İçeriğe atla

Grigori Petrovski

Grigory Petrovsky
Petrovsky, 1937
Sovyetler Birliği Merkez Yürütme Komitesi Başkanı
Görev süresi
1922-1938
Rusya SFSC İçişleri Halk Komiseri
Görev süresi
17 Kasım 1917 - 30 Mart 1919
Yerine geldiğiAleksey Rıkov
Yerine gelenFeliks Dzerjinski
Kişisel bilgiler
Doğum 4 Şubat 1878
Harkov Guberniyası, Rus İmparatorluğu
Ölüm 9 Ocak 1958 (79 yaşında)
Moskova, Sovyetler Birliği
Milliyeti Rus
Partisi RSDP/Bolşevik
İmzası

Grigory Ivanovich Petrovsky (Rusça: Григо́рий Ива́нович Петро́вский, 4 Şubat 1878 – 9 Ocak 1958), Ukraynalı Sovyet siyasetçisi [1] ve Eski Bolşevik. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin Kurulmasına İlişkin Antlaşma ve Brest-Litovsk Antlaşması'nın imzalanmasına katıldı. Petrovsky, 1938'e kadar Ukrayna'da Komünist Parti lideriydi ve Stalin'in kolektifleştirme politikasının uygulanmasından sorumlu yetkililerden biriydi.[2][3]

Petrovsky, 4 Şubat 1878'de Kharkov Valiliği'nin Pechenihy köyünde bir zanaatkarın ailesinde doğdu. 1889'da Kharkiv İlahiyat Semineri'ndeki ikinci bitirdikten sonra Petrovsky, öğrenim ücretini ödeyemediği için okuldan atıldı ve 11 yaşındayken şehirdeki bir lokomotif deposunda çalışmak üzere eğitimini bıraktı. 1893 yılında 15 yaşındayken Yekaterinoslav'a geldi ve burada Bryansk Metalurji Fabrikasında iş buldu.

1895'te Petrovsky devrimci harekete katıldı ve 1898'de Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'ne (RSDRP) kaydoldu ve "İşçi sınıfının kurtuluşu için mücadelede Birlik"in yanı sıra RSDRP'nin Yekaterinslav komitesine katıldı. Bu dönemde Mykolaiv'den Mariupol'a, Donets Havzası'ndan Kharkiv'e kadar Bolşeviklerin siyasi ajitasyonuna aktif olarak katıldı ve 1900 ve 1903'te tutuklandı. 1905 Rus Devrimi sırasında Petrovsky, Yekaterinoslav Şehri İşçi Temsilcileri Konseyi'nin ve yerel Savaş Grevi Komitesi'nin organizatörlerinden ve liderlerinden biri oldu. Ancak kısa süre sonra kaçmak zorunda kaldı ve kısa bir süre için Almanya'ya göç etti. 1907'de Mariupol'a döndü ve burada torna uzmanı olarak çalıştı ve burada devrimci faaliyetlerine devam etti.

1912'de Petrovsky, Bolşevik hizip adına Yekaterinoslav Valiliği işçilerinin temsilcisi olarak Rusya 4. Devlet Dumasına milletvekili seçildi. Bu süre zarfında aynı zamanda Pravda'nın baş editörüydü. Ocak 1913'te Petrovsky , RSDRP Merkez Komitesine dahil edildi. Duma'da 32 kez konuştuğu, 21. konuşmasının metnini ise bizzat Vladimir Lenin'in hazırladığı biliniyor. Petrovsky konuşmalarında Donets Havzası'ndaki madencilerin ve işçilerin çalışma koşullarının ve yaşamlarının iyileştirilmesiyle ilgili konulara değindi. Kasım 1914'te Birinci Dünya Savaşı'nın başlamasıyla birlikte parlamentonun diğer altı Bolşevik üyesiyle birlikte tutuklandı ve Şubat 1915'te Turukhansky Krai'de ömür boyu sürgüne mahkûm edildi.

Bolşeviklerin iktidara gelmesinin ardından Petrovsky, 30 Kasım 1917 ile 1 Mart 1919 tarihleri arasında İçişleri Halk Komiseri olarak atandı.[4] Bu görevinde Çeka'nın faaliyetlerini denetlemiş ve Kızıl Terör'ün savunucularından biri olmuştur. 1917'de Brest-Litovsk Antlaşması'nın imzalanması sırasında Rus heyetinin bir üyesiydi.

1919'dan itibaren Tüm Ukrayna'nın [1922'den itibaren Ukrayna SSR'si ] Merkez Yürütme Komitesine başkanlık etti ve SSCB Komünist Partisi Merkezi Yürütme Komitesinin eş başkanlığını yaptı. Ocak 1938'de Partinin önde gelen yönetici pozisyonlarından emekli oldu, 1920'lerde Ukraynalaşmayı ve Ukrayna'nın ekonomik, kültürel ve siyasi özerkliğini desteklemişti.[1][5]

Büyük Temizlik sırasında sağ kaldı fakat bütün önemli pozisyonlarından el çektirildi. Ancak Stalin'in 1953'teki ölümünün ardından rehabilite edildi ve 1958'de 79 yaşında öldüğünde bedeni yakıldı ve külleri Kremlin Duvarı Nekropolü'ne yerleştirildi.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c Rostyslav Khotin (27 Kasım 2009). "Ukraine tears down controversial statue". BBC News. 19 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2016. 
  2. ^ Rostyslav Khotin (27 Kasım 2009). "Ukraine tears down controversial statue". UNIAN News. BBC. 2 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2016. 
  3. ^ Ignacio Villarreal (31 Ocak 2016). "Statue of controversial Bolshevik leader Grigory Petrovsky toppled in Ukraine". Artdaily.com. AFP. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2016. 
  4. ^ "Government of the Russian Soviet Federative Socialist Republic 1917-1923: Lenin". elisanet.fi/daglarsson. 16 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ "Petrovsky, Hryhorii". www.encyclopediaofukraine.com. 16 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bolşevizm</span> Devrimci Marksist ideoloji

Bolşevik, çoğunluktan yana anlamına gelen Rusça kelime, 1903 yılında düzenlenen Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin İkinci Kongresi'nde Vladimir Lenin ve Julius Martov arasında yeni kurulmakta olan partinin üyelik tanımı üzerine başlayan görüş ayrılığı sonucu yaşanan ayrışmadaki taraflardan Lenin yanlısı grup. Kongrede Lenin yanlıları çoğunlukta olduğu için Rusça çoğunluk anlamına gelen Bolşevik olarak, azınlıktaki Martov yanlıları da Menşevik olarak adlandırılacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Rus İç Savaşı</span> 1917den 1922ye kadar süren bir iç savaş

Rus İç Savaşı, 1917 Ekim Devrimi'nden sonra 1918-1922 yılları arasında Bolşeviklerle muhalifleri arasında yaşanan savaştır. Savaş Beyaz Ordu birliklerinin 1918 baharında Beyaz Terör saldırılarıyla başladı. Ana muharebe Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı Bolşevik Kızıl Ordusuyla komünizm karşıtlarının Beyaz Ordusu arasında geçti. Ancak savaşa Beyaz Ordu'ya finansal destek ile silah ve asker yardımında bulunan ABD, İngiltere, Fransa, Polonya ve Japonya da müdahil oldu. 1921 yılında Bolşevikler Beyaz Terör'ü ve destekçilerini yenerek tüm ülkeye hâkim oldular. 1922 yılında da Sovyetler Birliği kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi</span> 1898-1918 tarihleri arasında Rusyada faaliyet göstermiş sosyalist–marksist işçi partisi

Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi, 1898'de kurulan, Rusya'nın ilk Marksist partisi. Daha sonra Bolşevik ve Menşevik olmak üzere ikiye bölünmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Grigori Zinovyev</span> Yahudi kökenli Ukraynalı devrimci ve Sovyetler Birliğinin siyasetçisi (1883-1936)

Grigori Yevseyeviç Zinovyev, Yahudi kökenli Ukraynalı devrimci ve Sovyetler Birliğinin siyasetçisidir.

Mejrayontsi Rusça kelime anlamı olarak bölge birliği olarak çevrilebilir, Rus Sosyal Demokrat İşçi Partisi Menşevik grubuna bağlı Enternasyonalistler grubudur. 1913-1917 yılları arasında parti içindeki Sankt-Peterburg merkezli küçük bir siyasi gruptur, 1917 Ekim Devrimi sürecinde Bolşeviklerle birleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Moisey Uritski</span> suikast kurbanı Çeka şefi

Moisei Solomonoviç Uritski Rus Bolşevik lider. Bolşeviklere karşı sol ayaklanmalar kapsamında cinayet sonucu öldürülmüştür. Aynı gün Bolşeviklerin lideri Lenin de suikaste uğramış ve ağır yaralanmıştır. Bu saldırıların ardından Bolşevikler tarafından Kızıl Terör uygulamaları başlatılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Matvey Muranov</span>

Matvei Konstantinoviç Muranov Ukrayna doğumlu Bolşevik devrimci ve Sovyet siyasetçisi.

<span class="mw-page-title-main">Pyotr Arşinov</span> Rus anarşist-komünist

Pyotr Andreyeviç Arşinov, Rus anarşist.

RSDİP'nin 7. (Olağanüstü) Kongresi, 6-8 Mart 1918 tarihleri arasında RKP(b) Olağanüstü 7. Kongresi olarak da anıldı. Bu kongrede Bolşevikler, partinin adını "komünist" kelimesini de içine alacak şekilde değiştirdiler.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna Halk Cumhuriyeti</span>

Ukrayna Halk Cumhuriyeti veya Ukrayna Ulusal Cumhuriyeti, günümüzdeki Ukrayna'nın atası olarak kabul edilen, Haziran 1917'de Rusya Cumhuriyeti'nin bir parçası olarak ilan edilen, ardından 25 Ocak 1918'de bağımsızlığını ilan eden devlet. 1921'de Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne dönüşmüş ve Sovyetler Birliği'nin kurucu üyesi olmuştur.

Kara Muhafızlar, Şubat Devriminden sonra ve diğer sol grupların son Bolşevik baskısından önce kurulan silahlı işçiler grubu idi. Anarşistlerin temel grev gücü bunlardı. Bunlar 1917 yazında Maria Nikiforova tarafından Ukrayna'da kuruldu ve Ocak 1918'de Moskova'ya, Fabrika ve Bitki Komiteleri ve Moskova Anarşist Gruplar Hücreleri Federasyonu tarafından sanayi işletmelerindeki anarşistlerin kontrolü altında genişletildi.

Kiev Bolşevik Ayaklanması Rusya Geçici Hükümeti'nin Ekim Devrimi yüzünden yıkılmasının ardından Kiev'in kontrolü için yaşanan askeri olaylardır. Bolşevik Parti'nin Kiev Komitesi ve Ukrayna Merkez Konseyi'nin zaferi ile sonuçlandı.

<span class="mw-page-title-main">Mikola Skripnik</span>

Mikola Oleksiyoviç Skripnik veya bilinen diğer adıyla Nikolay Alekseyeviç Skripnik, Ukrayna'nın bağımsızlığını savunan ve Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ndeki Ukraynizasyon isimli kültürel çabalara öncülük eden Ukraynalı Bolşevik devrimci ve Ukrayna Halk Komiserleri Konseyi Başkanı. Uğraştığı politikaların tersine çevrilmesi ve görevinden alınması üzerine, savunduğu politikalardan pişmanlık duymasına zorlandı. Fakat Skripnik bunu reddetti ve ardından intihar etti.

<span class="mw-page-title-main">Lev Karahan</span>

Lev Mihayloviç Karahan (Karahanyan) Ermenice: Կարախանյան Լեւոն Միքայելի, Rusça: Лев Михайлович Карахан Gürcistan doğumlu Ermeni devrimci ve Sovyet diplomat. 1904'ten ölümüne kadar RSDRP üyesiydi. İlk başlarda Menşevik olan Karahan, 1917 mayısında Bolşeviklere katıldı.

<span class="mw-page-title-main">Kremençuk</span>

Kremençuk veya Kremenchug, Ukrayna'ya bağlı Poltava Oblastı'ın idari merkezi olan kent. Kentt idari olarak kendi belediye meclisi tarafından yönetilir ve belediye kenti olarak kurulmuştur. 2022 tahminlerine kentin nüfusu 215,271'dır.

<span class="mw-page-title-main">Faustschlag Harekâtı</span>

Faustschlag Harekâtı sürmekte olan I. Dünya Savaşının Doğu Cephesinde Alman İmparatorluğu ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu askerî birliklerinin Çarlık Rusyasında iktidarı 1917 Ekim Devrimi ile alan Bolşeviklere karşı başlattığı harekâttır.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna'da Vladimir Lenin anıtlarının tahribatı</span> Vikimedya liste maddesi

Ukrayna'da Vladimir Lenin anıtlarının tahribatı Sovyetler Birliği'nin dağılması sırasında başladı. Yevromaydan sırasında yaygın bir fenomen hâline geldi ve Ukraynalılar tarafından Leninopad olarak anılmaya başlandı.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna SSC başkentinin Harkov'dan Kiev'e taşınması</span>

Ukrayna SSC başkentinin Harkov'dan Kiev'e taşınması, Ocak 1934'te başlayan önemli yönetim organlarının Harkiv'den Kiev'e taşınmasının ardından, 24 Haziran 1934'te gerçekleşti. Taşınmanın ilanın ardından Kiev'de kutlamalar ve askeri geçit töreni düzenlendi.

Ukrayna'nın komünizmden arındırılması veya Ukrayna'nın dekomünizasyonu, 1991'de Sovyetler Birliği'nin çöküşü sırasında ve sonrasında başladı. Ukrayna devriminin 2014'teki başarısıyla, Ukrayna hükûmeti komünist sembolleri yasaklayan yasaları onayladı.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya-Ukrayna ilişkileri</span> Avusturya ve Ukrayna arasındaki ikili ilişkiler

Avusturya ile Ukrayna arasında dış ilişkiler bulunmaktadır. Her iki ülke de 1992'de diplomatik ilişkiler kurmuştur. 1918'deki Brest-Litovsk Antlaşması, Avusturya ulusuyla yapılan ilk büyük uluslararası belge olmuştur.