İçeriğe atla

Guceratça

Guceratça
ગુજરાતી, Gujrātī
Ana dili olanlarHindistan, Pakistan, Güney Afrika Cumhuriyeti, Uganda, Tanzanya
Konuşan sayısıAnadil olarak: 46,1 milyon  (tarih gerekli)
Dil ailesi
Hint-Avrupa dilleri
Resmî durumu
Resmî dilHindistan Hindistan
*Gücerat
*Dadra ve Nagar Haveli
*Daman ve Diu
Dil kodları
ISO 639-1gu
ISO 639-2guj
ISO 639-3guj
Guceratça'nın resmi dil olduğu Gucerat eyaleti / Hindistan

Guceratça (ગુજરાતી, Gujarātī; Güceratça telaffuz: [ɡudʒˈɾɑːtiː]), Hindistan'ın Gucerât bölgesinde ağırlıklı olarak Guceratlar tarafından konuşulan bir Hint-Aryan dilidir. Hindistan'da resmî ve tanınmış 22 dilden biri olup, Gücerat eyaleti ile birlik toprağı Dadra ve Nagar Haveli ve Daman ve Diu'de resmî statüdedir. 55,5 milyon konuşur ile dil Hindistan'da en çok konuşulan 6. dildir ve bu ülke nüfusunun y. %4,5'ine tekabül etmektedir. Dil, Gücerat diasporası tarafından Güney Asya'nın diğer yerleri ile Kuzey Amerika,[1][2] Birleşik Krallık[3] ve Güneydoğu Afrika'da da konuşulur. Güceratça ilk olarak yaklaşık 1000 sene önce yazıya geçirilmiştir.[4]

Yazı sistemi

Gücerat abugidası 42 harften oluşmaktadır.

Ünlüler:

અ ક a ə

આ ા કા ā ɑ̈

ઇ િ કિ i i

ઈ ી કી ī

ઉ ુ કુ u u

ઊ ૂ કૂ ū

એ ે કે e, ɛ

ઐ ૈ કૈ ai əj

ઓ ો કો o, ɔ

ઔ ૌ કૌ au əʋ

અં ં કં ṁ

અ: ઃ કઃ ḥ

ઋ ૃ કૃ r̥ ɾu

ઍ ૅ કૅ â æ

ઑ ૉ કૉ ô ɔ

Ünsüzler:

ka kha kʰə ga ɡə gha ɡʱə ṅa ŋə
cha tʃə chha tʃʰə ja dʒə jha dʒʱə ña ɲə
ṭa ʈə ṭha ʈʰə ḍa ɖə ḍha ɖʱə ṇa ɳə
ta t̪ə tha t̪ʰə da d̪ə dha d̪ʱə na
pa pha pʰə ba bha bʱə ma

Diyakritik:

Diacritic Name
anusvāra
visarga
virāma

Örnek

Aşağıda Güceratça bir metin örneği yer almaktadır:

ગાંધીજીની ઝૂંપડી-કરાડી જગ પ્રસિદ્ધ દાંડી કૂચ પછી ગાંધીજીએ અહીં આંબાના વૃક્ષ નીચે ખજૂરી નાં છટિયાંની એક ઝૂંપડીમાં તા.૧૪-૪-૧૯૩૦ થી તા.૪-૫-૧૯૩૦ સુધી નિવાસ કર્યો હતો. દાંડીમાં છઠ્ઠી એપ્રિલે શરૂ કરેલી નિમક કાનૂન (મીઠાના સત્યાગ્રહ) ભંગની લડતને તેમણે અહીંથી વેગ આપી દેશ વ્યાપી બનાવી હતી. અહીંથી જ તેમણે ધરાસણાના મીઠાના અગરો તરફ કૂચ કરવાનો પોતાનો સંકલ્પ બ્રિટિશ વાઈસરૉયને પત્ર લખીને જણાવ્યો હતો.તા.૪થી મે ૧૯૩૦ની રાતના બાર વાગ્યા પછી આ સ્થળેથી બ્રિટિશ સરકારે તેમની ધરપકડ કરી હતી.

Çevirisi

Gandhiji'nin kulübesi - Karadi Ünlü Dandi yürüyüşünden sonra, Gandhiji burada bir mango ağacının altında 15-9-190'dan 5-9-190'a kadar bir hurma kulübesinde yaşadı. 6 Nisan'da Dandi'de başlayan ve ülke çapında genişleyen Nimak Kanun'a (Salt Satyagraha) karşı mücadeleyi yoğunlaştırdı. Buradan İngiliz Vali'ye Dharasana'nın tuz dairelerine doğru yürüdüğünü belirten bir mektup yazdı ve 3 Mayıs 1905 gece yarısından sonra İngiliz hükûmeti tarafından bu yerde tutuklandı.

Kaynakça

  1. ^ Chitnis, Deepak (14 Ağustos 2013). "Hindi and Gujarati fastest growing Indian languages in the US". The American Bazaar. 22 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2021. 
  2. ^ Bhattacharyya, Anirudh (3 Ağustos 2017). "Punjabi among top three immigrant languages in Canada". Hindustan Times. 22 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2021. 
  3. ^ Edwards, Viv. "Gujarati today". BBC. 8 Ocak 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Gujaratis form the second largest of the British South Asian speech communities, with important settlements in Leicester and Coventry in the Midlands, in the northern textile towns and in Greater London. 
  4. ^ "Gujarati: The language spoken by more than 55 million people". The Straits Times. 19 Ocak 2017. 30 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2021. Gujarati is at least 700 years old and is spoken by more than 55 million people worldwide. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Farsça</span> Bir batı İran dili

Farsça ya da Persçe, Hint-Avrupa dillerinin İran dilleri koluna ait bir batı İran dilidir. Başta İran olmak üzere, kuzeyde Rusya ve Azerbaycan, doğuda Afganistan ve Tacikistan, Orta Asya'da Özbekistan ve Basra Körfezi üzerinde Kuveyt ve Irak gibi ülkelerde 100 milyonun üzerinde kişi tarafından konuşulmaktadır. Antik Pers halkının konuştuğu dilden türemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Afrikaans</span>

Afrikaans, Afrikaanca veya Boer dili, esas olarak Güney Afrika'nın batısında ve Namibya'da konuşulan bir Batı Cermen dili. Dil, Felemenkçenin Hollandaca lehçesinden evrilmiştir. Daha az sayıda kişi tarafından Botsvana, Lesotho ve Esvatini'de de konuşulmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hintçe</span> Hindistanın resmi dili

Hintçe, ağırlıklı olarak Hindistan'ın kuzey, merkez ve batısında konuşulan Hint-Avrupa dil ailesine mensup bir Hint-Aryan dilidir. Pakistan'ın resmî dili olan Urduca ile beraber Hindustânî dilinin iki standart yazılı formundan birini oluşturur. İngilizce ile birlikte Hindistan'ın iki resmî dilinden biridir. Hindistan'da Devanāgarī yazı sistemi; Pakistan'da ise Arap alfabesi kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Keçuva dilleri</span>

Keçuva dilleri veya İnka dilleri veya topluca Keçuvaca, Güney Amerika'nın And Dağları'nın ortalarındaki bölgelerde konuşulan bir dil ailesi veya lehçe sürekliliğidir. Keçuvaca dil ailesinin bilinen bir akrabası yoktur ve Amerikan yerli dilleri içinde en çok konuşulan dil ailesidir.

<span class="mw-page-title-main">Maltaca</span> Maltanın resmî dili

Maltaca (Malti), Maltalılar tarafından kullanılan, Malta ve Avrupa Birliği'nin resmî dillerinden birini oluşturan Latinleşmiş Sami dili. Latin alfabesi kullanılarak yazılan dilin kökenleri tarihi Sicilya Arapçasına dayanmakta olup, tarih boyunca Latin dilleri ve İngilizceden yoğun ödünçlemeler almıştır. İlk olarak 15. yüzyılda yazılmaya başlanmış dil, 1934'te Malta'nın resmî dili olmuştur.

Galce, Kelt dillerinin Britonik koluna ait bir dildir. Çoğunlukla Galler'de konuşulur, İngiltere'de de az bir konuşura sahiptir. Tarihsel bağlamda İngilizcede bu dil Kambrian, Kambrik gibi isimlerle bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Peştuca</span> dil

Peştuca ya da Afganca, Afganistan’da ve Pakistan’ın batı kesiminde yaşayan Peştunların konuştuğu dil. Hint-Avrupa dillerinin Hint-İran dilleri öbeğine bağlıdır. Kırk beş harfli bir alfabesi vardır. Bazı sesler Sanskritçede de bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Belarusça</span> Belarusun resmî dili olan doğu Slav dili

Belarusça veya Beyaz Rusça, Rusça ile beraber Belarus'un resmî dili. Hint-Avrupa dil ailesinin Slav dilleri grubunun Doğu Slav dilleri alt grubuna dahil olup toplam konuşan sayısı yaklaşık 7 milyondur. Mevcut Anayasa uyarınca Belarus Cumhuriyeti'nde Rusça ile birlikte iki resmî dilden biridir. Ek olarak, Rusya, Litvanya, Letonya, Polonya ve Ukrayna'nın bazı bölgelerinde bu ülkelerdeki Belaruslu azınlıklar tarafından konuşulmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İskit dilleri</span>

İskitçe, doğuda Saka, batıda İskit adlarıyla tanınan ve antik dönemde Avrasya'da geniş bir alana yayılmış kurgan kültürünü temsil eden atlı toplulukların ortak bir iletişim diline sahip oldukları varsayımı ile varlığı ileri sürülen bir dil grubudur. Günümüzde sadece Osetçe konuşulmaktadır. Avrupa merkezli akademisyenler; bazı dolaylı kanıtlar üzerinden bu varsayımsal dil öbeğini, kendi Hint-Avrupa dil teorilerinin bir parçası olarak Doğu İran dili grubu içinde sınıflandırırlar.

<span class="mw-page-title-main">İran halkları</span> çeşitli Hint-Avrupa etno-linguistik grubu

İran halkları, Hint-Avrupa dil ailesine bağlı Hint-İran dillerinin, bir alt grubu olan İran dillerini konuşan dilsel ve etnik toplulukların bir toplamıdır. İran platosu boyunca Hindukuş Dağları'ndan Anadolu'ya kadar ve Orta Asya'dan Basra Körfezi'ne dek yayılmışlardır. İran halkları veya İrani halklar ifadeleri, bugünkü İran devletinin sınırları içinde yaşayan İran vatandaşları ile karıştırılmaması için "İranlı" yerine kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tunguz dilleri</span>

Tunguzca veya Tunguz dilleri, Sibirya, Moğolistan ve Mançurya'da konuşulan bir dil grubu. Bu dil grubuna ait dillerin günümüzde sadece 75,000 konuşanı bulunmaktadır ve ölü bir dil olma tehlikesi ile karşı karşıyadır.

<span class="mw-page-title-main">Çin dilleri</span> Doğu Asyada ki Sinitik diller

Çin dilleri ya da Çin dil ailesi, Çin'de yaşayan Hanların konuştuğu dillerin tümüne verilen addır. Çin-Tibet dil ailesine dahil kollardan birini oluşturmaktadır. Bu diller ayrıca Sinitik diller olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Anadili olarak konuşulma sayılarına göre diller listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu makale ana dili olarak konuşulma sayılarına göre insan dillerini sıralamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Guceratlar</span>

Guceratlar, Hindistan'ın Gucerât eyaletinde yoğun olarak yaşayan. Geleneksel Guceratça dilini konuşan Hint-Aryan kökenli bir etnik grup. Guceratlar Hint yarımadasının batı kesiminde yaşamaktadırlar. Oldukça zengin kültürel bir mirasa sahiptirler.

Bu maddede, bugüne kadar herhangi bir dilde yazılmış olan en çok satan kitapların ve kitap serilerinin listeleri sunulmaktadır. İngilizcede "best-seller" olarak popülerleşen "çok satan" ifadesi, her kitabın satılan tahmini kopya sayısını ifade etmektedir. Çizgi romanlar ve ders kitapları bu listeye dahil değildir. Kitaplar güvenilir ve bağımsız kaynaklarda bildirilen en yüksek satış tahminlerine göre listelenmiştir. Bu sayfada yer alan liste eksiktir, çünkü pek çok kitap kapsamlı satış rakamlarına sahip değildir; Alexandre Dumas'ın yazdığı Monte Kristo Kontu, Miguel de Cervantes'in yazdığı Don Kişot, Wu Cheng'in yazdığı Batıya Yolculuk ve J. R. R. Tolkien tarafından kaleme alınmış Yüzüklerin Efendisi bu kitaplara örnek verilebilir. Yüzüklerin Efendisi, hem bir üçleme olarak hem de tek cilt olarak satılmıştır.

The Cat in the Hat ya da Türkçe adıyla Şapkadaki Kedi, Dr. Seuss tarafından yazılmış bir çocuk kitabı. İlk kez 1957 yılında yayımlandı. Kitabın 11 milyondan fazla kopyası basılmıştır. Latince ve Yidiş gibi 12'den fazla farklı dile tercüme edilmiştir. 2003 yılında Şapkadaki Kedi adında bir filmi çekilmiştir.

Santalice, Santalca veya Santali dili, genellikle Assam, Bihar, Carkhand, Mizoram, Orissa, Tripura ve Batı Bengal'de konuşulan, Ho ve Mundari dilleri ile ilişkili bir Avusturoasya dili. Bu dil ailesinin Munda grubunda yer alan ve grubun en yaygın olarak konuşulan üyesi Santalice, Hindistan Anayasası uyarınca Hindistan'ın tanınmış bölgesel dillerinden biridir. 7.6 milyon civarında konuşura sahip dil, Hindistan, Bangladeş, Bhutan ve Nepal'e yayılmıştır. Dil ayrıca Vietnamca ve Kmerceden sonra en büyük üçüncü Avustroasya dilidir. Santalice, Santalların milli dilidir.

Evrensel dil, toplumdilbilimde coğrafi olarak yaygın olan ve farklı dil topluluklarının üyelerinin iletişim kurmasını mümkün kılan bir dildir. Bu terim aynı zamanda Esperanto gibi inşa edilmiş uluslararası yardımcı dillere atıfta bulunmak için de kullanılabilir.

Afganistan, Peştuca ve Darice olmak üzere iki dilin hem resmi hem de en yaygın olarak konuşulduğu çok dilli bir ülkedir.

<span class="mw-page-title-main">Garba</span>

Garba, Hindistan'ın Gujarat eyaletinden doğmuş olan bir Gujarati dans şeklidir. Adı Sanskritçe'de Garbha teriminden gelmektedir. Geleneksel olarak garba dansları, yanan bir lambanın etrafında veya Hindu tanrıçası Durga'nın bir resminin ya da heykelinin etrafında gerçekleştirilir. Garba, adetten dokuz gün süren Hindu festivali Navaratri sırasında yapılır. Bir lamba veya Tanrıça Durga'nın bir görüntüsü, bir saygı göstergesi olarak eş merkezli halkaların ortasına yerleştirilir.