İçeriğe atla

gretl

gretl
Geliştirici(ler)Gretl Ekibi
İşletim sistemiLinux, Windows, Mac OS X
TürEkonometri yazılımı
LisansGNU Genel Kamu Lisansı
Resmî sitesiİngilizce: gretl.sourceforge.net
Türkçe: gretl.sourceforge.net/turkish
Kod deposu Bunu Vikiveri'de düzenleyin

gretl, özgür ve ücretsiz bir ekonometri yazılımıdır. Linux, Windows ve Mac OS X işletim sistemlerini ve aralarında Türkçenin de bulunduğu çok sayıda dili desteklemektedir.[1]

Paket program içerisinde Ramu Ramanathan, Jefferey Wooldrdge ile James Stock ve Mark Watson’un ekonometri kitaplarındaki uygulama veri setleri ve komut satırı betikleri (script) barındırmaktadır. Açıklamalar içeren veri setlerine ve betiklere program içerisinden erişilebilir.[2]

gretl, NIST (U.S. National Institute of Standards and Technology) referans veri setleri üzerinde eksiksiz bir şekilde test edilmiştir. Piyasadaki yaygın ekonometri yazılımları arasında, en az hata içeren yazılım olduğu, bilimsel araştırmalarla da doğrulanmıştır.[3]

Özellikleri

gretl'ın başlıca özellikleri şöyle sıralanabilir.[4]

  • Geniş tahminci seçeneği: en küçük kareler, en çok olabilirlik, GBY (GMM); tek denklem ve sistem yöntemleri
  • Zaman dizileri yöntemleri: ÖBHO (ARMA), GÖBKÇ (GARCH), YÖB (VAR) ve YHDM (VECM), birim-kök ve eştümlevleme sınamaları, vs.
  • Model çıktılarını LaTeX çizelge veya denklem biçiminde alma
  • Bütünleşik betik dili: komutları grafik arabirimi veya betikler yolu ile girme seçeneği
  • Monte Carlo benzetimleri ve yinelemeli tahmin işlemleri için komut döngü yapısı
  • Gnuplot çizimlerine ince-ayar yapmak için GUI yöneticisi
  • İleri veri çözümleme için GNU R bağlantısı

Kaynakça

  1. ^ "Gretl İngilizce ana sayfası". 24 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2013. 
  2. ^ "PardusWiki'de gretl maddesi". 12 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2013. 
  3. ^ "Bilim Dünyasında Açık Kaynak". 13 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2013. 
  4. ^ "Gretl Türkçe ana sayfası". 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2013. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Debian</span> Linux çekirdeği kullanan işletim sistemi

Debian, 1993 yılında başlatılmış, Dünya'nın çeşitli bölgelerindeki gönüllüler tarafından hazırlanan; GNU/Hurd, GNU/Linux gibi farklı çekirdek seçeneklerine dayalı tamamen özgür bir Linux dağıtımıdır. En yaygın GNU/Linux dağıtımlarından biri konumundaki Debian, aynı zamanda Elive, Knoppix, Linux Mint, Mepis, Pardus, Parsix, Ubuntu, Peppermint OS ve Xandros gibi birçok GNU/Linux dağıtımına da kaynak teşkil etmekte ve Google başta olmak üzere iyi tanınan birçok Web sitesinde de tercih edilmektedir. Debian, farklı işletim sistemi çekirdekleriyle birlikte AMD64, ARM, DEC Alpha, i386, IA-64, PowerPC, SPARC, MIPS, HPPA, S390 gibi çok sayıda donanım platformunda da çalışabilmektedir. Desteklediği donanım ve çekirdek zenginliğinin yanı sıra Debian'ı diğer dağıtımlara nispetle özgün kılan en önemli husus, dağıtım kapsamındaki yazılımların bütünüyle özgür lisans şartlarına sahip olması, yazılım özgürlüğünü denetlemek ve sürekli kılmaya yönelik bir Debian Sosyal Sözleşmesi'nin bulunmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gentoo Linux</span> kaynak kod temelli bir GNU/Linux dağıtımı

Gentoo, kaynak kod temelli bir Linux dağıtımıdır. Kaynak kod tabanlı kurulumunun zorluğu sebebiyle, diğer Linux dağıtımları kadar popüler olamasa da; kaynak kurulumlu dağıtımlar arasında en popüleridir. Özelleşmiş Linux dağıtımları hazırlanırken temel olarak kullanılmaya uygundur. Gentoo, adını bir çeşit penguen olan Gentoo Pengueni'nden almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Total Commander</span>

Total Commander, Windows için shareware bir dosya yöneticisidir. Yerleşik olarak FTP istemcisi, dosya arşivleme ve çoklu adlandırma araçları içerir.

<span class="mw-page-title-main">PiSi Paket Yöneticisi</span>

PiSi, 2011.2 sürümüne kadar Pardus'un güncel olarak da Pisi Linux ve Solus'un paket yöneticisidir. Bağımlılıkları takip ederek paket inşa etme, kurma, kaldırma, yükseltme ve benzeri işlevleri yerine getirir. Kullanıcı dostu bir grafiksel arayüz ve kapsamlı bir komut satırı arayüzü içerir. Geliştiriciler için tanıdık ve basit bir geliştirme ortamı sunar.

sed, bir akım düzenleyicisi, dosya ya da borudan gelen girdideki temel metin dönüştürmelerini gerçekleştirir. Yani dosya ya da standart girdiden metni okur ve bunu kullanıcının istediği biçime dönüştürerek standart çıktıya okur.

<span class="mw-page-title-main">KDE uygulamaları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

KDE Gear, KDE topluluğu tarafından geliştirilen uygulamalar ve destekleyici kitaplıklar seti olup ağırlıkla Linux tabanlı işletim sistemlerde kullanılır fakat çoğunlukla çok platformludur ve ortak bir yayın programı içerisinde yayınlanır.

dpkg, Debian paket yönetim sisteminin temelini oluşturan yazılımdır. dpkg .deb paketlerini yüklemeye, silmeye ve onlar hakkında bilgi toplamaya yarar.

Nmap, bilgisayar ağları uzmanı Gordon Lyon (Fyodor) tarafından geliştirilmiş bir güvenlik tarayıcısıdır. Taranan ağın haritasını çıkarabilir ve ağ makinalarında çalışan servislerin durumlarını, işletim sistemlerini, portların durumlarını gözlemleyebilir.

<span class="mw-page-title-main">R (programlama dili)</span> istatistik analizi için kullanılan programlama dili

R, istatistiksel hesaplama ve grafikler için yazılım ortamı olup aynı zamanda programlama dilidir. R Foundation tarafından desteklenen ve GNU Tasarısının parçası olan bir özgür yazılımdır. Yeni Zelanda Auckland Üniversitesinden Ross Ihaka ve Robert Gentleman tarafından ortaya çıkarılan R, hâlihazırda R Geliştirme Çekirdek Ekibi tarafından geliştirilmektedir. S programlama diline benzeyen R, S'nin uyarlaması olarak değerlendirilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Sabayon Linux</span> Gentoo tabanlı bir linux dağıtımı

Sabayon Linux veya Sabayon, Gentoo tabanlı bir linux dağıtımıdır. Gentoo'dan farklı olarak, Sabayon önceden derlenmiş olarak kurulur. x86 ve x86 64 işlemci mimarilerini desteklemektedir.

gnuplot

gnuplot, komut satırından girilen fonksiyon ya da verilere uygun iki veya üç boyutlu grafik çizme programıdır. Çizilen grafikler kalitesinden dolayı akademik çalışmalarda kullanılır. Program başlıca işletim sistemleri üzerinde çalışabilir. Program 1986 yılından beri geliştiriliyor.

<span class="mw-page-title-main">CRUX</span> Linux dağıtımı işletim sistemi

CRUX i686 işlemci mimarili bilgisayarlar için geliştirilmiş hafif bir GNU/Linux dağıtımıdır. tar.gz tabanlı bir paket sistemi ve BSD tarzı başlangıç betikleri kullanan CRUX daha çok deneyimli kullanıcıları hedeflemektedir. CRUX paket yükleme ve güncelleme için ports sistemini de kullanmaktadır. CRUX, minimal ve basit tasarımıyla, görece daha ünlü olan Arch Linux'a ilham veren dağıtımlardan biridir. Son CRUX sürümü 3.6.1'dır.

head (Unix)

head, Unix ve Unix benzeri sistemlerde düz metin dosyalarının ilk birkaç satırını görüntülemek için kullanılan bir Unix komut satırı programı'dır.

cat (Unix) komut satırı programı

cat, dosyaları sırasıyla okuyan ve standart çıktıya yazan POSIX standartlı bir Unix komutudur.

comm

comm, Unix ve Unix Benzeri sistemlerde iki düz metin dosyası arasında karşılaştırma yapmak için kullanılan bir Unix komut satırı programı'dır.

Pisi Linux; PiSi paket yönetim sistemini içeren Pardus 2011 sürümünü taban alan, özgür yazılım topluluğu tarafından geliştirilen, bilgisayar kullanıcılarına kurulum, yapılandırma ve kullanım konusunda büyük kolaylık sağlayan ve onların başlıca masaüstü gereksinimlerini karşılamayı amaçlayan, son kullanıcı odaklı bir GNU/Linux dağıtımıdır. Anka takımı tarafından geliştirilme süreci devam eden Pisi Linux, 10 Temmuz 2015'te 1.2 sürümü yayımlandı. İçerisinde 6000'den fazla güncellenmiş paketi bulunan 1.2 sürümü sonrası ise büyük değişimler getirecek olan 2.1 sürümü ile tüm paketler yeni sürümlerine geçirildi ve birçok hata giderildi, bu sayede Pisi Linux'un hızı ve stabilitesi artırılmış oldu.

npm

npm javascript betik dili için geliştirilmiş olan ve Node.js'in standart olarak kabul ettiği bir paket yönetim sistemidir. npm komut satırından çalıştırılır ve uygulamalar için bağımlılık yönetimi sağlar. Ayrıca geliştiricilerin merkezi bir npm kaynağından var olan paketleri kurmasına imkân verir. npm tamamen javascript dili kullanılarak Isaac Z. Schuleter tarafından, PHP'nin PEAR ve Perl'in CPAN sistemlerinden esinlenilerek geliştirilmiştir.

Automator, Apple tarafından Mac OS ve macOS için geliştirilen bir uygulamadır. Automator ile kullanıcı bilgisayarında yaptıklarının çoğunu otomatik hale getirebilir. Tekrar eden görevleri otomatik olarak hızlıca değiştirmek için noktalara ve tıklamaya iş akışılarının oluşturulmasını uygular. Böylece her bir dosyayı manuel olarak elle değiştirmek için insan müdahalesi için zaman ve emek tasarrufu sağlanır. Automator Finder, Safari, Takvim, Kişiler ve diğerleri de dahil olmak üzere çok çeşitli programlardaki görevlerin tekrarını sağlar. Ayrıca Microsoft Office, Adobe Photoshop veya Pixelmator gibi üçüncü parti uygulamalarla da çalışabilir. Simge, bir boruyu tutan bir robot, boru hatlarına bir referans, bağlı veri iş akışları için bir bilgisayar bilimi terimi içeriyor. Automator, ilk olarak Mac OS X Tiger (10.4) ile piyasaya çıktı.

wish, X Pencere Sistemini destekleyen Unix benzeri işletim sistemlerinin yanı sıra macOS, Microsoft Windows, ve Android için kullanılabilen, Tk komutlarıyla genişletilmiş bir Tcl yorumlayıcısıdır. Geliştiricilere, Tk araç setini ve Tcl programlama dilini kullanarak GUI widget'ları oluşturma imkanı sağlar.

env, Unix ve Unix-benzeri işletim sistemleri için bir kabuk komutudur. Ya çevre değişkenlerinin bir listesini yazdırmak ya da mevcut çevreyi değiştirmeden başka bir aracı değiştirilmiş bir ortamda çalıştırmak için kullanılır. Env kullanarak değişkenler eklenip çıkarılabilir ve var olan değişkenlere yeni değerler atanarak değiştirilebilir.