İçeriğe atla

Grodno Sejm

Rus elçi Jakob Sievers
1790'larda Rus askerleri
1793 Grodno Seym'deki yurtsever muhalefetin liderlerinden biri olan Józef Kimbar

Grodno Sejm, Polonya-Litvanya'nın son Sejm'iydi. 17 Haziran - 23 Kasım 1793 tarihleri arasında Litvanya Büyük Dükalığı topraklarındaki Grodno'da gerçekleşti. Meclis, Prusya ve Rusya'nın 23 Ocak 1793'te Saint Petersburg Antlaşması'nda zaten kabul etmiş olduğu Polonya'nın İkinci Bölünmesini onaylayacaktı.[1]

25 Mart 1793'te Berlin'de, Prusya Kralı II. Friedrich Wilhelm, yeni bir bölünmeyi ilan eden ve yeni bir Sejm'in toplanmasını talep eden bir bildiri yayınladı. 9 Nisan 1793'te Rus elçisi Jakob Sievers ve Prusyalı Ludwig Heinrich Buchholtz, Grodno'da Prusya ve Rusya'nın anlaştığı şekilde bölünmesi için Sejm'in toplanmasını talep ettiler. Sievers'in yandaşlarının görev yaptığı Targowicze sakinleri tarafından yeniden canlandırılan Daimi Konsey, Stanisław August Poniatowski'nin 3 Mayıs 1793'te imzalayacağı Sejm'i toplayan genelgeler yayınladı.[2]

Sejm, Rusya ve müttefikleri Targowica Konfederasyonu'nun Rus iddialarını doğrulamak kabul etmek için Rus zaferiyle sonuçlanan 1792 Rus-Polonya Savaşı'nın sonunda Grodno'da toplandı. 1673'ten itibaren Grodno, Varşova ile birlikte Sejm oturumlarının ana mekanıydı. Varşova da Ruslar için fazla güvensiz görülüyordu ve bu, ertesi yıl Varşova Ayaklanması sırasında doğrulanacaktı. Sejm lideri Stanisław Kostka Bieliński gibi birçok Sejm milletvekili Rus konumunu destekledi, kısmen Rus temsilciler tarafından rüşvet aldılar, kısmen de Polonya'daki Rus ordusunun yerel liderliği Sejm'e en sevdikleri adayların seçilmesini zorladı.[3]

Sejm, Grodno'nun Yeni Kalesi'nde yapıldı. Sejm toplandığı sırada Yeni Kalesi'nin çevresinde Rus elçi Jakob Sievers'in komuta ettiği bir Rus garnizonu konuşlandırıldı; Muhalifler dayak, tutuklama, mülksüzleştirme ve sürgünle tehdit edildi. Birçoğunun konuşma hakkı reddedildi. Gündemdeki en önemli yasa tasarısı, Rusya'nın Polonyalı destekçileri tarafından Rus Çariçesi Büyük Katerina'nın isteği üzerine 'Polonya halkının arzusu' olarak Sejm'e sunulan 'Polonya-Rusya Ebedi İttifakı' oldu. Her şeye rağmen, hazır bulunan 140 milletvekilinden 25'i öneriye, özellikle de Prusya'nın toprak iddialarına karşı seslerini yükseltmeye cesaret ettiler.[4] Ancak Rusların daha fazla tedbir ve tehditlerinden sonra, ittifak 14 Ekim 1793'te "alkış" ile kararlaştırıldı. Nitekim milletvekillerinin odadan çıkmasını engelleyen Rus askerlerinin huzurunda Sejm lideri, önergenin onaylanıp onaylanmadığını üç kez sordu. Sessizlik devam ettiğinde, yabancı güçlerin bir başka destekçisi olan Józef Ankwicz, önergenin oybirliğiyle onaylandığını açıkladı ("Sessiz olan kabul eder").[5]

Rus İmparatorluğu bu stratejiyi ilk kez kullanmıyordu: Grodno Sejm'in kaderi, yalnızca Sejm başkanının konuşma hakkına sahip olduğu 1717'deki Sessiz Sejm'in veya 1767-1768 Repnin Seym'inkine benziyordu. Bu Sejmler de Rus müdahalesine karşı çıkanlar tutuklandı veya Rusya'ya sürgüne gönderildi.

Grodno Sejm aşağıdaki yasaları kabul etti:

  • Polonya ve Rusya arasındaki Ebedi İttifak: Polonya, bağımlı bir Rus müttefiki ve fiilen bir Rus himayesi haline geldi. Rus İmparatorluğu'na, Polonya'da asker konuşlandırma ve onları istediği zaman Polonya topraklarında kullanma hakkı verildi. Polonya'nın Rusya'nın izni olmadan kendi anlaşmalarını imzalamasına veya yabancı ülkelerle bağımsız olarak diplomatik ilişkiler sürdürmesine izin verilmedi;[6]
  • İkinci Bölünme kapsamında belirlenen bölgelerin Rusya ve Prusya'ya bırakılması;
  • 3 Mayıs 1791 anayasası yürürlükten kaldırıldı, ancak burada yer alan bazı medeni haklar muhafaza edildi;
  • Ana Yasalar (Özgür Seçim, Liberum Veto dahil Prawa kardynalne) ve şimdi Rusya Büyükelçisi'nin başkanlık ettiği Daimi Konsey (Rada Nieustająca) gibi eski durumuna getirildi;
  • Polonya ordusu 15.000 kişiyle sınırlandırıldı;
  • Polonyalı Virtuti Militari nişanı kaldırıldı.

Polonya'nın İkinci Bölünmesi'nin sonuçları arasında Kościuszko Ayaklanması ve Polonya'nın Üçüncü ve son bölünmesi yer alır.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2023. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2023. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2023. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2023. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2023. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Belarus</span> Doğu Avrupada bir ülke

Belarus, resmî adıyla Belarus Cumhuriyeti (Belarusça:

<span class="mw-page-title-main">Lehistan Veraset Savaşı</span> II. Agustusun ölmesi ile çıkan taht kavgalarının diğer Avrupa ülkelerinin de katılması ile bir veraset savaşına dönüşmesidir

Lehistan Veraset Savaşı (1733-1738) Lehistan kralı II. August'un ölmesi üzerine çıkan taht kavgalarının diğer Avrupa ülkelerinin de katılmasıyla bir veraset savaşına dönüşmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Polonya-Litvanya Birliği</span> 1569-1795 Avrupada iki konfederasyonlu monarşi

Polonya-Litvanya Birliği, Birinci Polonya Cumhuriyeti, İki Ulus Cumhuriyeti, İki Ulus Birliği veya İki Halk Birliği, 17. yüzyıl Avrupası'nın en güçlü ülkelerinden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Belarus tarihi</span>

Belarus tarihi Belarus'un tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Polonya tarihi</span>

Polonya tarihi ya da Lehistan tarihi bugünkü Polonya Cumhuriyeti topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">II. Stanisław August Poniatowski</span> Son Polonya kralı ve Litvanya Büyük Dükü

II. Stanisław August Poniatowski, asıl adı Stanisław Poniatowski, bağımsız Polonya'nın son kralı (1764-1795). Hükümdarlık yıllarında Polonya'nın Rusya, Avusturya ve Prusya arasında taksimi tamamlanmıştır.

<i>Sejm</i> Polonya Parlamentosunun alt kanadı

Sejm, Polonya Cumhuriyeti'nin Polonya Parlamentosu'nun alt meclisidir. 460 kişiden genel oy hakkı ile seçilmiş ve "Polonya Cumhuriyeti'nin Sejm'inin Mareşali" olarak bilinen konuşmacı tarafından yönetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Polonya'nın ilk parçalanması</span>

Polonya'nın ilk parçalanması, sonunda 1795'e kadar Polonya-Litvanya Birliği'nin varlığını sona erdiren üç parçalanmadan ilki olarak 1772'de gerçekleşti. Prusya Krallığı ve Habsburg Monarşisini tehdit eden Rus İmparatorluğu'nun gücünde büyüme, bu ilk parçalanmanın arkasındaki temel sebepti.

<span class="mw-page-title-main">Kongre Polonyası</span> Doğu Avrupadaki eski devlet

Kongre Polonyası veyahut resmi adıyla Polonya Krallığı, ya da Rus Polonyası, 1815'te Viyana Kongresi'nde egemen bir Polonya devleti olarak oluşturulan bir yönetimdi. Polonya, Habsburg Monarşisi, Rusya ve Prusya tarafından bölündükten sonra Rus egemenliği altında kuruldu. 1831 Kasım Ayaklanması'na kadar, krallık Rus Çarları ile birlikteydi. Daha sonra devlet, 19. yüzyıl boyunca Rus İmparatorluğu'na zorla entegre edildi. 1915 yılında, I. Dünya Savaşı sırasında, Polonya, 1918'de bağımsızlığını yeniden kazanana kadar, İttifak Devletleri tarafından Polonya'nın nominal Polonya Krallığı ile değiştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Ebedi Barış (1686)</span>

Ebedi Barış, Rus Çarlığı ile Lehistan arasındaki 16 Mayıs 1686'de Moskova'da imzalanan barış antlaşmasıdır. Bu antlaşma sonrasında ateşkes ilan edilen ancak barış antlaşmasında uzlaşılamamış olan 1654-1667 Rus-Polonya savaşını resmen sonlandırdı ve ihtilaflı olunan, savaş sonrasında Rus işgalinde kalan Ukrayna topraklarının akıbetini belirledi.

<span class="mw-page-title-main">Polonya tarihi (1795-1918)</span>

1795-1918 yılları arasındaki Polonya Tarihi, Polonya'nın bağımsızlığını tamamen kaybettiği ve Prusya, Avusturya İmparatorluğu ve Rusya arasında bölündüğü dönemdir. 1795'te, Polonya, 18. yüzyılda gerçekleşen üç bölünmenin üçüncüsü ve sonuncusu gerçekleşti ve Polonya-Litvanya Birliği tamamen ortadan kalktı. Bununla birlikte, hem Polonya'da hem de Polonya'nın dışında yaşanan olaylar, 19. yüzyıl boyunca Polonya bağımsızlığının yeniden tesis edilmesi umutlarını canlı tuttu.

<span class="mw-page-title-main">Varşova Ulusal Savunma Üniversitesi</span>

Varşova Ulusal Savunma Üniversitesi, Polonya'nın başkenti Varşova'da bulunan en yüksek savunma akademik kurumuydu.

<span class="mw-page-title-main">Stanisław Fiszer</span>

Stanisław Fiszer, Polonyalı General ve Varşova Dükalığı Genelkurmay Başkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya-Polonya Savaşı</span>

Avusturya-Polonya Savaşı, 1809'da Avusturya İmparatorluğu ve Birleşik Krallık'ın Birinci Fransız İmparatorluğu ve Bavyera'ya karşı oluşturduğu koalisyon nedeniyle gerçekleşen Beşinci Koalisyon Savaşı'nın bir parçasıydı. Bu savaşta, Napolyon müttefiki Varşova Dükalığı'nın Polonya kuvvetleri ve Saksonya Krallığı kuvvetlerinin yardımıyla Avusturya İmparatorluğu'na karşı savaştı. Haziran ayında, Rus İmparatorluğu Avusturya'ya karşı birleşti. Polonyalı birlikler, Avusturya'nın Varşova'ya saldırısına karşı onları Raszyn'de yenerek direndi, ardından Kraków ve Lviv da dahil olmak üzere bölünme öncesi Polonya'nın bazı kısımlarını yeniden fethetmek için Varşova'yı terk etti ve Avusturyalıları gafil avlayarak Avusturyalıları Varşova'dan çekilmeye zorladı.

<span class="mw-page-title-main">1794 Varşova Ayaklanması</span>

Varşova Ayaklanması, Kościuszko Ayaklanması sırasında Polonya- Litvanya Topluluğuna bağlı Kraliyet Ordusu ve Varşova sakinlerinin işgalci Rus garnizonuna karşı silahlı bir ayaklanmasıdır. Amaç, şehrin kontrolünü Rus İmparatorluğu'nun elinden almaktı. 17 Nisan 1794'te, Tadeusz Kościuszko'nun Racławice Savaşı'ndaki zaferinin başkente ulaşmasından kısa bir süre sonra başladı.

<span class="mw-page-title-main">Osip Igelström</span>

Osip Andreevich Igelström, Otto Heinrich Igelström veya Rus Осип Андреевич Игельстрём, baron, ardından kont, İsveç asıllı Rus diplomat ve 1794'teki Kościuszko Ayaklanması sırasında Rus İmparatorluk Ordusunun liderlidir.

<span class="mw-page-title-main">Praga Muharebesi</span>

Praga Muharebesi, Kościuszko Ayaklanması'nın son silahlı çatışması ve aynı zamanda Polonya-Litvanya Birliği'nin son savaşıdır. 4 Kasım 1794'teki gerçekleşen savaş Varşova'nın savunulmasıyla gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">Polonya'nın ikinci parçalanması</span>

Polonya'nın ikinci parçalanması, 1793 yılında Polonya'nın parçalanmasının ikinci aşamasıdır. İkinci parçalanma, 1792 Polonya-Rus Savaşı ve 1792 Targowicka Konfederasyonu'nun ardından gerçekleşti ve bölgesel hak sahipleri olan Rus İmparatorluğu ve Prusya Krallığı tarafından onaylandı. Bölünme, baskı altındaki Polonya parlamentosu (Sejm) tarafından 1793'te Polonya'nın üçüncü parçalanması olan kaçınılmaz olarak tamamen ilhakını önlemek için kısa ömürlü bir girişimde onaylandı.

<span class="mw-page-title-main">Ignacy Działyński</span>

Ignacy Erazm Działyński (1754–1797) 1794 Varşova Ayaklanması'na katılmasıyla tanınan, Ogończyk armalı Polonyalı bir asilzade (szlachta) ve bir subaydı.

<span class="mw-page-title-main">Bar Konfederasyonu</span>

Bar Konfederasyonu, 1768'de Podolya'daki Bar kalesinde, Lehistan-Litvanya Birliği'nin iç ve dış bağımsızlığını Rus siyasi etkisine ve Kral II. Stanisław August Poniatowski ile Leh birliğinin zengin kodamanlarının gücünü sınırlamaya çalışan Polonyalı reformculara karşı savunmak için kurulan bir Lehistan-Litvanya soyluları (szlachta) birliğiydi.