İçeriğe atla

Grenada

Koordinatlar: 12°03′K 61°45′B / 12.050°K 61.750°B / 12.050; -61.750
Grenada
Slogan
"Ever Conscious of God We Aspire in the name of justice, Build and Advance as One People"
Millî marş
Hail Grenada
Grenada haritadaki konumu
Başkent
ve en büyük şehir
Saint George's
12°3′K 61°45′B / 12.050°K 61.750°B / 12.050; -61.750
Resmî dil(ler)İngilizce
HükûmetAnayasal Monarşi
• Kral
III. Charles
• Genel Vali
Cécile La Grenade
• Başbakan
Dickon Mitchell
• Bağımsızlık
7 Şubat 1974
• Su (%)
1,6
Nüfus
• 2018 tahminî
111.454
• Yoğunluk
318,58/km2 (45.)
GSYİH (SAGP)2020 tahminî
• Toplam
1,798 milyar $ (174.)
• Kişi başına
16.454 $[1] (76..)
GSYİH (nominal)2020 tahminî
• Toplam
1,074 milyar $ (181.)
• Kişi başına
9.824 $[1] (63.)
İGE (2019)0.779
yüksek · 74.
Para birimiDoğu Karayip doları (XCD)
Zaman dilimiUTC-4:00
Telefon kodu1-473
İnternet alan adı.gd

Grenada, Karayip Denizi'nde, doğusunda Atlas Okyanusu yer alan ada ülkelerinden biridir. Grenada adası ile Grenadinler ada grubundan oluşur. Trinidad ve Tobago'nun kuzeyindedir. Grenada adasının uzunluğu 20 km'den biraz fazladır. Ülke, İngiliz Milletler Topluluğu üyesidir. Grenada Kralı III. Charles'tır

Tropikal iklim hakim olup, Atlas Okyanusu'nun bu bölgesinde yaşanan tayfunlardan çokça etkilenmektedir. Baharatlar yönünden zengin bir adadır. Bu yüzden de Baharat Adası olarak da bilinir (Island of Spice). Nüfusun büyük bölümü, Afrika kökenlilerden oluşur. Geri kalanı ise, Kızılderili karışımı ve Avrupalıdır.

Tarih

Grenada ve Karayib'deki adalar

Adanın bilinen en eski yerlileri Aravaklardır. Daha sonra, Güney Amerika'dan gelen savaşçı Karipler adada egemenlik kurdular. Adayı gören ilk Avrupalı ise 1498'de bölgeye gelen Kristof Kolomb oldu. Kolomb, buraya Concepcion adını vermiştir.

1609'da İngilizlerce bir yerleşim kurulmaya çalışıldıysa da yerli halkın direnişi yüzünden başarılı olamadılar. 1650'de Fransızlar St. George kentini kurdular. Grenada 1763'teki Paris Antlaşması'yla resmen İngiltere'ye bırakıldı. 18. yy'ın sonlarında İngilizler adaya şeker plantasyonlarında çalıştırmak üzere Afrika'dan çok sayıda köle getirdiler. Fransızların da desteklediği köle ayaklanmaları sonucunda 1833'te kölelik kaldırıldı. 1885'te İngiliz Rüzgarüstü Adaları'nın yönetim merkezi olan Grenada, 1958'de, aynı yıl kurulan Batı Hint Adaları Federasyonu'na katıldı. Ama 1967'de federasyon dağılınca Birleşik Krallık'a bağlı özerk bir devlet oldu.

Şubat 1974'te bağımsızlığını ilân etti. 1979'da başbakan Eric M. Gairy yurt dışındayken koalisyon ortağı Yeni Mücevher Hareketi'nin düzenlediği kansız bir hükûmet darbesiyle devrildi. Maurice Bishop, yeni kurulan Devrimci Halk Hükûmeti'nin (PRG) başına geçti. Sosyalist eğilimli olduğu için Batılı devletlerin karşı çıktığı yeni hükûmet, Gairy'nin ardından ekonomiyi büyük ölçüde düzeltti. Ama Bishop Ekim 1983'te marksist askerlerce devrildi ve öldürüldü. Darbeden hemen sonra ABD birliklerinin ülkeyi işgal etmesiyle darbe liderleri iktidardan uzaklaştırıldı. 1985 ortalarına kadar ABD birlikleri adada kaldı.

Ekonomi

Grenada, turizmin başlıca döviz kazancı olduğu küçük bir ekonomiye sahiptir. Grenada, ortak bir merkez bankasını ve Doğu Karayip Devletleri Örgütü'nün (OECS) diğer yedi üyesi ile ortak bir para birimini (Doğu karayip doları) paylaşmaktadır.

Grenada ağır bir dış borç sorunuyla karşı karşıya kaldı ve devlet borç servisi ödemeleri 2017'de toplam gelirlerin yaklaşık % 25'ini oluşturdu; 126 gelişmekte olan ülkede yapılan bir çalışmada Grenada en altta dokuzuncu olarak sıralanmıştır.

2013 yılında Grenada'nın Yatırımla Vatandaşlık Programı başlatılmış ve Ulusal Dönüşüm Fonu kurulmuştur. Fon, Grenada'nın ekonomisini desteklemeyi ve dayanıklılığını artırmayı hedeflemektedir.[2]

Tarım ve İhracat

Grenada, en çok hindistan cevizi, en çok ihracatı yapılan ve ulusal bayrağa ve topuzlara gösterilen çeşitli baharatların ihracatçısıdır. Diğer önemli ihracatlar arasında muz, kakao, meyve ve sebze, giyim, çikolata ve balık bulunmaktadır.

Turizm

Turizm, Grenada ekonomisinin temel dayanağıdır. Geleneksel plaj ve su sporları turizmi büyük ölçüde St George, havaalanı ve sahil şeridi çevresindeki güneybatı bölgesinde yoğunlaşmaktadır. Ekoturizm önem kazanıyor. Çoğu küçük çevre dostu konukevi, Saint David ve Saint John bölgelerinde yer almaktadır. Turizm endüstrisi, büyük bir yolcu gemisi iskelesi ve meydanı inşaatı ile önemli ölçüde artmaktadır.

Turizm adanın güneybatısında, St. George's, Grand Anse, Lance Aux Epines ve Point Salines civarında yoğunlaşmıştır. Grenada'nın sahil şeridinde, St George'daki 3 km uzunluğundaki Grand Anse Plajı da dahil olmak üzere, çoğu zaman dünyanın en iyi plajlarından biri olarak görülen birçok plajı vardır.

Festivaller

Nisan ayında yapılan Carriacou Maroon ve String Band Müzik Festivali, Yıllık Bütçe Marine Spice Island Bill Balık Turnuvası ve Island Water World Yelken Haftası gibi çeşitli festivaller turist çekiyor.

Eğitim

Grenada'da eğitim anaokulu, okul öncesi eğitim, ilköğretim ve yükseköğretimden oluşmaktadır. Hükûmet, dünyanın en yüksek üçüncü oranı olan 2016 yılında bütçesinin % 10,3'ünü sektöre harcayarak eğitime öncelik vermiştir. Okuryazarlık oranları çok yüksektir, nüfusun % 98,6'sı okuma yazma yeteneğine sahiptir.

Yükseköğretim Kurumları:

 St. George Üniversitesi, Amerikan Devletleri Örgütü (OAS)
 T.A. Marryshow Community College
 Grenada'da UWI Açık Kampüsü
 Yeni Yaşam Organizasyonu (NEWLO)

Ulaşım

Maurice Bishop Uluslararası Havalimanı, Grenada'nın ana havalimanıdır ve ülkeyi diğer Karayip adaları, ABD, Kanada ve Avrupa'ya bağlar. Ayrıca Carriacou'da bir havaalanı var. George's ve Hillsborough arasında günlük hızlı feribot seferleri vardır.

Kaynakça

  1. ^ a b "Report for Selected Countries and Subjects". www.imf.org. 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2021. 
  2. ^ "Grenada citizenship by investment everything to know about". 11 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Küba</span> Karayiplerde bir ada ülkesi

Küba, resmî olarak Küba Cumhuriyeti (

<span class="mw-page-title-main">Antigua ve Barbuda</span> Karayiplerde bir ada ülkesi

Antigua ve Barbuda; Karayip Denizi'nin doğusunda, Küçük Antiller ada grubundaki bağımsız bir ada ülkesi. Ülkeye adını veren iki büyük ada ve çeşitli adacıklardan meydana gelir. Başkenti, Antigua adasındaki St. John's'tur. Resmi dili İngilizcedir.

<span class="mw-page-title-main">Barbados</span> Karayiplerde yer alan bir ada ülkesi

Barbados, Atlas Okyanusu'nun güneyinde, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dâhil edilen bir ülke konumundadır. Karayipler'in en doğusundaki ada olan Barbados, Venezuela'nın yaklaşık 434 kilometre kuzey doğusundadır. Barbados'a en yakın ada komşuları, batıda Saint Lucia, Saint Vincent ve Grenadinler, güneybatıda Grenada ve güneyde Trinidad Tobago'dur. Ülkenin başkenti Bridgetown'dur.

<span class="mw-page-title-main">Curaçao</span> Karayiplerde bulunan ada, Hollanda Krallığını oluşturan dört ülkeden biri

Curaçao, Karayip Denizi'nin güneyinde ve Venezuela'nın kuzeyinde yer alan bir ada. Hollanda Krallığı'nı meydana getiren dört ülkeden biridir. Başkenti Willemstad şehridir. Yüzölçümü 444 km2 (171 sq mi) olan adanın nüfusu 150.000'den fazladır.

<span class="mw-page-title-main">Karayipler</span> Karayip Denizini, adalarını ve çevreleyen sahilleri kapsayan bölge

Karayipler, Karayip Denizi'ni, adalarını ve çevreleyen sahilleri kapsayan ve coğrafî olarak Orta Amerika'ya dâhil edilen bölgedir. Bu adalar, Florida'nın güneyinden başlayıp bir kıvrım oluşturarak Güney Amerika'da Venezuela'nın kuzey batısına dek inmektedir. Bölgede 7.000 dolayında ada, adacık ve kayalık bulunur. Burada otuz beş bağımsız ülke ya da bağımlı bölge yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Anguilla</span> Karayiplerdeki Britanya Denizaşırı Toprakları ülkesi

Anguilla, Karayipler'de bulunan bir Britanya Denizaşırı Toprakları bölgesidir. Adanın başkenti The Valley'dir.

<span class="mw-page-title-main">Cayman Adaları</span> Kübanın güneyinde Jamaikanın kuzeybatısında Birleşik Krallıka bağlı ada topluluğu

Cayman Adaları, nüfus bakımından en büyüğü batı Karayip Denizi'nde, kendi kendini yöneten bir Britanya Denizaşırı Toprakları'dır. 264-kilometrekare (102-milkare) bölgesi Grand Cayman, Cayman Brac ve Little Cayman adlı üç adadan oluşur. Küba'nın güneyinde ve Honduras'ın kuzeydoğusunda, Jamaika ile Meksika'nın Yucatán Yarımadası arasındadır. Başkenti, üç adanın en kalabalık olan Grand Cayman'da George Town'dır.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Virjin Adaları</span> Karayiplerde bulunan Birleşik Krallıka bağlı adalar topluluğu

Britanya Virjin Adaları, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası olan ve Britanya Denizaşırı Toprakları olarak Birleşik Krallık'a bağlı olan adalar topluluğudur. Virjin Adaları'nda, ABD Virjin Adaları ve İspanyol Virjin Adalarının dışında kalan adalar topluluğudur. Başkenti Road Town olan Britanya Virjin Adaları, toplamda Tortola, Virjin Gorda, Anegada ve Jost Van Dyke gibi yerleşimin olduğu dört büyük ve irili ufaklı yaklaşık elli adacıktan meydana gelmektedir. Bu dört büyük ada dışında yaklaşık on beş adada da küçük yerleşimler görülebilmektedir. Britanya Virjin Adaları'na bağlı en büyük ada başkent Road Town'ın da bulunduğu Tortola adasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Saint Vincent ve Grenadinler</span> Karayiplerde bir ada ülkesi

Saint Vincent ve Grenadinler, Karayipler'de bir ada ülkesidir. Karayip Denizi'nin doğusundaki Atlas Okyanusu'yla olan sınırının güney ucunda, Küçük Antiller'in güneyini oluşturan Rüzgârüstü Adaları'nın güneydoğusunda yer alır. Kuzeyinde Saint Lucia, doğusunda Barbados ve güneyinde Grenada bulunur. Ülkenin Kralı III. Charles’tır.

<span class="mw-page-title-main">Montserrat</span> Karayiplerde Birleşik Krallıka bağlı bir ada

Montserrat, Kuzey Amerika'da Antiller bölgesinde Birleşik Krallık'a bağlı bir ada. Adadaki volkan hareketleri canlılığını koruduğu için, zaman zaman volkanik depremler ve lav akıntıları yaşanmakta ve bölge halkı bundan etkilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Grenada'nın işgali</span>

Grenada'nın İşgali, 1983'te Karayipler'de bulunan Grenada adasının ABD ve birkaç Karayip ülkesi tarafından işgal edilerek, marksist hükûmetin iktidardan uzaklaştırılmasıyla sonuçlanan askerî harekât. Soğuk Savaş nedeniyle Batı Yarımküresinde yaşanan en büyük uluslararası boyutlu çatışmalardan biridir. Aynı zamanda ABD'nin Vietnam Savaşı'ndan sonra giriştiği ilk büyük askerî harekâttır.

<span class="mw-page-title-main">St. George's, Grenada</span> Grenadanın başkenti

St. George's, nüfusu 7.500 (1999) 33,000 kişinin toplanmasıyla birlikte Grenada'nın başkentidir. Şehir eski bir yanardağ krateri ve at nalı şeklindeki limanıyla çevrelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nevis</span>

Nevis, Karayipler'deki Küçük Antiller'in kuzeyinde bulunan ada. Saint Kitts adasıyla birlikte Saint Kitts ve Nevis'i oluşturmaktadır. Adanın batı tarafında Karayip Denizi ve doğusu Atlas Okyanusu'na bakmaktadır. Adanın 350 km doğu-güneybatısında Puerto Rico adası ve 50 km batısında Antigua adası bulunur. Adanın alanı 93 km² olup nüfusu 2006 itibarıyla 12,106 kişidir. Adanın başkenti Charlestown kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Halkın Devrimci Hükûmeti (Grenada)</span> 1979da Grenada hükûmeti devrilince kurulmuş ve 1983e kadar iktidarda kalmış Marksist-Leninist hükûmet

Halkın Devrimci Hükûmeti, Karayipler'deki küçük bir ada olan Grenada üzerinde 1979 ve 1983 arasında varlığını sürdürmüş sosyalist devlet.

<span class="mw-page-title-main">Eric Gairy</span>

Eric Matthew Gairy, Grenadalı siyasetçi. Gairy, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafî açıdan Orta Amerika'ya dâhil edilen Grenada'da farklı dönemlerde başbakanlık görevlerini üstlendi.

<span class="mw-page-title-main">Maurice Bishop</span>

Maurice Rupert Bishop, Grenadalı siyasetçi. Bishop, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dahil edilen Grenada'da 1979 ile 1983 yılları arasında başbakanlık makamında bulundu.

Winston Bernard Coard, Grenadalı siyasetçi. Coard, Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafî açıdan Orta Amerika'ya dâhil edilen Grenada'da 1983 yılında çok kısa bir süre başbakanlık görevini üstlendi.

<span class="mw-page-title-main">Grenadinler</span>

Grenadinler, St. Vincent, Ronde Adası ve Grenada adaları arasında yer alan bir adalar zinciridir ve coğrafî olarak Rüzgâüstü Adaları'na ve dolayısıyla Küçük Antiller'e dâhil edilmektedir. Batıda Karayip Denizi ile doğuda Atlantik Okyanusu arasında uzanırlar. Politik olarak, kuzey adaları Saint Vincent ve Grenadinler'e, güney adaları Grenada'ya aittir.

Yeni Mücevher Hareketi ya da Refah, Eğitim ve Kurtuluş için Yeni Ortak Çaba, Karayipler ülkesi Grenada'da Maurice Bishop'un liderliğindeki kurulan Marksist-Leninist öncü parti. İngilizce dilinde mücevher anlamına gelen JEWEL kelimesi Refah, Eğitim ve Kurtuluş için Ortak Çaba kelimelerinin baş harflerinden oluşturulmuştur

<span class="mw-page-title-main">Karayip Barış Gücü</span>

Karayip Barış Gücü, aynı zamanda Karayip Barışı Koruma Gücü ve Doğu Karayip Barış Gücü olarak da bilinir, Grenada işgalinden sonra Ekim 1983'ten Haziran 1985'e kadar Grenada'da Acil Öfke Operasyonu koduyla faaliyet gösteren 350 üyeli bir barışı koruma gücüydü. Amerika Birleşik Devletleri'nin altı Karayip ülkesiyle koalisyona yaptığı askerî müdahale, Grenada başbakanı Maurice Bishop'un 19 Ekim 1983'te yasa dışı olarak görevden alınmasına ve infaz edilmesine yanıt olarak gerçekleşti. Bishop'un devrimci rejiminin yerini kısa süreliğine tamamen Grenadalı subaylardan oluşan bir askerî cunta aldı. 25 Ekim 1983'te Amerika Birleşik Devletleri, Barbados, Jamaika ve Doğu Karayip Devletleri Örgütü üyeleri Grenada'ya çıkarma yaparak, Grenada ve Küba direnişini yenerek, Hudson Austin'in askerî hükûmetini devirdi.