla temasta bulunan her yabancı maddeye kadar tarama yapar ve onları, canlının sağlıklı vücut hücrelerinden ve dokularından ayırt eder. Bağışıklık sistemi, çok benzer özellikteki maddeleri bile birbirinden ayırabilir, örneğin; bir amino asidi farklı olan proteinleri bile birbirinden ayırabilecek özelliğe sahiptir. Bu ayrım, patojenlerin konak canlıdaki savunma sistemine rağmen enfeksiyon yapmaları için yeni yollar bulmalarına, bazı uyumlar sağlamalarına neden olacak kadar karmaşıktır. Bu mücadelede hayatta kalmak için patojenleri tanıyan ve onları etkisizleştiren bazı mekanizmalar gelişmiştir. Doğadaki tüm canlılar kendilerinden olmayan doku, hücre ve moleküllere karşı savunma sistemlerine sahiptirler. Hatta bakteriler gibi basit tek hücreli canlılarda da onları viral enfeksiyonlara karşı koruyan enzim sistemleri bulunur. Yüksek canlılardaysa çok daha karmaşık bir bağışıklık sistemi vardır. Omurgalılarda bağışıklık sistemi özel işlevlere sahip çok sayıda farklı hücre ve molekül içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Toll benzeri reseptör</span> doğuştan gelen bağışıklık sisteminde kilit rol oynayan protein sınıfı

Toll benzeri reseptör ya da almaç, mikroplardan kaynaklanan, yapısal olarak korunmuş moleküller deri veya bağırsak mukozası gibi fiziki bariyerleri aştığında, bu molekülleri tanıyan tek membran boyunca uzanmış, katalitik-olmayan reseptörlerin bir sınıfıdır. Bu yapıların doğuştan gelen bağışıklık sisteminde anahtar rol oynadıkları düşünülmektedir.

Kalıp tanıma reseptörleri veya PRRler, mikrobiyal patojenler veya hücresel stresle ilgili molekülleri tanımak için bağışıklık sistemi hücrelerince üretilen proteinlerdir. Örnek, desen veya patern tanıma reseptörleri olarak da adlandırılabilmektedirler.

<span class="mw-page-title-main">Glutamat</span>

Glutamat, glutamik asidin anyonudur ve sinirbilimde nörotransmitter olarak görev alır; bir sinir hücresinin başka hücrelere sinyal olarak gönderdiği kimyasallardan biridir. Omurgalı sinir sistemi içerisinde geniş farkla en fazla bulunan nörotransmitterdir. Omurgalı beyninde tüm uyarıcı fonksiyonlarda kullanılır, bu insan beynindeki sinaptik bağlantıların %90'ından fazlasına denk gelir. Bazı beyin bölgelerinde birincil nörotransmitterdir.

Biyokimyada reseptör veya almaç, birbiriyle kısmen örtüşen iki anlama karşılık gelir.

<span class="mw-page-title-main">Ligand (biyokimya)</span>

Ligand ya da ligant, bir biyomoleküle bağlanarak bir kompleks oluşturan bir bileşiktir. Genelde, iyonik bağlar, hidrojen bağları veya Van der Waals güçleri ile hedef bir proteindeki bağlanma yerine bağlanır. Ligand molekülün bağlanma yerine yanaşması genelde tersinir, yani birleşme ve ayrışma arasında bir denge vardır. Biyolojik sistemlerde bir ligandın hedef molekülü ile tersinmez kovalent bağlanması enderdir. İnorganik kimyadaki ligand tanımından farklı olarak, ligandın mutlaka bir metale bağlanması şart değildir. Sinyal reseptörlerine bir ligand bağlanınca reseptör proteinin üç boyutlu şekli değişebilir, bu da onun işlevsel özelliğini değiştirir. Bağlanma eğilimi veya gücüne "afinite" denir. Ligand tipleri arasında substratlar, inhibitörler, aktivatörler ve nörotransmitterler sayılabilir. Radyoligandlar, radyoizotopla işaretlenmiş bileşiklerdir, ligand bağlanma ölçümlerinde kullanılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Enzim inhibitörü</span>

Enzim inhibitörü, bir enzime bağlanan ve onun etkinliğini azaltan bir moleküldür. Bir enzimin aktivitesini engellemek, bir patojeni öldürebildiği veya bir metabolik dengesizliği düzeltebildiği için, çoğu ilaç aslında birer enzim inhibitörüdür. Ayrıca herbisit ve pestisit olarak da kullanılırlar. Enzimlere bağlanan her molekül inhibitör değildir; enzim aktivatörleri enzimlere bağlanıp onların enzim aktivitesini artırırlar.

<span class="mw-page-title-main">Kannabinoid</span>

Kannabinoidler, beyindeki nörotransmitter salınımını değiştiren hücrelerdeki kannabinoid reseptörleri üzerinde etkili olan çeşitli kimyasal bileşikleri kapsayan bir sınıftır. Bu reseptör proteinleri için ligandlar, endokannabinoidleri, fitokannabinoidleri ve sentetik kannabinoidleri içerir. En önemli kannabinoid olan tetrahidrokannabinol (THC), esrarda bulunan birincil psikoaktif maddedir. Kannabidiol (CBD) bitkinin bir başka önemli bileşenidir. Çeşitli etkiler gösteren, esrardan izole edilmiş en az 113 farklı kannabinoid vardır.

<span class="mw-page-title-main">G proteini kenetli reseptör</span> G-Proteini ile ilişkili hücre içi sinyalizasyona bağlı hücre yüzeyi reseptörleri sınıfı

G proteini kenetli reseptörler (GPCR) veya yedi transmembran parçalı yapıda olan reseptörler, geniş bir almaç ailesidir. Hücre dışı bileşikleri algılayarak hücre içi sinyal iletimi (transdüksiyon) yollarını etkinleştirirler. Hücre içinde G proteinlerine bağlanırlar. Hücre zarından kıvrılarak yedi kez geçtiklerinden "yedi transmembran parçalı" (7TM) adlandırmasına da sahiptirler.

Nörofarmakoloji, ilaçların sinir sistemindeki hücresel işlevini ve davranışı etkileyen nöral mekanizmaları araştıran bilim dalıdır. Nörofarmakolojinin davranışsal ve moleküler olmak üzere iki ana alt dalı vardır. Davranışsal nörofarmakoloji, ilaç bağımlılığı ve bağımlılığının insan beynini nasıl etkilediğinin incelenmesi de dahil olmak üzere ilaçların insan davranışını nasıl etkilediğine odaklanır. Moleküler nörofarmakoloji, nöronların ve nörokimyasal etkileşimleri incelemenin yanı sıra nörolojik fonksiyon üzerinde faydalı etkileri olan ilaçların geliştirilmesi genel amacını taşır. Bu alanların her ikisi de yakından bağlantılıdır, çünkü her ikisi de merkezi ve periferik sinir sistemlerindeki nörotransmitterler, nöropeptitler, nörohormonlar, nöromodülatörler, enzimler, ikinci haberciler, ortak taşıyıcılar, iyon kanalları ve reseptör proteinlerinin etkileşimleri ile ilgilidir. Bu etkileşimleri inceleyen araştırmacılar, ağrı, Parkinson hastalığı ve Alzheimer hastalığı gibi nörodejeneratif hastalıklar, psikolojik bozukluklar, bağımlılık gibi birçok farklı nörolojik bozukluğu tedavi etmek için ilaçlar geliştirirler.

<span class="mw-page-title-main">İnsülin benzeri büyüme faktörü 1</span> Homo sapiens türünde protein kodlayıcı gen

İnsülin benzeri büyüme faktörü (IGF-1) veya somatomedin C, çocukluk büyümesinde önemli rolü olan ve yetişkinlerde anabolik etkileri olan insüline benzeyen bir molekül yapısında olan bir hormondur.

<span class="mw-page-title-main">Yapısal biyoloji</span>

Yapısal biyoloji, biyolojinin özellikle amino asitlerden yapılmış olan proteinler, nükleotitlerden yapılmış RNA ve DNA gibi nükleik asitler ve lipitlerden oluşmuş membranlar olmak üzere biyolojik makromoleküllerin yapılarını ve uzamsal dizilişlerini inceleyen bir dalıdır. Yapısal biyoloji asıl olarak biyofizik yöntemleri ile makromoleküllerin atom düzeyinde üç boyutlu yapılarının belirlenmesi, yapısal değişikliklerinin temel prensipleri, moleküler hareketlerin analizi ve bu yapıların dinamiği ile ilgilenir. Makromoleküller hücrelerin hemen hemen tüm işlevlerini yerine getirir ve bunu da yapabilmek için belirli üç boyutlu şekillere girerler. Moleküllerin "üçüncül yapı"sı olarak adlandırılan bu yapılar her molekülün temel bileşimi ya da "birincil yapı"ları ile karmaşık bir şekilde bağlantılıdır.

Serotonin fizyolojik ve patofizyolojik etkilerine hücre zarına bağlı çeşitli reseptörlerin, 5-HT reseptörlerinin aktivasyonu yoluyla aracılık eder. Bunlar merkezi sinir sisteminde, gastrointestinal sistemde, dolaşım sisteminde ve kanda yüksek yoğunlukta bulunur. Fizyolojik olarak kan pıhtılaşmasında, öğrenme süreçlerinde ve gündüz-gece ritminin kontrolünde rollerı vardır. Migren, pulmoner hipertansiyon, depresyon, şizofreni, yeme bozuklukları, bulantı ve kusmada serotonin reseptörlerindeki biyokimyasal süreçlerin yanlış işlemesi patolojik açıdan öneme sahiptir.

Sitokrom P450 3A4, vücutta esas olarak karaciğerde ve bağırsakta bulunan önemli bir enzimdir. Toksinler veya ilaçlar gibi küçük yabancı organik molekülleri (ksenobiyotikler) okside eder, böylece vücuttan atılabilirler. Bir başka önemli CYP3A enzimi olan CYP3A5 ile oldukça homologdur.

<span class="mw-page-title-main">Etki mekanizması</span> bir ilacın farmakolojik etkisini ürettiği biyokimyasal etkileşim

Farmakolojide etki mekanizması terimi, bir ilaç maddesinin farmakolojik etkisini ürettiği spesifik biyokimyasal etkileşimi ifade eder. Bir etki mekanizması genellikle bir enzim veya reseptör gibi ilacın bağlandığı spesifik moleküler hedeflerden bahsetmeyi içerir. Reseptör bölgeleri, ilacın kimyasal yapısına ve orada meydana gelen spesifik etkiye dayalı olarak ilaçlar için spesifik afinitelere sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">İlaç toleransı</span>

İlaç toleransı, bir ilacın düzenli olarak veya uzun bir süre boyunca alındığında, vücudun ilaca olan tepkisinin azalması durumudur. İlk dozlar etkili olabilirken, zamanla aynı dozun aynı etkiyi sağlamamasıyla karakterizedir. İlaç toleransı, ilacın etkisine karşı vücudun fizyolojik bir adaptasyonunun sonucudur. Bu adaptasyon, ilacın etkisini azaltan veya ortadan kaldıran çeşitli mekanizmalar yoluyla gerçekleşebilir.

<span class="mw-page-title-main">Tıbbi esrar</span>

Tıbbi esrar, kenevir bitkisinin tıbbi amaçlar için kullanılmasıdır. Esrar, tetrahidrokanabinol (THC) ve kannabidiol (CBD) gibi çeşitli kannabinoid bileşikleri içerir. Bu bileşikler, beyindeki kannabinoid reseptörlerine bağlanarak çeşitli fizyolojik ve psikolojik etkileri ortaya çıkarabilir.