İçeriğe atla

Grana Padano

Bir Grano Padano dilimi

Grana Padano, Kuzey İtalya'daki Po Ovası menşeli, parmesan peynirine benzeyen bir peynir. Peynirin, Parmigiano-Reggiano'ya kıyasla üretimini kontrol eden daha az düzenleme vardır.[1][2] Sert ve kolayca ufalanabilen bir dokuya sahip peynir, pastörize edilmemiş ve üstte biriken kreması sıyrılmış yarım yağlı inek sütüyle yapılır. Peyniri yapmak için kullanılan üretim süreçlerinin ve hammaddelerin özgünlüğünü korumak için, Avrupa Birliği yasaları 1996 yılından bu yana coğrafi işaret (PDO) ile Grana Padano adını korumaktadır.[3]

İsmin kökeni

Grana Padano adı, peynirin karakteristik taneli dokusuna atıfta bulunan İtalyanca grana kelimesi ile, peynirin üretildiği bölge olan ve "Padanya'dan" (Po Ovası) anlamına gelen padano demonimden gelmektedir.

Tarihçe

Grana Padano, 12. yüzyılda Chiaravalle Manastırı rahipleri tarafından geliştirilmiştir.[3] Bozulmadan uzun süre dayanabilen peynir bazen iki yıla kadar yıllandırılabilir. Emilia-Romagna kökenli parmesan peynirine benzer şekilde üretilir ancak üretim çok daha geniş bir alanda yapılır ve farklı düzenlemeler ve kontrollere sahiptir.[1]

Üretim

Dokuz aylık olgunlaştırmadan sonra her bir tekerlek kontrol edilir ve yeterli kalitede olduğu kabul edilirse, Grana Padano logosu ile ateş yardımıyla markalanır.

Parmigiano Reggiano gibi, Grana Padano da en az dokuz ay boyunca yavaşça olgunlaştırılan yarım yağlı sert bir peynirdir. Yıl boyunca üretilen peynir, tat açısından mevsime olduğu kadar yıla göre de değişkenlik gösterebilir.

İnekler günde iki kez sağılır. Akşam üretilen süt, kremanın yüzey tabakasını çıkması sonrasında kreması alınarak sabah üretilen taze süt ile karıştırılır. Yarım yağlı bu süt bakır su ısıtıcılarına aktarılır ve kesilmeye bırakılır. Ortaya çıkan pıhtılaşmış kesmik, peynirin karakteristik dokusunu verecek şekilde pirinç tanesi büyüklüğünde granüller üretmek için küçük parçalara bölünür ve daha sonra 53-56 °C'ye ısıtılır.

Bir Grano Padano tekerleği silindir şeklindedir ve düz yüzlere sahiptir. Tekerleklerin çapı 35–45 cm, yüksekliği ise 15–18 cm arasında değişebilir. Her tekerlek 24 ile 45 kg arasında bir ağırlığa sahiptir. Tekerleğin dışında ince ve soluk sarı bir kabuk yer alır.[4]

Ürün olgunlaştırma ardından kalite testlerini geçerse Grana Padano markası ürüne ateş yardımı ile dağlanır.[5]

Yaklaşık 150 fabrika, Po Nehri Vadisi bölgesinde Grana Padano üretmi için yer almakta olup yaklaşık 4,5 milyon peynir üretilmektedir.[6]

Grana padano peyniri tipik olarak, en azından kısmen bir amino asit olan tirozinden oluşan, yarı katı, kumumsu dokuda ve kristalimsi lekeler halinde gözlemlenen peynir kristalleri içerir.

Türler

Grana Padano üç farklı olgunlaşma safhasında satılmaktadır:[7]

  • "Grana Padano" (9 ila 16 ay): peynir hala kremsi dokuda ve sadece biraz grenli olmaktadır.
  • "Grana Padano oltre 16 mesi " (16 aydan fazla): bu safhada peynir ufalanabilen bir dokuya ve daha belirgin bir tada sahiptir.
  • "Grana Padano Riserva" (20 aydan fazla): peynir, taneli, ufalanan ve tam aromalıdır.

Parmigiano Reggiano peynirine benzer olsa da, daha az olgunlaştırılmış Grana Padano türleri, daha iyi bilinen ve daha uzun süre olgunlaştırılan Parmigiano'dan doku ve tat bakımından farklıdır.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c "Grana Padano - Cheese.com". www.cheese.com. 31 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2020. 
  2. ^ "Parmigiano-Reggiano - an overview | ScienceDirect Topics". www.sciencedirect.com. 27 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2020. 
  3. ^ a b The Oxford companion to cheese. New York: Oxford University Press. 2016. ISBN 9780199330881. 
  4. ^ "Grana Padano - Cheese.com". www.cheese.com. 31 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2016. 
  5. ^ "Parmigiano-Reggiano". sciencedirect.com. Elsevier. Aralık 2018. 27 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2020. 
  6. ^ Fundamentals of cheese science. Aspen Publication. 2000. ISBN 0834212609. 
  7. ^ "A Primer on Grana Padano". 8 Ekim 2008. 23 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2016. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Peynir</span> Bir süt ürünü

Peynir, süt proteini kazeinin pıhtılaştırılmasıyla çeşitli tat, doku ve formlarda üretilen bir süt ürünüdür. Genellikle inek, manda, keçi veya koyun sütünden elde edilen proteinler ve yağdan oluşur. Üretim sırasında süt genellikle asitlendirilir ve kazeinin pıhtılaşmasını sağlamak için peynir mayası enzimleri veya benzer aktiviteye sahip bakteriyel enzimler eklenir. Katı lorlar, daha sonra sıvı peynir altı suyundan ayrılır ve preslenerek bitmiş peynir haline getirilir. Bazı peynirlerin kabuğunda, dış katmanında veya tamamında aromatik küfler bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Parmesan peyniri</span> İtalyan peyniri türü

Parmesan peyniri, sert ve soluk sarı renkli, inek sütünden üretilen ve 12-36 ay boyunca olgunlaştırılan bir İtalyan peyniri. Peynir, Parma ili (Parmigiano) ile Reggio Emilia ilinden ismini almıştır ve bu bölgelere ek olarak, Modena ili ile Bologna'nın Reno Nehri batısında kalan tarafları ve Mantova'nın Po güneyindeki kısımlarında üretilmektedir. Yüksek oranlarda glutamat içeren parmesan peyniri, başka bir İtalyan sert peynir çeşidi olan Grana Padano ile benzerlik gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Küp peyniri</span> bir tür geleneksel Türk peyniri

Küp peyniri, İç Anadolu Bölgesi ve Doğu Anadolu bölgesinde, hemen hemen tüm illerde geleneksel olarak üretilen bir peynir türü. Bir kısım bölgelerde çömlek peyniri adıyla bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Tulum peyniri</span> Türk peyniri

Tulum peyniri, tulum içinde saklanarak olgunlaştırılan, Türkiye'nin çeşitli yörelerine özgü peynirlere verilen ad.

<span class="mw-page-title-main">Mozzarella</span>

Mozzarella dünyaca tanınan bir tür peynirdir. Peynir genellikle dilimlenmiş olarak servis edilir. Mozzare sözcüğü, İtalyancada "kesmek" anlamına gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Salers peyniri</span>

Salers, Auvergne'de dağlarda volkanik bölgelerde yapılan Fransız peyniridir.

<span class="mw-page-title-main">Gravyer peyniri</span> Sert ve yoğun bir yapıya sahip bir çeşit peynir

Gravyer peyniri, İsviçre kökenli bir peynirdir. Adını İsviçre’nin bir kasabası olan Gruyères’den alır. Gravyer peynirinin içinde bazen çapı 1 cm’den fazla olan delikler bulunur. Delikler küçükse ve sıksa peynir kalitesizdir. Peynir parlak sarı renkte, kabuğuysa koyu sarı renktedir. Peynir fondüsü yapımında da kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Emmental peyniri</span>

Emmental peyniri, İsviçre kökenli sarı renkli, delikli, yarı sert bir peynir türüdür. Peynir ismini İsviçre'de Bern yakınlarında bulunan Emme nehri vadisinden alır ve kökeni buraya dayanır. İnek sütünden yapılır. Günümüzde İsviçre'den başka Hollanda, Norveç ve Almanya gibi Avrupa ülkelerinde de üretilmektedir.

Mihaliç peyniri, Bursa ve Balıkesir yöresinde, genellikle tam yağlı çiğ kıvırcık koyun sütünden yapılan, 2–3 mm kalınlığında kabuk ve 3–4 mm çapında yuvarlak gözler içeren, yarıksız, çatlaksız, oldukça tuzlu, sert bir peynir türüdür.

Maraş peyniri , Kahramanmaraş ve çevresinde üretilen, telemesi baskılamadan sonra haşlanan ve elle biçimlendirilen, bağdaşık yapıda, gözeneksiz, pürüzsüz, sıkı yapıda bir peynir çeşididir.

<span class="mw-page-title-main">Tête de Moine</span> İsveç Peyniri

Tête de Moine, İsviçre'nin Jura kantonundan bir inek peyniridir. Orta sert ve tam yağlı bir peynirdir. Ciğ inek sütünden üretilir ve çam tahtalar üzerinde 3 aydan fazla olgunlaşmaya bırakılır. Stout, amber ale, kahverengi ale, porter, saison, dubbel ve bock biraların yanına yakışır.

Romanya mutfağı, geleneksel olarak en çok Türk mutfağından, daha sonra da Avusturya, Alman, Yunan ve Macar mutfaklarından etkilenmiştir. Köfteler, çorbalar, dolmalar, tatlılar, salatalar dört yüzden yıldan fazla egemenliği altında kaldıkları Osmanlı İmparatorluğu'nun yemeklerine çok benzer. Alkollü içkilerden en çok şarap içilir. Romanya şarabı, dünyada en çok üretilen ilk on arasındadır. Bira da tercih edilen alkollü içkilerdendir.

<span class="mw-page-title-main">Domuz sütü</span>

Domuz sütü, domuzlar tarafından üretilen ve genellikle domuz yavruları tarafından tüketilen bir süt. Yapısal açıdan inek sütüne benzer, ancak yağ oranı daha yüksektir ve daha suludur. Domuz sütü nadiren insan kullanımı için üretilir ve ticari olarak uygun bir ürün olarak kabul edilmez. Domuz sütünden peynir üretmek için, bazıları başarılı olmuş birkaç girişimde bulunulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan yemekleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

İtalyan mutfağı, kökleri MÖ 4. yüzyıla kadar uzanan yüzyıllar boyunca sosyal ve politik değişikliklerle gelişmiştir. İtalyan mutfağının kökenleri Etrüsk, eski Yunan ve antik Roma mutfaklarından gelmektedir. Yeni Dünya'nın keşfi ve artık mutfağın merkezinde olan ancak 18. yüzyıla kadar miktar olarak tanıtılmayan patates, domates, dolmalık biber ve mısırın piyasaya sürülmesiyle önemli değişiklikler meydana geldi. İtalya mutfağı, bölgesel çeşitliliği, lezzet farklılıklarının bolluğu ve yurtdışındaki etkileriyle dünyanın en popüler mutfaklarından biri olduğu bilinmektedir.

Külek Peyniri; Trabzon, Araklı, Tonya, Çaykara, Of, Artvin, Rize, Posof'ta üretilen peynirdir. İnek sütünden yapılır. Külek denilen ahşap fıçılarda hazırlanır.

<span class="mw-page-title-main">Vlašić peyniri</span> Bosna-Hersekin Vlašić yöresine özgü bir peynir türü

Vlašić peyniri veya Travnik peyniri, salamura edilmiş, çoğunlukla koyun sütünden yapılan, az yağlı, beyaz bir peynirdir. Peynir, adını Bosna-Hersek'teki Travnik kasabasının yakınlarındaki Vlašić Dağı'ndan alır. Peynirde tutulan salamura miktarına bağlı olarak, dokusu ve tadı değişebilir ancak genellikle kuru ve oldukça tuzludur.

<span class="mw-page-title-main">Tilsiter</span>

Tilsiter, soluk sarı yarı sert, smear ile olgunlaştırılmış bir peynirdir. Emmental vadisinden Westphal ailesi olan Tilsit'ten göçen Prusya-İsviçre yerleşimcileri tarafından 19. yüzyılın ortalarında yaratıldı.

<span class="mw-page-title-main">Comté peyniri</span>

Comté, Fransa'nın Jura bölgesinde üretilen pastörize edilmemiş çiğ inek sütünden yapılan Fransız peyniridir. Fransa'da besinleri denetlemek için uygulanan PDO sertifikasına sahip olduğu için üretiminden yapılışına kadar sıkı bir denetim tabi tutulur. Peynir sadece Montbéliarde ve Simmental türlerindeki ineklerin sütlerinden yapılır. Peynirin yapıldığı bölgedeki bitki örtüsünün peynirin tadına katkısı vardır bu nedenle kış ve yaz aylarında üretilmiş olan peynirlerin tatları ve görünüşleri birbirinden farklıdır. Kışın ineklerin sadece samanla beslenmesi nedeniyle, peynirde tereyağı ve süt tadı daha baskın olur ve peynirin rengi daha soluk bir beyazdır. Yazın ise hayvanların otlaklarda otlanması sonucunda peynirde çiçek, fındık ve meyve gibi aromalar ön plana çıkar ve peynir altın sarısına yakın bir renkte olur.

<span class="mw-page-title-main">Beaufort peyniri</span>

Beaufort, gravyer peynir grubuna ait sert, pastörize edilmemiş (çiğ) inek sütünden yapılan bir Fransız peyniridir. Fransız Alpleri'nin Savoie bölgesinde yer alan Beaufortain, Tarentaise vadisi ve Maurienne'de üretilmektedir. Süt, Tarine ve Abondance türlerindeki ineklerin sütünden elde edilir ve yaklaşık 2 litre sütten sadece bir kilogram peynir elde edilir. Bir tekerlek peynir üretilmesi için yaklaşık 45 hayvanlık bir sürünün bir gün içerisinde üretebildiği bütün süt kullanılır. 1968 yılında PDO tarafından sertifikalanmıştır bu nedenle yapımı ve üretiminde ciddi bir denetime tabi tutulur.

<span class="mw-page-title-main">Danimarka Mavi Peyniri</span>

Danablu, Kuzey Amerika'da sıklıkla Danish Blue Cheese ticari markası altında pazarlanan, güçlü, mavi damarlı bir peynirdir. Bu yarı yumuşak krema peyniri tipik olarak tambur veya blok şeklindedir ve sarımsı, hafif nemli, yenilebilir bir kabuğa sahiptir. Tam yağlı inek sütünden ve homojenize kremadan yapılır, %25-30 yağ içeriğine sahiptir ve sekiz ila on iki hafta olgunlaştırılır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.