İçeriğe atla

Graham Fuller

Graham E. Fuller, Amerikan RAND Corporation düşünce kuruluşunun daimi politik danışmanı, ABD Merkezi Haberalma Teşkilatı'nın (CIA) Milli Haberalma Konseyi (İngilizce:National Intelligence Council) eski başkan yardımcısı, yazar, Amerikalı devlet görevlisi.

Harvard Üniversitesi'nden Rusya ve Orta Doğu çalışmaları ile BA ve MA dereceleri aldı. 20 yıllık dışişleri görevlerinin 17 senesini Almanya, Türkiye, Lübnan, Suudi Arabistan, Kuzey Yemen, Afganistan, Hong Kong gibi ülkelerde hizmet ederek geçirdi. 1982 yılında Yakın Doğu ve Güney Asya'dan sorumlu CIA'nın Milli Haberalma görevine atandı. 1986 yılında ulusal seviyede stratejik tahminler umumi sorumlusu olarak CIA Milli Haberalma Konseyi başkan yardımcılığına getirildi.

1988 yılında doğrudan devlet ile çalışmalarını sonlandıran Fuller, RAND Şirketine esas olarak Orta Doğu, Orta Asya, Güney ve Güneydoğu Asya ve Sovyetler Birliği etnik problemleri ile ilgili çalışmalar yapmak göreviyle katıldı.

Fuller, Fethullah Gülen’in ABD’deki Yeşil Kart başvuru sürecinde Gülen’in Amerika için bir güvenlik tehdidi veya radikal bir unsur olduğuna inanmadığını anlatan bir mektup teminat/kefalet mektubu vererek Gülen’in ABD de kalmasını sağlayan kişilerin arasındadır.[1][2]

15 Nisan 2013 tarihinde Boston Maratonu bombalı saldırısını gerçekleştiren Çeçen asıllı Tsarnaev kardeşlerin amcaları olan Ruslan Tsarnaev’in Fuller'ın kızı Samantha Ankara Fuller ile 1996-2004 yılları arasında evli olduğu, Amerikalı ünlü gazeteci Daniel Hopsicker tarafından Mad Cow Morning News gazetesinde yazılmıştır. Haberde ayrıca Fuller ile eski damadı arasında akrabalık bağlarının ötesinde iş ortaklıkları da olduğu belirtilmiştir.[3]

Rusça, Türkçe, Arapça ve Çince bilmektedir. Ayrıca Yabancı Dil Nasıl Öğrenilir isimli popüler kitabın yazarıdır. Bazı iddialara göre, Kurtlar Vadisi Pusu adlı televizyon dizisindeki Aron Feller karakteri Graham Fuller'i temsil etmektedir.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın danışmanı Cemil Ertem, Fuller'in 2016 Türkiye askerî darbe girişimi sırasında İstanbul'da olduğunu iddia etmiştir.[4] Bu iddia üzerine soruşturma açılmış ve İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından Fuller hakkında yakalama kararı çıkartılmıştır.[5][6]

Önemli çalışmaları

  • RAND şirketinde 1991 yılında Filistin İntifada hareketinin etkileri ile ilgi çalışma.
  • Türkiye, Sudan, Afganistan, Pakistan ve Cezayir'deki İslami Köktendincilik ile ilgili bir dizi çalışma.
  • Irak'ta kalımlılık çalışması.
  • SSCB'nin çöküşünün ardından "Orta Asya'da Yeni Jeopolitik" (İngilizce:New Geopolitics of Central Asia) çalışması.
  • İslamın demokratikleşmesi ve problemleri çalışması.

Bibliyografya

  • The Center of the Universe: the Geopolitics of Iran, Westview, 1991
  • The Democracy Trap: Perils of the Post-Cold War World, Dutton, 1992
  • The New Foreign Policy of Turkey: From the Balkans to Western China, (with Ian Lesser), Westview, 1993
  • A Sense of Siege: The Geopolitics of Islam and the West, (with Ian Lesser), Westview, 1994
  • Turkey's Kurdish Question (with Henri Barkey), Rowman and Littlefield, 1997
  • The Arab Shi'a: the Forgotten Muslims (with Rend Francke), St. Martin's, 1999
  • The Future of Political Islam
  • "The Fate of the Kurds," spring 1993
  • "Persian Gulf Myths,” May 1997, all for Foreign Affairs. Also, "The Breaking of Nations," The National Interest, Winter 1991/92; "The Next Ideology," Foreign Policy, 1994
  • "Redrawing the World’s Borders," World Policy Journal, Spring 1997
  • Orbis (http://www.fpri.org/20 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.), Current History, Middle East Insight, The Middle East Journal, Mediterranean Quarterly dergilerinde makalaler.
  • New York Times, Washington Post, Los Angeles Times, Christian Science Monitor gazetelerine katkılar.
  • How to Learn a Foreign Language

Kaynakça

  1. ^ Gülen'e kefil olan CIA ajanı: BOP hâlâ masada 19 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Cumhuriyet Gazetesi, 8 Şubat 2011.
  2. ^ Fethullah Gülen ABD’de oturma iznini nasıl aldı? 7 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Sedat Ergin, Hürriyet Gazetesi, 8 Mayıs 2014.
  3. ^ Boston bombers’ uncle married daughter of top CIA official 18 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Mad Cow Morning News.
  4. ^ "'Eski CIA Şefi Graham Fuller, 15 Temmuz'da İstanbul'daydı'". Sputnik Türkiye. 26 Temmuz 2016. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2020. 
  5. ^ "'Eski CIA Şefi Fuller, 15 Temmuz'da İstanbul'daydı' iddiası soruşturuluyor". Sputnik Türkiye. 4 Ağustos 2016. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2020. 
  6. ^ Atilla, Toygun (1 Aralık 2017). "Eski CIA yetkilisi Graham Fuller hakkında yakalama kararı çıkarıldı". Hürriyet. 25 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fethullah Gülen</span> Türk vaiz ve yazar

Fethullah Gülen, Fethullahçıların lideri olan Türk vaiz, yazar ve eski imamdır. 28 Şubat sürecinde, dönemin Ankara Emniyet Müdürlüğü; Gülen ve örgütlenmesi hakkında bir rapor hazırladı. Rapora göre, Gülen bir örgütün lideriydi ve liderlik ettiği örgütün mensupları Türk emniyet birimlerine sızmaktaydı. Emniyet Genel Müdürlüğü bu raporu aldıktan 3 gün sonra, 21 Mart 1999'da; sağlık problemlerini sebep gösteren Gülen, Amerika Birleşik Devletleri'ne gitti. O tarihten bu yana Pensilvanya eyaletindeki Saylorsburg kasabasında yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Zbigniew Brzezinski</span>

Zbigniew Kazimierz Brzezinski, Polonya kökenli Amerikalı siyaset bilimci, devlet adamıdır. Kendisi aslen bugün Ukrayna'ya bağlı Brzezany kasabası kökenlidir ki soyadı Brzezany'li anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Ergün Poyraz</span> Türk yazar

Ergün Poyraz, Türk araştırmacı yazar. Siyasi partiler ve tarikatların yapılanmaları ve aralarındaki bağlantıları inceleyen çalışmaları ile tanındı.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birleşik Devletleri</span>

Avrupa Birleşik Devletleri, Avrupa Devleti, Avrupa Süper Devleti, Avrupa Federasyonu ve Federal Avrupa gibi adlandırmalarla siyaset bilimcileri, politikacılar, coğrafyacılar, tarihçiler, fütüristler ve kurgu yazarları tarafından ileri sürülen Avrupa'da oluşmuş veya oluşacak devlet sistemi kavramı. Güncel olarak, Avrupa Birliği (AB) resmi olarak bir federasyon olmasa da, çeşitli akademik çevreler bu birliği; federal bir sistemin özelliklerine sahip olarak görmektedir.

Ilımlı İslam, aşırı görüşleri reddeden modernist İslam yorumlarına Batı'da verilen ad. Cihatçı radikal İslam yorumları ile karşıt anlamlı olarak kullanılır.

Paul Bernard Henze,, Amerikalı strateji uzmanı, tarih ve jeopolitik doktoru ve ABD emekli devlet görevlisi.

<span class="mw-page-title-main">Morton I. Abramowitz</span> Amerikan eski diplomat, vakıf yöneticisi

Morton Isaac Abramowitz, Amerikalı eski diplomattır.

Ali Ünal, araştırmacı yazar, mütercim.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Orta Doğu</span>

Büyük Orta Doğu, 21'inci yüzyılın ilk on yılında, özellikle müslüman dünyasından İran, Türkiye, Afganistan ve Pakistan ile çeşitli ülkeleri kapsayan, Amerika Birleşik Devletleri'nde George W. Bush yönetimi tarafından ortaya atılan siyasi terimdir.

Yeni Osmanlıcılık veya neo-Osmanlıcılık, Türkiye'nin Osmanlı İmparatorluğu'nun dini, kültürel ve politik mirasını sahiplenmesi gerektiğini savunan siyasî bir fikirdir.

Mustafa Aydın, Türk akademisyen. 2010-2018 yıllarında Kadir Has Üniversitesi rektörlüğü görevini yürütmüştür. Avrupa Bilimler ve Sanat Akademisi ve OECD Yüksek Öğretimin Uluslararası Yönetimi Programı Yönetim Kurulu üyesidir.

Fethullahçılar, Fethullah Gülen’in telkinleri ile bir araya gelen insanların oluşturduğu, 1960’ların sonunda İzmir’de ortaya çıkan, Said Nursi temelli öğretiye dayalı İslami bir cemaat ve istihbarat örgütüdür. Özünde ve hedefinde laiklik karşıtı ve şeriatçı bir yapıya, dışa dönük ise ılımlı ve zararsız görünüme sahip olan cemaat, dini faaliyetlerinin yanı sıra; Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin anayasal kurumlarında meşru ve gayrimeşru yollarla hakimiyet sağlayarak, Türkiye Cumhuriyeti'nin yönetimini kendi ideolojisine göre dizayn etmeyi hedeflemektedir.

<i>The World Factbook</i>

ISSN1553-8133The World Factbook Amerika Birleşik Devletleri Merkezi Haberalma Teşkilatı - CIA tarafından dünyada ülkeleri hakkında toplanan bilgilerin almanak stilinde yayımlandığı bir referans kaynak kitabıdır. Resmi basılmış versiyonuna Ulusal Teknik Bilgi Servisi ve Devlet Matbaası gibi kuruluşlardan ulaşılabileceği gibi Skyhorse Publishing gibi farklı özel matbaalardan da ulaşılabilmektedir. Factbook her hafta kısmi olarak olsa da güncellenen hali ile web sitesi olarak yayımlanmaktadır. Ayrıca bilgisayarda çevrimdışı çalışabilmek için yüklenebilecek şekilde de sunulmaktadır. Yayım, ABD tarafından diplomatik olarak tanınmış olan devletler dahil 267 entitinin demographisi, coğrafyası, iletişim yolları, hükûmet yapısı, ekonomisi ve askeri yapısı hakkında 2-3 sayfalık özet bilgiler vermektedir.

Fethullah Gülen'in çeşitli konuları ele alan çok sayıda kitap, makale, kaset, görüntülü video ve şiirleri mevcuttur. Eserlerinde, dini öğretisinin etkisini görmek mümkündür ve genellikle dini felsefe ve bakış açısını konu almaktadırlar. Eserleri başta İngilizce, Arapça, Almanca, İspanyolca ve Rusça olmak üzere değişik dillere çevrilmiştir. Ayrıca Gülen hakkında birçok biyografi, inceleme kitapları yayınlanmış ve yurtdışındaki çeşitli üniversitelerde hakkında akademik konferanslar yapılmış ve bu konferanslarda 200'e yakın tebliğ sunulmuştur. Ayrıca, Fethullah Gülen'e ait olan Kırık Mızrap adlı şiir kitabından alınan 11 şiir; 2005 yılında Ahmet Özhan tarafından Hüzünlü Gurbet albümünde yorumlanmıştır.

Yeşil Kuşak Projesi, Jimmy Carter döneminden itibaren ABD'nin komünizme karşı bir savunma olarak İslam'ı kullanmaya başlamasını ifade etmek için kullanılan varsayımsal projedir. ABD tarafından resmen duyurulmuş bu isme sahip bir proje yoktur. Jimmy Carter'ın SSCB karşıtı politikaları resmen Carter Doktrini adıyla bilinir.

Bruce O. Riedel (1953) ABD güvenliği, Güney Asya ve terörle mücadele konusu uzmanı Amerikalı dış politika uzmanı ve analist. Brookings Enstitüsü Saban Orta Doğu Politikası Merkezi'nde kıdemli uzman ve Johns Hopkins İleri Uluslararası Çalışmalar Okulu'nda profesör olarak görev yapmaktadır. Aynı zamanda, Albright Stonebridge Group'ta üst düzey danışman olarak görev almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Liberya-Türkiye ilişkileri</span>

Liberya-Türkiye ilişkileri, Liberya ile Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir. Türkiye'nin Gana Büyükelçisi 2013'ten beri Liberya'ya akredite edilmiştir. Brüksel'deki Liberya Büyükelçilisi ise Türkiye'ye akredite edilmiştir. 22 Haziran 2018 tarihinde Resmi Gazete'de yayınlanan karara göre Türkiye en kısa zamanda Liberya'nın başkenti Monrovia'da büyükelçilik açacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Nepal-Türkiye ilişkileri</span>

Nepal-Türkiye ilişkileri, Nepal ile Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir. İkili diplomatik ilişkiler 1962 yılında kuruldu. Türkiye'nin Yeni Delhi'deki Hindistan Büyükelçisi Nepal'e, İslamabad'daki Nepal Büyükelçiliği ise Türkiye'ye akredite edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Laos-Türkiye ilişkileri</span>

Laos-Türkiye ilişkileri Laos ile Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir. Diplomatik ilişkiler ilk olarak 1947'de kuruldu, ardından 1958'de büyükelçilik rütbesine yükseldi. 27 Aralık 2017 tarihinde Türkiye Laos'un başkenti Vientiane'de yerleşik bir büyükelçilik kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Nijerya-Türkiye ilişkileri</span>

Yasal düzeyde diplomatik ilişkiler 1958 yılında kuruldu ve daha sonra 1960'ta büyükelçi rütbesine yükseldi. Türkiye, 1962'de Nijerya'nın başkenti Lagos'ta bir büyükelçilik açtı. Türkiye Büyükelçiliği, Nijerya'nın Abuja'yı yeni başkent ilan etmesinden sonra 2001 yılında Abuja'ya taşındı.