İçeriğe atla

Gotabaya Rajapaksa

Gotabaya Rajapaksa
Seylancaගෝඨාභය රාජපක්ෂ
Tamilceகோட்டாபய ராஜபக்ஸ
8. Sri Lanka Cumhurbaşkanı
Görev süresi
18 Kasım 2019 - 14 Temmuz 2022
Başbakan Mahinda Rajapaksa
Ranil Wickremesinghe
Yerine geldiğiMaithripala Sirisena
Yerine gelenRanil Wickremesinghe
Sri Lanka Savunma Bakanı
Görev süresi
26 Kasım 2020 - 14 Temmuz 2022
Başbakan Mahinda Rajapaksa
Yerine geldiğiMaithripala Sirisena
Yerine gelenRanil Wickremesinghe
Sri Lanka Teknoloji Bakanı
Görev süresi
26 Kasım 2020 - 14 Temmuz 2022
Başbakan Mahinda Rajapaksa
Yerine geldiğiMakam oluşturuldu
Yerine gelenRanil Wickremesinghe
Sri Lanka Savunma Bakanı
Görev süresi
25 Kasım 2005 - 8 Ocak 2015
BaşkanMahinda Rajapaksa
Yerine geldiğiAsoka Jayawardena
Yerine gelenB. M. U. D. Basnayake
Kişisel bilgiler
Doğum Nandasena Gotabaya Rajapaksa
20 Haziran 1949 (75 yaşında)
Matara, Sri Lanka
Evlilik(ler) Ioma Udeni Rajapaksa

Nandasena Gotabaya Rajapaksa (Seylanca: ගෝඨාභය රාජපක්ෂ, Tamilce: கோத்தாபய ராஜபக்ச) (d. 20 Haziran 1949), Sri Lankalı siyasetçi. Rajapaksa, Asya ada ülkesi Sri Lanka'da 18 Kasım 2019 tarihinden 14 Temmuz 2022 tarihine kadar Devlet Başkanlığı görevinde bulunmuştur.

16 Kasım 2019 tarihinde gerçekleştirilen devlet başkanlığı seçimlerinde oyların %52,25'ini elde eden Rajapaksa, Maithripala Sirisena'nin ardılı olarak makama gelmiştir. 2022 yılındaki yoğun protestolardan sonra Temmuz ayında ülkesinden kaçarak önce Maldivler'e, ardından Singapur'a gitti ve 14 Temmuz'da istifa etti.

Rajapaksa, devlet başkanlığı seçimlerinde yer alabilmek adına, Sri Lanka vatandaşlığının yanı sıra sahip olduğu Amerika Birleşik Devletleri vatandaşlığını 2018 yılında iade etmiştir.[1]

Sri Lanka'da 2005 ile 2015 yılları arasında devlet başkanlığı görevini yürüten Mahinda Rajapaksa, Gotabaya Rajapaksa'nın abisidir.

Ekonomik kriz ve ülkeden kaçışı

Cumhurbaşkanlığı sırasında, 20. Değişiklik ile başkanlık yetkilerini artırdı ve Rajapaksa ailesinin üyeleri çeşitli iktidar pozisyonlarına atandıkça ve COVID-19 salgınının başlangıcında ülkeyi yönettikçe adam kayırmacılık arttı. Ekonomik kötü yönetim ülkeyi iflasa sürükledi ve Sri Lanka'nın 1948'de bağımsızlığını kazanmasından bu yana ilk kez temerrüde düşmesine neden oldu. Bu ekonomik kriz, 2022 Sri Lanka protestolarına ve siyasi krize yol açan kıtlıklara ve enflasyona neden oldu; Rajapaksa yönetimi, ordunun sivilleri tutuklamasına, sokağa çıkma yasakları uygulamasına, sosyal medyayı kısıtlamasına, protestoculara ve gazetecilere saldırmasına ve çevrimiçi aktivistleri tutuklamasına izin veren bir olağanüstü hal ilan ederek yanıt verdi. Gotabaya Rajapaksa istifa etmeyi reddetti ve Mahinda Rajapaksa'nın müdavimlerinin barışçıl protestoculara karşı düzenlediği organize bir saldırının ardından hükûmet, protestolar şiddetlendikten sonra orduyu zırhlı araçlarla göstericilere ateş etme emriyle konuşlandırdı.[2][3][4]

13 Temmuz'da Rajapaksa, Sri Lanka Hava Kuvvetleri'ne ait bir Antonov An-32 askeri nakliye uçağıyla Maldivler'e kaçtı[5][6] Geldiğinde Maldivler'de protestolar oldu. Maldivler'deyken, Sri Lanka'da bulunmaması nedeniyle "Cumhurbaşkanlığı Ofisinin yetkilerini, görevlerini ve işlevlerini kullanamayacağını ve yerine getiremeyeceğini" belirten bir gazete yayınladı ve Başbakan Ranil Wickremesinghe'yi Sri Lanka'da olmadığı süre boyunca devlet başkanlığı görevlerini yerine getirmek üzere vekili olarak atadı. 14 Temmuz'da Rajapaksa, bir Suudi Hava Yolları uçuşuyla Maldivler'den Singapur'a gitmek üzere ayrıldı. Singapur Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, Rajapaksa'nın özel bir ziyaret için Singapur'a girmesine izin verildiğini ve kendisinin herhangi bir sığınma talebinde bulunmadığını ve kendisine bu hakkın verilmediğini söyledi. O günün ilerleyen saatlerinde, Başkan Rajapaksa istifa mektubunu Parlamento Başkanına e-posta yoluyla göndererek istifasını resmen duyurdu.[7]

2 Eylül'de Rajapaksa Sri Lanka'ya döndü ve kendi kendine uyguladığı 52 günlük sürgüne son verdi.[8] Bandaranaike Uluslararası Havaalanında SLPP üyeleri tarafından sıkı bir güvenlik mevcudiyetinin ortasında alınan Rajapaksa'ya bir polis refakatçisi eşlik ederek Malalasekara Mawatha, Colombo 07'de bulunan bir hükûmet konutuna götürüldü.[9] Eski bir devlet başkanı olan Rajapaksa'ya güvenlik ve kişisel personel gibi ek ayrıcalıklar verildi.

Kaynakça

  1. ^ "Sri Lanka devlet başkanı hakkında bilgiler". 7 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2019. 
  2. ^ "How a powerful dynasty bankrupted Sri Lanka in 30 months". Aljazeera.com (İngilizce). 6 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2022. 
  3. ^ "Sri Lanka issues 'shoot-on-sight' order to quell unrest". Aljazeera.com (İngilizce). 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2022. 
  4. ^ Wallen, Joe (11 Mayıs 2022). "Sri Lanka's president refuses to stand down as rumours swirl of a military coup". The Telegraph. 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2022. 
  5. ^ "Plane Said to Carry Sri Lanka's President Most-Tracked in World". Bloomberg.com. 14 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2022. 
  6. ^ "Sri Lanka: President Gotabaya Rajapaksa flees the country on military jet". BBC. 12 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2022. 
  7. ^ "President Gotabaya Rajapaksa Resigns". Hiru News. 14 Temmuz 2022. 14 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2022. 
  8. ^ "Sri Lanka's deposed leader Gotabaya Rajapaksa returns from exile". France24. 3 Eylül 2022. 2 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  9. ^ "Gotabaya arrives at residence in Colombo". Ada Derana. 3 Eylül 2022. 4 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2022. 

Dış bağlantılar

Siyasi görevi
Önce gelen
Maithripala Sirisena
Sri Lanka Cumhurbaşkanı
2019–2022
Sonra gelen
Ranil Wickremesinghe

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Maldivler</span> Hint Okyanusunda bulunan takımada ülkesi

Maldivler ya da resmî adıyla Maldivler Cumhuriyeti, Hint Okyanusu'nda 1.200 adadan oluşan bir devlettir. Hindistan'ın güneyinde ve Sri Lanka'nın yaklaşık 750 kilometre güneybatısında yer alır. Küresel iklim değişiklikleri yüzünden yüz yıl içerisinde sular altında kalacağı öngörülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sri Lanka</span> Hint Okyanusunda bir ada ülkesi

Sri Lanka veya resmî adıyla Sri Lanka Demokratik Sosyalist Cumhuriyeti Güney Asya'da, Hindistan'ın 31 kilometre güneyinde ve Hint Okyanusu'nda bulunan bir ada ülkesidir. 1972 yılından önce Seylan olarak bilinirdi. Hint Okyanusu'nun İncisi olarak da adlandırılan ülkede yaklaşık 21 milyon kişi yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mahinda Rajapaksa</span>

Don Percy Mahendra Rajapaksa ya da Mahinda Rajapaksa, Sri Lankalı avukat ve siyasetçi. Rajapaksa, Asya kıtasına dahil edilen ada ülkesi Sri Lanka'da 26 Ekim 2018-15 Aralık 2018 tarihleri arası başbakanlık makamında bulunmuştur. Rajapaksa bu görevinden önce 2004-2005 yıllar arasında başbakan, 2005 ile 2015 yılları arasında da Sri Lanka devlet başkanlığı görevini yürütmüştür. Rajapaksa, kardeşi Gotabaya Rajapaksa'nın devlet başkanlığı görevine gelmesinin ardından 21 Kasım 2019 tarihi itibarıyla toplamda üçüncü kez olmak üzere yeniden başbakanlık makamına gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ratnasiri Wickremanayake</span>

Ratnasiri Wickremanayake, Sri Lanka'nın eski başbakanı.

<span class="mw-page-title-main">Tamil İlam Kurtuluş Kaplanları</span>

Tamil Elam Kurtuluş Kaplanları veya Tamil Kaplanları Sri Lanka'da Tamil etnik grubunun yaşadığı bölgenin bağımsızlığı için mücadele eden ayrılıkçı örgüt.

<span class="mw-page-title-main">Chandrika Kumaratunga</span> 5. Sri Lanka cumhurbaşkanı

Chandrika Bandaranaike Kumaratunga, Sri Lanka'nın 5. cumhurbaşkanıdır.

Turizm amaçlı ziyarete gelen Sri Lanka ziyaretçileri, varış öncesinde ya da Sri Lanka'ya varışta bir Elektronik Seyahat İzni (ETA) edinmesi gereklidir. Vizeden muaf sadece 3 ülkenin dışında, tüm ülkelerin vatandaşları 30 gün süre geçerli, ülkeye varışta ETA vizezi almak zorundadır. İş amaçlı ETA vizesi ise sadece Sri Lanka diplomatik temciliklerinden, Göçmenlik Dairesi merkezinden ve ülkenin geliş ve giriş noktalarına vardıklarında elde edilebilirler. Tüm ziyaretçilerin en az 6 ay geçerli bir pasaporta sahip olmaları gereklidir. Afganistan, İran, Irak, Nijerya, Pakistan, Somali ve Suriye vatandaşları ise ayrıca dönüş biletlerini ibraz etmeleri gereklidir. Ziyaretçilerin ülkeye giriş noktasında uzun gecikmeleri ve beklemeleri önlemek için online sistemi kullanmaları istenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Maithripala Sirisena</span>

Pallewatte Gamaralalage Maithripala Yapa Sirisena, Sri Lankalı siyasetçi. Sirisena, Asya ada ülkesi Sri Lanka'nın 7. devlet başkanı olarak 2015 ile 2019 yılları arasında makamda bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ranil Wickremesinghe</span> Sri Lankalı siyasetçi

Ranil Wickremesinghe, Sri Lankalı siyasetçi. Wickremesinghe, Asya ada ülkesi Sri Lanka'da 1993-1994, 2001- 2004, 2015-2018, 2018-2019 yılları arası ile 2022'de olmak üzere beş dönem başbakanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Devlet İstihbarat Servisi (Sri Lanka)</span>

Devlet İstihbarat Servisi (SIS) Sri Lanka hükûmetinin bir istihbarat kuruluşudur. Hem iç ve hem de dış istihbarat ile görevlendirilmiştir. Savunma Bakanlığı bünyesinde doğrudan oluşan kurum eskiden Ulusal İstihbarat Bürosu olarak biliniyordu.

<span class="mw-page-title-main">Suranimala Rajapaksha</span>

Jayasinghe Rajapakse Mohottige Don Suranimala Rajapaksha , Sri Lankalı politikacı. 1994'ten bu yana Sri Lanka parlamentosu üyesiydi. 2001-2004 arası ülkesindeki bir partinin başkanlığını yaptı.

2022 FIFA Dünya Kupası AFC elemeleri ikinci Tur maçları, Asya'dan turnuvaya katılacak takımları belirleyen elemelerin ikinci aşamasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Junius Richard Jayewardene</span> Sri Lanka başbakanı

Junius Richard Jayewardene, Sri Lanka'da yaygın olarak JR olarak da bahsedilir, 1977'den 1989'a kadar Sri Lanka'nın lideriydi. 1977'den 1978'e kadar Başbakan olarak ve 1978'den 1989'a kadar Sri Lanka'nın Başkanı olarak görev yaptı. Bağımsızlığı takip eden yıllarda çeşitli kabine pozisyonlarında görev yapan Seylan'daki milliyetçi hareketin lideriydi. Birleşik Ulusal Parti'nin uzun süredir bir üyesi olarak 1977'de ezici bir zafere öncülük etti ve anayasanın değiştirilmesinden ülkenin ilk başkanı olana dek altı ay boyunca Başbakan olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Estonya-Sri Lanka ilişkileri</span>

Estonya-Sri Lanka ilişkileri, Estonya ile Sri Lanka arasındaki dış ilişkilerdir. Estonya'nın Kolombo'daki mevcut büyükelçisi Riho Kruuv iken, Sri Lanka'nın Estonya ile diplomatik ilişkileri Stockholm'deki büyükelçiliğinden yürütülüyor - şu anki Sri Lanka'nın Estonya büyükelçisi Damayanthie Rajapakse'dir. AB, Sri Lanka'nın en büyük bağışçılarından ve ticaret ortaklarından biri olduğu için Estonya'nın Avrupa Birliği'ne 2004 yılında katılımı, Sri Lanka ile ikili ilişkiler üzerinde olumlu bir etki yarattı.

<span class="mw-page-title-main">Sri Lanka-Türkiye ilişkileri</span>

Sri Lanka-Türkiye ilişkileri, Sri Lanka ile Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir. Türkiye'nin 2013'ten beri Kolombo'da, Sri Lanka'nın ise 2012 yılından beri Ankara'da Büyükelçiliği bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Amarakeerthi Athukorala</span>

Amarakeerthi Athukorala, Sri Lankalı siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Dinesh Gunawardena</span>

Dinesh Chandra Rupasinghe Gunawardena, ; 22 Temmuz 2022 - 24 Eylül 2024 tarihleri arasında Sri Lanka'nın başbakanı olan Sri Lankalı bir politikacı. Sri Lanka Parlamentosunda parlamento üyesi, kabine bakanı ve Meclis lideri olarak görev yaptı. 1983'ten beri sol görüşlü Mahajana Eksath Peramuna (MEP) partisinin şu anki lideridir.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Fareed Didi</span>

Kral Muhammed Fareed Didi, Sultan Prens Abdul Majeed Didi'nin oğlu, Maldivler'in son sultanı ve "Majesteleri" üslubuyla "Kral" unvanını alan ilk Maldiv hükûmdarıydı. 7 Mart 1954'ten 11 Kasım 1968'e kadar Maldivler sultanıydı. 1968 yılında Maldivler'de cumhuriyet ilan edilmesinin ardından tahttan indirildi ve bir sonraki yıl Maldivler'de hayatını kaybetti.

<span class="mw-page-title-main">Sri Lanka cumhurbaşkanı</span> Sri Lankanın devlet başkanı

Sri Lanka cumhurbaşkanı Sri Lanka Demokratik Sosyalist Cumhuriyeti'nin devlet başkanı ve hükümet başkanıdır. Cumhurbaşkanı, birlik hükümetinin baş yürütücüsü ve Sri Lanka Silahlı Kuvvetlerinin başkomutanıdır. Önceki cumhurbaşkanlığı makamlarının yetkileri, işlevleri ve görevlerinin yanı sıra başbakan ve Sri Lanka hükûmeti ile olan ilişkileri, makamın oluşturulmasından bu yana çeşitli anayasal belgelerle zaman içinde farklılık göstermiştir. Cumhurbaşkanı, Sri Lanka Parlamentosunun güven oyuna sahip olan Sri Lanka başbakanını atar.

<span class="mw-page-title-main">Sri Lanka başbakanı</span> Sri Lankanın hükûmet başkanı

Sri Lanka Demokratik Sosyalist Cumhuriyeti başbakanı, bakanlar kurulundaki en kıdemli parlamento üyesidir. Sri Lanka'nın yürütme organında anayasal yürütmenin başı olan cumhurbaşkanından sonra en güçlü ikinci pozisyondur. Kabine, politikaları ve eylemleri için parlamentoya karşı kolektif olarak sorumludur. Başbakanın yetkileri ve işlevleri, makamın 1947'de oluşturulmasından bu yana birkaç kez değişmiştir.