Gozo'nun İstilası

Piri Reis'in Kitab-ı Bahriye'sinde Malta ve kuzeyinde Gozo adası

Tarih	17-26 Temmuz 1551
Bölge	Gozo adası, Malta
Sonuç	Kesin Osmanlı zaferi

Taraflar

Osmanlı İmparatorluğu

Malta Şövalyeleri

Komutanlar ve liderler

Sinan Paşa

Turgut Reis

Gelatian de Sessa (esir)

Güçler

10.000 asker

6-10.000 sivil & milis

Kayıplar

Çok az

6-10.000 esir

Gozo'nun İstilası, Sinan Paşa ve Turgut Reis komutasındaki Osmanlı donanmasının 1551 yılında Malta Şövalyeleri yönetimindeki (Malta adasının kuzeyindeki) Gozo'yu istila etmesiyle sonuçlanan askerî harekât.

İstila öncesi

Osmanlı İmparatorluğu ile Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu arasında 1547'de sağlanan barış hali İspanya Krallığı'nın 1550 Haziran'ında bir donanma göndererek Tunus'taki Osmanlı kalesi Mehdiye'yi ele geçirmesi ve Kral Ferdinand'ın György Martinuzzi aracılığıyla Macaristan ve Erdel'i yeniden ele geçirmeye çabasıyla sona erdi ve 1562 yılına kadar sürecek yeni bir savaşın başlamasına neden oldu.

1551 yılında Sinan Paşa ve (Cerbe Vakası'ndan sonra İstanbul'a gelen) Turgut Reis komutasındaki Osmanlı donanması (90 kadırga, 80 nakliye gemisi ile 3.500'ü Yeniçeri ve 6.500'ü Tımarlı Sipahi olmak üzere 10.000 asker) Sicilya'daki Augusta'ya yönelip kalesini ele geçirerek yağmaladıktan sonra Malta'ya yöneldi. 16 Temmuz 1551'de yapılan çıkarmada adadaki kalelerin ziyadesiyle müstahkem olduğu ve kuşatma topları olmaksızın alınamayacağı anlaşıldı. Yeniden gemilere binen Osmanlı birlikleri donanmayla birlikte Malta'nın kuzeyindeki Gozo adasına yöneldi.

İstila

Gozo'daki tek Malta Şövalyeleri kalesi Vâli Gelatian de Sessa tarafından savunuluyordu. Adaya asker çıkarılmasından sonra Osmanlı askerleri kaleyi birkaç gün bombardımana tuttu. Dayanamayacağını anlayan Vâlinin ateşkes teklifi Osmanlılarca reddedildi. Kale teslim olduktan sonra kaçabilen yaklaşık 300 kişi haricinde 6 ilâ 10.000 Gozo sakini esir alındı.^[1]

İstila sonrası

26 Temmuz'da Osmanlı donanması Gozo'dan ayrılarak asıl hedefi olan Trablus Kuşatması'na yöneldi.

İstiladan sonra nüfusu 300'e düşen adanın 1551 yılındaki nüfusuna erişmesi 150 yılı aldı.

Adada 2016 yılından beri istilanın anılması amacıyla bir anıt bulunmaktadır.^[2]

Kaynakça

^ "Times of Malta, 18 Temmuz 2021, "Dragut's climactic vengeance on Gozo in 1551", Charles Xuereb". 21 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2022.
^ "Times of Malta, 9 Ocak 2022, "Book review: The Gozo nightmare of 1551", Giovanni Bonello". 23 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2022.

İlgili Araştırma Makaleleri

Turgut Reis, Osmanlı İmparatorluğu donanmasında amirallik yapmış, Trablusgarp fatihi olarak anılan Türk denizcisidir. Beylerbeyi olarak görev yapmış, ayrıca Trablus Beyi olmuştur.

Preveze Deniz Muharebesi, 28 Eylül 1538 tarihinde Yunanistan'ın kuzeybatısındaki Preveze'de Osmanlı Donanması ve Papa III. Paulus'ün çabalarıyla bir araya gelen Haçlı donanması arasında gerçekleşen deniz muharebesi. Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması, Amiral Andrea Doria komutasındaki Haçlı Donanması'nı imha etti. Bu deniz muharebesi sonucunda Akdeniz'de Osmanlı Donanması'na karşı koyabilecek bir donanma kalmadı ve Türk hakimiyeti başlamış oldu.

Piyale Paşa, Sultan I. Süleyman ve II. Selim döneminde 14 yıl kaptan-ı derya görevinde bulunmuş ve önemli zaferler kazanmış bir Osmanlı devlet adamı ve komutandır.

Cerbe Deniz Muharebesi 1560 yılının Mayıs ayında Tunus'un Cerbe Adası açıklarında Kaptan-ı Derya Piyale Paşa kumandası altındaki Osmanlı Donanmasıyla İspanyol kuvvetlerinin başını çektiği bir Haçlı Donanması arasında yapılmış bir deniz savaşıdır. Osmanlıların büyük bir zafer kazandığı bu savaşta Haçlı gemilerinin yarısı batırılmıştır.

Sinan Paşa veya Sinanüddin Yusuf Paşa, I. Süleyman döneminde, 1550-1553 yılları arasında Osmanlı Donanması'nın kaptan-ı deryasıydı.

Gozo, Malta Cumhuriyeti'nin ikinci büyük adası. Güneydoğusundaki Malta Adasına 5,25 km uzaklıktadır. Uzunluğu 14,5 km, genişliği 7,2 km olan adanın yüzölçümü 67 km²'dir. En önemli kenti eskiden Rabat olarak bilinen Victoria'dır. Nüfusu 31.053'dür (2005).

Malta Kuşatması ya da Malta Seferi, 1565 yılında Malta adasının Osmanlı İmparatorluğu kuvvetleri tarafından kuşatılması ve Hospitalier Şövalyeleri tarafından adanın savunulması sürecidir.

<span class="mw-page-title-main">Kılıç Ali Paşa</span> Kapudan Paşa

Kılıç Ali Paşa, Uluç Ali ya da Uluç Ali Reis olarak da bilinen, 1571 ile 1587 yılları arasında 16 yıl kaptan-ı derya olarak görev yapmış Osmanlı denizcisidir. İtalyan asıllı olup, Müslüman olmadan önceki adı "Giovanni Dionigi Galeni"dir. İtalyan kaynaklarında Occhiali adıyla geçer. Müslüman olduktan sonra hızla yükselmiş ve Osmanlı donanmasının önemli komutanlarından biri olmuştur. Özellikle, İnebahtı Savaşı sırasında gösterdiği başarı ile bilinir. Karısının adı Selime Hatun'du ve hiç çocukları olmamıştı.

Trablus Kuşatması, 1551 yılında gerçekleştirilen ve Osmanlı İmparatorluğu'nun, Malta Şövalyeleri'nin elinde bulunan Trablus şehrine yaptığı kuşatma. 14-15 Ağustos 1551 tarihinde, Osmanlı İmparatorluğu'nun Trablus'u ele geçirmesiyle sonuçlandı.

Eğriboz Kuşatması, 1463-1479 Osmanlı-Venedik Savaşı'nın önemli bir evresi olup, 1470 yılında Fatih Sultan Mehmet komutasındaki Türk ordusunun donanmanın da yardımıyla Venedik'in en önemli denizaşırı topraklardan Negroponte'nin kuşatılıp fethedilmesi ve tüm Eğriboz Adası'nın Osmanlı topraklarına katılmasıyla sonuçlanan seferdir.

(İkinci) Çanakkale Deniz Muharebesi, Kaptan-ı Derya Zurnazen Mustafa Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması'nın 21 Haziran 1655'te Venedik Cumhuriyeti Donanması ile Çanakkale Boğazı önlerinde yaptığı deniz muharebesi, 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nın bir evresi.

Kastelnovo Kuşatması, 1537-1540 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre, Osmanlı Devleti'nin bir yıl önce Kutsal İttifak bünyesindeki İspanya Krallığı'nın eline geçmiş olan kaleyi 1539 yılında Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Türk donanmasının kuşatması sonucunda geri aldığı askeri çarpışma.

1550-1562 Osmanlı-Alman Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ve Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu arasında Macaristan ve Erdel'in hakimiyeti konusundaki çekişme nedeniyle başlayan ve gerek Macaristan gerek Akdeniz'de büyük bir mücadeleye dönüştükten sonra karada ve denizdeki Osmanlı zaferleri üzerine 1555 ve 1559'daki iki ateşkesin ardından 1562 yılında İstanbul Antlaşması'yla sonuçlanan savaştır.

1515-1577 Osmanlı-İspanya Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile İspanyol İmparatorluğu'nun 16. yüzyılda Akdeniz hakimiyeti için yürüttükleri büyük çaplı savaş.

Hanya Kuşatması, 1684-1699 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.

Kara Cehennem Deniz Muharebesi ya da Kara Cehennem Cengi, Kaptan-ı derya Kayserili Halil Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının 1609 yılında Kıbrıs/Baf açıklarında Fransız Şövalyesi Fressinet komutasındaki Malta filosunu mağlup ettiği çarpışma.

Cerbe Vakası, 1551 Nisan'ında Turgut Reis komutasındaki Osmanlı filosunun Andrea Doria komutasındaki Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu filosu tarafından Cerbe adasının güneyindeki lagünde sıkıştırılmasına rağmen taktiksel bir manevrayla kurtulmasını tanımlayan askerî gelişme.

Malta'nın İstilası, Osmanlı-Malta Şövalyeleri savaşlarında evre.

Minorka'nın İstilası, 1515-1577 Osmanlı-İspanya Savaşı ve 1551-1559 arasındaki İtalya Savaşı'nda evre.

Akdeniz Seferi, 1515-1577 Osmanlı-İspanya Savaşı ve İtalya Savaşı'nda (1551-1559) evre.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.