Abhazya, Gürcistan'ın kuzeybatısında, Karadeniz'in doğusunda yer alan tarihsel bölgedir. Abhazya adı, tarihsel bölge dışında, de facto Abhazya Cumhuriyeti ile Gürcistan'a bağlı Abhazya Özerk Cumhuriyeti'ni de ifade etmektedir.
Lazika ya da Egrisi, ayrıca Laz İmparatorluğu olarak da bilinir, Karadeniz'in güneydoğu kıyısında tarihsel bölge. Latince'de 'Lazika'; "Lazların ülkesi" anlamına gelmektedir. Aynı dönem devleti Perslerin resmi literatüründe ise "Lazistan" olarak yer almıştır. Bugün Türkiye, Rusya ve Gürcistan sınırları içinde yer alır. Bu bölgeden “Lazika” adıyla ilk kez 7. yüzyılda yazarı bilinmeyen, Ermenice "Coğrafya” adlı kitapta bahsedilmiştir. Lazika Krallığı'nın sınırları 4. yüzyılın ikinci yarısında batıda Trabzon kuzeyde Kafkas Sıradağları ve doğuda Lihi Dağları'na kadar uzanıyordu.
Abhazlar Abhazya’da yaşayan Kuzeybatı Kafkasya halkı. Abhazya dışında en büyük Abhaz nüfusu Türkiye’dedir. Türkiye’deki Abhazların ataları 19. yüzyılda diğer Kafkas halklarıyla birlikte Ruslar tarafından sürgün edilmiştir. Ayrıca Rusya, Kazakistan ve Ukrayna’da da Abhaz nüfusu vardır. Kuzey Kafkasya’da yaşayan Abazalar ile Abhazların aynı kökenli olduğu kabul edilir.
Gürcistan tarihi, Gürcistan'da tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan dönem boyunca yaşanan olayları kapsar.
Abhazya'da Gürcülere uygulanan etnik temizlik, Abhazya'da Gürcü-Abhaz anlaşmazlığı sırasında, 1992-1993 arasında uygulandı. Rusya güçlerince desteklenen Abhaz ayrılıkçılar, Ermeni çetecileri ile Kuzey Kafkasyalı paralı askerler tarafından Gürcü ve Svanlar bu etnik temizlik sırasında öldürüldü. Öldürülenler arasında önde gelen siyasetçiler Guram Gabiskiria, Jiuli Şartava gibi kişiler de vardı. Abhazya'daki Gürcüler de zorla göç ettirildi. Abhazya nüfusunun yaklaşık yarısını oluşturan 250.000 kadar Gürcü de zorla göç ettirildi. Bu göç sırasında da çok sayıda insan yolda öldü. Gürcü verilerine göre, yaklaşık 5.000 sivil öldü ve 400 sivil kayboldu.
Lazlar (Lazca: Lazepe, Lazi Güney Kafkas dillerinden Lazca konuşan ve Türkiye ve Gürcistan'ın Karadeniz kıyısındaki bölgelerinde yaşayan bir etnik gruptur.
Abhazya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti veya kısaca Abhazya ÖSSC, Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı 1931'den 1996'ya kadar varlığını sürdürmüş özerk Sovyet sosyalist cumhuriyettir.
Bu sayfa nüfus yoğunluğu, etnik köken, eğitim düzeyi, sağlık, sosyoekonomik statü, dini aidiyetleri ve nüfusun diğer yönleri dahil olmak üzere, Abhazya nüfusunun demografik özellikleri ile ilgilidir.
Abhazya Krallığı, ayrıca Abasgia ya da Egrisi-Abhazya olarak da bilinir, 780 yılından 1008 yılında birleşmiş Gürcistan Krallığı çatısı altında hanedan verasetiyle Tao-Klarceti Krallığı ile birleşmesine kadar Kafkasya'da hüküm sürmüş Orta Çağ feodal devletiydi. Bizans kaynaklarına göre Abhazya Krallığı 10. yüzyılın başlarında, Haldia Thema'sı sınırlarından Nikopsis Irmağı ağzına kadar Karadeniz kıyısında üç bin Antik Yunan mili boyunca uzanan ve arkadan Kafkas Dağları ile çevrili bölgeye hakimdi.
Abhazya Prensliği, Gürcistan Krallığı içerisinde devam eden iç karışıklıklar içerisinde ortaya çıkmış feodal karakterli eski bir devlettir. Bağımsızlığını kaybetmesinden sonra önce Osmanlı İmparatorluğu tarafından sonra da Çarlık Rusyası tarafından belli ölçüde otonomi elde edip varlığını sürdürse de, 1864 yılında Rusya tarafından tamamen ele geçirilmiştir.
Tsebelda Kalesi Gürcistan'ın Abhazya bölgesindeki Tsebelda köyünde yer alan bir Geç Antik Çağ/Erken Orta Çağ tahkimatı ve kalesidir.
Pacorus, 2. yüzyılda yaşamış bir Lazika kralıydı. Historia Augusta adlı eserde, Pacorus'un, Roma imparatoru Antoninus Pius (138-161) tarafından kral olarak atandığı yazar. Bu eserin muhtemelen 4. yüzyılda, İberya kralı II. Parsman'in Roma'ya yaptığı bir ziyaretten sonra yazıldığı düşünülmektedir. Pacorus'un tahta çıkmasının, Lazların Kolhis'teki yükselişinin başlangıcını ve merkezileşmiş Lazika Krallığının güçlenişini gösterdiği tahmin edilmektedir.
I. Tsate, Tzathius veya Tzathios Bizans kaynaklarına göre, 521/522 yılından bilinmeyen bir tarihe kadar Lazika'ya hükmeden kraldır. Sasani İmparatorluğu'nun derebeyliği olmayı reddetmiştir ve yardım almak için Bizans İmparatoru I. Justinus'a bağlanmıştır.
Lihni Meryem'in Ölümü Kilisesi, Abhazya/Gürcistan'ın Lihni köyünde bulunan bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks Kilisesidir. 10. yüzyılda inşa edilmiştir. Kilisedeki 14. yüzyıl freskleri, çağdaş Bizans sanatıdan etkilenmiştir. Ayrıca bir düzineden fazla Gürcüce ve Yunanca yazıtla süslenmiştir.
Simon Zealotes Kilisesi Gürcistan/Abhazya'nın Yeni Afon kentinde bulunan bir 9 veya 10. yüzyıl kilisesidir.
Anakopya Kalesi Abhazya'nın, Sohum sahil şeridinden araba yolu olarak 22 km uzaklıktaki, Yeni Afon şehrinde yer alan antik bir askeri kaledir. Yaklaşık 450 × 150 metre genişliğindeki alan, İvanya Dağı'nın zirvesinde, denize yaklaşık 1 mil uzaklıkta yer almaktadır. Kale, Abhazya Krallığı'nın eski başkenti "Anakopya"'dan günümüze kadar gelen yapılar içerisinde, en iyi korunmuş olan yapıdır.
III. Mamia Dadiani 1512'den öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın eristaviliğini ("dük") yapan Dadiani hanedanı üyesidir. Mamia, Gürcistan Krallığı'nın dağılma sürecinde yarı bağımsız hükümdarlık yapan II. Liparit'in oğlu ve halefisiydi. Mamia, Abhazya'da kültürel olarak aktifti ve selefleri gibi Kuzey Kafkas dağlarındaki Zygi kabilelerine karşı ülkesinin sınırlarını korumaya çalışmıştır. Mamia'nın Zygilere karşı düzenlendiği deniz seferi hüsranla sonuçlanmış ve çatışmada öldürülmüştür.
Gerg Amıçba, Abhaz Kafkasolog, etnolog ve tarihçi. 100'ün üzerinde eserin yazarı olan Amıçba, 1993'te Türkçeye çevrilen Ortaçağ'da Abhazlar, Lazlar kitabıyla tanınmaktadır.
Lebarnicius, 640 - 663 ve 664 - 665 yılları arasında Lazika'nın yöneticliğini yapmış soyludur.
I. Barnuk 591 yılından öldüğü 640 yılına kadar Lazika'nın ilk patriciliğini yapmış soyludur.