İçeriğe atla

Guernsey

Koordinatlar: 49°28′K 2°35′B / 49.467°K 2.583°B / 49.467; -2.583
Guernsey
Bailiwick of Guernsey
Guernsey Eyaleti
Guernsey bayrağı
Bayrak
Millî marş
"God Save the Queen" (official)
"Sarnia Cherie" (official for occasions when distinguishing anthem required)
Guernsey haritadaki konumu
Başkent
ve
Saint Peter Port (Saint Pierre Port)
Resmî dil(ler)Fransızca (baskın)
Fransızca (yasama)
Tanınan bölgesel dil(ler)Guernésiais, Sercquiais (Auregnais is now extinct)[1]
Etnik gruplar
predominantly north European
HükûmetBritanya Eyaleti
• Statü
III. Charles
• Genel Vali
Sir Fabian Malbon
• Bailiff
Sir Geoffrey Rowland
• Yüksek Şef
Deputy Lyndon Trott
Tarihçe 
• Normandiya Prensliği'ne katılması

1204
• Bağımsızlık
Nazi Almanyası'ndan

9 Mayıs 1945
• Su (%)
0
Nüfus
• Temmuz 2007 tahminî
65.573 (197..)
GSYİH (SAGP)2003 tahminî
• Toplam
2,59 milyar $ (176.)
• Kişi başına
40.000 $ (9..)
İGE (2008)0.975
çok yüksek · 9.
Para birimiSterlin (GBP)
Zaman dilimiGMT
• Yaz (YSU)
UTC+1
Trafik akışısol
Telefon kodu44-1481
İnternet alan adı.gg
Guernsey halk oyunları

Guernsey, resmi adı Bailiwick of Guernsey (Guernsey Muhafızlığı) (İngilizce telaffuz: [ˈɡɜrnzi] GURN-zee; FransızcaBailliage de Guernesey, Fransızca telaffuz: [bajaʒ də ɡɛʁnəzɛ]) Manş Denizi'nde Birleşik Krallık'a bağlı ada. Manş Adaları'ndan biridir, Normandiya'ya yakındır. Birleşik Krallık monarkının malı sayılmakla birlikte (kraliyete bağlılık, İngilizce: crown dependency) içişlerinde bağımsızdır. AB'ye üye değildir.

Muhafızlığı hem Guernsey'in on ilçesini hem Herm, Jethou, Burhou, Lihou adalarıyla onların adacıklarını, "Guernsey Muhafızlığı" da iki yakın kraliyete bağlı adaları, Alderney'le Sark'ın (Brecqhou ada dahil) bazı hususlarını hükmetmektedir.

Savunması Birleşik Krallık'ın sorumlu olduğuna rağmen Guernsey Muhafızlığı Birleşik Krallık'a bağlı değildir. Birleşik Krallık ve İrlanda ile pasaportsuz seyahat alanındadır ama AB'ye üye değildir.

Guernsey Muhafızlığı (ile Jersey Muhafızlığı) Manş Adaları'nı oluşturuyor.

Etimoloji

Guernsey ile Jersey'in isimleri Nors Dili köklüdür. İkinci parçası (-ey) Norscada "ada" demek.

Tarihi

M.Ö. 6000 yıllarına kadar yükselen deniz seviyeleri Guernsey'i Avrupa'dan bölmüştür. Bu dönemde Cilalı Taş Devrisel çiftçiler sahillerde yaşayıp dolmenler ve menhirleri kurmuştur. Guernsey adasında üç önemli menhir heykeli vardır.[2]

Bretanya'ya giderken Briton'lar Manş Adaları - Sarnia veya Lisia (Guernsey) ve Angia (Jersey) dahil işgal ettiler. Sarnia hala Guernsey'in geleneksel adıdır. Gwent Krallığından gelen Aziz Sampson Hristiyanlık Guernsey'e getirdiği inanılıyor.[3]

M.S. 933 yılında adalar Bretanya'dan Normandiya Düklüğü tarafından alınmıştır. Manş Adaları Orta Çağ Normandiya Düklüğünün son kalıntılarıdır. Adalarında III. Charles'ın geleneksel unvanı Normandiya Düküdür.[4]

Orta Çağ döneminde adaya sık sık Avrupalı korsanlar ile askerlerin saldırısı olmuştur. Özellikle Yüz Yıl Savaşında Capetlilerden tarafından bir süreliğine işgale uğramıştır. 1372 yılında Owain Lawgoch altında Aragonlu paralı askerler ile adayı Fransız Kralı için işgal etmiştir. Lawgoch'un esmer paralı askerleri sonra deniz ötesinden şiddetli işgalcı periler olarak Guernsey mite gelmiştir.[5]

Cornet Kalesi, St Peter Port

16. yüzyılın ortasında Normandiya'dan Kalvenciler (Protestan çeşidi) gelmeye başladı. Üç yerli Protestan kadınlar Katolik çoğunluğundan yakılarak öldürülmüştür.[6]

İngiliz İç Savaşı süresinde Guernsey Parlamento'yu destekledi, ama Jersey Kral'ı destekledi. Bu tercih bayağı dinle ilgiliymiş çünkü Guernsey'de daha çok Protestanlar vardı, ama Kral da birkaç Berberi Korsanları'ndan alınmış Guernsey'li denizcileri yardım etmemişti. Cornet Kalesi ama Kral'ı destekledi.

18. yüzyılın başında Guernsey'den Kuzey Amerika'ya göçmenliği başlıyordu.[7] 19. yüzyılda ada küresel denizcilik endüstri ve taş endüstriden çok zenginleşmiş. Bir ünlü Guernsey'li, William Le Lacheur, Avrupa'yla Kosta Rica kahve ticaretini kurulmuştur.[8]

I. Dünya Savaşı'nda 3.000 kadar adalı Birleşik Krallık için Fransa ve Belçika'da askerlik yapmıştır.[9]

II. Dünya Savaşı'nda Guernsey Alman ordusu tarafından işgal edilmiştir. İşgalden önce Guernseyli çocukların çoğu akrabalar veya yabancılarla yaşamak için Britanya'ya gönderilmiştir. Bazısı aileleriyle hiç birleşmemiştir.[10]

Guernsey adası. Kuzey baş-soldadır

Kültür

Victor Hugo, Les Misérables dahil, en önemli eserlerini Guernsey'de sürgündeyken yazmıştır. Evi St. Peter Port, Hauteville House, Paris şehri tarafından idare edilen bir müzeye dönüştürülmüştür.

Kaynakça

  1. ^ The Language of Auregny, Le Maistre, Jersey/Alderney 1982
  2. ^ Evendon, J (11 Şubat 2001). "Le Dehus – Burial Chamber (Dolmen)". The Megalithic Portal. 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2012. 
  3. ^ Marr, J., The History of Guernsey – the Bailiwick's story, Guernsey Press (2001)
  4. ^ "Channel Islands". The Royal Household Royal.gov.uk. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2011. 
  5. ^ de Garis, Marie (1986). Folklore of Guernsey. OCLC 19840362. 
  6. ^ Darryl Mark Ogier, Reformation And Society In Guernsey, Boydell Press, 1997 23 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (P.62)
  7. ^ Guernsey's emigrant children 19 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. BBC – Legacies.
  8. ^ Sharp, Eric (1976). "A very distinguished Guernseyman – Capt William le Lacheur, his ships and his impact on the early development, both economic and spiritual of Costa Rica". Transactions of La Société Guernesiaise. XX (1). Guernsey. ss. 127ff. 
  9. ^ Parks, Edwin (1992). Diex Aix: God Help Us – The Guernseymen who marched away 1914–1918. Guernsey: States of Guernsey. ISBN 1871560853. 
  10. ^ "Evacuees from Guernsey recall life in Scotland". BBC News. 12 Kasım 2010. 13 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2010. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Jersey</span> Britanya tacı toprağı olan ama Birleşik Krallıkın parçası olmayan ada

Jersey, Avrupa kıtasının batısında, Büyük Britanya'nın güneyinde yer alan ve Manş Denizi'nde bulunan Manş Adaları'ndan biridir. Adanın başkenti Saint Helier'dir. Jersey diğer Manş Denizi adaları gibi ne Birleşik Krallık'ın bir parçasıdır ne de bir taç kolonisidir. Jersey, doğrudan Britanya tacına bağlı bir taç toprağıdır. Kendi malî, hukukî ve yargı sistemlerine ve kendi kaderini tayin etme gücüne sahip, anayasal bir monarşi altında özerk bir parlamenter demokrasidir. Adadaki vali, Kral'ın kişisel temsilcisidir. Jersey, Birleşik Krallık'ın bir parçası değildir ve Birleşik Krallık'tan ayrı bir uluslararası kimliği vardır, ancak Jersey'in savunmasından anayasal olarak Birleşik Krallık sorumludur. Birleşik Krallık'tan farklı olarak Jersey hiçbir zaman Avrupa Birliği'nin bir parçası olmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. William</span> İngiltereyi fetheden Normandiya dükü

I. William, Fatih William ve Piç William olarak bilinir. 1035-1087 yılları arasında Normandiya Dükü ve 1066-1087 yılları arasında İngiltere'nin ilk Norman kökenli kralı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Normandiya</span> Kuzey Fransada coğrafi bir bölge

Normandiya, Kuzey Fransa'da coğrafi bir bölge. Yukarı Normandiya (Haute-Normandie) Seine-Maritime ve Eure, Aşağı Normandiya (Basse-Normandie) Orne, Calvados ve Manche departmanından oluşur. Normandiya Dükalığı eskiden aşağı Seine departmanı, Pays de Caux ve batıda Cotentin yarımadasına kadar olan bölgeyi içine alan kuzey Fransa'da bağımsız bir dükalıktı.

<span class="mw-page-title-main">Belçika hükümdarları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Belçika hükûmdarları listesi, 1830 Belçika Devrimi ile Belçika'nın Birleşik Hollanda Krallığı'ndan ayrılıp bağımsızlığını ilan etmesinden sonra 1831'de I. Léopold'un yerine kral naibi olarak Erasme Louis Surlet de Chokier'in makama seçilmesi ile başlayan ve günümüze kadar bu makama çıkan kralları içermektedir. Surlet de Chokier hariç Charles'da Alman işgali sürecinde kral III. Léopold'ün yokluğu nedeniyle, kardeşi olarak parlamento tarafından kraliyet vekili seçilerek ülke tarihindeki ikinci kral naibi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Burgonya</span> 4 departmandan oluşan Fransız bölgesi

Burgonya, Côte-d'Or, Nièvre, Saône-et-Loire ve Yonne departmanlarından oluşan Fransız bölgesidir. Dijon, Nevers, Mâcon ve Auxerre, Burgonya'nın büyük şehirleri arasında yer alırlar. Fransa'nın eski bölgelerinden olup Kuzeyde Champagne, Doğuda Franche-Comté, Batıda Allier ve Nivernais, güneyde ise Lyonnais ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Manş Denizi</span> Britanya adasını kuzey Fransadan ayıran kanal

Manş Denizi, Büyük Britanya'yı Fransa'dan ayırıp Atlas Okyanusu ile Kuzey Denizi'ni birleştiren denizdir. Uzunluğu 563 km, en geniş yeri ise 240 km'dir. Deniz çok sığdır. Ortalama derinlik 63 metre kadardır.

<span class="mw-page-title-main">Manş Adaları</span> Manş Denizinde yer alan, Birleşik Krallıka bağlı içişlerinde bağımsız takımada.

Manş Adaları, Manş Denizi'nde, Normandiya sahiline yakın, Birleşik Krallık'a bağlı, içişlerinde bağımsız takımadalar. Jersey, Alderney, Guernsey, Sark adaları ile muhtelif adacıklardan oluşur. Toplam nüfus 149.800 (2001), adaların toplam yüz ölçümleri 194 km2'dir.

Normanca veya Norman Fransızcası, Oïl dilleri içerisinde sınıflandırılan bir Latin dilidir. Bazen bir Fransızca lehçesi olarak da sınıflandırılabilir. Normanca, Fransa'nın Normandiya bölgesinde ve Manş Adaları'nda konuşulur. Normandiya bölgesinde resmî dil kabul edilmemekle beraber "bölgesel dil" olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">I. Maximilian (Kutsal Roma imparatoru)</span> XVI. yyde Kutsal Roma İmparatoru

Habsburglu I. Maximilian, Kutsal Roma İmparatoru. 1493 yılından ölümüne kadar hüküm sürmüş, yaptığı savaşlar ve evlilikler sayesinde Habsburg Hanedanı'nın nüfuzunu arttırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Alderney</span> Birleşik Krallık yönetiminde bulunan ve Channel Adalarının en kuzeyindeki adadır

Alderney Birleşik Krallık yönetiminde bulunan ve Channel Adaları'nın en kuzeyindeki adadır. 5 km uzunluğundaki ve 2.5 km genişliğinde olan ada, bu sayede 8 km2'lik alan ile Channel Adaları'nın en büyük ikinci adasıdır. Fransa'nın Normandiya kıyılarındaki La Hague'ın 16 km batısında, Guernsey'in 31 km kuzeydoğusunda ve İngiltere'nin güney kıyılarının 97 km güneyinde yer alır. Bu konum ile Channel Adaları içindeki İngiltere'ye en yakın, aynı zamanda da Fransa'ya ise en yakın adadır. Adanın nüfusu 2400'dür.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Krallık arması</span> Resmî devlet arması

Birleşik Krallık'ın resmî arması İngiliz, İskoç, Galler ve İrlanda armalarından oluşmuştur. Britanya tarihinde her soylunun kendine ait bir arması vardır. Hepsi bir birine benzerdir. Arma en üstünde taç vardır. Taç monarşiyi simgeler. Ortadaki kalkanda ise Büyük Britanya, Galler, İskoçya ve Kuzey İrlanda, Birleşik Krallığı oluşturan etnik grupların kendine özgü armaları vardır.

<span class="mw-page-title-main">II. Henry</span> İngiltere kralı

II. Henry, Anarşi olarak da adlandırılan iç savaş döneminin ardından, annesi olan Matilda'nın fiilen İngiltere'ye krallık yapan Stephen ile yaptığı anlaşmaya göre önce veliaht ve 25 Kasım 1154'ten sonra İngiltere kralı olarak tahta çıkmış ve 1154-1189 yılları arasında hüküm sürmüş ve Temmuz 1189 ölmüştür.

Ada Oyunları, Uluslararası Ada Oyunları Federasyonu tarafından düzenlenen bir uluslararası çok sporlu etkinliktir.

<span class="mw-page-title-main">Rollo</span> Normandiyanın ilk hükümdarı olan Viking

Rollo Norveç veya Danimarka asıllı Viking soyundan gelen Norman asilzade. Normandiya olarak bilinen Norman yerleşiminin ilk yöneticisidir, onun soyundan gelenler Normandiya Dükü olarak anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">I. Charles (Burgonya dükü)</span>

Charles, Fransızca Charles le Téméraire, Burgonya'nın Valois Hanedanından son dükü (1467-1477). Burgonya'nın Fransa'dan bağımsız bir krallık olması için uğraşmış ve Fransa Kralı XI. Louis ile siyasi ve askeri mücadele içine girmiştir. Bu mücadele kendisinin Lorraine Dükü'nün hizmetinde olan İsviçre paralı askerleri tarafından Nancy savaşında öldürülmesi ve topraklarının parçalanıp bir kısmının Fransa otoritesine geri kalanının da Habsburg İmparatorluğuna bırakılmasıyla sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">V. Louis (Batı Frank kralı)</span> Eski Fransa kralı

V. Louis, "Tembel" olarak anılır. 21 Mayıs 987 iken ölümüne kadar Batı Frankiya kralı. Çocuksuz olduğu ve Karolenj Hanedanı'ndan kral oğlu olan tek kişi olduğu için ile Karolenj Hanedanıʼnın devlet yönetimi de sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Taç Toprakları</span> Britanya Kraliyetinin kendi kendini yöneten toprakları

Taç Toprakları, İrlanda Denizi'ndeki Man Adası ile Manş Denizi'ndeki Jersey ve Guernsey'i tanımlamak için kullanılan kavram.

<i>Anacamptis laxiflora</i> bitki türü

Anacamptis laxiflora, Salepgiller ailesine bağlı, salep sümbülü olarak bilinen, bir orkide türüdür.

Bu liste Avrupa kıtasının iç denizlerinde ve sınırı olan okyanuslarda yer alan adaları göstermektedir.

Lé Sèrtchais, Sarkça veya Sark-Fransızca olarak bilinen Sercquiais, Sark'ın Manş Adalarının Normanca lehçesidir.