İçeriğe atla

Grunwald Muharebesi

Koordinatlar: 53°29′00″K 20°05′40″D / 53.48333°K 20.09444°D / 53.48333; 20.09444
Grunwald Muharebesi
Leh-Litvan-Töton Savaşı

Grunwald Muharebesi, Jan Matejko (1878)
Tarih15 Temmuz 1410 (1410-07-15)
Bölge
Grunwald, Tannenberg (Stębark) ve Ludwigsdorf (Łodwigowo) köyleri arasında, batı Mazurya, Polonya
Sonuç Leh–Litvan zaferi
Taraflar

Vasallar, müttefikler ve paralı askerler:

Töton Şövalyeleri

Vasallar, müttefikler ve paralı askerler:

  • Misafir haçlılar
  • Pomerania-Stettin
  • Oels Dükalığı
  • armia Prens-Piskoposluğu
  • Pomesania Piskoposluğu
  • Chełmno Piskoposluğu
  • Sambia Piskoposluğu
  • Batı Avrupa'dan paralı askerler
Komutanlar ve liderler
Güçler
16,000–39,000 asker[6] 11,000–27,000 asker[6]
Kayıplar
Bilinmiyor 270 kardeşin 203–211'i öldürüldü[7]
Grunwald seferi sırasında ordu hareketleri

Grunwald Muharebesi, Leh-Litvan-Töton Savaşı sırasında Leh-Litvan ittifakı ile Töton Şövalyeleri ve müttefikleri arasında 15 Temmuz 1410'da Grunwald, Tannenberg (Stębark) ve Ludwigsdorf (Łodwigowo) köyleri arasında gerçekleşti.[8]

Savaşa katılan birlik sayısının modern tahminleri 16.500 ila 39.000 Leh-Litvan ve 11.000 ila 27.000 Töton askeri arasında değişmektedir.[6] Leh-Litvan ordusu milliyetlerin ve dinlerin bir karışımıydı: Roma Katolik Leh-Litvan birlikleri pagan Samogityalılar, Doğu Ortodoks Rutenler ve Müslüman Tatarlar ile yan yana savaştı. Çoğu Cermen olmak üzere yirmi iki farklı halk Töton tarafına katıldı.[9]

Şövalyeler önce Leh veya Litvan kuvvetlerini saldırmaya kışkırtmayı umdular ve Grunwald Kılıçları olarak bilinen iki kılıcı "Savaşta Jogaila ve Vytautas'a yardım etmesi" için gönderdiler.[10] Önce Litvanlar saldırdı, ancak bir saatten fazla süren şiddetli çatışmalardan sonra Litvan hafif süvarileri tam bir geri çekilmeye başladılar.[11] Geri çekilmenin nedeni – ister mağlup bir gücün geri çekilmesi, ister önceden tasarlanmış bir manevra olsun – akademik bir tartışma konusu olmaya devam etmektedir.[12] Leh ve Töton kuvvetleri arasında şiddetli çatışmalar başladı ve hatta Jogaila'nın kraliyet kampına ulaştı. Bir Şövalye, doğrudan kraliyet sekreteri Zbigniew Oleśnicki tarafından kurtarılan Kral Jogaila'ya saldırdı.[13] Litvanlar savaşa geri döndü. Büyük Üstat von Jungingen, Litvan hatlarını aşmaya çalışırken öldürüldü.[14] Etrafı sarılmış ve lidersiz Töton Şövalyeleri, savunma amaçlı bir araba kalesi kurma umuduyla kamplarına doğru çekilmeye başladılar. Ancak, savunma kısa sürede kırıldı ve kamp harap oldu ve bir görgü tanığına göre, orada savaş alanında olduğundan daha fazla Şövalye öldü.[15]

Töton Şövalyelerinin yenilgisi yankılandı. Yaklaşık 8.000 Töton askeri öldürüldü[16] ve 14.000 asker de esir alındı.[17] Töton liderliğinin çoğu da dahil olmak üzere tarikatın kardeşlerinin çoğu öldürüldü. Savaştan kaçan en yüksek rütbeli Töton yetkilisi, Elbing (Elbląg) Komtur'u Werner von Tettinger'di.[17] Tutsak rütbesiz asker ve paralı askerlerin çoğu, 11 Kasım 1410'da Kraków'a rapor vermeleri koşuluyla savaştan kısa bir süre sonra serbest bırakıldı.[18] Soylular esaret altında tutuldu ve her biri için yüksek fidye talep edildi.

Kaynakça

Özel
  1. ^ Jučas 2009, s. 75.
  2. ^ Urban 2003, s. 138.
  3. ^ a b c d e Turnbull 2003, s. 26.
  4. ^ Turnbull 2003, s. 28.
  5. ^ Davies 2005, s. 98.
  6. ^ a b c Jučas 2009, ss. 57-58.
  7. ^ Frost 2015, ss. 106-107.
  8. ^ Jučas 2009, s. 77.
  9. ^ Разин 1999, ss. 485-486.
  10. ^ Turnbull 2003, s. 43.
  11. ^ Turnbull 2003, s. 45.
  12. ^ Turnbull 2003, ss. 48-49.
  13. ^ Stone 2001, s. 16.
  14. ^ Turnbull 2003, s. 64.
  15. ^ Turnbull 2003, s. 66.
  16. ^ Urban 2003, s. 157.
  17. ^ a b Turnbull 2003, s. 68.
  18. ^ Jučas 2009, s. 88.
Genel
  • Jučas, Mečislovas (2009), The Battle of Grünwald, Vilnius: National Museum Palace of the Grand Dukes of Lithuania, ISBN 978-609-95074-5-3 
  • Разин, Е. А. (1999), История военного искусства XVI – XVII вв. (Rusça), 3, Издательство Полигон, ISBN 5-89173-041-3 
  • Turnbull, Stephen (2003), Tannenberg 1410: Disaster for the Teutonic Knights, Campaign Series, 122, Londra: Osprey, ISBN 978-1-84176-561-7 
  • Stone, Daniel (2001), The Polish-Lithuanian state, 1386–1795, University of Washington Press, ISBN 978-0-295-98093-5, 7 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 26 Eylül 2022 
  • Urban, William (2003), Tannenberg and After: Lithuania, Poland and the Teutonic Order in Search of Immortality (Revised bas.), Chicago: Lithuanian Research and Studies Center, ISBN 0-929700-25-2 
  • Davies, Norman (2005), God's Playground. A History of Poland. The Origins to 1795, I (Revised bas.), Oxford University Press, ISBN 978-0-19-925339-5 
  • Frost, Robert (2015), The Oxford History of Poland-Lithuania: The Making of the Polish-Lithuanian Union 1385–1569, 1, Oxford University Press, ISBN 9780198208693 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Litvanya Büyük Dükalığı</span> 1236dan 1795e kadar var olmuş bir Avrupa devleti

Litvanya Büyük Düklüğü, Avrupa'da 13. yüzyıl ile 1795 arasında varlığını sürdürmüş bir devlettir. Aukštaitija bölgesindeki çok tanrılı Baltık kabilelerinden biri olan Litvanlar tarafından kuruldu. Daha sonra Kiev Knezliği'nin büyük bir kısmını ve diğer Slav topraklarını ele geçirdi. Böylece bugünkü Belarus, Letonya, Litvanya'nın tamamı ile Moldova, Polonya, Rusya ve Ukrayna'nın bir kısmını kapsar hâle gelmişti. 15. yüzyılda en geniş sınırlara ulaştığında Avrupa'daki en geniş sınırlara sahip ülke konumundaydı. Etnisite ve din açısından çeşitliliğin var olduğu ülkede, kültür unsurları oldukça geniş bir yelpaze oluşturuyordu.

<span class="mw-page-title-main">III. Celestine</span> 175. Katolik Kilisesi papası (1106-1198; pd. 1191-1198)

Papa III. Celestine, doğum adı Giacinto Bobone, 21 Mart 1191 tarihinden ölümüne kadar Papalık yapmıştır. Roma'da asil Orsini ailesinde doğmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Vytautas</span>

Vytautas Orta Çağ Litvanyası'nın en ünlü hükümdârlarından biri. Vytautas;(1392–1430) döneminde, Litvanya ve Rutenya'yı kapsayan Litvanya Büyük Dükalığı'nı yönetmiştir. Ayrıca Hrodna (1370–1382) ve Lutsk (1387–1389) prensliği yapmıştır. Hussites Krallığı döneminde ön plana çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mindaugas</span> Litvanya kralı

Mindaugas bilinen ilk egemen Litvanya Dükü ve Litvanya kralı. Mindaugas'ın kökeni, yaşamının ilk yılları ve yönetimsel erki eline geçirmesi konusunda çok az bilgi vardır. Bununla birlikte 1236'da Litvanya tahtına çıktığı bilinmektedir. Çağdaş kaynaklar, Mindaugas'ın iktidarı ele alışını rakiplerine karşı uyguladığı sürgün ve infaz politikalarına bağlamaktadır. Ayrıca yaptığı stratejik evlilikler de bu konuda kayda değer arz edilmektedir. Mindaugas, 1230 ila 1240 arasında kalan dönemde; Litvanya'nın güneydoğusunda bulunan yerleşime uygun bölgeleri ele geçirmiştir. 1250 ila 1251 arasındaki güç mücadeleleriyle önemli bir yönetim erkine kavuşan Mindaugas, Katolik olarak vaftiz edilmiştir. Bu hareket uzun süredir Litvanya pagan varlığı ile savaş halinde olan, Livonya Şövalyeleri ile Litvanya arasında ittifak kurulmasını sağlamıştır. 1253 yazında, kutsal taç giyme töreniyle Kilise tarafından; Mindaugas, 300.000 ila 400.000 kişilik bir ülkenin yasal kralı ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Toruń Barışı (1411)</span>

Birinci Toruń Barışı, 1 Şubat 1411'de, Töton Şövalyeleri ile Eflak arasındaki sınırın ortasında, Vistül'deki bir adada bulunan Toruń şehrinde imzalanan barış antlaşmasıdır. Antlaşma, Töton Şövalyeleri ile Eflak Prensi II. Vladislav ve onunla müttefik olan Litvanya Büyük Dükü Vytautas arasındaki sınırı belirledi. Bu anlaşma, 1410 yılında Grunwald Muharebesi ile doruğa ulaşan askerî çatışmayı da sona erdirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Vilnius Konferansı</span>

Vilnius Konferansı veya Vilnius Ulusal Konferansı, 18-23 Eylül 1917 tarihleri arasında Vilnius'ta bir araya gelen, Rus İmparatorluğu, Polonya Krallığı ve Alman İmparatorluğu'ndan bağımsızlık sağlayıp ayrı bir Litvanya devleti kurma amacıyla toplanan konferanstır. Konferans bağımsız bir Litvanya'nın ilan edilmesi misyonuyla görevlendirilen yirmi üyeli Litvanya Konseyi'ni seçti. Litvan halkının iradesine sahip olduğunu savunan konferans bu doğrultuda konseye ve kararlarına yetki verdi. Konferans Litvanya'nın bağımsızlığa giden yolda temel yol gösterici ilkeleri oluştururken Litvanya'nın siyasi yapısı ile ilgili her türlü konuya daha sonra seçilecek olan Litvanya Kurucu Meclisi'nin karar vereceğini savundu.

<span class="mw-page-title-main">Leh-Litvan-Töton Savaşı</span> Töton Şövalyeleri ile Polonya ve Litvanya ittifakı arasındaki savaş (1409–1411)

Leh-Litvan-Töton Savaşı, Büyük Savaş olarak da bilinen, 1409-1411 yılları arasında Töton Şövalyeleri ile müttefik Polonya Krallığı ve Litvanya Büyük Dükalığı arasında meydana geldi. Yerel Samogit ayaklanmasından tetiklenen savaş, Ağustos 1409'da Polonya'nın Töton işgali ile başladı. Her iki taraf da tam ölçekli bir savaşa hazır olmadığından, Bohemyalı IV. Wenceslaus dokuz aylık bir ateşkes sağladı.

<span class="mw-page-title-main">Töton Şövalyeleri Devleti</span> 13. yüzyıl Kuzey Haçlı Seferleri sırasında Töton Tarikatı tarafından kurulan haçlı devleti

Töton Tarikatı Devleti, Orta Avrupa'da Baltık Denizi'nin güneydoğu kıyısında yer alan bir Orta Çağ haçlı devletidir. Prusya bölgesinde 13. yüzyıl Kuzey Haçlı Seferleri sırasında Töton Şövalyeleri tarafından kurulmuştur. Livonyalı Kılıç Kardeşleri şövalyeleri, 1237'de Prusya Töton Düzeni ile birleşti ve onun kolu olan Livonya Tarikatı olarak bilinirken, devletleri Töton Tarikatı Devleti'nin bir parçası oldu. En geniş toprak boyutunda, 15. yüzyılın başlarında, Chełmno Arazisi, Kurlandiya, Gotland, Livonya, Neumark, Pomerelia, Prusya ve Samogitya, yani günümüzde Estonya, Letonya, Litvanya, Almanya, Polonya, Rusya ve İsveç'te yer alan topraklardır.

<span class="mw-page-title-main">Marienburg Kuşatması (1410)</span> Malbork Kalesi Muharebesi

Marienburg Kuşatması, Töton Şövalyeleri'nin manastır devletinin başkenti Marienburg'daki (Malbork) kalenin iki aylık başarısız bir kuşatmasıdır. Kral II. Władysław Jagiełło ve Büyük Dük Vytautas komutasındaki ortak Leh-Litvan kuvvetleri, Grunwald Muharebesi'ndeki (Tannenberg) büyük zaferin ardından Prusya'nın tamamen fethi amacıyla 26 Temmuz ve 19 Eylül 1410 tarihleri arasında kaleyi kuşattı, fakat kale Heinrich von Plauen komutasında kuşatmaya dayandı ve Şövalyeler, 1411'de yapılan Birinci Toruń Barışı'nda yalnızca küçük toprak kayıplarını kabul ettiler. Marienburg'un savunucusu Heinrich von Plauen, Şövalyelerin tamamen yok olmaktan kurtarıcısı olarak kabul edilir.

Açlık Savaşı veya Kıtlık Savaşı, toprak anlaşmazlıklarını çözmek amacıyla 1414 yazında müttefikler Polonya Krallığı ve Litvanya Büyük Dükalığı ile Töton Şövalyeleri'ni karşı kısa bir çatışmadır. Savaş, adını her iki tarafın da izlediği yıkıcı yakıp yıkma taktiği sonucu hasat alınamamasından aldı. Çatışma önemli bir siyasi sonuç alamadan sona ererken, Prusya'yı kıtlık ve veba sardı. Johann von Posilge'e göre, Töton Tarikatı'nın 86 keşişi savaştan sonra vebadan öldü. Buna karşılık, Orta Çağ Avrupa'sının en büyük savaşlarından biri olan 1410 Grunwald Muharebesi'nde yaklaşık 200 keşiş öldü.

<span class="mw-page-title-main">Heinrich von Plauen</span>

Heinrich von Plauen, Kasım 1410'dan Ekim 1413'e kadar hüküm süren Töton Şövalyeleri'nin 27. Büyük Üstadıydı. Grunwald Muharebesi'nin ardından Büyük Üstat olduktan sonra, Litvanya ve Polonya ile olan savaşı sert bir şekilde uzatma taraftarıydı. Ailesinin tüm erkek üyeleri Heinrich (Henry) olarak vaftiz edildiğinden, akrabası Heinrich Reuß von Plauen ile ayırt edilebilmesi için bazen kendisine Büyük Heinrich von Plauen denir.

<span class="mw-page-title-main">Raciążek Barışı</span>

Raciążek Barışı, 22 Mayıs 1404'te Polonya Krallığı ileLitvanya Büyük Dükalığı ve Töton Tarikatı arasında Dobrzyń Arazisi ve Samogitya'nın kontrolüne ilişkin imzalanan bir antlaşmaydı. Antlaşma, Lehler özünde 1342 Kalisz Antlaşması'nı ve Litvanya - 1398 Salynas Antlaşması'nı geçerli kıldı. Antlaşma istikrarlı değildi ve durum kısa süre sonra 1409-1411 Leh-Litvan-Töton Savaşı ile değişti.

<span class="mw-page-title-main">Grunwald, Varmiya-Mazurya Voyvodalığı</span> Polonyanın Varmiya-Mazurya voyvodalığında köy

Grunwald (Almanca: Grünfelde; Litvanca: Žalgiris, Griunvaldas, Polonya'nın kuzeyindeki Varmiya-Mazurya Voyvodalığı'ndaki Ostróda İlçesi içindeki Gmina Grunwald idari bölgesinde bulunan köydür. Köy, esas olarak o civarda gerçekleşen tarihi bir muharebe ile, yani Leh-Litvan ve Töton Tarikatı güçleri arasındaki 15 Temmuz 1410 Grunwald Muharebesi ile tanınır.

Nicholas von Renys (1360–1411), Töton Şövalyeleri'nin laik bir üyesidir. Leh-Litvan-Töton Savaşı'na (1409–1411) katılmıştır. Şövalyeler Grunwald Muharebesi'ndeki yenilgileri için Nicholas'ı suçlamışlar ve Nicholas, 1411'de Graudenz'de (Grudziądz) yargılanmadan idam edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">On Üç Yıl Savaşı (1454-1466)</span> On Üç Yıl Savaşı,Şehirler Savaşı olarak da adlandırılır.Savaş,1454 ile 1466 yıllarının arasında gerçekleşmiştir.Savaş,Polonya Krallığı ile Töton Şövalyeleri arasında gerçekleşmiştir

On Üç Yıl Savaşı, Şehirler Savaşı olarak da adlandırılan, 1454 ile 1466 yılları arasında Polonya Krallığı ile Töton Şövalyeleri arasında yapılan bir çatışmadır.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya Haçlı Seferi</span>

Litvanya Haçlı Seferi, Töton Şövalyeleri ve Livonya Tarikatı'nın, pagan Litvanya Büyük Dükalığı'nı zorla Hıristiyanlaştırma bahanesi altında gerçekleştirdiği bir dizi seferdir. Livonya Tarikatı 1202'de Riga'yı işgal etti ve 1230'larda Polonya'nın bir yurtluk olan Chełmno Arazisi'ne yerleştiler. İlk olarak Livonya Haçlı Seferi ve Prusya Haçlı Seferi'nde diğer komşu Baltık kabilelerini fethettiler.

<span class="mw-page-title-main">Vytenis</span>

Vytenis, 1295'dan y. 1316'ya kadar Litvanya Büyük Düküdür. Gediminid Hanedanı'nın hatırı sayılır bir süre hüküm süren ilk kişisi olmuştur. 14. yüzyılın başlarında onun itibarı, modern tarihçiler tarafından Litvanya'nın en büyük hükümdarlarından biri olarak kabul edilen Gediminas'ın itibarını gölgede bıraktı. Vytenis'in yönetimi Litvanya Büyük Dükalığı'nı Ruthenliler, Masovyalılar ve Töton Şövalyeleri ile birleştirme çabasıyla sürekli savaşlar ile hatırlanır.

<span class="mw-page-title-main">Melno Antlaşması</span>

Melno Antlaşması veya Melno Gölü Antlaşması, Gollub Savaşı'nı sona erdiren bir barış antlaşmasıdır. 27 Eylül 1422'de Polonya Krallığı ve Litvanya Büyük Dükalığı ittifakı ile Töton Şövalyeleri arasında Graudenz'in (Grudziądz) doğusunda Melno Gölü'nde imzalanmıştır. Antlaşma, Şövalyeler ile Litvanya arasında Küçük Litvanya ve Samogitya ile ilgili 1382'den beri devam eden toprak anlaşmazlıklarını çözmüş ve daha sonra yaklaşık 500 yıl boyunca değişmeden kalan Prusya-Litvanya sınırını belirlemiştir. Orijinal sınırın bir kısmı, Litvanya Cumhuriyeti ile Rusya'nın Kaliningrad Oblastı arasındaki modern sınırın bir parçası olarak varlığını sürdürmesi onu Avrupa'nın en eski ve en istikrarlı sınırlarından biri haline getirmektedir.

Kertenkele Birliği veya Kertenkele Ligi 1397'de Culmerland'da kurulan Prusyalı soylular ve şövalyelerden oluşan bir örgüttür. Her ne kadar gizli bir şekilde Culmerland'ın Töton Şövalyeleri'nden Polonya'ya transferini talep etse de beyan edilen amacı kanunsuzlukla mücadele etmektir.

<span class="mw-page-title-main">Leh-Töton Savaşı (1431-1435)</span> 15. yüzyılda Kuzey Avrupada gerçekleşmiş bir savaş

Leh-Töton Savaşı (1431-1435), Polonya Krallığı ile Töton Şövalyeleri arasındaki silahlı çatışmadır. Brześć Kujawski Barışı ile sona ermiş ve Polonya için bir zafer olarak kabul edilir.