Grégoire Kayibanda - Turkipedia

Grégoire Kayibanda

2. Ruanda Devlet Başkanı
Görev süresi 26 Ekim 1961 - 5 Temmuz 1973
Yerine geldiği	Dominique Mbonyumutwa
Yerine gelen	Juvénal Habyarimana
1. Ruanda Başbakanı
Görev süresi 28 Ocak 1961 - 1 Temmuz 1962
Yerine gelen	Sylvestre Nsanzimana (1991'de)
Kişisel bilgiler
Doğum	1 Mayıs 1924 Tare
Ölüm	15 Aralık 1976 bilinmiyor

Grégoire Kayibanda (d. 1 Mayıs 1924 - ö. 15 Aralık 1976), Ruandalı siyasetçi. Kayibanda, Afrika ülkesi Ruanda'nın seçimle iş başına gelen ilk, genelde de ikinci olmak üzere 1961 ile 1973 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Ülkenin güney bölgesinde dünyaya gelen Kayibanda, Hutu etnik grubuna mensuptu. Ruanda'nın bağımsızlık mücadelesinin önemli önderlerinden biri olan Kayibanda, Parmehutu partisinin kurucuları arasında yer almış ve 1957 yılında Hutu Manifestosu olarak adlandırılan yazıyı yazmıştır.

Ülkesinin Ruanda-Urundi olarak adlandırıldığı bir süreçte Ruanda'nın ilk başbakanı olarak 28 Ocak 1961'de bu makama getirilmiştir. Ülkenin henüz bağımsızlığını kazanmadığı bir dönemde monarşinin referandum ile kaldırılarak gerçekleştirilen ilk seçimlerini kazanarak Ruanda'nın seçimle seçilen ilk, genelde de ikinci devlet başkanı olarak 26 Ekim 1961 tarihinde makama çıkmıştır. Göreve demokrasi feodalizmi yenilgiye uğrattı cümleleriyle başlayan Kayibanda'nın iktidarı döneminde de Hutular ile Tutsiler arasındaki çekişmeler durdurulamamış, Aralık 1963'te gerçekleştirilen katliamda sadece Gikongoro'da 14.000 Tutsi ölmüştür.^[1] Tutsi birlikleri komşu ülke Burundi'den başkent Kigali'yi ele geçirerek Kayibanda'yı görevden indirerek yeniden kralı tahta çıkarmayı hedeflemişler, planlarının kıl payı da olsa başarıya ulaşamaması sonucunda birlikler kaçmıştır. Yaşanan bu olayın ardından Ruandalı hükûmet birlikleri Tutsilere karşı intikam saldırıları gerçekleştirmiş, bu saldırılarda 20.000 Tutsi ölmüştür.^[2]

5 Temmuz 1973 yılında Savunma Bakanlığı pozisyonunda bulunan ve aynı zamanda Kayibanda'nın kuzeni olan general Juvénal Habyarimana tarafından gerçekleştirilen askerî darbe sonucu devlet başkanlığından uzaklaştırılmıştır. Darbe sonrasında eşi ile birlikte gizli bir yere götürülen Kayibanda, burada aç bırakılarak ölüme terk edilmiştir.

Kaynakça

^ "Hutular ile Tutsiler arasında çatışmalar". 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2015.
^ "Kayibanda'yı tahtan indirme girişimi başarısız oldu". 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2015.

Dış bağlantılar

Kayibanda hakkında bilgiler 8 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Ruanda devlet başkanları
Dominique Mbonyumutwa Grégoire Kayibanda Juvénal Habyarimana Théodore Sindikubwabo (geçici) Pasteur Bizimungu Paul Kagame		Ruanda bayrağı

İlgili Araştırma Makaleleri

Burundi, resmî adı ile Burundi Cumhuriyeti, Doğu Afrika ile Afrika Büyük Gölleri'nin kesiştiği Büyük Rift Vadisi'nde denize kıyısı bulunmayan bir ülkedir. Kuzeyde Ruanda, doğu ve güneydoğuda Tanzanya, batıda Kongo Demokratik Cumhuriyeti, güneybatıda ise Tanganika Gölü ile çevrilidir. Ülkenin yönetsel başkenti Gitega, ekonomik başkenti ise Bujumbura'dır.

Ruanda ya da resmî adı ile Ruanda Cumhuriyeti, Afrika kıtasının orta bölümünün doğu kısmında yer alan ve denize kıyısı bulunmayan bir ülkedir. Ülkenin sınır komşularını Uganda, Tanzanya, Burundi ve bir kısmı Kivu Gölü ile olmak üzere Kongo DC oluşturmaktadır. Ülkenin başkenti Kigali'dir.

Ruanda Soykırımı, Ruanda'da 1994 yılında yaklaşık yüz gün içinde 800.000 Tutsi ve ılımlı Hutu'nun, aşırı uç Hutular (Interahamwe) tarafından öldürülmesi olayıdır. Katliam, Tutsi destekli isyancı Ruanda Vatansever Cephesi lideri Paul Kagame'ye bağlı güçlerce, Hutu ağırlıklı hükûmetin düşürülmesi ile son buldu. Ardından yönetimden güç alan Tutsilerin öç bahanesiyle saldırması sonucu yüzbinlerce Hutu, komşu Zaire'e sığındı. Fransa, soykırımı gerçekleştiren Hutu hükûmetinin o dönem içerisinde en yakın dostu ve destekçisi olması sebebiyle Ruanda Soykırımı'ndan en fazla sorumlu tutulan ülkedir.

Paul Kagame, Ruandalı siyasetçi. Kagame, Afrika ülkesi Ruanda'da 2000 yılından bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.

Goma, Afrika kıtasında bulunan Kongo Demokratik Cumhuriyeti devletinde bir şehirdir.

Dominique Mbonyumutwa, Ruandalı siyasetçi. Mbonyumutwa, Afrika ülkesi Ruanda'da bağımsızlığını resmi olarak kazanmasa da 1961 yılında kısa bir süre ülkenin ilk devlet başkanı olarak görev almıştır.

Théodore Sindikubwabo, Ruandalı siyasetçi. Sindikubwabo, Afrika ülkesi Ruanda'da 1994 yılında kısa bir dönem devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Pasteur Bizimungu, Ruandalı siyasetçi. Bizimungu, Afrika ülkesi Ruanda'da 1994 ile 2000 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Juvénal Habyarimana, Ruandalı asker ve siyasetçidir. Habyarimana, Afrika ülkesi Ruanda'da 1973 yılından öldüğü 1994 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Michel Micombero, Burundili asker ve siyasetçi. Micombero, Afrika ülkesi Burundi'de 1966 ile 1976 yılları arasında ülkenin ilk devlet başkanı olarak görev yapmıştır.

Melchior Ndadaye, Burundili entelektüel ve siyasetçi. Ndadaye, Afrika ülkesi Burundi'de 1993 yılında kısa bir süre devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

François Ngeze, Burundili asker ve siyasetçi. Ngeze, Afrika ülkesi Burundi'de 1993 yılında çok kısa bir süre devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Sylvie Kinigi, Burundili siyasetçi. Kinigi, Afrika ülkesi Burundi'de ülkenin ilk ve günümüze kadar da tek kadın devlet başkanı olarak 1993-1994 yılları arasında çok kısa bir süre devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Cyprien Ntaryamira</span>

Cyprien Ntaryamira, Burundili siyasetçi. Ntaryamira, Afrika ülkesi Burundi'de 1994 yılında kısa bir süre devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Pierre Buyoya, Burundili asker ve siyasetçi. Buyoya, Afrika ülkesi Burundi'de 1987-1993 ve 1996-2003 dönemleri olmak üzere iki farklı dönemlerde devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Domitien Ndayizeye, Burundili siyasetçi. Ndayizeye, Afrika ülkesi Burundi'de 2003 ile 2005 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Sylvestre Nsanzimana, Ruandalı siyasetçi. Nsanzimana, Afrika ülkesi Ruanda'nın bağımsızlık sonrası birinci, genelde de ikinci başbakanı olarak 1991 ile 1992 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.

Burundi Demokrasi Cephesi, Afrika ülkesi Burundi'de faaliyet gösteren siyasi parti.

Tatiana Rusesabagina, kocası Paul Rusesabagina ile birlikte 1994 Ruanda soykırımı sırasında Hôtel des Mille Collines'de hayatta kalan ve binden fazla insanı öldürülmekten kurtaran bir Ruandalı. Bu hikâye, Tatiana'nın Sophie Okonedo tarafından canlandırıldığı ve En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu dalında Akademi Ödülü'ne aday gösterildiği 2004 filmi Hotel Rwanda'nın konusu olarak kullanıldı.

Birinci Kongo Savaşı sırasında Ruandalı, Kongolu ve Burundili Hutu erkekleri, kadınları ve çocukların yakalanıp Doğu Zaire'de yapılan toplu katliamlardır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.