İçeriğe atla

Grand Theft Auto (seri)

Grand Theft Auto
Serinin Grand Theft Auto III'den beri kullanılan logosu
GeliştiricilerRockstar North
(eski adıyla DMA Design)
Rockstar Leeds
Rockstar Toronto
Rockstar Lincoln
YayımcılarRockstar Games
Capcom (Japonya, 2001-2008)
TasarımcılarDavid Jones[1]
Dan Houser
Sam Houser
Mike Dailly[2]
Zachary Clarke
PlatformlarAndroid
Dreamcast
Game Boy Color
Game Boy Advance
Fire OS
iOS
Microsoft Windows
MS-DOS
Nintendo DS
OS X
PlayStation
PlayStation 2
PlayStation 3
PlayStation 4
PlayStation 5
PlayStation Portable
Xbox
Xbox 360
Xbox One
Xbox Series S
Xbox Series X
TürlerAksiyon-macera, serbest dünya, suç
GTA 4 oyununa ait duvar reklamı

Grand Theft Auto (Türkçe: Büyük Araba Soygunu), resmi kısaltması ile GTA, oyun programcısı David Jones ve Mike Dailly,[2] Dan ve Sam Houser kardeşler ile oyun tasarımcısı Zachary Clarke tarafından yaratılan video oyunu serisidir. İlk olarak Rockstar North (eski adıyla DMA Design) tarafından Birleşik Krallık’da geliştirilmiş ve Rockstar Games tarafından yayımlanmıştır. Serinin adı büyük otomobil soygunu anlamına gelen “grand theft auto” teriminden gelmektedir.[3]

Seride geçen hayali mekânlar Amerikan şehirlerinden esinlenilerek tasarlanmıştır. Oyunlar oyuncuların hikâyede ilerleyebilmek için görev yapabildikleri, bununla birlikte aksiyon-macera, sürüş, rol yapma, gizlilik ve yarış elementlerini de içeren serbest dünya üzerine odaklanmıştır. Serinin konusu genellikle Amerikan kültürünün komedi ile eleştirisi olsa da yetişkinlere yönelik doğası ve şiddet teması ile tartışmalara neden olmuştur. Oyunların konusu suç dünyası içerisinde farklı nedenlerle yükselmeye çalışan farklı ana karakterlere odaklıdır. Yan karakterler genellikle ana karaktere ya da onun örgütüne ihanet eden veya ana karakterin ilerlemesini yavaşlatan karakterlerden oluşmaktadır.

Video oyunu geliştiricisi DMA Design günümüzde on oyun ve dört geliştirme paketine sahip olan seriyi geliştirmeye 1997 yılında başlamıştır. Serinin üçüncü oyunu Grand Theft Auto III üç boyutlu grafikleri seriye kazandırmış ve bir dönüm noktası olması sebebiyle ilham kaynağı olduğu gibi serbest dünya aksiyon oyunlarının "Grand Theft Auto benzeri" adlandırılmasına neden olmuştur. Sonraki oyunlar Grand Theft Auto III’nin kurduğu konsepti devam ettirmiştir. Michael Madsen, Ray Liotta, Burt Reynolds, Dennis Hopper, Danny Trejo, Gary Busey, Samuel L. Jackson, Chris Penn, James Woods, Joe Pantoliano, Debi Mazar, Jenna Jameson, Frank Vincent, Robert Loggia, Ricky Gervais, Andy Dick, Debbie Harry, Kyle MacLachlan, Phil Collins ve Peter Fonda[4] gibi sinema ve müzik sanatçıları çeşitli karakterleri seslendirmiş ve Aralık 2012 itibarıyla seri, toplamda 125 milyondan fazla kopya satarak ticari başarı sağlamıştır. Grand Theft Auto serisinin dördüncü döneminde Michael Hollick, Jason Zumwalt ve Scott Hill gibi daha az tanınan aktörlere yer verilmiştir.

Rockstar Games, 11 Kasım 2021 tarihinde ise bünyesinde üç klasik GTA oyunu olan GTA San Andreas, GTA Vice City ve GTA III oyunlarının görsel açıdan iyileştirilmiş "remastered" sürümlerini içeren GTA Trilogy: The Definitive Edition paketini piyasaya sürmüştür.[5]

Genel görüş

Her oyunu oyuncuları büyük bir şehirde taklitçi ya da suça ortak olmayı ve oyunun verdiği yönergeler aracılığıyla organize suç dünyasında yükselmeye çalışan bir birey olmasını sağlar. Oyuncu yeraltı dünyasındaki önemli kişiler ve büyük idoller (örn: Mafya babası) tarafından hikâyenin ilerleyişine göre çeşitli görevler almaktadır. Adam öldürme ve bazı ağır suçlar olağandır. Taksi kullanma, sokak yarışı yapma, otobüs kullanma ya da helikopter ve uçak kullanmayı öğrenme gibi aktiviteler (aynı zamanda görev olabilen) eklenmiştir.

Grand Theft Auto III ve sonraki oyunlarında daha fazla seslendirme, radyo istasyonu ve Amerikan kültürünü yansıtan müzikler kullanılmıştır.

Kurgu

Grand Theft Auto serisi gerçek dünyanın kurgulanmış ve farklı zaman dilimlerindeki yerlerinde geçer. Serinin New York'tan esinlenilerek tasarlanan Liberty City, Miami'den esinlenilerek tasarlanan Vice City, Los Angeles'tan esinlenerek tasarlanan Los Santos, San Francisco'dan esinlenerek tasarlanan San Fierro, Las Vegas'tan esinlenerek tasarlanan Las Venturas ve Kaliforniya'dan esinlenilerek tasarlanan birçok şehri, kırsal alanı, dağlık alanı ve kasabayı içinde bulunduran San Andreas eyaletinde geçmektedir. İlk oyundaki San Andreas eyaletinde yalnızca San Francisco'dan esinlenilmiştir. Eklenti paketleriyle oyun şehri Londra üzerine inşa edilmiştir.[6]

Kronolojik sıralama

Serinin hikâyelerinin geçtiği zaman dilimlerinin kronolojik sıralamasına göre;

Oyunlar

Yıl Oyun Geliştirici Platform Dünya[7]
KonsolBilgisayarTaşınabilirMobil
1997 Grand Theft AutoDMA DesignPS1Windows, MS-DOSGBC2D
1999 Grand Theft Auto: London, 1969PS1Windows, MS-DOS
Grand Theft Auto: London, 1961Windows
Grand Theft Auto 2PS1, DreamcastWindowsGBC
2001 Grand Theft Auto IIIPS2, XboxWindows, Mac OS X iOS, Android 3D
2002 Grand Theft Auto: Vice CityRockstar NorthPS2, XboxWindows, Mac OS X iOS, Android
2004 Grand Theft Auto: San AndreasPS2, XboxWindows, Mac OS X iOS,Android
Grand Theft Auto AdvanceDigital EclipseGBA
2005 Grand Theft Auto: Liberty City StoriesRockstar LeedsPS2PSPiOS, Android
2006 Grand Theft Auto: Vice City StoriesPS2PSP
2008 Grand Theft Auto IVRockstar North PS3, Xbox 360WindowsHD
2009 Grand Theft Auto IV: The Lost and DamnedPS3, Xbox 360Windows
Grand Theft Auto: Chinatown WarsRockstar Leeds PSP, DSiOS, Android
Grand Theft Auto: The Ballad of Gay TonyRockstar North PS3, Xbox 360Windows
2013 Grand Theft Auto VPlaystation 3, PlayStation 4, PlayStation 5, Xbox 360, Xbox One, Xbox Series S, Xbox Series XWindows
2021 Grand Theft Auto: The Trilogy - The Definitive EditionRockstar GamesPlayStation 4, PlayStation 5, Xbox 360, Xbox One, Xbox Series S, Xbox Series XWindowsiOS, Android
2025 Grand Theft Auto VIRockstar NorthPlayStation 5, Xbox Series X, Xbox Series STBA TBA TBA

Eleştiriler

Guinness Dünya Rekorları 2008 ve 2009 Gamer's Edition'a göre, şiddeti yüceltme, oyuncuları yozlaştırma ve gerçek hayattaki suçlarla bağlantı kurma suçlamalarını içeren 4.000'den fazla makalenin yayınlandığı tarihteki en tartışmalı video oyunu serisidir

Kaynakça

  1. ^ David Jones Returns To APB – Edge Magazine 24 Eylül 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Edge-online.com (12 May 2011). Retrieved on 6 September 2012.
  2. ^ a b "GTA: "Max Clifford made it all happen" | GamesIndustry International". Gamesindustry.biz. 22 Ekim 2012. 2 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2013. 
  3. ^ "Berita Terkini Tentang Gta - SINDOnews". www.sindonews.com. 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2023. 
  4. ^ Orland, Kyle (14 Eylül 2011). "Grand Theft Auto IV Passes 22M Shipped, Franchise Above 114M". Gamasutra. 12 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2011. 
  5. ^ "GTA Trilogy – Definitive Edition ne zaman çıkacak?". 13 Ekim 2021. 16 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2021. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2014. 
  7. ^ Rockstar. "Grand Theft Auto III: Your Questions Answered – Part One (Claude, Darkel & Other Characters)". 10 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2013. 


İlgili Araştırma Makaleleri

<i>Grand Theft Auto: San Andreas</i> Rockstar Games tarafından 2004te piyasaya sürülen video oyunu

Grand Theft Auto: San Andreas, Rockstar North tarafından geliştirilen ve Rockstar Games tarafından yayımlanan, 2004 yılı piyasaya sürülmüş Grand Theft Auto serisinin bir parçasıdır. Oyun, 2002'de GTA 3'ün PC versiyonu için piyasaya çıkarıldıktan birkaç gün sonra PlayStation 2, PC ve Xbox versiyonları için piyasaya çıkarılacağı duyuruldu. Oyun, PlayStation 2 konsolları için 25 Ekim 2004'te Kuzey Amerika, 28 Ekim 2004'te Avrupa ve 2 Aralık 2004'te Avustralya'da satışa sunuldu. Japonya'da ise bu tarih olarak 9 Kasım 2006 belirlenmiştir. Oyunun Xbox sürümü Kuzey Amerika'da 25 Ekim 2004, Avrupa'da ise 29 Ekim 2004'te satışa sunuldu. Oyunun Windows sürümü ise Kuzey Amerika'da 7 Haziran 2005 ve Avrupa'da 10 Haziran 2005'te satışa sunuldu. GTA SA, 10. yıl şerefine Xbox 360 platformuna da çıkarılmıştır. Ayrıca oyun, 2013 yılında Android ve iOS platformlarında satışa sunuldu.

<span class="mw-page-title-main">Gearbox Software</span> Video Oyunu Yapım Firması

Gearbox Software, LLC, ABD tabanlı, merkezi Plano, Teksas'ta yer alan bir oyun geliştirici şirket. En çok geliştirdikleri Borderlands oyunu ile tanınmaktadırlar. Ayrıca şirket Duke Nukem serisinin haklarına sahiptir.

<i>Grand Theft Auto: Liberty City Stories</i> 2005 Video Oyunu

Grand Theft Auto: Liberty City Stories, Rockstar North tarafından geliştirilen, Rockstar Games tarafından 2005 yılında Grand Theft Auto serisinin dokuzuncu bölümü olarak PlayStation Portable (PSP)'da yayımlanan bir aksiyon video oyunu.

Grand Theft Auto 2, DMA Design tarafından tasarlanılarak, Rockstar Games tarafından dağıtılan Grand Theft Auto serisinin ikinci oyunu. Kuş bakışı bir oynanışa sahiptir.

<i>Grand Theft Auto III</i> 2001 video oyunu

Grand Theft Auto III, Rockstar North tarafından geliştirilmiş, Rockstar Games tarafından piyasaya sürülmüş açık dünya video oyunudur. İlk kez 22 Ekim 2001'de yayımlanmıştır.

<i>Grand Theft Auto IV</i> Rockstar Gamesin 2008 yapımlı video oyunu

Grand Theft Auto IV, Rockstar North tarafından geliştirilen ve Rockstar Games tarafından yayınlanan 2008 yapımı bir aksiyon-macera oyunudur. Bu, 2004'teki Grand Theft Auto: San Andreas'tan sonra Grand Theft Auto serisi'nin altıncı ana girişi ve genel olarak on birinci bölümdür. New York'yi temel alan kurgusal Liberty City'de geçen tek oyunculu hikâye, Doğu Avrupalı savaş gazisi Niko Bellic'in ve onun yüksek profilli suçluların baskısı altındayken geçmişinden kaçma girişimlerini konu alıyor. Açık dünya tasarımı, oyuncuların üç ana adadan oluşan Liberty City'de ve New Jersey merkezli komşu eyalet Alderney'de özgürce dolaşmasına olanak tanıyor.

Vice City, Rockstar Games'in oluşturduğu Grand Theft Auto Serisinin dört oyunu, üç evreninde geçen kurgusal bir şehirdir. Gerçek hayattaki Miami şehrinin parodisidir.

<span class="mw-page-title-main">Rockstar North</span> iskoçya merkezli video oyunu geliştirme şirketi

Rockstar North Ltd., İskoçya'nın Edinburg şehri merkezli video oyunu geliştirme şirketidir. Take-Two Interactive şirketine ait Rockstar Games'in bir koludur. Grand Theft Auto III, Grand Theft Auto: Vice City, Grand Theft Auto: San Andreas, Grand Theft Auto IV ve Grand Theft Auto V'ın birincil geliştiricileridir.

<i>Grand Theft Auto</i> (video oyunu) 1997 aksiyon-macera açık dünya video oyunu

Grand Theft Auto, bir aksiyon-macera oyunudur. 21 Ekim 1997 tarihinde piyasaya çıkan oyun, DMA Design tarafından tasarlanılarak, ASC Games tarafından piyasaya sürüldü. Grand Theft Auto serisinin ilk oyunudur. Daha sonradan devam oyunları ve eklentiler çıkarılmıştır.

<i>Grand Theft Auto: The Trilogy</i> (oyun) video oyunu

Grand Theft Auto: The Trilogy Rockstar North tarafından tasarlanan, Rockstar Games tarafından piyasaya çıkarılan Grand Theft Auto serisinin 2001'in Ağustos'unda GTA III, 2002'nin Ağustos'unda GTA Vice City ve 2004'ün Ağustos'unda da piyasaya çıkarılan GTA San Andreas oyunlarının birleşimi olan bir pakettir.

<i>Grand Theft Auto V</i> Rockstar Games tarafından yayımlanan 2013 yılı yapımlı video oyunu

Grand Theft Auto V, Rockstar North tarafından geliştirilen ve Rockstar Games tarafından yayımlanan 2013 tarihli açık uçlu aksiyon-macera tarzı bir video oyunudur. Grand Theft Auto serisinin yedinci ana oyunu olan GTA V, Güney Kaliforniya'ya dayanılarak tasarlanmış olan kurgusal San Andreas eyaletinde geçmektedir ve tek oyunculu hikâyesi, üç ana karakterin -eski banka soyguncusu Michael De Santa, sokak çetesi üyesi Franklin Clinton ve uyuşturucu satıcısı Trevor Philips- yozlaşmış bir devlet kurumuyla güçlü suçluların baskısı altındayken soygun yapma girişimlerini konu almaktadır. Modellenen açık dünya, oyuncuların San Andreas'ın açık kırsalında ve Los Angeles'a dayanılarak tasarlanmış şehir merkezinde serbestçe dolaşmasına olanak tanımaktadır.

<i>Grand Theft Auto: Chinatown Wars</i> 2009 video oyunu

Grand Theft Auto: Chinatown Wars, Nintendo DS, PlayStation Portable, iOS ve Android platformları için Rockstar Leeds ve Rockstar North tarafından geliştirilmiş Grand Theft Auto serisinin 13. oyunudur.

Grand Theft Auto: Vice City Stories, Rockstar Leeds tarafından Rockstar North'un desteği ile tasarlanan, Rockstar Games tarafından 25 Ekim 2006 tarihinde piyasaya çıkarılan bir Grand Theft Auto, PSP aksiyon oyunu. Bu maddede Grand Theft Auto: Vice City Stories'in karakterleri yer almaktadır.

<i>Grand Theft Auto</i> çeteleri listesi Vikimedya liste maddesi

Bu maddede Grand Theft Auto serisindeki gangsterlerin listesi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Rockstar Games oyunları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Rockstar Games 1998 yılında Take-Two Interactive'in alt şirketi olarak kurulmuş bir video oyunu yayımcısıdır. En tanınan oyun serisi Grand Theft Auto'dur. Red Dead, Max Payne, LA Noire ve Bully diğer ünlü oyunlarıdır. Ayrıca Manhunt ve Midnight Club serilerinin de yapımcısıdır.

Grand Theft Auto: Liberty City Stories, Rockstar North tarafından geliştirilerek, Rockstar Games tarafından 25 Ekim 2005'te PSP formatında piyasaya sürülen video oyunudur. Oyunun daha sonra 2006'da Playstation 2'de, 2009'da PSN'de 2016'da Android sürümleri yayınlanmıştır. Bu maddede oyundaki karakterlerin listesi yer almaktadır.

RenderWare, Birleşik Krallık merkezli Criterion Games şirketi tarafından geliştirilmiş oyun motorudur. Active Worlds ve VRML'de de kullanılmaktadır. PlayStation 2'de karşılaşılan grafik programlama sorunlarına çözüm getirmiştir. "Grand Theft Auto 3, Grand Theft Auto Vice City, Grand Theft Auto San Andreas" bu oyun motoru ile yapılmış oyunlardır.

<span class="mw-page-title-main">Sam Houser</span>

Sam Houser İngiliz video oyunu yapımcısı ve seslendirme sanatçısıdır. Rockstar Games'in kurucu ortağı, başkanı ve Grand Theft Auto serisindeki oyunların arkasındaki yaratıcı itici güçlerden biri olarak bilinmektedir. GTA'yı 3 boyutlu bilgisayar grafikleri altında gerçekçi şehirler oluşturmaktan ve video oyununun altıncı nesil video oyunu konsolları döneminde büyük karlara ulaşmıştır.

<i>Grand Theft Auto: The Trilogy - The Definitive Edition</i> 2021 video oyunu üçlemesi

Grand Theft Auto: The Trilogy – The Definitive Edition, Rockstar Games tarafından geliştiren ve GTA III, Vice City ve San Andreas'ın yenilenmiş sürümlerini içeren video oyunu. Oyun 11 Kasım 2021'de Microsoft Windows, Nintendo Switch, PlayStation 4, PlayStation 5, Xbox One ve Xbox Series X/S'de yayınlandı, 2022'nin ilk yarısında ise Android ve iOS cihazlarda yayınlanması beklenmekteydi. İki yıllık geliştirme sürecinde, orijinal oyunların görünümünü ve verdiği hissin korunmasına odaklanıldı; fizik motoru orijinallerden kopyalandı ve dokuları otomatik olarak yükseltmek için yapay zeka kullanıldı. Grand Theft Auto V'den (2013) alınan yeni öğelerin yanı sıra birkaç renklendirme ve aydınlatma efektleri eklendi. Ekip, karakter tasarımlarını yenilerken Rockstar North'dan orijinal geliştiricilere danıştı. Yayınlanmadan önce, üç oyunun mevcut sürümleri dijital satış platformlarından kaldırıldı ve bu da oyuncular tarafından eleştirilere yol açtı; ancak Rockstar Games, eski sürümleri sadece Rockstar Store'daki mağazaya getirerek tepkilerin önüne geçmek istedi.

<i>Grand Theft Auto VI</i> 2025te çıkması planlanan video oyunu

Grand Theft Auto VI, Rockstar Games tarafından geliştirilmekte olan bir aksiyon-macera oyunudur. Grand Theft Auto V'in (2013) ardından sekizinci ana Grand Theft Auto oyunu ve genel olarak on altıncı oyunu olacaktır.