İçeriğe atla

Gran Paradiso

Koordinatlar: 45°30′52″K 7°16′11″D / 45.51444°K 7.26972°D / 45.51444; 7.26972
Gran Paradiso
(Fransızca: Grand Paradis)
Gran Paradiso
Harita
En yüksek noktası
Yükseklik4.061 m (13.323 ft) [1]
Çıkıntı1.879 m (6.165 ft) [2]
Yalıtılma45,1 kilometre (28,0 mi)
ListelenmeUltra
Koordinatlar45°30′52″K 7°16′11″D / 45.51444°K 7.26972°D / 45.51444; 7.26972
Adlandırma
ÇevirisiBüyük Cennet (Fransızca, İtalyanca)
Coğrafya
İtalya
İtalya
Gran Paradiso
İtalya
KonumPiyemonte (Torino Metropoliten Şehri) ve Aosta Vadisi, İtalya
SıradağGraian alpleri
Tırmanma
İlk tırmanan4 Eylül 1860, Cowell, Dundas, Payot ve Tairraz
En kolay rotakaya/buz tırmanışı

Gran Paradiso veya Grand Paradis, İtalya'daki Graian Alpleri'nde, Aosta Vadisi ve Piyemonte bölgeleri arasındaki bir dağdır. Gran Paradiso ulusal parkı içindedir.

Coğrafya

Zirve, 4.061 m yüksekliğiyle Graian Alpleri'ndeki en yüksek 7. dağ’dır.

SOIUSA'da ("Alplerin Uluslararası Standartlaştırılmış Dağ Alt Bölümü") dağ, "Kuzey-Doğu Graian Alpleri" (İtalyanca:Alpi del Gran Paradiso; Fransızca:Alpes du Grand-Paradis) adlı dağ alt bölümünündür ve ayrıca gruppo del Gran Paradiso'ya adını verir.[3]

Mont Blanc masifi, Fransa ve İtalya arasındaki sınırın iki yanında yer alırken, Gran Paradiso, zirvesi 4.000 metreyi aşan ve tamamı İtalya topraklarında olan tek dağdır.

Alp rotaları

Tırmanışlar normalde Rifugio Federico Chabod veya Rifugio Vittorio Emanuele II'den başlar. İlki 1966'da büyük tarihçi ve dağcıya Federico Chabod'a ithaf edilmiştir; ikincisi, Vittorio Emanuele II İtalya Kralı'nın 1856'da bugün Gran Paradiso kraliyet av rezervini Gran Paradiso Ulusal Parkını oluşturduğundan almıştır.

Rifugio Vittorio Emanuele II'den normal rota

Tresenta'dan Gran Paradiso'nun zirvesi. Becca di Moncorvé geçidinden sonra zirveye çıkışın son izlerine dikkat edin.

Vittorio Emanuele II Kulübesinden gelen normal rota ilk önce kuzey yönünde büyük taş bloklardan oluşan bir buzultaş üzerinde gerçekleşir; sonra sağa (doğuya doğru) buzulun geniş yanal buzultaşları ile sınırlanan küçük bir vadiye döner. Sonra Gran Paradiso Buzulu'na oldukça düzenli eğimlerle tırmanış başlar ve birkaç yarıkla karşılaşılır. Yukarı çıkarken karakteristik Schiena d'Asino ile karşılaşılır, son yarığa ulaşana kadar Colle della Becca di Moncorvé'nin yanından geçilir, ardından zirvenin Madonnina'sına kadar zorlu da olsa kısa, son sırt boyunca gidilmesi gerekir.

Federico Chabod Sığınağı'ndan normal rota

Rifugio Federico Chabod'dan çıkış önce buzultaş boyunca ve ardından Laveciau Buzulu'nda yapılır. Biraz çatlak buzuldan çıktıktan sonra Schiena d'Asinoya ulaşılır ve burada çıkış rotası Rifugio Vittorio Emanuele II'den gelen rota ile birleşir.

Klasik rota, Kuzey Yüzü

Kuzey yüzünün tırmanışı Federico Chabod Sığınağı'ndan başlar. Önce moren boyunca, sonra Laveciau Buzulu'nda ve son olarak dağın kuzeybatı yüzünden tırmanılır. Buzulun girişinden kısa bir süre sonra normal rotadan ayrılır ve kararlı bir şekilde bergschrund'a doğru ilerlenir. Onu geçtikten sonra, bayıra çıkana kadar ana seracı (Enine ve boyuna yarıkların açılmasını takiben bir buzulun hareketi sırasında ayrılan buz bloğu) atlayarak sabit yokuşlarda yüze doğru çıkılır. Zirveye ulaşana kadar (önce karlı, sonra kayalık) sırt kısaca takip edilir.

Resim galerisi

Gran Paradiso'nun zirveye çıkması en kolay dört binlik dağlardan biri olduğu kabul edilir. Ancak bu tam doğru değildir çünkü sırta giden yolun neredeyse tamamı F+ olarak derecelendirilirken, Meryem Ana (veya Madonna) zirvesine giden son birkaç on metrelik mesafe (İtalyanca: Cima della Madonna, Fransızca: Pointe de la Madone ya da Fransızca: Pointe de la Vierge - 4058 m), 1. derece UIAA zorluklarıyla kaya tırmanışını içerirken, ana zirveye (4061 m) erişim 2. derece UIAA'ya kadar 15 dakikalık tırmanış gerektirir.

Gran Paradiso acemi dağcılar arasında popülerdir ve bunların çoğu yalnızca Madonna zirvesine tırmanır.[4]

Ana zirve rotalarına ek olarak Gran Paradiso'nun Frédéric Chabod Sığınağı'ndan AD+'da tırmanılabilen dik bir kar/buz Kuzey Batı yüzü vardır.[4]

Doğanın korunması

Gran Paradiso, adını dağdan alan İtalyan milli parkı Gran Paradiso ulusal parkının içindedir.[5] Sınırın Fransız tarafında, park Vanoise Ulusal Parkı ile devam eder.

Haritalar

  • İtalyan resmi haritacılığı (Istituto Geografico Militare - IGM); çevrimiçi sürüm: www.pcn.minambiente.it 8 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Istituto Geografico Centrale (I.G.C.) (Istituto Geografico Centrale) - Patikalar ve sığınaklar haritası 1:50.000 ölçekli n.3 Gran Paradiso Ulusal Parkı ve 1:25.000 n.101 Gran Paradiso, La Grivola, Cogne

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ Geoportale IGM on www.pcn.minambiente.it 8 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ Şablon:Cite peakbagger
  3. ^ Marazzi, Sergio (2005). Atlante Orografico delle Alpi. SOIUSA (İtalyanca). Priuli & Verlucca. s. 113. ISBN 978-88-8068-273-8. 
  4. ^ a b Moran, Martin (2007). The 4000m Peaks of the Alps - Selected Climbs. The Alpine Club. ASIN B00JYHLOL4. 
  5. ^ "Parco Nazionale Gran Paradiso" |url= değerini kontrol edin (yardım). parks.it. 7 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İtalya</span> Güney Avrupada yer alan kısmi ada ülkesi

İtalya, resmî adıyla İtalyan Cumhuriyeti, Güney Avrupa'da, büyük ölçüde İtalya Yarımadası üzerinde yer alan bir ülke. Akdeniz'in en büyük iki adası Sicilya ve Sardinya da İtalyan topraklarıdır. Yüzölçümü 301.340 km2 olan ülkenin kuzeyde Alpler bölgesinde Fransa, İsviçre, Avusturya ve Slovenya'yla kara sınırı vardır. Bağımsız iki Avrupa ülkesi olan Vatikan ve San Marino da İtalya'nın yarımadadaki toprakları içine sıkışmış anklav ülkelerdir. İtalya'nın ayrıca biri İsviçre (Campione), diğeriyse Tunus (Lampedusa) tarafından kara ve deniz sınırlarıyla kuşatılmış iki eksklavı bulunur. Nüfusu 58 milyon olan İtalya, Avrupa Birliği'nin en kalabalık üçüncü ülkesidir. Başkenti ve en büyük şehri Roma, yüzyıllar boyunca Batı uygarlığının merkezi olmuş, mimaride barok üslûbunun doğuşuna tanıklık etmiş ve eskiden beri Katolik Kilisesi'nin merkezi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Arjantin</span> Güney Amerikada yer alan bir ülke

Arjantin, resmî adıyla Arjantin Cumhuriyeti, topraklarının büyük bölümü Güney Amerika kıtasının güneyini kaplayan Güney Konisi’nde yer alan ülke. Arjantin 2.791.810 kilometrekare (1.077.924 sq mi)'lik toplam yüzölçümü ile Güney Amerika'da ikinci, dünyada ise en büyük sekizinci ülkedir. Kuzeyde Bolivya ve Paraguay, kuzeydoğuda Brezilya, batıda Şili, doğuda ise Uruguay komşusudur. Güneyini Drake Boğazı, batısını And Dağları ve doğusunu Atlas Okyanusu çevreler.

<span class="mw-page-title-main">Alpler</span> Orta Avrupada yer alan bir sıradağ

Alpler, Orta Avrupa'da yer alan büyük dağ silsilesi. İsviçre, Kuzey İtalya ve Fransa'nın pek çok bölümünde görülür. Avusturya'nın hemen hemen hepsini kaplar ve Almanya'nın güneyinde önemli yer tutar. Coğrafi olarak 44°-48° kuzey enlemleri ve 5°-18° doğu boylamları arasında bulunur. Ekvator'dan ve Kuzey kutbundan hemen hemen aynı uzaklığa sahiptir. 207.000 km² bir alanı kaplar.

<span class="mw-page-title-main">Everest Dağı</span> Himalayaların Mahalangur Himal alt aralığında bulunan, deniz seviyesinden Dünyanın en yüksek dağı

Everest Dağı, Himalayalar'ın Mahalangur Himal alt bölgesinde yer alan, Dünya'nın deniz seviyesinden en yüksek dağıdır. Çin-Nepal sınırı, zirve noktasından geçmektedir. 2020 yılında Çinli ve Nepalli yetkililer tarafından tespit edilen kar yüksekliği 8.848,86 m 'dir.

<span class="mw-page-title-main">Himalayalar</span> Dünyanın en yüksek sıradağları

Himalaya Dağları, dünyanın en büyük ve en yüksek sıradağları arasında zirveyi çeker. Asya'nın orta güney kısmında, doğu-batı doğrultusunda uzanır. Dünyanın en yüksek zirvesi Everest'i içine alır. Everest Tepesi, Nepal ile Tibet (Çin) sınırında yer alır. Everest tepesi Nepal'in sınırları içerisindedir. Himalayalar, levha tektoniği kuramına göre, iki kıtasal levhanın yani Hindistan levhası ve Asya levhasının çarpışması sonucu oluşmuştur ve bu oluşum hâlen devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Floransa</span> Floransa iline bağlı komün (Toskana, İtalya)

Floransa, İtalya'da, San Marino'nun batısında bulunan bir şehirdir. Kuzey İtalya'daki Toskana Bölgesi'nin başkentidir ve kendi ismini taşıyan ilin merkezidir. Kısa bir dönem, İtalya Krallığı'na da başkentlik yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Piyemonte</span> İtalyada bir bölge

Piyemonte İtalya'nın 20 bölgesinden biridir. Özerkliğini 1948 anayasası ile kazanmış olan 20 bölgeden birisi olan Piyemonte'un yüzölçümü 25.399 km², nüfusu ise 4,45 milyondur.

<span class="mw-page-title-main">Buzul</span> büyük kar ve buz kütlesi

Buzul, dağ zirvelerinde yaz kış erimeyen ve yer çekiminin etkisiyle yer değiştiren büyük kar ve buz kütlesidir. Eğimli arazilerde yıllar boyunca biriken kar kütlesinin önce buzkar, sonra da buza dönüşmesiyle oluşur. Buzullar okyanuslardan sonra dünya üzerindeki ikinci büyük su deposu ve en büyük tatlı su deposudur, tatlı suyun % 98,5'ini oluştururlar. Hemen hemen her kıtada buzullara rastlanır. Dünya'nın belirli bölgeleri, bütün yıl erimeyen ve "buzul" adını alan buzlarla kaplıdır. Bunlar kutup bölgeleriyle yüksek dağların tepeleridir. Buzul oluşabilecek bölgenin deniz yüzeyinden yüksekliği, enlemin artmasıyla azalır. Ekvator yakınlarında 0° enlem çevresinde buzullara rastlamak için Runewenzorilerin 4.400 m yüksekliğine çıkmak gerekirken, Alplerde (45°) 2500 m'ye, Norveç'te (60°) 1500 m'ye çıkmak yeterlidir. Kutupta buzullara deniz yüzeyinde rastlanır.

<span class="mw-page-title-main">Matterhorn</span> İsviçre Alplerinde bir dağ

Matterhorn (Almanca), Cervino (İtalyanca), Cervin (Fransızca), İsviçre Alpleri'nde bulunan bir dağdır. Pennine Alpleri'nin geniş Monte Rosa bölgesinde, 4.478 metre (14.692 ft) yüksekliktedir. Alpler ve Avrupa'nın en yüksek zirvelerinden biri yapan büyük, neredeyse simetrik piramidal bir zirvedir. Çevredeki buzulların üzerinde yükselen dört dik yüz, dört pusula noktasına bakar ve Hörnli, Furggen, Leone/Lion ve Zmutt sırtları tarafından bölünür. Dağ, kuzeydoğudaki Valais kantonundaki İsviçre kasabası Zermatt'a ve güneydeki Aosta Vadisi'ndeki İtalyan kasabası Breuil-Cervinia'ya bakmaktadır. Matterhorn'un hemen doğusunda, kuzey ve güney tarafındaki iki vadi arasındaki ana geçit olan ve Roma Dönemi'nden beri ticaret yolu olan Theodul Geçidi bulunmaktadır.

İtalya, batı medeniyetinin doğum yerlerinden biri ve kültürel bir süper güç olarak kabul edilir. İtalya, Roma İmparatorluğu, Roma Katolik Kilisesi, Romanesk sanat, Rönesans, Bilimsel devrim, Barok, Neoklasizm, Risorgimento, Faşizm ve Avrupa entegrasyonu gibi uluslararası etkiye sahip fenomenlerin başlangıç noktası olmuştur. Tarihi boyunca, ulus muazzam sayıda önemli insan doğurmuştur. İtalya, ivmesini Klasik Yunan ve Roma dünyasının yeniden değerlendirilmesinden alan Rönesans'ın sanatsal ve entelektüel gelişmelerinde ön saflarda yer aldı. İtalya'daki sanatçılar ve bilim adamları, antik çağın maddi kalıntılarıyla çevrili olduklarından, böyle bir canlanmada önderlik etmek için özellikle iyi bir konumdaydılar. Hem sanatta hem de mimaride daha önceki Romanesk ve Gotik formların yerini, 16. yüzyılın Barok tarzlarına doğru bir gelişmeyle yükselen Rönesans aldı.