İçeriğe atla

Gremlinler

Gremlinler
Gremlins
Film afişi
YönetmenJoe Dante
YapımcıMichael Finnell
SenaristChris Columbus
Oyuncular
MüzikJerry Goldsmith
Görüntü yönetmeniJohn Hora
KurguTina Hirsch
StüdyoAmblin Entertainment
DağıtıcıWarner Bros.
CinsiSinema filmi
RenkRenkli
Süre106 dakika
ÜlkeABD
Dilİngilizce
Bütçe$11 milyon
Hasılat$153 milyon (ABD)
Devam filmiGremlinler 2

Gremlinler (Özgün adı: Gremlins), Joe Dante tarafından yönetilen ve Warner Bros. tarafından 1984 yılında gösterime sokulan Amerikan korku komedi filmidir. Başarısız bir mucit olan Randall Peltzer, oğlunun doğum günü için Çin Mahallesi'nde bulunan bir dükkândan bir yaratık satın alır. Bu yaratık için bazı talimatlar vardır. O parlak ışıktan korunmalıdır, fazla su içmemelidir ve geceyarısından sonra yemek yememelidir. Randall'ın oğlu Billy, babasının Gizmo adını verdiği yaratığı çok sever. Ancak arkadaşı Pete, Gizmo'yu yanlışlıkla ıslatır ve ardından Gizmo birkaç mogwai yumurtlar. Fakat bunlar Gizmo kadar uysal değildir. Yaratıklar üremeye başladığı zaman kasabada korkunç şeyler olmaya başlar. Billy ve arkadaşı Kate onları durdurmaya çalışırlar.

Steven Spielberg'in yürütücü yapımcılığını yaptığı filmin senaryosunu Chris Columbus yazmıştır. Filmin başrollerinde Zach Galligan ve Phoebe Cates yer alırken, Howie Mandel da Gizmo'yu seslendirdi. Oyuncular kuklalar ile çalışmak zorunda kaldı. Gremlinler ticari bir başarı sağladı ve olumlu eleştiriler aldı. Ancak yine de filmde yer alan bazı ağır şiddet sahneleri eleştirildi. Ayrıca Amblin Entartainment logosunun göründüğü ilk film oldu.

Özet

Randall "Rand" Peltzer yetenekli ancak başarısı tartışmalı olan bir mucittir. New York şehrinde bulunan Çin Mahallesi'nden oğlu Billy için bir hediye alır. Genç bir Çinli çocuk, onu dedesinin küçük dükkânına götürür. Rand bu dükkândan bir mogwai alır. Dükkânın sahibi Bay Wing teklifi en başta kabul etmez, hatta Rand'in 200 dolarlık teklifini bile reddeder. Ama Bay Wing'in torunu, ailesinin zor durumda olduğunu söyleyerek mogwaiyi Rand'a satar. Bu küçük yaratık çok masum bir görünüme sahiptir. Ancak Çinli çocuk, Rand'i bu yaratıklar hakkında bazı talimatlar verir; onları parlak ışıktan, özellikle de güneş ışığından uzak tutmalıdır yoksa ölürler, bir damladan fazla su içmemeliler ve kesinlikle geceyarısından sonra beslenmemelidirler.

Rand yaratığa Gizmo adını verir ve onu oğluna hediye eder. Billy, çizer olma hayali kuran ama bunun yerine veznedar olan bir gençtir. Arkadaşı Kate Berringer da babasını genç yaşta kaybeden yerel bir barmendir. Billy, Gizmo adlı mogwai karşısında büyülenir. Gizmo uysal ve şirin olduğunu hemen kanıtlar. Ama Billy'nin arkadaşı Pete Fountaine, Gizmo'yu yanlışlıkla sular. Büyük acı ve ıstırap çekmeye başlayan Gizmo, beş yeni mogwai daha yumurtlar. Bu mogwailer Gizmo'dan çok daha agresiftir. Mogwailerden biri olan Stripe, mohawk stili bir saça sahiptir. Billy daha sonra onu bir kan testi için bilim öğretmeni Roy Hanson'a götürür. Billy'nin uyarısına rağmen Hanson, mogwaiye gece yarısından sonra yemek verir. Mogwailer daha da çoğalmaya başlar ve canavara dönüşürler. Billy okula gittiğinde Hanson'ın öldüğü gerçeğiyle karşılaşır. Ardından okuldan kaçar. Billy'nin annesi Lynn Peltzer, evde ilginç sesler duyar. Yukarı kata çıktığında mogwailerin içleri boşalmış yumurtalarıyla karşılaşır. Bu sırada Billy eve telefona açar. Bayan Peltzer telefona cevap verse de Billy ile telefon görüşmesi yapamaz. Ardından seslerin geldiği yer olan mutfağa gider. Burada bir mogwai görür. Bu mogwaiyi öldürse de mutfakta daha fazlası vardır ve Bayan Peltzer'e saldırırlar. Bayan Peltzer mogwailerden birini bıçaklayarak, mikrodalgaya atarak öldürür ve salona gider. Salondaki mogwailer Bayan Peltzer'e saldırır, bu sırada da Billy eve gelir. Annesi ile boğuşmakta olan mogwainin kafasını keser.

Oyuncular

  • Zach Galligan, Billy Peltzer rolünde
  • Phoebe Cates, Kate Beringer rolünde
  • Corey Feldman, Pete Fountaine rolünde
  • Hoyt Axton, Randall Peltzer rolünde
  • Frances Lee McCain, Lynn Peltzer rolünde
  • Dick Miller, Murray Futterman rolünde
  • Jackie Joseph, Sheila Futterman rolünle
  • Judge Reinhold, Gerald Hopkins rolünde
  • Keye Luke, Bay Wing rolünde (son jenerikte "Grandfather" olarak yer aldı; karakterin devam filmine kadar adı yok)
  • John Louie, Çinli erkek çocuk rolünde
  • Don Steele, disk jokeyi Rockin' Ricky Rialto rolünde
  • Howie Mandel, Gizmo'yu seslendirdi
  • Frank Welker, Stripe ve diğer gremlinleri seslendirdi

Michael Winslow, Stripe'ın bazı cümlelerini okuduğunu iddia etti. Adı diğer Gremlinleri seslendirenler ile birlikte geçti. Ancak Howie Mandel ve Steven Spielberg, Stripe'ın cümlelerini ve ses efektlerini hazırlayanın Frank Welker olduğunu açıkladı.

  • Klasik filmlerin büyük bir hayranı olan yönetmen Joe Dante, kendi filmlerine de bunlarla ilgili pek çok referans koyar. Ayrıca sık sık klasik korku filmi oyuncularını filmlerindeki küçük rollere yerleştirir. Örneğin Dick Miller ve Jackie Joseph (orijinal Küçük Korku Dükkanı filminin oyuncuları) Yasak Gezegen'den Robby the Robot, The Incredible Shrinking Man'den William Schallert, Journey to the Center of Time'dan Scott Brady, üretken Western yıldızı Harry Carey, tecrübeli Warner Bros. animatörü Chuck Jones ve The Thing from Another World'ten Kenneth Tobey filmde yer aldı. Filmin sonlarına doğru, Dante'nin 1981 tarihli korku filmi The Howling'te oynayan Jim McKrell, o filmdeki karakteri olan televizyon muhabiri Lew Landers rolüyle filmde göründü.

Yapım

Senarist Chris Columbus, 1980'lerin başında kendini kabul ettirmeye çalışırken farelerin bulunduğu, soğuk ve rutubetli bir dairede oturuyordu. Sokağın köşesinde de eski, yıkı dökük bir sinemada Universal'ın klasik korku filmleri gösteriliyordu. Geceleri çığlıklar, hayal ürünü sesler yükselirken, gündüzleri de Bela Lugosi ve Boris Karloff'un filmleri oynuyordu. Bütün bunlar Columbus'un hayal gücünü de etkiledi.[1] Kasabayı ele geçiren ufak tefek şeyler hakkında düşünmeye başladı. Bunlar zamanla değişim geçirip Gremlinler'e dönüştü.[2] Senaryo başlangıçta çok daha kanlıydı. Örneğin gremlinler McDonalds'a gidip insanları yiyor ve hamburgerlere ellerini bile sürmüyorlardı. Lynn Peltzer'ın başı merdivenlerden yuvarlanıyordu. Senaryo değişim geçirdikçe bazı unsurlar kayboldu.[2]

Senaryo birçok yapımcının eline geçti ve birçok defa reddedildi. Columbus en sonunda senaryoyu Steven Spielberg'e gönderdi.[2] Columbus bugün Spielberg'in senaryoyu eline almasının sebebinin başlığın hoşuna gitmesinden kaynaklandığını söylese de, Spielberg bunun gördüğü en orijinal hikâye olduğunu düşündü.[3] Senaryoyu Joe Dante'nin Central Avenue'deki ofisine gönderdi. Dante'nin yapım ortağı Mike Fennell, Spielberg'in tercihini Dante'den yana kullanmasını şöyle açıklıyor; "Steven, The Howling'in büyük bir hayranıydı. Piranha'nın en iyi Jaws taklidi olduğunu düşünüyordu. Bu yüzden de Joe'yu seçti".[2][4]

"Bazıları gremlinleri kafalarına geçiriyordu. İki ellerinde ve kafalarında gremlinli şapkalar vardı. Adam başına üç gremlin düşüyordu."
—Dante, gremlin dolu bir sinema salonunu gösteren sahnenin çekimi hakkında[2]

Spielberg bu fikri Noel'de geçen düşük bütçeli bir korku filmi olarak görüyordu. İklimden dolayı filmin Salt Lake'teki stüdyoda çekilmesini planlıyordu. Ancak kuklacıları kara gömmek zorunda oldukları anlaşılınca bu plandan vazgeçti. Dante ise senaryoyu halâ korkunç buluyordu. Dante konu hakkında "Çok daha kanlıydı. Gremlinler köpeği yiyordu. Parçalanmış cesetler vardı. Ama senaryo Warner Bros.'a gittiğinde böyle bir film yapmayacakları belli oldu. Daha geniş bir kitleye ulaşmayı planlıyorlardı" dedi.[2] Bu yüzden Columbus senaryoyu birkaç defa yeniden yazdı. John Sayles'ın da yazdığını duyduğunda cesareti kırıldı. Yine de filme çekilen senaryo Columbus'un senaryosuydu.[5] Spielberg'in senaryoya en büyük katkısı Gizmo'nun sağ bırakılmasını önermek oldu. Senaryoya göre Gizmo yavrularıyla birlikte dönüşüme uğrayıp sümüklü, keskin dişleri olan, hırıltılı bir gülüşe sahip, balçık yeşili bir gremlin oluyordu. Spielberg, Gizmo'nun tüm filmde yer almasını, ikinci bir başrol oyuncusu olmasını teklif etti. Yönetmen Joe Dante de bu öneriyi kabul etti.[4][6] Spielberg'in önerileri ve Dante'nin oynamaları ile film komediye kayıyor ama bir korku filmi havası taşıyordu. Ayrıca şehir efsanelerinden de ilham alındı.[7] Sonunda sadece iki sorun kaldı; Gremlinler neye benzeyecekti ve onları nasıl hareket ettireceklerdi? Columbus, Los Angeles'taki bir yüzme havuzunun kenarında arkadaşları ile beraber eskizler çiziyordu. Çizdiklerinin Mogwai'nin filme alınan haliyle bir ilgisi yoktu. Gizmo için de Spielberg'in dokunuşlarına ihtiyaç vardı. Yine de yaklaşımlar Gremlinler'den uzak sayılmazdı. En sonunda kuklaları yapma görevi özel efekt sanatçısı Chris Wallas'a verildi.[5]

Kate Beringer'i Phoebe Cates canlandırdı. Ona göre daha az tanınan Zach Galligan, Spielberg tarafından oyuncu kadrosuna sokuldu. Spielberg ses denemesi sırasında Galligan ve Cates arasında bir kimya oluştuğunu görmüştü.[4] Ayrıca Emilio Estevez ve Judd Nelson da rol için düşünüldü.[8][9] Galligan'ın aksine yardımcı rollerde daha tanınırlığa ve deneyime sahip oyuncular bulunuyordu. Tecrübeli oyuncu Glynn Turman, bir mogwai tarafından öldürülen bilim öğretmenin canlandırdı. Setteki bir başka deneyimli oyuncu olan Dick Miller da gremlinler ile ilk kez temasa geçen kişiyi oynadı. Sette birçok aktör ile vakit geçiren Galligan, onlarla kariyerli hakkında sohbet etme fırsatı buldu. Rand'i Hoyt Axton canlandırdı. Rol için geniş bir oyuncu listesi hazırlayan film yapımcıları tercihlerini Axton'dan yana kullandı. Pat Harrington Jr. rol için düşünüldü. Pat Hingle da denemelere katıldı.[9] The Black Stallion (1979) filminde tecrübe kazanan Axton aynı zamanda şarkıcı ve şarkı sözü yazarıydı. Bay Wing'i canlandıran Keye Luke tanınmış bir film aktörüydü. Kendi yaşının 80 olmasına ve karakterinin çok yaşlı olmasına rağmen genç görünmek için kendisine makyaj yapılmasını istedi.[4] En çok televizyon serisi Alice'teki rolü ile tanınan Polly Holliday, Bayan Deagle'yi canlandırdı. Dante yetenekli bir oyuncu kadrosu ile çalıştığı için kendisini şanslı sayıyordu. Karakter oyuncuları Judge Reinhold ve Edward Andrews, aslında hikâyede önemli rolleri olan ancak filmin kurgusu tamamlandıktan sonra önemlilikleri azaltılan iki rolde yer aldı. Onlar Bill'in bankadaki üstlerini oynadı.[4]

Dante, oyuncuların kendilerinin kuklalar karşısında ikinci plana atılış gibi hissetmemelerini istiyordu. Ancak kuklaların oynatımı çok zordu. Operatörlerin işini rahatlatmak için setler ayaklar üstüne kuruldu. Çekim programı ikiye bölündü. İlk önce kuklalar ile insanların ufak etkileşimlerde bulunduğu sahneler çekildi. Ardından sadece kuklalar ile çekilen sahneler gerçekleştirildi. Bu çekimler üç hafta sürdü. Gremlin dolu bir sinema salonunu gösteren sahnede herkes kukla oynattı.[5] Columbus seti Jonestown katliamına benzetiyordu. Kuklalar film ekibinin istediklerini nadiren yapıyorlardı. Kuklaların yürümesi için yerde yarıklar açıldı ama bunun yetersiz geldiğinini farkına vardıklarında stop-motion tekniğine yönelindi. Lojistik sebepler dolayı bazı sahnelerden vazgeçildi. Bar sahnesi için bir yazı tahtası alındı ve ekibin, kuklaların neler yapabileceğine dair önerileri yazıldı. Spielberg'e nazire olarak filme bir de E.T. bebeği koyuldu.[10]

Filmin besteleri Jerry Goldsmith tarafından hazırlandı. Goldsmith bu filmdeki emeğiyle Saturn Ödülleri'nde En İyi Müzik dalında ödül kazandı. Goldsmith, Gizmo'nun müziğini yazdı ama seslendirmeyi yapan Mendel bunu asla söylemedi. Goldsmith'in tanıdığı bir kız, daha önce hiçbir filmde çalışmamış olmasına rağmen Gizmo'nun şarkısını söylemesi için kiralandı.[4] Ana tema müziği mizahi duygularla yazıldı. Filmdeki şarkılardan birisi de "Gremlins... Mega-Madness" adlı Michael Sembello tarafından hazırlanan parçaydı. Bu parça, gremlinlerin barda parti yaptığı sahnede ve birisinin break-dance yaptığı sahnede kullanıldı. Peter Gabriel'in Nile Rodgers'ın işbirliğiyle yazdığı "Out Out," adlı parça da bar sahnesinde duyuluyordu. Filmin açılış jeneriğinde Darlene Love'ın şarkısı "Christmas (Baby Please Come Home)" çaldı.

Gösterim

1999 yılında dağıtılan DVD'nin kapağında saldırgan bir gremlin yer aldı.

Gremlinler, 8 Haziran 1984 tarihinde Ivan Reitman'ın yönettiği Hayalet Avcıları ile aynı gün Kuzey Amerika'da gösterime girdi. Gremlinler finansal açıdan başarılı oldu. Spielberg filmin nispeten daha ucuz olmasını planladıysa da, yapıma 11 milyon dolar harcandı.[4] Film ilk hafta sonunda Hayalet Avcıları'ndan 1.1 milyon dolar daha az kâr elde ederek 12.5 milyon dolar kazandı. 29 Kasım'da Kuzey Amerika'daki gösterimlerinin sonlandırıldığında 148,168,459 dolar kazandı. Beverly Hills Cop, Hayalet Avcıları ve Indiana Jones: Kamçılı Adam'ın ardından yılın en çok kazanan dördüncü filmi oldu.[11] Arjantin ve İspanya'da Ağustos ayında gösterime girdi. Ekim ayında ise Batı Almanya'daki ilk gösterimini yaptı. Meksika, Avustralya ve Avrupa'nın geri kalanındaki gösterimleri Aralık ayında başladı.[12] Uluslararası kültür engellerini aşmak için filmin farklı versiyonları gösterime sokuldu. Mendel bazı cümleleri daha anlaşılır telaffuz etmeye çalıştı. Mesela "Parlak ışık" cümlesini Almancanın farklı aksanlarında söyledi. Bölgesel müzik ve mizah da filmin yabancı lisanlardaki versiyonlarına dahil edildi. Dante filmi dünya çapında bir başarı olarak gördü.[4]

Gremlinler, sinema eleştirmenlerinden farklı yorumlar aldı. Roger Ebert filmi onayladı. Ebert filmin sadece eğlenceli olmadığını, aynı zamanda birçok filme gönderme yaptığını da yazdı. Ona göre Gremlinler, kısmen esrarengiz dünyanın betimlemesini yapıyor.[13] Bilimkurgu yazarı Harlan Ellison ise filmden nefret etti. Chris Columbus'u arayıp filmi ne kadar "dandik" bulduğunu söyledi. Ellison'ın en büyük itirazı yaratıkların karda dolaşarak ıslanıp çoğalmaları üzerineydi. Ayrıca gece yarısı ile ilgili saat dilimi konusuna da takılmıştı. Çünkü zaten dünyanın bir yerinde muhakkak gece yarısıydı. Leonard Maltin de televizyon programı Entertainment Tonight'ta filmi oldukça eleştirdi. Filmin "iğrenç ve ticari" olduğunu söyledi.[14]

Film hedef kitle için 30 Ağustos 1985 tarihinde tekrar gösterime sokuldu. Brüt olarak 153,083,102 dolar kazandı.[11] Aynı yıl dağıtılan video kasetler, 79 milyon dolar kâr sağladı.[15] Filmin DVD'leri 1997 yılında piyasaya sürüldü ve 1999 yılında tekrar dağıtıldı. 20 Ağustos 2002 tarihinde, filmin yapım ve oyuncu ekibinin yorumlarının, silinmiş sahnelerin bulunduğu özel edisyonu satışa sunuldu.

Tartışmalar

Bazı eleştirmenler filmin konusunun Noel tatilinde geçmesine rağmen, yaz ayında gösterime girmesini yadırgamıştı. Filmdeki şiddet unsurları da bazı kitleler arasında tartışmaya sebep oldu. Bu yüzden birçok kişi, film bitmeden çocuğunu sinema salonundan çıkartmak zorunda kaldı.[16] Gremlinler, finansal ve eleştirel bakımdan başarılı olsa da, kültürel açıdan duygusuz olduğu yönünde eleştirilere maruz kaldı. Bazı yorumcular filmin, hem de gururlu bir tavırla, gremlinleri Afrikalı Amerikanlar olarak sunduğunu belirtti.[17] Filmin gösterimi sırasında Afrikalı Amerikan toplumların bazı üyeleri filmi protesto etti. Patricia Turner gremlinlerin, Afrikalı Amerikanların olumsuz yönlerini yansıttığını yazdı. Onların siyah müzik dinlemesinin, break dans yapmalarının, güneş gözlüğü ile bere takmalarının 1980'lerin Afrikalı Amerikan erkeklerin tarzı ile uyuştuğunu yazdı.[18] Gremliler'in Bill'in babası gibi karakterler yüzünden, teknolojiye karşıtı olduğu da yazıldı. Kirkpatrick Sale, filmin teknoloji karşıtı Rebels Against the Future adlı kitap gibi olduğunu söyledi.[19] Mesela Bay Wing, televizyondan son derece nefret eder.[20]

Chris Columbus filmdeki kuklaların ardındaki tematik gücü "Deneyimlerim, Noel vaktinde insanların savuma mekanizmalarının zayıfladığını söylüyordu. Noel zamanı korkunç şeyler olmalı" diye açıkladı. Joe Dante de "Filmi bütünleyen tema buydu. Gremlinler ile retro bir Frank Capra filmi yaptık" dedi. Phoebe Cates'in canlandırdığı Kate Beringer'ın babasının bacada sıkışıp kalmasıyla ilgili söyledi tiradı da bazı tartışmalara sebep oldu. Dante "İnsanlar ne tepki vereceklerini bilemediler. Absürddü. Kız çok trajikti, tam da benim istediğim gibiydi" diye konuştu. Kurgucu, yapımcı, stüdyo ve deneme gösterimine katılan seyirciler bu sahnenin önemini anlamadı. Herkes Dante'den bu sahneyi filmden çıkarmasını istiyordu. Steven Spielberg sahneyi anlamadığını ancak istiyorsa onu destekleyeceğini söyledi. Sahne filmde kaldı ve Gremlinler bu sayede daha karanlık oldu.[6]

Dante, aynı gün gösterime girdiikleri Hayalet Avcıları ile aralarında bir düello olduğunu kabul etti. Dante "Beklenmedik bir çıkış yapan, küçük bir filmdik. Gremlinler'in bütçesi çok daha küçüktü. Ama Hayalet Avcıarı olmasaydı birinci olurduk. Onları yendiğimiz tek yer New York şehriydi. Orada bayağı seyirci kaçırdılar" dedi. Columbus ise iki film arasında ir bağlantı olduğunu düşünüyor. O zamanı haırlayan Columbus "Hayalet Avcıları'nı sevdiğimi ve 'Vay, bu tarz bir film daha'diye düşündüğümü hatırlıyorum. Aynı yaz gösterime girdikleri için daima bağlantıları bulunacak. Gerçi Hayalet Avcıları'nda bazen filmin gerçekliği bozuluyor ve karakterler izleyicilere göz kırpıyor gibi bir duygu oluşuyor. Gremlinler öyle değil. O kendi gerçekliğini yarattı" dedi.[10]

Hayalet Avcıları'nın senaristlerinden ve oyuncularından Dan Aykroyd da iki film arasında benzerlikler olduğu görüşüne katıldı. Aykroyd konu hakkında "Elbette ki benzerlikler var. Gremlinler'i seviyorum. Doğaüstü öyküsü çok sağlam ve çok güzel. Mizak da var, karanlık da. Tıpkı Hayalet Avcıları gibi onun da sonunda ışık ve umut var. Normal ötesi filmlerin oluşturduğu uzun listede, Gremlinler en iyilerden biri" diye konuştu.[10]

Pazarlama

Filmin reklamlarında Gizmo'nun sevimliliği özellikle ön plana çıkarıldı. Bu Gremlinler'in pazarlanmasında önemli bir nokta oldu. National Entertainment Collectibles Association, Gizmo'nun pelüş oyuncak bebeklerini satışa çıkardı. Gizmo'nun ve gremlinlerin aksiyon figürleri, filmden uyarlanan oyun kartları satışa çıkarıldı. Benzer şekilde filmi temel alan yapıştırma albümleri de hazırlandı.[21] Filmin karakterlerinin yer aldığı beslenme çantaları, termoslar, kâğıt yemek torbaları ve rozetler üretildi. George Gipe'in film ile aynı adı taşıyan romanı Avon Books tarafından 1984 Haziran'ında dağıtıldı. Romanda gremlinler kökeni açıklandı. Gremlinler, yabancı bir gezegendeki nazik ve dalgın bir bilim adamı tarafından yaratılmışlardı. Bu açıklama başka bir romanda yer almadı ama yazar David Bischoff, Gremlinler 2 adlı kitabında bu bilgiden faydalandı. Gremlinlerin kökeni her iki filmde de kesin olarak verilmedi.

Filmi temel alan çeşitli video oyunları üretildi. Filmin gösterimi sırasında, filmdeki bazı sahnelerin temel alındığı interaktif kurgu oyunu Gremlins - The Adventure (1985) ev bilgisayarları (Acorn Electron, BBC Micro, Commodore 64 ve ZX Spectrum'ı da kapsayan) için satışa sunuldu. Adventure Soft'un hazırladığı oyunu metni temel alan Brian Howarth yazdı. Atari şirketi de filmden uyarlanan bir oyun hazırladı. 2000'li yıllara gelindiğinde film için hazırlanan oyun sayısında artış başladı. 2001 yılında Game Boy için Gremlins: Unleashed! adlı oyun piyasaya sürüldü. Oyunda Gizmo, Stripe'ı yakalamayı denerken otuz gremlin de onu yakalamaya çalışıyordu. Gizmo ve Stripe'ın her ikisi de oyunda kontrol edilebilir karakterlerdi.[22] Gizmo ve Stripe'nin kontrol edildiği Gremlins: Stripe Versus Gizmo adlı oyun 2002 yılında satışa çıkarıldı.[23] Filmin gösterimi sırasında, Ralston tarafından üretilen kahvaltı gevereklerinin kutusunda gremlinlerin resmi yer aldı. Bu kahvaltı gevreği tat olarak Captain Crunch ile benzerdi.[24]

Etkileri

Gremlinler filmi, Indiana Jones: Kamçılı Adam ile birlikte Motion Picture Association America'nın PG-13 (13 yaşından küçükler ebeveynleri ile izleyebilir) sertifikası yaratmasında etkili oldu ve Red Dawn filmi 1984 yılının Ağustos ayında sertifika ile gösterime giren ilk film oldu.[16] Film yalnızca bir devam filmine yol açmak ile kalmadı, ayrıca küçük canavar ile ilgili benzer konulu birkaç filme de ilham kaynağı oldu. Critters,[25] Ghoulies,[26] Troll,[27] Hobgoblins,[28] Beasties, Kamillions, Spookies ve Munchies[29] adlı filmler küçük canavarları konu ediniyordu. Filmlerin çoğu eleştirel açıdan başarılı olamadı. Hobgoblins, televizyon dizisi Mystery Science Theater 300 oldu. Gerçekte Critters ve Ghoulies filmlerinin geliştirme aşaması Gremlinler'den daha önce başlamıştı.[30][31] Anime Pet Shop of Horrors, Gremlinler ile kıyaslandı. Konuşan bebek Furby'nin Gizmo'ya benzediğini gören Warner Bros. yetkililerinin dava açmayı düşündükleri belirtildi. Ancak bir süre sonra yetkililer bunun gerçeklik ile alakası olmadığını açıkladı.[32]

Gremlinler, Asya'da, özellikle de Singapur, Hong Kong ve Çin'de önemli bir kült karakter haline geldi. Tayland'da gremlin dondurmaları ve bonbonları yapıldı. Gremlinler ayrıca British Telecom'un da reklamında göründü.[33] Gremlinler, Code Monkey adlı animasyon televizyon dizisinin bir bölümünde de yer aldı.

Gremlinler, 1985 yılındaki Saturn Ödülleri'nde En İyi Yönetmen, En İyi Korku Filmi, En İyi Müzik, En İyi Özel Efekt ve En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu dallarında ödül kazandı. En İyi Makyaj, En İyi Genç Erkek Oyuncu Performansı, En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu, En İyi Yazar dallarında da adaylık elde etti. Ayrıca 1985 Altın Ekran Ödülü'nü kazanırken, 1985 Genç Artist Ödülleri'nde En İyi Aile Filmi (Macera) kategorisini kazandı. Billy'nin genç arkadaşını oynayan Corey Feldman, Genç Artist Ödülleri'nde Müzikal, Komedi, Macera ya da Drama Filmindeki En İyi Genç Erkek Oyuncu ödülüne aday oldu.[34]

Kaynakça

  1. ^ Behind the Scenes, in the DVD Steven Spielberg presents Gremlins. Special edition. Warner Home Video, 2002.
  2. ^ a b c d e f Ian Nathan (2008). "Gremlinler". Empire. s. 76. 
  3. ^ Gremlins: Behind the Scenes, Warner Bros., 1983, in the DVD Steven Spielberg presents Gremlins. Special edition. Warner Home Video, 2002.
  4. ^ a b c d e f g h DVD commentary; Steven Spielberg presents Gremlins. Special edition. Warner Home Video, 2002.
  5. ^ a b c Ian Nathan (2008). "Gremlinler". Empire. s. 78. 
  6. ^ a b Ian Nathan (2008). "Gremlinler". Empire. s. 74. 
  7. ^ "Santa Claustrophobia". Urban Legends Reference Pages. 23 Aralık 1999.
  8. ^ Notstarring.com sayfası 16 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. erişim 14 Mart 2008
  9. ^ a b IMDb sitesinde film hakkında bilgiler 26 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. erişim 14 Mart 2009
  10. ^ a b c Ian Nathan (2008). "Gremlinler". Empire. s. 80. 
  11. ^ a b "Gremlins 13 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.," Box Office Mojo. erişim 30 Nisan 2006.
  12. ^ "Release dates for Gremlins 12 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." the Internet Movie Database, erişim 11 Mayıs 2006.
  13. ^ Roger Ebert, "Gremlins," 1 Ocak, 1984. Chicago Sun-Times.
  14. ^ Leonard Maltin, ed., Leonard Maltin's 2002 Movie & Video Guide. A Signet Book, 2001, sayfa 557.
  15. ^ "Business Data for Gremlins 12 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." The Internet Movie Database, erişim 7 Mayıs 2006.
  16. ^ a b Anthony Breznican, "PG-13 remade Hollywood ratings system", The Associated Press, 24 Ağustos 2004.
  17. ^ Jonathan Rosenbaum, review of Who Framed Roger Rabbit? by Robert Zemeckis, Film Quarterly, vol. 42, no. 1. (Sonbahar, 1988), sayfa 37.
  18. ^ Patricia A. Turner, Ceramic Uncles & Celluloid Mammies: Black Images and Their Influence on Culture. (New York: Anchor Books, 1994), sf. 151–52, ISBN 0-385-46784-2.
  19. ^ Sale Kirkpatrick, Rebels Against the Future, Quartet Books, s.240
  20. ^ Charlotte Miller, "Using Gremlins to Teach Theme," The English Journal, Vol. 74, No. 4. (Nisan, 1985), sf. 69.
  21. ^ Gremlins Action Figure: Gizmo by NECA 2 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Amazon.com, 15 Mart 2009 tarihinde erişildi; Gremlins Action Figure: Poker Player by NECA 2 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Amazon.com, 15 Mart 2009 tarihinde erişildi; Gremlins Movie Photo Trading Cards Box -36 Count by Topps 2 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.," Amazon.com, 15 Mart 2009 tarihinde erişildi.
  22. ^ "LSP announces Gremlins: Unleashed! - News at GameSpot". 2 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2009. 
  23. ^ "Gremlins: Stripe vs Gizmo". 26 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2009. 
  24. ^ "Topher's Breakfast Cereal Character Guide". 5 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2009. 
  25. ^ Leonard Maltin, ed., Leonard Maltin's 2002 Movie & Video Guide. A Signet Book, 2001, sayfa 298.
  26. ^ Charles Clay Doyle, "The Avenging Voice from the Depths," Western Folklore, Vol. 47, No. 1 (Ocak, 1988), sayfa 21.
  27. ^ Maltin, 1141.
  28. ^ Jason Gibner, Hobgoblins. 9 Mayıs 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Allmovie. erişim 28 Nisan 2006.
  29. ^ Lawrence O'Toole, "NY CLIPS Nell says no to fashion king and Warren's spoon is hot," The Globe and Mail, January 16, 1987, pg. D.6.
  30. ^ Critters UK VHS liner notes (Cinema Club edition)
  31. ^ "1985". 1 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2009. 
  32. ^ "Gizmo And Furby To Co-Exist," 24 Ocak 1998, StudioBriefing.
  33. ^ "It's Dragon v Gremlins in BT ad". The Guardian. 30 Nisan 2008. 3 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2009. 
  34. ^ "Ödülleri". 18 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2009. 

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Adam Sandler</span> Amerikalı komedyen ve sinema oyuncusu

Adam Richard Sandler, Amerikalı sinema oyuncusu, yönetmen, şarkıcı, senarist ve yapımcıdır. Eski bir Saturday Night Live üyesidir. Günümüzde ünlü bir komedyen olan Adam Sandler, ayrıca Punch-Drunk Love, Spanglish ve Reign Over Me gibi duygusal filmlerde de rol almıştır. İlk ve şimdilik tek Altın Küre adaylığını da Punch-Drunk Love filmindeki rolüyle kazanmıştır. Oynadığı her filmde Rob Schneider'ın küçük bir rolü olmuştur. Ayrıca Rob Schneider'ın başrol oynadığı filmlerde de Adam Sandler'ın bir rolü olmuştur. Bu ikili birbirlerinin filmlerinde mutlaka görünmektedirler. Örneğin Adam Sandler'ın başrol oynadığı En Uzun Koşu isimli filmde Rob Schneider maç sırasında tribünde seyircileri coşturan kişidir, yaklaşık 5-10 saniyelik bir rolü vardır.

<i>Schindlerin Listesi</i> Steven Spielberg filmi

Schindler'in Listesi, yönetmenliğini Steven Spielberg'in yaptığı, 1993 ABD yapımı bir filmdir. II. Dünya Savaşı sırasında Naziler'in uygulamış olduğu soykırımdan binin üzerinde Polonya Yahudisinin kurtarılmasında rolü olan Oskar Schindler'i ve bu kurtarmayı konu edinen film, 321 milyon dolar gişe hasılatı elde etmiş ve Akademi, Altın Küre, BAFTA ve Grammy ödülleri kazanmıştır. "Tüm zamanların en iyi filmleri" konulu çeşitli listelerde üst sıralarda bulunan film, Amerikan Film Enstitüsü'nün güncel listesinde 9. sırada yer almaktadır.

<i>Geleceğe Dönüş</i>

Geleceğe Dönüş ; Robert Zemeckis'in yönetmenlik, Bob Gale'ın yardımcı senaristlik, Steven Spielberg'in yürütücü yapımcılık yaptığı, 1985 yapımı bilimkurgu, macera ve komedi türündeki filmdir. Başrollerinde Michael J. Fox'un Marty McFly, Christopher Lloyd'un Emmett Brown olarak yer aldığı filmde, Crispin Glover, Lea Thompson ve Thomas F. Wilson da yan rollerdedir. Geleceğe Dönüş'te, bir delikanlının kazara 1985 yılından 1955 yılına gitmesi konu edilir. Lisede okuyan anne ve babası ile tanışan genç, yanlışlıkla annesinin romantik ilgisini çeker. Anne ve babasının âşık olmasını engellediği için hatasını telafi edip 1985 yılına geri dönmek zorundadır.

<span class="mw-page-title-main">Peter Jackson</span>

Peter Robert Jackson, üç kez Akademi Ödülü kazanmış Yeni Zelandalı film yapımcısı, senarist ve yönetmen. Kariyerinin ilk döneminde slasher türü filmler çekti. İlk filmi Bad Taste'i 1987 yılında çekti. Bu filmin aldığı olumlu yorumlardan sonra Meet the Feebles'ı (1989) yönetti; ancak bu film, Bad Taste kadar başarılı olamadı. 1993 yılında Weta Digital isimli şirketi kurdu. Cennet Yaratıkları filmi ile ilk Akademi Ödülü adaylığını kazandı. Kendisinin ilk büyük bütçeli Hollywood filmi olan Sevimli Hayaletler 1996 yılında gösterime girdi.

<i>Batman</i> (film, 1989)

Batman, Tim Burton tarafından yönetilen bir süper kahraman filmidir. DC Comics'in aynı isimli karakterinden uyarlanmıştır. Filmde Batman'i Michael Keaton, Joker'i Jack Nicholson canlandırmıştır. Kim Basinger, Michael Gough ve Robert Wuhl yardımcı rollerdedir. Warner Bros. şirketinin ilk Batman filmidir.

<i>Büyük Balık</i>

Büyük Balık, Tim Burton'ın yönettiği John August'un yazdığı 2003, ABD yapımı fantastik drama filmidir. Daniel Wallace'ın Büyük Balık: Efsanevi Ölçülerde Bir Roman adlı romanından uyarlanan filmin başrollerinde Ewan McGregor, Albert Finney, Billy Crudup, Jessica Lange, Alison Lohman, Steve Buscemi, Helena Bonham Carter ve Danny DeVito yer alır.

<i>Vanilla Sky</i>

Vanilla Sky, 2001 çıkışlı ABD yapımı psikolojik gerilim filmidir. Vanilla Sky, İspanyol sinemacı Alejandro Amenábar'ın 1997'de yazıp yönettiği Abre los ojos adlı filmin yeniden çevrimidir. Tom Cruise, Cameron Diaz ve Penélope Cruz'un başrollerini paylaştığı filmin yönetmeni Cameron Crowe'dur. Penélope Cruz 1997 tarihli filmde de rol alıyordu.

<i>Garsoniyer</i> (film) 1960 yapımı Amerikan filmi

Garsoniyer, 1960 ABD yapımı dramatik komedi filmidir. Özgün adı The Apartment olan film 23 Şubat 1961 tarihinde Türkiye'de sinemalarda gösterime girmiştir.

<i>Jurassic Park</i> 1993 yapımı ABD filmi

Jurassic Park, 1993 yılı ABD yapımı, yönetmenliğini Steven Spielberg'in yaptığı bilimkurgu, gerilim ve macera filmidir. Bu filmden sonra 2 tane devam filmi daha çekilmiştir. Filmde, çok gizli bir tema parkında klonlanan dinozorların barınaklarından kaçıp misafirleri avlamaya başlaması ve bunun sonucunda verilen amansız bir macera ve koşuşturmaca anlatılmaktadır. Bu olay sonucu bilim ve tarih öncesi DNA birbirine girer.

<i>Güneş İmparatorluğu</i> (film)

Güneş İmparatorluğu, J. G. Ballard'ın aynı adlı yarı otobiyografik romanı temel alınarak çekilen 1987 yılı yapımı tarihi savaş filmidir. Steven Spielberg'in yönettiği filmin başrollerinde Christian Bale, John Malkovich, Miranda Richardson ve Nigel Havers yer aldı. Güneş İmparatorluğu, zengin Britanyalı ailesi ile Şangay'da oturan, ancak II. Dünya Savaşı'nda Japonya'nın Şangay'ı istila etmesi sırasında onları kaybedip, yolu bir esir kampına düşen Jamie "Jim" Graham adlı çocuğun öyküsünü anlatır.

<i>Batman Dönüyor</i> 1992de Tim Burton tarafından yönetilen film

Batman Dönüyor, Tim Burton tarafından yönetilen 1992 yapımı süper kahraman temalı filmidir. DC Comics, Batman karakterinin uyarlandığı 1989 yapımı Batman filminin devamıdır. Michael Keaton bu filmde de başrol oyuncusu olarak yer aldı. Batman Dönüyor'da düzenbaz iş insanı Max Shreck ve garip Penguen'in Gotham şehrini kontrol altına almaya çalışması anlatılmaktadır. Ancak Batman'in ortaya çıkan Kedi Kadın ile de mücadele etmesi gerekmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Joe Dante</span> Amerikalı film yönetmeni

Joseph James "Joe" Dante, Amerikalı film yapımcısı ve yönetmeni. Gremlinler (1984), Gremlins 2: The New Batch (1990); Explorers (1985), Innerspace (1987), Amazon Women on the Moon (1987); The 'Burbs (1989), Matinee (1993), Runaway Daughters (1994), The Second Civil War (1997), The Warlord: Battle for the Galaxy (1998), Small Soldiers (1998) ve Looney Tunes: Back in Action (2003) filmleri ile tanınır.

<i>Kutsal Hazine Avcıları</i>

Kutsal Hazine Avcıları George Lucas'ın yapımcılığında Steven Spielberg tarafından yönetilen 1981 yapımı macera ve aksiyon filmidir. Başrolde Harrison Ford yer almıştır. Indiana Jones serisi'nin ilk filmidir. Hikâyede, arkeolog Indiana Jones'un Nazilerin ordularını sonsuz bir güce kavuşturabilmek için aradıkları sandığın peşine düşmesi anlatılır. Karen Allen, Indiana Jones'un eski sevgilisi Marion Ravenwood rolüyle, Paul Freeman, Indiana'nın düşmanı Fransız arkeolog René Belloq rolüyle, John Rhys-Davies, Indiana'nın yardımcısı Sallah rolüyle ve Denholm Elliott, Indiana'nın meslektaşı Marcus Brody rolüyle filmin yardımcı rollerine yer almışlardır.

<i>Tentenin Maceraları</i> (film)

The Adventures of Tintin: Secret of the Unicorn, Belçikalı yazar Georges "Hergé" Remi'nin yarattığı The Adventures of Tintin adlı çizgi kitap serisinden uyarlanan, 3 boyutlu hareket yakalama tekniğiyle çekilen 2011 filmidir. Yönetmen Steven Spielberg'dir ve hikâye The Secret of the Unicorn ve Red Rackham's Treasure kitaplarının öykülerinden uyarlanmıştır. Tenten'i Jamie Bell, Kaptan Haddock'u Andy Serkis, Thomson ve Thompson'ı Simon Pegg ve Nick Frost oynamıştır. Daniel Craig, Toby Jones, Mackenzie Crook ave Gad Elmaleh de oyuncu kadrosunda yer almaktadır.

<i>Gremlinler 2</i>

Gremlinler 2, 1990 ABD yapımı korku komedi türü film. 1984'te çekilen Gremlinler filminin beğenilmesi üzerine ikincisi çekilmiştir.

<i>Watchmen</i> (film)

Watchmen, Zack Snyder tarafından yönetilen 2009 tarihli süper kahraman filmidir. Alan Moore ve Dave Gibbons'ın 1986 tarihli çizgi roman serisi Watchmen'in temel alındığı filmin önemli rollerinde Patrick Wilson, Jackie Earle Haley, Malin Åkerman, Billy Crudup, Jeffrey Dean Morgan, Matthew Goode, Stephen McHattie, Matt Frewer ve Carla Gugino yer almıştır. Filmin çekimleri, gösterim tarihi 6 Mart 2009 olduğu için 2007 yılının Ekim ayında başladı. Snyder, önceki filmi 300 Spartalı'da çizgi romandaki hikâyeye göre modellemeler yapmıştı, ancak Watchmen'in çekimlerinde bunu kullanmadı.

<span class="mw-page-title-main">Fran Walsh</span>

Frances "Fran" Walsh,, Yeni Zelandalı senaryo yazarı ve film yapımcısı.

<span class="mw-page-title-main">Chris Columbus</span> Amerikalı film yönetmeni

Christopher “Chris” Columbus Amerikalı film yönetmeni, yapımcı ve senarist. Kariyerindeki en büyük başarıları Harry Potter and the Philosopher's Stone (2001), Mrs. Doubtfire (1993) ve Evde Tek Başına (1990) filmleriyle kazanmıştır.

<i>Av</i> (film)

Av, John McTiernan tarafından yönetilen ve Jim ve John Thomas kardeşler tarafından yazılan 1987 yapımı Amerikan bilimkurgu türünde bir aksiyon filmidir. Arnold Schwarzenegger, bir Guatemala Orta Amerika yağmur ormanında gerilla'nın kontrolündeki bölgede rehineleri kurtarma görevinde olan seçkin bir paramiliter kurtarma ekibinin lideri olarak rol alıyor.

<i>The French Lieutenants Woman</i> (film)

Fransız Teğmenin Kadını, Karel Reisz'in yönettiği, yapımcılığını Leon Clore'un yaptığı ve oyun yazarı Harold Pinter tarafından sinemaya uyarlanan 1981 Birleşik Krallık yapımı romantik drama filmidir. John Fowles'ın 1969 tarihli The French Lieutenant's Woman adlı romanından uyarlanmıştır. Müzikleri Carl Davis'e ve sinematografisi Freddie Francis'e aittir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.