İçeriğe atla

Grigorios Dekapolitis

Grigorios Dekapolitis
Grigorios Dekapolitis minyatürü, II. Basileios'un Menologion'u, yaklaşık 985
Yeni Mucize-İşçi
Doğum797 öncesi
İrenopolis
Ölüm20 Kasım 842 ya da daha önce
Konstantinopolis
Kutsayanlar
Yortu20 Kasım[1][2]

Aziz Grigorios Dekapolitis (YunancaΌσιος Γρηγόριος ο Δεκαπολίτης; 797 öncesi – 20 Kasım 842 ya da daha önce) mucizeleri ve Bizans dünyasındaki gezileri ile dikkat çeken, 9. yüzyıl Bizans keşişi. O, "Yeni Mucize-İşçi" (Yunancaο νέος θαυματουργός, ho neos thaumatourgos) olarak bilinir ve Doğu Ortodoks Kilisesi'ndeki yortu günü 20 Kasım'da gerçekleşir.[1][2]

Hayatı

Grigorios, 8. yüzyılın sonlarında İsauria Dekapolis'teki İrenopolis'te doğdu. Francis Dvornik doğumunu 780 ila 790 arasında, Cyril Mango ise doğum tarihi için terminus ante quem 797 yılı kabul eder. [3][4] Ebeveyni Sergios ve Maria'ydı ve adı bilinmeyen en az bir kardeşi vardı. Ailenin daha sonraki bir akrabası 10. yüzyılda Konstantinopolis Patriği I. Efthimios'du.[4]

Hagiografisine göre, sekiz yaşında ilkokul eğitimine başladı, ancak anne-babası onu evlendirmek istediğinde (yaklaşık 815/6) evinden dağlar kaçtı. Orada ikonoklazm'ın yenilenmesine muhalefetinden dolayı görüşünü terk etmek zorunda kalan Irenopolis'in eski piskoposu ile karşılaştı. Kutsandıktan sonra ve annesinin tavsiyesi üzerine, kardeşinin zaten bir keşiş olduğu manastıra girdi. Bununla birlikte, kısa sürede ikonoklast destekçisi başrahip ile birlikte dayısı Symeon'un ki için manastırı terk etti.[3][4] 14 yıldır dayısının manastırında kaldı ve bundan sonra bir mağaraya çekilmek için izin istedi (yaklaşık 830). Orada bildirildiğine göre "ilahi ışığın" bir imgesinin yanı sıra bir çeşit operasyonla cinsel arzuyu mucizevi bir şekilde tedavi eden bir kadın ortaya çıktı, bu muhtemelen Grigorios'un hadım olduğuna bir imadır.[4]

Yaklaşık 832/3 yılındaa, "ilahi bir emir" aldıktan sonra Bizans dünyasında dolaşmaya başladı. Önce Prokonnesos, Ainos ve Christoupolis için gemiye bindiği Efes'e gitti. Oradan karadan Selanik ve Korint'e gitti. Korint'te tekrar Rhegion ve Napoli üzerinden Roma'ya gitmek için gemiye bindi. Grigorios, Sicilya'daki Siraküza yolculuğuna devam etmeden önce üç ay boyunca Roma'daki bir hücrede kaldı ve tekrar limanda bir kulede izole düşüncelerle vakit geçirdi. Sicilya'dan Otranto üzerinden Selanik'e geri döndü ve burada bir yanlışlıkla Arap casusu sanıldı ve kötü muamele edildi (yaklaşık 834). Selanik'te Hymnographer Joseph de dahil olmak üzere birçok öğrenciyi yetiştirdi.[3][5]

Birkaç yıl sonra, muhtemelen yaklaşık 836/7 yıllarında, Joseph'in eşlik etmesiyle birlikte, Joseph'in hagiografisine göre, Antypas Kilisesi veya Aya Sergios ve Bachos Kilisesi'nde kaldığı Konstantinopolis'e gitti ve Bitinya'da Mysia Olympos Manastır topluluğunu ziyaret etti.[3][6] Son yıllarında ilk epilepsi ve daha sonra ödem hastalıkları görüldü.

842'de 20 Kasım'da öldü ya da farklı yorumlara göre 841 ya da belki de daha erken dönemlerde öldü.[3][6] Yaklaşık 850'de kalıntıları, Hymnographer Joseph tarafından Havariyyun Kilisesi'ndeki İoannis Hrisostomos'un mezarının yakınında kurulan bir manastıra transfer edildi.[7]

Hagiografi ve aziz olması

Hayatını anlatan hagiografi, çağdaşı rahip ve yazar Diyakoz İgnatios'a atfedilir ancak yazarlık tartışmalıdır.[3] Bizans ikonoklazmı'nın ikinci döneminde yaşasa da ikonofil görünümü savunan olarak kaydedilmiş olsa da, Grigorios zulüm görmedi. Aziz olarak, başta mucize-İşçi olarak hatırlanır; soyadı ise Yunancaνέος θαυματουργός ("Yeni Mucize-İşçi") soyadıdır.[3][5] Grigorios'un şimdiye kadarki yazıları, bir Müslümanın Hristiyanlığa muhtemel tarihsel dönüşümüne ilişkin bir vaazdır.[8]

Tarihsel bir eser olarak, onun hagiografisi zayıf bir kaynaktır ancak dönemin Bizans'ında "idari ve hukuki uygulama hakkında çok kanıt sağlar".[3] Grigorios'un görüntüleri nadirdir ve "yuvarlak sakallı bir sakallı bir keşiş" olarak tasvir edilmiştir.[3] Doğu Ortodoks Kilisesi'nde yortusu 20 Kasım'dır.[9]

Kaynakça

Özel
  1. ^ a b Great Synaxaristes: Ὁ Ὅσιος Γρηγόριος ὁ Δεκαπολίτης 21 Mayıs 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 20 Νοεμβρίου. ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ.
  2. ^ a b Venerable Gregory Decapolite 18 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. OCA - Lives of the Saints. Retrieved: 17 September 2014.
  3. ^ a b c d e f g h i Kajdan & Ševčenko 1991, s. 880.
  4. ^ a b c d Winkelmann et al. 2000, s. 96.
  5. ^ a b Winkelmann et al. 2000, ss. 96-97.
  6. ^ a b Winkelmann et al. 2000, s. 97.
  7. ^ Winkelmann et al. 2000, ss. 97-98.
  8. ^ Sahas 2009, ss. 614-616.
  9. ^ Winkelmann et al. 2000, s. 98.
Genel

Konuyla ilgili yayınlar

  • Dvornik, Francis, (Ed.) (1926). La vie de saint Grégoire le Décapolite et les Slaves macédoniens au IXe siècle (Fransızca). Paris: Champion. 
  • Makris, Georgios; Chrontz, Michael, (Ed.) (1997). Ignatios Diakonos und die Vita des heiligen Gregorios Dekapolites. Byzantinisches Archiv (Almanca). 17. Stuttgart and Leipzig: Teubner. ISBN 9783815477403. 
  • Sahas, D.J. (1986). "What an infidel saw that a faithful did not. Gregory Dekapolites (d. 842) and Islam". Greek Orthodox Theological Review. Cilt 31. ss. 50-62. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İmrahor Camii</span>

İmrahor İlyas Bey Camii veya Studios Manastırı, Hagios İoannes Prodromos Kilisesi, günümüze ulaşabilen en eski Bizans Dönemi dini yapısıdır. İstanbul'un Fatih ilçesi, Yedikule semtinde, İmam Aşir Sokak'ta bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Zeyrek Camii</span> Bizans İmparatorluğu dönemine ait dinî yapı

Zeyrek Camii veya Pantokrator Manastırı, İstanbul'un Fatih ilçesine bağlı Fazilet Sokağı'nda Haliç'e bakan büyük bir camidir. İki eski Bizans kilisesi ve birleştirilmiş bir şapelden oluşur ve Konstantinopolis'teki Orta Bizans mimarisinin en iyi örneğini temsil eder. Ayasofya'dan sonra İstanbul'da ayakta kalan en büyük Bizans dinî yapısıdır.

<span class="mw-page-title-main">I. Gregorius</span> 64. Katolik Kilisesi papası (540-604; pd. 590-603)

Papa I. Gregorius, daha çok Büyük Gregorius olarak bilinir. 3 Eylül 590'dan 604'te ölümüne kadar papalık yapmıştır. Yazdığı dinsel eserlerle ünlü bir Hristiyan din adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">III. Mihail</span> Bizans imparatoru

III. Mihail, 842- 867 döneminde Amorian (Phrygian) hanedanının üçüncü ve son üyesi olarak Bizans imparatoru olmuştur. Sonradan gelen ve saltanatı gasp eden Makedon Hanedanı taraflısı ve daha önceki hanedanı kötüleme amacındaki tarihçiler tarafından "Sarhoş" lakabı verilmiştir. Fakat günümüzdeki modern tarihçilerin araştırmaları, saltanatı sırasında olan gelişmelerin 9. yüzyılda ortaya çıkan Bizans'ın yeniden güçlenmesine katkılarının hayati rolünü açıkça ortaya çıkarmıştır ve III. Mihail'in isminin ve ününün çok daha pozitif görülmesine neden olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">IV. Mihail</span>

IV. Mihail Paflagonyalı, , 11 Nisan 1034 ile 10 Aralık 1041 döneminde Bizans imparatoru olmuştur. Tahta çıkışı VIII. Konstantinos'un kızı olan Zoi ile birlikte hazırladığı bir komplo ile Zoi ile daha önce evlenip imparator olarak tahta geçen III. Romanos'u Saray'da öldürmeleri sonucunda olmuştur. Zoi ile evlenen IV. Mihail Paflangonyalı tahta çıkmış ve 1041'de ölene kadar karısı Zoi ile birlikte imparatorluk yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Fotios</span>

I. Fotios, ayrıca Photius ya da Photios olarak da okunur, 858'den 867'e ve 877'den 886'ya kadar Konstantinopolis Patriği.

<span class="mw-page-title-main">Theofano (VI. Leon'un eşi)</span> Bizans İmparatoriçesi

Theofano Martiniake Bizans İmparatoru VI. Leon'nin ilk karısı.

<span class="mw-page-title-main">Niketas Orifas</span>

Niketas Oryphas ya da Oöryphas, Bizanslı seçkin subay, patrikios ve Bizans imparatorları III. Mihail ve I. Basileios zamanlarında Giritli Sarazen akıncılarına karşı zaferler kazanmış amiral.

Bardanes, lakabı Tourkos, "Türk", İmparator I. Nikiforos'a karşı başarısız bir ayaklanmaya önderlik eden Ermeni veya Hazar Türk'ü asıllı Bizans generali.

<span class="mw-page-title-main">Slav Thomas</span> Bizans generali

Slav Thomas, 9. yüzyıl Bizans askerî komutanıdır. Amoriumlu II. Mihail'e karşı 821-823 yılları arasında yaşanan geniş ölçekli isyanın lideridir.

Grigorios Pterotos Bizans general ve imparator V. Leon'nun akrabasıdır. Leon'un katili II. Mihail'e karşı Slav Thomas'ın isyanına katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Maksimos (aziz)</span>

İman Savunucusu Maksimos, Teolog Maksimos ya da Konstantinopolisli Maksimos, Hristiyan keşiş, teolog, mistik ve bilgin.

<span class="mw-page-title-main">I. Efthimios</span> Din adamı

I. Efthimios 907'den 912'ye kadar Konstantinopolis Patriği. Gençliğinden itibaren keşiştir. Geleceğin imparatoru VI. Leon'nun ruhani babasıdır ve onun tarafından yüksek kilise makamı olan Sinkellos'luğa yükseltilmiştir. Leon ile olan iniş çıkışlı ilişkisine rağmen, 907 yılında patrikliğe atanmış, Leon'un 912 yılındaki ölümünden hemen önce ya da hemen sonra görevden alınmıştır.

Diyakoz İgnatios Bizans din adamı ve yazardır.

Leon Hoirosfaktis, bazen Latince Choerosphactes ve ayrıca Leo Magistros ya da Leo Magister olarak da bilinir, I. Basileios hükümdarlığında yüksek makamlara çıkmış Bizans memurudur. VI. Leon hükümdarlığında Bulgaristan ve Abbâsîler nezdinde elçi olarak görev yapmıştır. Hoirosfaktis, ayrıca iyi eğitimli ve önemli bir âlim ve yazardır, çalışmaları ve mektuplarının birçoğu günümüze ulaşmıştır.

Dionysios Filozof ya da düşmanlarının ona taktığı soyadıyla Skilozof, 1541-1611 arasında yaşamış ve İspanya'nın desteğiyle Teselya ve Yanya'da Osmanlı İmparatorluğu'na karşı iki çiftçi isyanı başlatmış bir Rum papazdır. Osmanlı'nın Yunanistan'ı yönettiği dönem boyunca Osmanlı aleyhine devrimci komplolar düzenleyen Rum Ortodoks Kilisesi'nin en önemli papazlarından birisi sayılır.

<span class="mw-page-title-main">Sakkudionlu Plato</span>

Sakkudionlu Plato,, 759 yılında keşiş olan Bizanslı memur. Yortusu 4 Nisan'dır.

Theoktiste Midillili Doğu Ortodoks Kilisesi ve Katolik Kilisesi azizesi.

Grigorios Hioniadis, Bizans Rumu astronomdur. İran'a gitti ve dönüşünde Bizans'a tanıttığı matematik ve astronomi bilimi öğrendi ve Trabzon İmparatorluğu'nda bir astronomi akademisi kurdu. Hioniadis, Tebriz'de Ortodoks piskoposu olarak da görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Theofilaktos (I. Mihail'in oğlu)</span>

Theofilaktos veya Theophylaktos, Bizans imparatoru I. Mihail Rangabe'nin en büyük oğlu ve I. Nikiforos'un anne tarafından torunuydu. Theofilaktos, babasının hükümdarlığı sırasında babasının yanında ortak imparator olarak yer aldı. Babasının tahttan indirilmesinin ardından hadım edilip Eustratius adını alarak Plate Adası'nda bir manastıra sürgün edildi.