İçeriğe atla

Gordon Earle Moore

Gordon Earle Moore
Doğum3 Ocak 1929(1929-01-03)
San Francisco, California, ABD
Ölüm24 Mart 2023 (94 yaşında)
Hawaii, ABD
EğitimCalifornia Üniversitesi(Berkeley) Kimya daliında Lisans, California Teknoloji Enstitüsünde Kimya ve Fizik Doktorası
MeslekIntel şirketinin kurucu ortağı ve eski İcra Kurulu Başkanı
İmza

Gordon Earle Moore (3 Ocak 1929, San Francisco, Kaliforniya - 24 Mart 2023, Hawaii), Intel şirketinin manevi emekli yönetim kurulu başkanı, kurucu ortağı ve Moore Yasası'nın yazarıdır.

Hayatı

ABD'nin en zengin 400 kişisi listesi

2000 yılında Forbes dergisinde Amerikalı en zengin 400 kişi sıralamasında 26 Milyar ABD doları servetle 5. sırada yer almışken 2007 yılında 4.5 milyar dolar servetle 68. sıraya düşmüştü.[1]

Eğitimi

Kaliforniya, San Francisco'da doğdu, Pescadero'da yetişti. Ailesi Pescadero'da yaşamaktayken 1950 yılında Kaliforniya Berkeley Üniversitesi'nden kimya dalında lisans diploması aldı. Kaliforniya Teknoloji Enstitüsünden (Caltech) 1954 yılında kimya ve fizik dallarında doktorluk unvanı aldı. Berkeley'de öğrenim görmesinden önce gelecekte eşi olacak Betty ile tanıştığı San José Eyalet Üniversitesinde lise ve kolaj öğrenimini tamamladı.

İş Hayatı

Beckman Instruments'in Shockley Yarı İletken Laboratuvarı bölümünde Caltech mezunu William Shockley ile tanıştı. Ancak buradan Sherman Fairchild, itibarlı Fairchild Semiconductor şirketini kurmaya ve desteklemeye razı olunca ihanet eden sekizler (Schokley Laboratuvarını terkedip Fairchild yarı iletkeni kuran 8 kişi) ile birlikte 1957 yılında ayrıldı.

Moore 1968 yılı Temmuzunda 1975 yılına kadar İcra Başkanı Yardımcısı olarak hizmet ettiği Intel Şirketinin kuruluşuna ortak oldu. 1975 yılından sonra şirketin İcra Kurulu Başkanı ve CEO'su oldu. Moore 1979 yılında, Nisan 1987 tarihine kadar kaldığı icra kurulu başkanlığı görevine geldi. 1997 yılında Intel Şirketinin manevi başkanı olarak adlandırıldı.

Bağışlar

2001 senesinde Moore ve eşi, Caltech'e bir yükseköğrenim enstitüsüne tarihinde verilmemiş büyüklükte 600 milyon ABD doları bağış yaptı. Bağışın Caltech'in araştırma ve teknolojide bulunduğu önder konumunu korumasında kullanılmasını istediğini söyledi. Moore Caltech'in idari mütevelli heyetinin 1994 yılından 2000'e kadar başkanıdır ve halen idare heyetindeki görevini sürdürmektedir. 2003 yılında Amerikan İleri Bilimler Birliğinin bilim kurulu üyeliğine seçilmiştir.

Cambridge Üniversitesinde Matematik Bilimleri Merkezi'nin kütüphanesine, 1996'da adlarına ithaf edilen Caltech'deki Moore Laboratuvarı binasında olduğu gibi buraya da kendisinin ve eşi Betty'nin adı verilmiştir.

2000 yılı Eylülünde Gordon ve Betty Moore Vakfının kuruluş sermayesini koydular. 6 Kasım 2007 tarihinde Gordon Moore ve eşi Caltech ve Kaliforniya Üniversitesine dünyanın en büyük optik teleskopunu inşa etmeleri için 200 milyon dolar bağışladı. Teleskop 30 metrelik bir aynaya sahip olacaktı. Bu boy neredeyse Büyük Binoküler Teleskoptaki dünya rekorunun üç katı bir büyüklüktür.

Ödüller

Moore 2008 yılında, " Mikroişlemci bilgisayar ve yarı iletken sanayii, entegre devre işlemede öncülük ve MOS belleklerin gelişiminde önderlik etmede ", IEEE onur madalyası ile ödüllendirilmiştir.[2]

Moore Yasası

Ana madde: Moore Yasası

19 Nisan 1965 tarihinde yayınlanan Electronics dergisinde yayınlanan bir makalesinde tümleşik elektronik devrelere yerleştirilebilecek eleman sayısının 18 ayda bir, iki katına çıkacağını yazdı. 10 yıl sonra bu kuralı 24 ay a çıkardı Bu kural 2008 yılında dahi hala geçerliliğini korumaktadır. Sonra 36 ayda 3 kati olabileceğini dile getirdi

Ölümü

Moore, 24 Mart 2023'te Hawaii, ABD'de doğal nedenlerden 94 yaşında öldü.[3]

Kaynakça

  1. ^ "Forbes Dergisi ABD'nin teknoloji sektöründe en zenginler listesi". 22 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2008. 
  2. ^ "IEEE Medal of Honor Recipients". 2 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2008. 
  3. ^ "Gordon Moore, Intel Co-Founder, Dies at 94". Business Wire. 25 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Intel</span> ABD merkezli teknoloji şirketi

Intel, merkezi Santa Clara, Kaliforniya'daki Silikon Vadisi'nde bulunan Amerika Birleşik Devletleri merkezli bir teknoloji şirketidir. Gelire dayalı, dünyanın en büyük ve en değerli yarı iletken yonga üreticisidir. Çoğu kişisel bilgisayarda bulunan işlemciler olan X86 serisi mikroişlemcilerin mucididir. Intel, toplam gelirine göre en büyük ABD şirketleri arasında 2018 Fortune 500 listesinde 46. sırada yer aldı. 2024-2025 sezonundan itibaren UEFA ile 3 yıllık sözleşme imzalayarak Dünyada ilk kez Futbol ile İnovasyonun birleşimi için büyük bir adım attı.

<span class="mw-page-title-main">IBM</span> Amerikan çok uluslu teknoloji şirketi

IBM, merkezi Armonk, New York, ABD'de olan, dünyanın en büyük bilişim teknolojisi şirketlerinden biridir. 410.000'i aşkın çalışanı ile 170'ten fazla ülkede faaliyet göstermektedir. Faaliyet gösterdiği alanlar arasında bilgisayar, middleware ve donanım üretimi, yazılım, internet barındırma hizmeti, kuantum hesaplama, bulut depolama, bulut bilişim, bulut veritabanı, yapay zekâ, otomasyon, robotik, sunucu servisleri, danışmanlık ve AR-GE bulunmaktadır. Dünyada her yıl en fazla yeni patent alan şirket durumundadır.

<span class="mw-page-title-main">Kaliforniya</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Kaliforniya veya California, Amerika Birleşik Devletleri'nin batısında bir eyalettir. Doğusunda Nevada, güneydoğusunda Arizona, batısında Pasifik Okyanusu, kuzeyinde Oregon ve güneyinde Meksika'nın Baja California eyaleti ile sınırlanan eyalet, Amerika'nın üçüncü büyük ve 39,5 milyonu aşkın nüfusuyla en kalabalık eyaletidir. Aynı zamanda Kuzey Amerika'daki en kalabalık, dünyanın ise 34. en kalabalık yönetim birimidir. Büyük Los Angeles Alanı ve San Francisco Körfez Bölgesi, sırasıyla ABD'nin ikinci ve beşinci en kalabalık metropolitan alanıdır; ilki 18,7 milyondan fazla, ikincisi ise 9,6 milyondan fazla nüfusa sahiptir. Sacramento eyaletin başkentidir, Los Angeles eyaletteki en kalabalık şehirdir ve ülkenin ikinci kalabalık şehridir. Los Angeles İlçesi ülkenin en kalabalık ilçesidir, San Bernardino İlçesi ise ülkenin alan açısından en büyük ilçesidir. Hem şehir hem de ilçe olan San Francisco, New York City'nin beş ilçesinden dördünün arkasında, ülkedeki en yoğun nüfuslu büyük şehir ve ülkedeki en yoğun nüfuslu beşinci ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Moore yasası</span>

Moore Yasası, Intel şirketinin kurucularından Gordon Moore'un 19 Nisan 1965 yılında Electronics Magazine dergisinde yayınlanan makalesi ile teknoloji tarihine kendi adıyla geçen yasa.

<span class="mw-page-title-main">Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü</span> ABD, Kaliforniyada kurulu vakıf üniversitesi

California Institute of Technology veya Türkçe karşılığı ile Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü, ABD'nin Kaliforniya eyaletinde, Los Angeles şehrinin Pasadena mahallesinde bulunan, bilim ve teknoloji dallarına ağırlık vermiş bir teknik üniversitedir. Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü ayrıca ABD Ulusal Havacılık ve Uzay İdaresi (NASA)'ya ait Jet Propulsion Laboratory'nin yönetimi ve işletiminden de sorumludur. Öğrenci sayısı yaklaşık 2100 olan küçük bir okul olmasına rağmen Nobel ödülleri, öğretim üyelerinin yaptığı yayınlara verilen referanslar ve çeşitli üniversite sıralamaları gibi ölçütlerle dünyanın ilk on üniversitesi arasında yer alır. Uluslararası üniversite sıralamaları yapan saygın kuruluşların bazıları tarafından dünyanın en iyi üniversitesi ve en iyi teknik üniversitesi; bazıları tarafından ise en iyi ikinci teknik üniversitesi olarak değerlendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Acer</span>

Acer, Xizhi, Yeni Taipei, Tayvan merkezli bir bilgisayar ve donanım üreticisi. Acer, Ocak 2021 itibarıyla birim satışlarına göre dünyanın en büyük 6. kişisel bilgisayar satıcısıdır. Ürünleri arasında kişisel bilgisayarlar, masaüstü bilgisayarlar, dizüstü bilgisayarlar, tablet bilgisayarlar, sunucular, depolama cihazları, sanal gerçeklik cihazları, çevresel cihaz, akıllı telefonlar, oyun bilgisayarı ve aksesuarları bulunur. Şu anda, Acer, temel BT ürünleri, bulut hizmetleri ve platformlarının entegrasyonuna, katma değerli IoT uygulamaları, akıllı telefonların ve giyilebilir cihazların geliştirilmesine odaklanan yeni bir iş birimine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Sun Microsystems</span>

Sun Microsystems, merkezi Santa Clara, Kaliforniya'daki Silikon Vadisi olan, 24 Şubat 1982 tarihinde kurulmuştur. Bilgisayar ve bilgisayar parçaları, yazılım ve bilgi teknolojileri de dahil olmak üzere birçok alanda üretim ve satış yapan şirkettir.

<span class="mw-page-title-main">McDonald's</span> Amerika merkezli fast food şirketi

McDonald's, günde 69 milyon müşteriye hizmet veren, dünyanın en büyük fast-food restoran şirketi. McDonald's, genel olarak hamburger, çizburger, patates kızartması ve soğuk içecekler satmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Robert Noyce</span> Amerikan fizikçi ve girişimci (1927-1990)

Robert Noyce, Fairchild Semiconductor ve Intel'in kurucularından biri. "Silikon Vadisi Başkanı" lakaplıdır.

<span class="mw-page-title-main">Willard Boyle</span> Kanadalı fizikçi ve mucit (1924 – 2011)

Willard Boyle, 19 Ağustos 1924 doğumlu Kanadalı Fizikçi. CCD kamera'nın mucidi olarak tanınmaktaydı. 2009 yılında Nobel Fizik ödülünü meslektaşları George E. Smith ve Charles K. Kao'ile paylaşmıştır. 7 Mayıs 2011 yılında 86 yaşında ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Betty White</span> Amerikalı komedyen ve sinema oyuncusu (1922 – 2021)

Betty White, Betty Marion White Ludden olarak tanınan Amerikalı oyuncu, komedyen, şarkıcı ve yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Edwin McMillan</span> Amerikalı fizikçi (1907 – 1991)

Edwin McMillan Nobel Kimya ödülü sahibi Amerikalı nükleer fizikçi. 93. element neptünyum'u keşfinden dolayı Glenn T. Seaborg ile birlikte 1951 yılında Nobel ödülü ile onurlandırılmıştır.

Mike Markkula, Amerikalı yatırımcı, girişimci ve Apple'nin 2. CEO'sudur. Apple'nin kurucuları, Apple 2 kişisel bilgisayarı için finansman ararken Markkula ile tanıştılar. Daha sonra Markkula'nın rehberlik ve finans desteği ile eski sürümün birimlerini sattılar.

Regeneron International Science and Engineering Fair(Regeneron ISEF), Dünyanın en büyük üniversite öncesi bilimsel araştırma fuarıdır. Society for Science and the Public tarafından idare edilmektedir. Her Mayıs, yaklaşık 70 ülke ve bölgede 1500'den fazla öğrenci; burs ve öğrenim için fuara rekabet gelmektedir. Bilimsel geziler yapılmakta, üniversite bursu ve 50.000$'dan büyük ödüller verilmektedir. Her sene verilen ödüllerin toplam değeri 4 000 000$'ı aşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Los Angeles County</span> Kaliforniya eyaletinde bölge

Los Angeles County veya kısaltmasıyla L. A. County, 2022 yılında tahmin edilen 9.861.224 kişilik nüfusu ile Amerika Birleşik Devletleri'nin en kalabalık county'sidir. Nüfusu, 40 ayrı ABD eyaletinin nüfusundan daha fazladır. Toplam 4.083 milkare (10.570 km2) alan içerisinde 88 anonim şehir ve birçok anonim olmayan bölgeden oluşan bölge, Kaliforniyalıların dörtte birinden fazlasına ev sahipliği yapmaktadır ve Amerika'daki etnik çeşitliliği en fazla olan bölgelerden biridir. İlçenin idari merkezi olan Los Angeles, 2022 yılında tahmin edilen 3.822.238 sakini ile Amerika Birleşik Devletleri'nin en kalabalık ikinci şehri ve Kaliforniya'nın en kalabalık şehridir. Aynı zamanda Amerikan film ve televizyon endüstrisine ev sahipliği yapmasıyla da bilinmektedir. 20. yüzyılın başlarından bu yana sahip olduğu bu ayrıcalık, bölgeye küresel bir önem kazandırdı.

Walter Jeremiah Sanders III Amerikalı bir iş insanı ve kurucu ortağıdır ve Amerikan yarı iletken üreticisi Advanced Micro Devices (AMD) 'nin uzun süredir CEO'sudur.

Robert George Bergman, Amerikalı kimyagerdir.

George Feher, Kaliforniya Üniversitesi, San Diego'da çalışan Amerikalı bir biyofizikçiydi.

<span class="mw-page-title-main">Meta, Inc.</span> Amerikan çok uluslu teknoloji şirketi

Meta Inc. veya eski ismiyle Facebook Inc., Menlo Park, Kaliforniya merkezli bir Amerikan sosyal medya ve medya holdingidir. Mark Zuckerberg, oda arkadaşları ve Harvard Koleji'ndeki Eduardo Saverin, Andrew McCollum, Dustin Moskovitz ve Chris Hughes ile birlikte kuruldu. Facebook, dünyanın en değerli şirketlerinden biridir. Microsoft, Amazon, Apple ve Google ile birlikte en büyük beş teknoloji şirketinden biri olarak kabul edilir.

Hain sekizli, 1957'de Fairchild Semiconductor'ı kurmak için Shockley Semiconductor Laboratory'den ayrılan sekiz çalışandan oluşan gruptur. William Shockley 1956'da yeni yarı iletken cihazlar geliştirmek ve üretmek amacıyla bir grup genç doktora mezununu işe aldı. Shockley, Nobel Fizik Ödülü almış deneyimli bir araştırmacı olsa bile, yönetim konusunda otoriterdi ve sevilmiyordu. Shockley'in yerine başka birisinin getirilmesi talebi reddedildikten sonra, sekiz kişi kendi şirketlerini kurmak için ayrıldı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.