Gopher - Turkipedia

Gopher, bir TCP/IP protokolü. İnternette HTTP teknolojisi yaygınlaşmadan önce sitelerin sadece düz metin formatıyla sunulmasını sağlayan protokol. Veronica ve Jughead adlı arama motorları gopher sayfalarına erişmek amacıyla kullanılabilmektedir. 1991 yılında Minesota Üniversitesi tarafından geliştirilmiştir. İnternette bulunan çeşitli konular arasında araştırma yapma olanağı sağlayan bir istemci (client) programıdır.^[1] Gopher söz konusu içeriklere erişimde internet adresini bilmeksizin de erişim imkânı sağlamaktadır.

2010 yılının başında, popüler akıllı telefonlar için yerli Gopher müşterileri için yenilenen bir ilgi gördü: Android Cupcake ve üstü için açık kaynaklı bir istemci olan Overbite 2010'da alfa aşamasında çıktı. PocketGopher, birkaç Java ME uyumlu cihazlar için, kaynak koduyla birlikte 2010 yılında piyasaya çıktı.^[2] iGopher 2011 yılında iPhone ve iPad cihazları için özel bir müşteri olarak serbest bırakıldı.

Gopher popülaritesi, aynı derecede rekabet eden birçok bilgisayar mimarisi ve işletim sisteminin olduğu bir zamanda yüksekti. Sonuç olarak, Acorn RISC OS, AmigaOS, Atari MiNT, CMS, DOS, klasik Mac OS, MVS, NeXT, OS/2, Unix benzeri işletim sistemleri, VMS, Windows 3.1x ve Windows 9x için birkaç Gopher müşterisi bulunmaktadır.^[3] GopherVR, 3B görselleştirme için tasarlanmış bir istemcidir ve MOO'da bile bir Gopher istemcisi vardır. Bu istemcilerin çoğunluğu TCP bağlantı noktası 70 üzerinde çalışacak şekilde kodlanmıştır.

Kökeni

Gopher sistemi 1991 yılının ortalarında ABD'deki Minnesota Üniversitesi^[1]'nden Mark P. McCahill, Farhad Anklesaria, Paul Lindner, Daniel Torrey ve Minnesota Üniversitesi'nden Bob Alberti tarafından piyasaya sürüldü. Merkezi hedefleri, RFC 1436'da belirtildiği gibi idi:

Kullanıcılara aşina olacak dosya benzeri hiyerarşik bir düzenleme.
Basit bir sözdizimi.
Hızlı ve ucuz bir şekilde oluşturulabilen bir sistem.
Arama gibi dosya sistemi metaforunu genişletme.

Kaynakça

^ ^a ^b December, John; Randall, Neil (1994). The World Wide Web unleashed. Sams Publishing. s. 20. ISBN 1575210401.
^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2017.
^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2017.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Linux</span> Bir işletim sistemi çekirdeği

Linux ; Linux çekirdeğine dayalı, açık kaynak kodlu, Unix benzeri bir işletim sistemi ailesidir. GNU Genel Kamu Lisansı versiyon 2 ile sunulan ve Linux Vakfı çatısı altında geliştirilen bir özgür yazılım projesidir. Linux ismi ilk geliştiricisi olan Linus Torvalds tarafından 1991 yılında verilmiştir. Günümüzde süper bilgisayarlarda, akıllı cihazların ve internet altyapısında kullanılan cihazların işletim sistemlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlardan en popüler olanı Google tarafından geliştirilen Android işletim sistemidir.

İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.

Sunucu, bilişim alanında "istemci" denilen diğer program ve cihazlara çeşitli işlevler sunan bilgisayar donanımları veya yazılımlarıdır. Bu mimariye istemci-sunucu modeli denir. Sunucular, istemciler arasında veri veya kaynak paylaşımı, bir istemci için hesaplama yapma gibi çeşitli işlevleri yerine getirebilirler. Bu işlevlere genellikle "servis" veya "hizmet" denir. Tek bir sunucu çok sayıda istemciye hizmet verebilir, tek bir istemci de çok sayıda sunucudan hizmet alabilir. İstemci ve sunucu aynı cihaz üzerinde çalışabileceği gibi, istemci ağ üzerinden farklı bir cihazdaki sunucuya da bağlanabilir. Tipik sunucular arasında veritabanı sunucuları, dosya sunucuları, e-posta sunucuları, yazdırma sunucuları, web sunucuları, oyun sunucuları ve uygulama sunucuları sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Cep bilgisayarı</span>

Cep bilgisayarı - PDA, taşınabilir küçük cep bilgisayarları.

Telnet, Internet ağı üzerindeki çok kullanıcılı bir makineye uzaktaki başka bir makineden bağlanmak için geliştirilen bir TCP/IP protokolü ve bu işi yapan programlara verilen genel isimdir. Telnet iki bileşenden oluşur: (1) iki tarafın nasıl iletişim kuracağını belirleyen protokolün kendisi ve (2) hizmeti sağlayan yazılım uygulaması.Kullanıcı verileri, İletim Kontrol Protokolü (TCP) üzerinden 8 bitlik bayt yönlendirmeli bir veri bağlantısında Telnet kontrol bilgisi ile bant içi serpiştirilir. Telnet, 1969'da RFC 15 ile başlayarak geliştirildi, RFC 855'te genişletildi ve ilk İnternet standartlarından biri olan İnternet Mühendisliği Görev Gücü (IETF) İnternet Standardı STD 8 olarak standartlaştırıldı. encryption sağlayan bazı Telnet eklentileri geliştirilmiştir. Bağlanılan makineye girebilmek (login) için orada bir kullanıcı isminizin (İng:username) ve bağlantının gerçekleşebilmesi için bir telnet erişim programınızın olması gereklidir. Fakat bazı kütüphane ve herkese açık telnet bazlı web servisleri, bağlantı sırasında kullanıcı ismi (numarası) istemeyebilirler; ya da, kullanıcı isim ve parola olarak ne yazmanız gerektiği bağlandığınızda otomatik olarak karşınıza çıkar. Telnet, BBS sistemlere İnternet üzerinden erişimde günümüzde yaygın olarak kullanılmaktadır. Telnet erişim programları, günümüzdeki işletim sistemlerinin çoğunda işletim sistemi ile birlikte gelmektedir. Çok kullanıcılı işletim sistemleri genellikle kullanıcılara metin tabanlı bir arayüz sunar ve bu sistemlerde tüm işlemler klavye vasıtası ile komut isteminden gerçekleştirilir.

Windows 98, Microsoft'un ürettiği işletim sistemi ailesi Windows'un MS-DOS üzerinde yükselen beşinci ve son ana sürümü ve Windows 9x serisinin 2. ana versiyonudur. Microsoft bu sürümle çoklu ortam (multimedia) ve internet hizmetlerini bu sürüme eklemiştir. Windows 98, 15 Mayıs 1998'de üretime hazır konuma gelip 25 Haziran 1998 tarihinde piyasaya sürülmüştür. Windows 98, önceleri Memphis ve Windows 97 kod adlarıyla biliniyordu. Öncüsü Windows 95 gibi Windows 98 de 16-bit/32-bit arası hibrit çalışan ve açılış şekli MS-DOS üzerine kurulu olan bir işletim sistemidir. İlk defa Windows Driver Model modeline uyum sağlayan Windows işletim sistemidir. Ayrıca Windows 98 disketlerle kurulabilen son Windows işletim sistemidir. RTM yapı numarası 1998.6'dır.

Akıllı telefon, cep telefonunun sağladığı klasik özelliklere, bilgisayar dünyasının bir ürünü olan PDA’lerin özelliklerinin de eklenmesiyle tasarlanan gelişmiş mobil iletişim cihazıdır. Akıllı telefonlarda mobil işletim sistemleri bulunur bu sayede birçok farklı amaç için daha aktif bir şekilde kullanılabilir ve neredeyse her iş için bir uygulama bulunabilir.

<span class="mw-page-title-main">Lynx (Web tarayıcısı)</span>

Lynx, grafik arabirimi olmayan Unix, FreeDOS ve benzeri işletim sistemleri için kullanılan, komut satırı tabanlı bir İnternet tarayıcısıdır. Kaynağı açık olup, GNU Genel Kamu Lisansı kapsamında dağıtılmaktadır.

BlackBerry OS, 1999-2013 yılları arasında Java tabanlı BlackBerry marka akıllı telefonlar için geliştirdiği mobil işletim sistemidir.

Viber, çoklu platform desteği sunan ve internet üzerinden anlık mesajlaşma ve sesli görüşme imkânı sunan bir iletişim aracıdır. Metin mesajının yanı sıra kullanıcıların birbirlerine medya ve sesli mesaj göndermesine de imkân verir.

Bonjour Apple'nin hizmet bulma, adres ataması ve ana bilgisayar adı çözümlemesi içeren bir grup teknoloji olan sıfır yapılandırma ağı (zeroconf) uygulamasıdır. Bonjour, yazıcılar, diğer bilgisayarlar ve bu cihazların her yöne yayın Etki Alanı Adı Sistemi (mDNS) hizmet kayıtlarını kullanarak yerel alan ağında sunduğu hizmetler gibi cihazları bulur.

Finder Tüm Macintosh işletim sistemlerinde kullanılan varsayılan dosya yöneticisi ve grafik kullanıcı arabirimi kabuğudur. "Hakkında" penceresinde "Macintosh Masaüstü Deneyimi" olarak tanımlanır.Bu, diğer uygulamaların başlatılmasından ve dosyaların, disklerin ve ağ birimlerinin genel kullanıcı yönetimi için sorumludur.

Microsoft Mail Microsoft'un 1991 yılında sunduğu e-posta yazılımı idi. Yerel alan ağıları için birkaç eski Microsoft e-posta ürününe, başta iki mimari olarak verildi: bir tanesi Macintosh ağları için ve biri PC mimarisi tabanlı LAN'lar için. Hepsi sonunda Microsoft Exchange Server ve Outlook ürün gruplarıyla değiştirildi.

Microsoft Office Mobile Microsoft tarafından Windows 10, Windows 10 Mobile, iOS, Android ve Chrome OS için geliştirilen yaratıcılık yazılımı mobil uygulamalarıdır. Çekirdek uygulamalar Word, Excel, PowerPoint ve OneNote'dur. Office Sway, Skype for Business ve SharePoint gibi diğer Office uygulamaları, desteklenen cihazlar ve platformlardaki mobil uygulama mağazasından indirilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Windows Live Devices</span>

Windows Live Aygıtları Microsoft tarafından tanıtılan Windows Live'nin bir parçası olarak bir çevrimiçi cihaz yönetimi hizmetidir. Windows Live Devices, 24 Haziran 2010 tarihinde Windows Live Wave 4 hizmet paketinin bir parçası olarak piyasaya sürüldü. Kullanıcılara bilgisayarlarında, mobil cihazlarında ve dijital fotoğraf çerçeveleri gibi diğer çevre birimlerde saklanan dosyaların senkronizasyona merkezi olarak erişmesine ve yönetmesine olanak tanıdı. Windows Live Aygıtları, kullanıcıların bir web tarayıcısı kullanarak bilgisayarlarından internete uzaktan erişmelerini sağlar.

iPad (1.nesil) Apple tarafından iPad hattında ilk olarak tasarlanan ve pazarlanan bir tablet bilgisayardır. Cihaz bir Apple A4 işlemci, 9.7 inç dokunmatik ekran ve belirli varyantlarda hücresel şebekelere erişme olanağı sunuyor. iOS işletim sistemini kullanan iPad, müzik çalabilir, e-posta gönderip alabilir ve web'de dolaşabilir. Oyun oynamak ve referanslara erişmek, GPS navigasyon yazılımı ve sosyal ağ hizmetleri gibi diğer işlevler uygulamaları indirerek etkinleştirilebilir. Cihaz 27 Ocak 2010'da bir medya konferansında ilan edildi ve açıldı.

<span class="mw-page-title-main">Skype for Business Server</span>

Skype for Business Server gerçek zamanlı iletişim sunucusu yazılımıdır. Üçüncü şahıs ağ geçidi veya SIP ana hat üzerinden kurumsal anlık mesajlaşma, VoIP, geçici ve yapılandırılmış konferanslar ve PSTN bağlantısı için altyapı sağlar. Bu özellikler insanlar arasında, kuruluşlar arasında, kamuya açık internet veya standart telefonlarda harici kullanıcılar tarafından kullanılabilir. Skype for Business Server 31 Temmuz 2021 tarihinde Skype for Business ile birlikte kullanımdan kaldırılmıştır.

Ekran okuyucu bir kullanıcı arayüzünü ve bir web tarayıcısı gibi bir uygulamadan veya bir işletim sistemindeki içeriği analiz eden bir yazılım uygulamasıdır. Çıktısını metin konuşma sentezleyici veya yenilenebilir Braille ekranı üzerinden sağlar. Kullanıcı arabiriminin içeriği ve metinsel temsili, bir bilgisayar monitörü olsun veya olmasın standart çıktıya gönderilir. Yorumlar daha sonra metin okuma, ses simgeleri veya bir Braille çıkış cihazı ile kullanıcıya sentezlenir. Ekran okuyucuları görme engelliler, okuryazarlığı olmayan veya öğrenme güçlüğü çeken insanlar için yararlı olduğu kadar; kör olan insanlar için de önemli olan yardımcı bir teknolojinin bir şeklidir.

Microsoft tarafından üretilen ve satılan bir işletim sistemi satırı olan Windows NT'nin mimarisi, kullanıcı modu ve çekirdek modu olmak üzere iki ana bileşenden oluşan katmanlı bir tasarımdır. Tek işlemcili ve simetrik çok işlemcili (SMP) tabanlı bilgisayarlarla çalışmak üzere tasarlanmış, önleyici, yeniden gelen bir işletim sistemidir. Giriş/çıkış isteklerini işlemek için, I / O istek paketlerini (IRP'ler) ve zaman uyumsuz G / Ç'yi kullanan paket odaklı G / Ç kullanırlar. Windows XP'den başlayarak, Microsoft Windows'un 64 bit sürümleri hazırlanmaya başladı; Bundan önce, bu işletim sistemleri yalnızca 32-bit sürümlerde mevcuttu.

Nokia 9210 Communicator Nokia tarafından 21 Kasım 2000 yılında piyasaya sunulan Nokia Communicator ailesine ait akıllı telefon. Seri 80 sisteminde çalıştı. Kapaklı telefon'dur ve enine açılır. Nokia 9110 Communicator modelinin 2. nesli oldu. Cihazın ardılı olarak Nokia 9300 ve Nokia 9500 Communicator geldi.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.