İçeriğe atla

Grafiksel kullanıcı arayüzü

Grafiksel kullanıcı arayüzü örneği olarak Pardus

Grafiksel kullanıcı arayüzü (GKA, İng. İngilizcegraphical user interface; GUI), bilgisayarlarda işletilen komutlar ve bunların çıktıları yerine simgeler, pencereler, düğmeler ve panellerin tümünü ifade etmek için kullanılan genel addır.

Grafiksel kullanıcı arayüzü, bilgisayar kullanıcılarının komut satırı kodlarını ezberlemeden fare, klavye gibi araçlar sayesinde bilgisayarları kontrol etmelerini sağlamıştır. Günümüzdeki programların birçoğu GKA ile birlikte gelse de, birçok bilgisayar kullanıcısı (özellikle programcılar) daha hızlı olduğu gerekçesiyle komut satırını GKA'larla birlikte kullanmaya devam etmektedirler.

Grafik kullanıcı arayüzü, bilgisayar ekranında görüntülenmiştir. Bu görüntüleme kullanıcı girişinin işlenmesinin sonucudur ve insan-makine etkileşiminin ana arayüzüdür.

GKA'lı işletim sistemleri

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İşletim sistemi</span> bilgisayar donanım kaynaklarını yöneten yazılım

İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.

macOS, Macintosh işletim sistemi ailesinin son sürümüdür ve Apple tarafından Macintosh bilgisayarları için tasarlanmış bir işletim sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">PCLinuxOS</span>

PCLinuxOS veya kısaca PCLOS, kişisel bilgisayarlar için kolay kullanılması amaçlanan ücretsiz bir Linux dağıtımıdır. CD'de ya da USB bellekte çalıştırılabilir veya sabit diske kurulumu yapılabilir. Ayrıca birçok Linux dağıtımında olduğu gibi 6 veya 12 ayda bir çıkarılan güncel sürümü kurmadan da mevcut sürümde güncelleme yapılabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Matthias Ettrich</span>

Matthias Ettrich 1996'da Usenet üzerinde tanıttığı, UNIX için Qt GUI araçlarını kullanan bir proje olan KDE'yi kuran bilgisayar mühendisidir. Kullanımı kolay masaüstünü düşüncesini o dönemde kız arkadaşı kullanmakta zorlanıyor diye ortaya atmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Komut satırı</span> yazıyla komutlar girilen ve çıktının da yazıyla ifade edildiği bilgisayar arayüz sistemi

Komut satırı, bir bilgisayar kullanıcısının, belirli metinleri (komutları) girerek, bilgisayarla iletişime geçmesini sağlar. Komut satırı arayüzleri; konsol, kabuk, terminal veya uçbirim diye de adlandırılır.

Bilgisayarların grafiksel arayüzle kullanılmasını sağlayan bilgisayar yazılımlarına verilen addır. Komut satırında kullanılan kodların ezberlenmesi ortalama bir bilgisayar kullanıcısı için zor olduğudan, masaüstü ortamları kullanıcıların rahatça bilgisayarları kullanmasını sağlar. Masaüstü ortamları genelde şu görünüm bileşenlerini sunar; simgeler, araç çubukları, dizinler, pencereler, duvar kâğıtları ve sürükle bırak gibi kolaylaştırıcı yetenekler.

netstat

netstat ağ bağlantıları, yönlendirme tabloları ve ağ arayüzü istatistiklerini görüntüleyen bir komut satırı aracıdır. netstat komutu UNIX, Linux ve Windows NT tabanlı işletim sistemlerinde kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">ClamAV</span>

ClamAV, Genel Kamu Lisansı ile lisanslanmış çoklu platform destekli bir antivirüs yazılımıdır. Otomatik virüs veritabanı güncelleme özelliğine sahiptir. Daha çok Unix temelli sistemler için tasarlanmaya başlanmış olmakla birlikte Windows, Mac OS X ortamlarında da kullanılabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mac OS X Tiger</span> Mac OS Xin beşinci büyük sürümü

Mac OS X Tiger, Mac OS X'in, Mac bilgisayarlar için Apple'ın masaüstü ve sunucu işletim sisteminin beşinci büyük sürümüdür. Takma isim olarak yeni sürüme Kaplan ismi verilmiştir. Sürüm Apple Software Update yöntemi ile güncellenmekte. Tiger Mac OS X Pantherin halefi olarak 129.95 dolara 29 Nisan 2005 tarihinde kamuoyuna sunuldu. Yeni özelliklerden bazılarına 64-bit PowerMac G5 için geliştirilmiş destek, Spotlight adlı bir hızlı arama sistemi, Safari web tarayıcısının yeni bir sürümü dahildir.

<span class="mw-page-title-main">Mac OS X Public Beta</span>

Mac OS X Public Beta, Apple Computer Mac OS X Cheetah işletim sisteminin Aqua kullanıcı arayüzüne özelliğine ilk halka açık versiyonu oldu. 29,95$'a satılmıştır.13 Eylül 2000 tarihinde kamuoyuna serbest bırakıldı. Bu, yazılım geliştiriciler ve erken benimseyenlere yaklaşan işletim sisteminin bir önizlemesini test etmek ve nihai yayınlanmasından önce gelecek işletim sistemi için yazılım geliştirmeye izin verdi. ABD sürümünün 1H39 bir yapı numarası ve uluslararası sürümün 2E14 yapı numarası vardır.

<span class="mw-page-title-main">System 1</span>

System 2, System 3, System 4 ve System 5 işletim sistemleri de bu maddeye dahildir.

Automator, Apple tarafından Mac OS ve macOS için geliştirilen bir uygulamadır. Automator ile kullanıcı bilgisayarında yaptıklarının çoğunu otomatik hale getirebilir. Tekrar eden görevleri otomatik olarak hızlıca değiştirmek için noktalara ve tıklamaya iş akışılarının oluşturulmasını uygular. Böylece her bir dosyayı manuel olarak elle değiştirmek için insan müdahalesi için zaman ve emek tasarrufu sağlanır. Automator Finder, Safari, Takvim, Kişiler ve diğerleri de dahil olmak üzere çok çeşitli programlardaki görevlerin tekrarını sağlar. Ayrıca Microsoft Office, Adobe Photoshop veya Pixelmator gibi üçüncü parti uygulamalarla da çalışabilir. Simge, bir boruyu tutan bir robot, boru hatlarına bir referans, bağlı veri iş akışları için bir bilgisayar bilimi terimi içeriyor. Automator, ilk olarak Mac OS X Tiger (10.4) ile piyasaya çıktı.

<span class="mw-page-title-main">Launchpad (macOS)</span>

Launchpad Apple tarafından geliştirilen ve Mac OS X Lion'da tanıtılan bir uygulama başlatıcısıdır. Etiketli bir ikon, Launchpad'de listelenen her bir uygulamayı temsil eder. Kullanıcı tek simgesini tıklatarak bir uygulamayı başlatır. Launchpad'in tam ekran grafik kullanıcı arabirimi, Dock, Finder veya Spotlight gibi diğer seçeneklerle karşılaştırıldığında MacOS'daki uygulamaları başlatmak için alternatif bir yol sağlar. Buna benzer uygulama 90lı yıllarda Macintosh için At Ease uygulaması idi.

<span class="mw-page-title-main">Xgrid</span>

Xgrid, Apple'in Gelişmiş Hesaplama Grubu alt bölümü tarafından geliştirilen ve bilgisayar ağına bağlı bilgisayarların tek bir görev için katkıda bulunmasına izin veren tescilli bir program ve dağıtık hesaplama işlem protokolüdür.

<span class="mw-page-title-main">Metin tabanlı kullanıcı arayüzü</span> bir metin ekranına çıktı vermeye veya onu kontrol etmeye dayalı arabirim türü

Metin tabanlı kullanıcı arayüzü, metinsel kullanıcı arayüzü veya terminal kullanıcı arabirimi olarak da adlandırılır, grafik kullanıcı arayüzlerinin (GUI) icadından bir süre sonra ortaya çıkan ve onu grafik kullanıcı arayüzünden ayırt etmek için türetilen yeni bir terimdir. TUI'de bilgisayar grafikleri metin kipinde görüntülenir. Gelişmiş bir TUI, GUI'ler gibi tüm ekran alanını kullanabilir ve fare ve diğer girişleri kabul edebilir.

<span class="mw-page-title-main">Terminal (macOS)</span>

Terminal, Apple tarafından macOS işletim sistemine dahil edilen terminal emülatörüdür. Terminal, macOS'un önceki işletim sistemleri olan NextStep ve OPENSTEP'ten uyarlandı.

<span class="mw-page-title-main">Zorin OS</span> Ubuntu tabanlı Linux işletim sistemi

Zorin OS, Linux tabanlı bilgisayarlarda yeni olan kullanıcılar için tasarlanan ve desteklenen bir kişisel bilgisayar işletim sistemidir. Yerleşik özelliklerinden biri, kullanıcıların arayüzü Microsoft Windows veya MacOS'un arayüzlerine benzeyecek şekilde değiştirmesine olanak tanımasıdır. Wine ve PlayOnLinux, Zorin OS'ye kurulabilir. Kullanıcıların geçiş ve oyun kolaylığı için Windows yazılımını çalıştırmasına olanak tanır. İşletim sisteminin üç ücretsiz sürümü ve satın alınabilecek bir "Ultimate" sürümü mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Terminal emülatörü</span>

Terminal emülatörü, terminal uygulaması ya da terminal öykünücüsü bir uygulama yazılımı veya bilgisayar programıdır. Başka bir görüntü mimarisinde bir bilgisayar terminaline öykünür. Tipik olarak bir kabuk veya metin terminali ile eşanlamlı olmasına rağmen, terminal terimi, grafik arayüzler dahil tüm uzak terminalleri kapsar.

<span class="mw-page-title-main">KAlarm</span>

KAlarm, KDE masaüstü ortamı ile bütünleşik bir kişisel alarm mesajı, komut ve e-posta zamanlayıcı uygulama yazılımıdır. Planlanmış bir alarm çaldığında KAlarm bir metin mesajı veya görüntü dosyası görüntüleyebilir, bir komut çalıştırabilir, bir e-posta gönderebilir ya da bir ses dosyası çalarak alarm saati gibi davranabilir. KAlarm çok sayıda alarm zamanlarının ve alarm tarihlerinin programlanmasını destekler. KAlarm, grafiksel arayüzü üzerinden kontrolün yanı sıra, komut satırı kullanılarak da çalıştırılabilir.

A/UX, Macintosh bilgisayarlar için Apple Computer tarafından geliştirilmiş Unix tabanlı bir işletim sistemidir ve System 7'nin grafik arayüzü ve uygulama uyumluluğu ile entegredir. Apple'ın 1988'de başlatılan ve 3.1.1 sürümüyle 1995'te kullanımdan kaldırılan ilk resmi Unix tabanlı işletim sistemidir. A/UX, Macintosh II, SE/30, Quadra ve Centris serileri dahil olmak üzere bir FPU'ya ve disk belleği yönetim birimine (PMMU) sahip belirli 68k tabanlı Macintosh modellerini gerektirir.