İçeriğe atla

Grigor Areşyan

Grigor Areşyan
Գրիգոր Եվգենիի Արեշյան
DoğumGrigor Yevgeni Areşyan
13 Mayıs 1949(1949-05-13)
Erivan, Ermenistan SSC,
Sovyetler Birliği
Ölüm2 Ağustos 2020 (71 yaşında)
Erivan, Ermenistan
Ölüm sebebiCOVID-19
MilliyetErmeni
VatandaşlıkABD  • Ermenistan
EğitimErivan Devlet Üniversitesi
Mezun olduğu okul(lar)Sankt-Peterburg Devlet Üniversitesi (PhD)
Çocuk(lar)2
Kariyeri
DallarıArkeoloji, tarih
Çalıştığı kurumlarErmenistan Amerikan Üniversitesi
Kaliforniya Üniversitesi, Los Angeles
Chicago Üniversitesi

Grigor Areşyan (Ermenice: Գրիգոր Եվգենիի Արեշյան, 13 Mayıs 1949, Erivan - 2 Ağustos 2020, Erivan), Amerikalı-Ermeni arkeolog, tarihçi, akademisyen ve siyasetçi.

Ermenistan ve Amerika Birleşik Devletleri vatandaşlığı bulunan Areşyan, Ermenistan Amerikan Üniversitesi'nde öğretim görevlisi olarak görev aldı ve Ermenistan'da devlet bakanlığı ile başbakan yardımcılığı görevlerinde bulundu.

İlk yılları ve eğitimi

Grigor Yevgeni Areşyan 13 Mayıs 1949 tarihinde Sovyetler Birliği'ne bağlı Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin başkenti Erivan'da doğdu. Areşyan'ın arkeolojiye ilgisi; erken yaşta, beş yaşındayken Teişebaini'ye yaptığı ilk arkeolojik sit ziyaretiyle başladı.[1] 11 yaşındayken arkeolog Boris Piotrovski ile yakın ailesel bağı nedeniyle her yaz arkeolojik kazılarda çalışmaya başladı ve 14 yaşında ilk kez bir kazı çalışması yönetti. 1966-1973 yılları arasında Erivan Devlet Üniversitesi'nde lisans ve yüksek lisans derecesini aldı. 1973-75 yılları arasında Sankt-Peterburg Devlet Üniversitesi Arkeloji Enstitüsü'nde Boris Piotrovski gözetiminde “Antik Batı Asya'da Demir” tez çalışması ile doktorasını tamamladı ve 26 yaşında PhD derecesi ile mezun olan en genç öğrenci oldu.[1]

Kariyeri

Areşyan aralarında Los Angeles'daki Kaliforniya Üniversitesi, Ermenistan Ulusal Bilimler Akademisi, Ermenistan Amerikan Üniversitesi, Irvine Kaliforniya Üniversitesi, Chicago Üniversitesi, Wisconsin Üniversitesi ve Amherst College'ın da olduğu 14 yüksek öğretim kurumunda tarih, arkeoloji ve antropoloji alanlarında çeşitli lisans ve yüksek lisans dersleri verdi.[1][2] 1991-1992 yılları arasında Ermenistan'da devlet bakanlığı ve başbakan yardımcılığı görevlerinde bulundu.[1][3]

Uzun kariyeri boyunca 12 ülkede 5 farklı dilde 150'den fazla bilimsel makalesi yayımlanan Areşyan, ilk makalesini 20 yaşında kaleme aldı. Neolitik Çağ'dan Yüksek Orta Çağ'a uzanan çalışmaları, çoğunlukla Neolitik Çağ'dan Orta Çağ'a kadar Yakın Doğu, Doğu Akdeniz, Güneydoğu Avrupa, Orta Doğu ve Orta Asya arkeolojisi de dahil olmak üzere sosyal bilimler ve beşeri bilimler alanlarında disiplinlerarası çalışmalara yoğunlaştı.[1] Ayrıca antik Yakın Doğu ve Hint-Avrupa mitolojilerinin disiplinlerarası dilbilimsel-arkeolojik-folklorik ve sanat-tarihsel rekonstrüksiyonlarına, antik teknolojilerin gelişiminin sosyal bağlamlarının disiplinlerarası çalışmalarına, doğa bilimlerinin arkeolojideki uygulamalarına odaklandı. Areşyan; göçebeler ve Avrasya'nın yerleşik medeniyetleri arasındaki etkileşimler, tarihin uzun vadeli eğilimleri ve sosyal karmaşıklığın yörüngeleri, Eski Yakın Doğu'nun görsel sanatları ve mimarisi, Ermeni tarihi ve Yakın Doğu ile Avrasya'nın eski ve Orta Çağ imparatorlukları hakkında yazılar kaleme aldı.

İngilizce, Rusça, Ermenice, Almanca, Fransızca, Latince, Türkçe, Grabar ve Urartu çivi yazı dili bilen Grigori Areşyan; Ermenistan, Gürcistan, Suriye, Mısır ve Orta Asya'da bir dizi arkeolojik saha projesini yönetti veya bunlara katıldı. Bunlardan en bilineni Vayots Dzor bölgesinin Nahçıvan sınırındaki Arpa şehrinde bulunan, 5,500 yıllık tarihi ile dünyanın en eski ayakkabısı ve 6,100 yıllık geçmişi ile Ermenistan'ın ve dünyanın bilinen en eski şarap imalathanesinin kalıntılarının keşfedildiği Areni-1 mağarası arkeoloji kazılarının Boris Gasparyan ile birlikte başkanlığını yürüttü.[4][5]

Ölümü

Grigori Areşyan bütün dünyaya yayılan ve Ermenistan'da da etkisini gösteren COVID-19 nedeniyle Erivan'daki Astghik Tıp Merkezi'nde tedavi görürken 71 yaşında öldü.[6]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e "Remembering Gregory E. Areshian (1949 - 2020)". UCLA. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2020. 
  2. ^ "Gregory Areshian". Ermenistan Amerikan Üniversitesi. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2020. 
  3. ^ Koçaryan, Stepan (3 Ağustos 2020). "Gregory Areshian, archaeologist who co-led discovery of world's oldest winery, dead at 71". ArmenPress. 6 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2020. 
  4. ^ "Dünyanın en eski ayakkabısı". NTV.com.tr. 10 Haziran 2010. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2020. 
  5. ^ Owen, James. "Earliest Known Winery Found in Armenian Cave". National Geographic. 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2020. 
  6. ^ "Dünyaca ünlü Ermeni arkeolog Gregory Areshian hayatını kaybetti". Ermeni Haber Ajansı. 6 Ağustos 2020. 28 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Erivan</span> Ermenistanın başkenti

Erivan, Ermenistan'ın en büyük şehri ve 1918'den beri başkentidir. Erivan, Ermenistan'ın on ikinci başkentidir.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ya da kısaca Ermenistan SSC, Sovyetler Birliğini oluşturan Sovyet cumhuriyetlerinden biriydi. Bu dönemden önce bağımsız Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti bazen "Birinci Ermeni Cumhuriyeti" olarak adlandırıldığı için Ermenistan SSC bazen "İkinci Ermeni Cumhuriyeti" olarak adlandırılır. 37 rayondan oluşan ve başkenti Erivan olan Ermenistan SSC, Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin Ermenistan kolu olan Ermenistan Komünist Partisi tarafından yönetiliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Hayko (1973 doğumlu şarkıcı)</span>

Hayk Hakobyan ya da bilinen adıyla Hayko, Ermeni şarkıcı, söz yazarı ve bestecidir. 2007 Eurovision Şarkı Yarışması'nda Ermenistan'ı "Anytime You Need" adlı şarkıyla temsil ederek sekizinci olmuştur. Hayko, 29 Eylül 2021'de COVID-19 nedeniyle doğum yeri Erivan, Ermenistan'da 48 yaşında öldü.

<span class="mw-page-title-main">Erivan Devlet Üniversitesi</span>

Erivan Devlet Üniversitesi Ermenistan'ın başkenti Erivan'da bulunan bir kamu üniversitesidir. Üniversite ülkenin en büyük ve en prestijli yükseköğretim kurumudur. 1920'da kurulan üniversitede 110 bölüm bulunmaktadır. Üniversitede 400 araştırma görevlisi, 130 profesör, 70 doçent görev yapmaktadır. Ayrıca 1350 öğrenci yükseklisans, 8500 öğrenci lisans derecesinde eğitim görmektedir. Üniversiteye 300 yabancı öğrenci kayıtlıdır. Dersler Ermenice olup, yabancı öğrenciler için ihtiyaç dahilinde Rusça ve İngilizce eğitim verilmektedir. Üniversitenin akademik takvimi 1 Eylül'de başlayıp 30 Haziran'da sona erer.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan Azerileri</span> Ermenistanda bir zamanlar yaşamış olan bir Türk halkı

Önceleri sayıları birkaç yüz bin kişiye ulaşan, Ermenistan'da yaşayan Azeri ve diğer Türk nüfusun (Erivanlı, Yerevanlı, "Yeraz" veya Batı Azerbaycanlı, Dağlık Karabağ Sorunu olduktan sonra sayısı artık sıfıra yaklaşmıştır. Bu yıllarda Ermenistan Azerileri Dağlık Karabağ Sorunu yüzünden, baskı ve tecavüzlere maruz kalıp, Ermenistan'ı terk etmeye mecbur kaldılar. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği'nin bilgilerine göre, Ermenistan'da halihazırda tahminen birkaç yüz Azeri yaşamaktadır. ki, bunların çoğunluğunu bölgede yaşayan Ermenilerle evlenmiş Azerileri ve yaşlı veya hasta olduğu için Ermenistan'ı terk edemeyen Azeriler oluşturmaktadır. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği'nin, raporuna göre, bu kişiler ayrımcılığa maruz kalmamak için adlarını değiştirmekte ve kimliklerini gizlemektedirler.

<span class="mw-page-title-main">Aram MP3</span>

Aram Sarkisyan, sahne adıyla Aram MP3, Ermeni şarkıcı-şarkı yazarı, komedyen, şovmen ve oyuncudur. Kopenhag, Danimarka'da gerçekleşen 2014 Eurovision Şarkı Yarışması'nda Ermenistan'ı "Not Alone" isimli şarkı ile temsil etmiş ve 174 puanla dördüncü olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Amaras Manastırı</span> Azerbaycanın Hocavend ilinde manastır

Amaras Manastırı, Hocavend iline bağlı Sos köyü yakınlarında Karabağ bölgesinde bulunan bir Ermeni manastırı. Manastır, önemli bir dini ve eğitim merkeziydi. Manastır, erken Hristiyanlık döneminden Alban Havari Kilisesi'nin kaldırılmasına kadar Kafkasya Albanya'sında en çok ziyaret edilen kutsal tapınaklardan biri olmuş, yakın zamana kadar bulunduğu bölgenin hem Hristiyan hem de Müslüman nüfusu tarafından kutsal kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan'da turizm</span>

Ermenistan'da turizm, turist sayısının her yıl ülkeyi ziyaret eden yarım milyon kişiyi aştığı 1990'lardan bu yana Ermeni ekonomisi için kilit bir sektör olmuştur. Ermenistan Ekonomi Bakanlığı, uluslararası turistlerin çoğunun Rusya, AB ülkeleri, ABD ve İran'dan geldiğini bildirmektedir. Nispeten küçük boyutlu olmasına rağmen, Ermenistan'ın dört UNESCO dünya mirası alanı vardır.

<span class="mw-page-title-main">Samvel Karapetyan</span> Ermeni tarihçi

Samvel Karapetyan, Ermeni tarihçi, araştırmacı, yazar ve Orta Çağ mimarisi uzmanı.

<span class="mw-page-title-main">TUMO Yaratıcı Teknolojiler Merkezi</span>

TUMO Yaratıcı Teknolojiler Merkezi teknoloji ve tasarım konusunda uzmanlaşmış 12-18 yaş arası gençler için ücretsiz bir eğitim merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Tatevli Grigor</span>

Tatevli Grigor, Ermeni filozof, ilahiyatçı ve Ermeni Apostolik Kilisesi'nde bir azizdi. Tmkaberd'de doğdu.

<span class="mw-page-title-main">Araksi Saryan-Harutunyan</span>

Araksi Saryan-Harutunyan Ermeni müzikolog, sanat tarihi adayı, Erivan Devlet Konservatuvarı profesörü. Ermenistan Onurlu Sanat İşçisi (2008). Ermenistan Besteciler Birliği üyesi (1966).

Korgeneral Manvel Sektori Grigoryan, Ermeni rütbeli asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Ermenistan ilişkileri</span>

Çin-Ermenistan ilişkileri, Çin ile Ermenistan arasındaki hem tarihî hem de günümüzdeki ilişkileri kapsar. Günümüzde bu ilişkilerin taraflarını Çin Halk Cumhuriyeti ve Ermenistan Cumhuriyeti devletleri oluşturmaktadır.

Hripsime Canpoladyan, Ermeni arkeolog ve kitabeci.

<span class="mw-page-title-main">Levon Haçikyan</span>

Levon Haçikyan, Ermeni tarihçi ve filologdur. Hemşin Gizemi adlı eseri Türkçeye çevrilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Grigor Gurzadyan</span>

Grigor Gurzadyan, 15 Ekim 1922 tarihinde doğan Ermeni asıllı astronom ve uzay astronomisi ile ilgilenen bilim insanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan-Fransa ilişkileri</span>

Ermenistan-Fransa ilişkileri, Ermenistan ve Fransa arasında ikili ilişkiler mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Areni-1 ayakkabısı</span>

Areni-1 ayakkabısı, 2008 yılında Ermenistan'ın Vayots Dzor ilindeki Areni-1 mağarasında mükemmel durumda bulunan 5.500 yıllık tek parça bir deri ayakkabıdır. Çağdaş araştırmacılar tarafından bilinen dünyanın en eski deri ayakkabısıdır. Projenin eş yöneticileri İrlanda'daki University College Cork'tan Ron Pinhasi ve UCLA'den Gregory Areshian'dır.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan'da eğitim</span>

Ermenistan'da eğitim sosyal hizmetler arasında en hızlı gelişeni olurken, sağlık ve sosyal hizmetler, Ermenistan'ın 1991'deki bağımsızlığını takiben Sovyet döneminin temel devlet planlı yapısını korumaya çalıştı. Bugün Ermenistan, Avrupa Yükseköğretim Alanı hedeflerini takip ederken, yükseköğretim sistemi için de yeni bir vizyon uygulamaya çalışmaktadır. Eğitim ve Bilim Bakanlığı ülkedeki eğitimi denetler.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.