Gozo Deniz Muharebesi

1570-1573 Osmanlı-Venedik Savaşı

Malta ve kuzeyindeki Gozo adası (Kitâb-ı Bahriye/Pîrî Reis

Tarih	15 Temmuz 1570
Bölge	Gozo ve Sicilya arası, Akdeniz
Sonuç	Kesin Osmanlı zaferi

Taraflar

Malta Şövalyeleri

Osmanlı İmparatorluğu

Komutanlar ve liderler

St. Clemens

Uluç Ali Paşa

Güçler

4 kadırga

19 kalite

Kayıplar

3 kadırga esir
80+ asker ve yüzlerce kürekçi esir

Yok denecek kadar az

Gozo Deniz Muharebesi, Osmanlı-Malta savaşlarında evre.

Cezayir Beylerbeyi Uluç Ali Paşa komutasındaki Osmanlı filosu 15 Temmuz 1570'te Malta filosunu Gozo ile Sicilya adaları arasında mağlup etti.^[1]

Muharebe öncesi

1570 yılında Osmanlı-Venedik Savaşı'nın başlamasıyla Malta Şövalyeleri de Venedik Cumhuriyeti'ne yardım amacıyla filolarını Doğu Akdeniz'e göndermeye hazırlandı. St. Clemens komutasındaki Malta filosu Messina'ya geldiğinde Giovanni Andrea Doria'nın Cezayir Beylerbeyi Uluç Ali Paşa'nın filosunu engellemek üzere 50 gemiyle Tunus civarına gittiğini öğrendi. Bununla birlikte, Uluç Ali Paşa Tunus ve Sicilya arasındaki boğazdan çoktan geçmişti. Bunun üzerine, Malta filosu da Malta'ya dönerek ikmal yapmayı amaçladı. Bununla birlikte, Uluç Ali Paşa 19 kalitesiyle Gozo'da pusuya yatmıştı.

Muharebe

Taraflar 15 Temmuz 1570'te Gozo açıklarında karşı karşıya geldiler. Malta filosu bu pusuya hazırlıksız yakalandı ve komutanları St. Clemens çatışmaya girmeden kaçmayı denedi.^[2] Bu bağlamda, bayrak gemisi Capitana ve San Giovanni kuzeye Sicilya kıyılarına doğru, Patrona gemisi Santa Maria de la Victoria ve Santa Anna ise kuzeybatı yönüne doğru ilerledi.

Uluç Ali Paşa komutasındaki 12 gemi Sicilya'ya ilerleyen çifti takip ederken diğer 7 Osmanlı gemisi de kuzeybatıya kaçan iki gemiyi takip etti. Bunlardan önce San Giovanni direnişsiz teslim oldu. Diğeri karaya ulaşsa da Türk denizcileri tarafından ele geçirildi. Diğer ikiliden Santa Anna bordalanmak suretiyle ve şiddetli bir çatışma sonucunda ele geçirilirken, Santa Maria de la Victoria kaçmayı başaran tek Malta gemisi oldu. Bu sayede Türk denizcileri 3 Malta kadırgası, 80 Malta şövalyesi ve yüzlerce kürekçi esir ettiler.^[3]

Muharebe sonrası

Malta filosunun komutanı St. Clemens ve iki kıdemsiz komutan bu deniz muharebesinde "korkaklık göstermekle" itham edilerek Malta'da idam edildiler.

Uluç Ali Paşa ise müteakip yıl Osmanlı donanmasına katılmak üzere esirleriyle birlikte 20 Temmuz 1570'te Cezayir'e döndü.

Kaynakça

^ "İslam Ansiklopedisi, "Kılıç Ali Paşa" maddesi, Türk Diyanet Vakfı, Ankara (2022), c.25, s.410-411". 26 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2022.
^ "The Maltese Cross: A Strategic History of Malta", Dennis Angelo Castillo, 2006, s.82
^ "Naval wars in the Levant, 1559-1853", R.C. Anderson, Princeton University Press (1952), s.28

İlgili Araştırma Makaleleri

Turgut Reis, Osmanlı İmparatorluğu donanmasında amirallik yapmış, Trablusgarp fatihi olarak anılan Türk denizcisidir. Beylerbeyi olarak görev yapmış, ayrıca Trablus Beyi olmuştur.

İnebahtı Deniz Muharebesi, 7 Ekim 1571'de Papa V. Pius tarafından düzenlenen Katolik devletler koalisyonu olan Kutsal İttifak'ın bir filosunun Patras Körfezi'nde Osmanlı İmparatorluğu filosunu büyük bir yenilgiye uğrattığı bir deniz çatışmasıdır. Osmanlı kuvvetleri, İnebahtı'ndaki deniz üssünden batıya doğru yelken açmışlardı ki, Sicilya'nın Messina kentinden doğuya doğru yelken açan Kutsal Birlik filosuyla karşılaştılar.

Preveze Deniz Muharebesi, 28 Eylül 1538 tarihinde Yunanistan'ın kuzeybatısındaki Preveze'de Osmanlı Donanması ve Papa III. Paulus'ün çabalarıyla bir araya gelen Haçlı donanması arasında gerçekleşen deniz muharebesi. Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması, Amiral Andrea Doria komutasındaki Haçlı Donanması'nı imha etti. Bu deniz muharebesi sonucunda Akdeniz'de Osmanlı Donanması'na karşı koyabilecek bir donanma kalmadı ve Türk hakimiyeti başlamış oldu.

Cerbe Deniz Muharebesi 1560 yılının Mayıs ayında Tunus'un Cerbe Adası açıklarında Kaptan-ı Derya Piyale Paşa kumandası altındaki Osmanlı Donanmasıyla İspanyol kuvvetlerinin başını çektiği bir Haçlı Donanması arasında yapılmış bir deniz savaşıdır. Osmanlıların büyük bir zafer kazandığı bu savaşta Haçlı gemilerinin yarısı batırılmıştır.

Osmanlı-Venedik Savaşı veya Kıbrıs Seferi, Osmanlı-Venedik savaşlarının dördüncüsüdür. 1570-73 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu ile Venedik Cumhuriyeti arasında yapılmıştır. Savaşın ilerleyen döneminde Venedik saflarına dâhil olan devletler olmuştur. Papa V. Pius'un girişimleriyle oluşturulan Kutsal İttifaka Venedik Cumhuriyeti, İspanyol İmparatorluğu, Papalık Devleti, Ceneviz Cumhuriyeti, Savoya Dükalığı ve Hospitalier Şövalyeleri katılmıştır.

Malta Kuşatması ya da Malta Seferi, 1565 yılında Malta adasının Osmanlı İmparatorluğu kuvvetleri tarafından kuşatılması ve Hospitalier Şövalyeleri tarafından adanın savunulması sürecidir.

<span class="mw-page-title-main">Kılıç Ali Paşa</span> Kapudan Paşa

Kılıç Ali Paşa, Uluç Ali ya da Uluç Ali Reis olarak da bilinen, 1571 ile 1587 yılları arasında 16 yıl kaptan-ı derya olarak görev yapmış Osmanlı denizcisidir. İtalyan asıllı olup, Müslüman olmadan önceki adı "Giovanni Dionigi Galeni"dir. İtalyan kaynaklarında Occhiali adıyla geçer. Müslüman olduktan sonra hızla yükselmiş ve Osmanlı donanmasının önemli komutanlarından biri olmuştur. Özellikle, İnebahtı Savaşı sırasında gösterdiği başarı ile bilinir. Karısının adı Selime Hatun'du ve hiç çocukları olmamıştı.

Birinci Çanakkale Deniz Muharebesi, Kaptan-ı Derya Kara Dev Murat Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması'nın 16 Mayıs 1654'te bir Venedik Cumhuriyeti Donanması ile Çanakkale Boğazı önlerinde yaptığı deniz muharebesi. 1645–1669 döneminde Girit'in Fethi sırasında Osmanlı-Venedik Savaşları'nın bir evresidir.

Tunus'un Fethi, 1515-1577 Osmanlı-İspanya Savaşı'nda evre.

Mağusa Kuşatması, 1570-1573 Osmanlı-Venedik Savaşı sırasındaki en büyük iki askerî harekâttan biri olan Kıbrıs Seferi'nde bir evre. Fiilen 12 Mayıs 1571'de başlayan kuşatmanın 82. gününde kale Osmanlı ordusunca fethedildi.

1515-1577 Osmanlı-İspanya Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile İspanyol İmparatorluğu'nun 16. yüzyılda Akdeniz hakimiyeti için yürüttükleri büyük çaplı savaş.

Andıra Deniz Muharebesi, 1684-1699 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.

Lipari Deniz Muharebesi, 1515-1577 Osmanlı-İspanya Savaşı'nda evre.

Frenk Cafer Paşa, 1605 ve 1606-1608 dönemlerinde kaptan-ı deryalık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Gozo'nun İstilası, Sinan Paşa ve Turgut Reis komutasındaki Osmanlı donanmasının 1551 yılında Malta Şövalyeleri yönetimindeki Gozo'yu istila etmesiyle sonuçlanan askerî harekât.

Çanak Limanı Deniz Muharebesi, 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.

Cerbe Vakası, 1551 Nisan'ında Turgut Reis komutasındaki Osmanlı filosunun Andrea Doria komutasındaki Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu filosu tarafından Cerbe adasının güneyindeki lagünde sıkıştırılmasına rağmen taktiksel bir manevrayla kurtulmasını tanımlayan askerî gelişme.

Tunus'un Zaptı, Osmanlı İmparatorluğu'nun Cezayir Beylerbeyi Uluç Ali Paşa komutasındaki eyalet ordusunun 1569 yılında Hafsî Hükümdarı Mevlay Hamid'in hâkimiyetindeki Tunus'u ele geçirmesiyle sonuçlanan askerî harekât.

Bace Muharebesi, Osmanlı İmparatorluğu'nun Cezayir Beylerbeyi Uluç Ali Paşa komutasındaki Osmanlı eyalet ordusunun Mevlay Hamid komutasındaki Hafsî ordusunu 1569 Kasım ayında Tunus şehrinin batısında Bace kasabası yakınlarında mağlup ettiği askerî çarpışma.

Uluç Hasan Paşa ya da Venedikli Hasan Paşa, Osmanlı denizcisi, yöneticisi ve kaptan-ı deryası.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.