İçeriğe atla

Golija

Koordinatlar: 43°20′16″K 20°16′36″D / 43.33778°K 20.27667°D / 43.33778; 20.27667
Golija
Jankov kamen zirvesi
Harita
En yüksek noktası
Yükseklik1.833 m (6.014 ft) [1]
Koordinatlar43°20′16″K 20°16′36″D / 43.33778°K 20.27667°D / 43.33778; 20.27667
Coğrafya
Sırbistan'daki konumu
Sırbistan'daki konumu
Golija
Sırbistan'daki konumu
KonumBatı Sırbistan
SıradağDinar Alpleri

Golija (SırpçaГолија, Sırp-Hırvatça telaffuz: [ɡǒlija]), güneybatı Sırbistan'da, Ivanjica ve Novi Pazar kasabaları arasında yer alan bir dağdır. Dinar sıradağlarının bir parçasıdır. Dağ, önemli biyolojik çeşitliliğe sahip yoğun ormanlarla kaplıdır. Sırbistan'daki ilk UNESCO - MAB kayıtlı biyosfer rezervi olan Golija-Studenica Biyosfer Rezervi'ni içerir. Aynı zamanda birkaç tarihi anıt ve manastırın bulunduğu küçük bir kayak merkezidir. En yüksek zirve, 1,833 m'lik yüksekliği ile Jankov kamen'dir.

Coğrafya

Golija, güneyde Novi Pazar ile Raška ve kuzeyde Ivanjica arasında S şeklinde, kuzey-güney doğrultusunda uzanmaktadır. Yaklaşık 750  km²'lik bir alan kaplamaktadır. En yüksek zirvesi Jankov kamen'dir (1.833 m), ardından Radulovac (1.785 m), Bojevo Brdo (1.748 m) ve Crni Vrh (1.725 m) gelir. Zirvelerden, Golija ormanları ve otlaklarının yanı sıra yakındaki Kopaonik, Komovi ve Prokletije dağlarının zirvelerine bakış imkanı bulunmaktadır.

Moravica ve Studenica nehirlerinin kaynakları bu dağdadır. Studenica, birkaç kısa boğazın bulunduğu derin vadilerle dağın içinden geçer. İzubra kolu, toplam yüksekliği yaklaşık 20 m olan üç şelaleye ve birkaç çağlayana ev sahipliği yapmaktadır.

Golija bölgesi, bu dağlık bölgelerin özelliği olan 42 dağınık kırsal topluluk içinde 6.600 nüfusa sahiptir. Ana ekonomik faaliyetler hayvancılık, çiftçilik ve mantar ve şifalı otlar gibi orman ürünlerinin toplanmasına dayalıdır.[2]

Koruma alanı, kültürel bir Dünya Mirası alanı ve popüler bir turistik yer olan Studenica Manastırı'na ev sahipliği yapmaktadır. Sopoćani, Stari Ras ve Klisura manastırları Golija'nın eteklerinde yer almaktadır.

İklim

Golija peyzajından bir görüntü

Golija üç ayırt edilebilir iklim alanı, 700 m rakımın altında vadi iklimi ve ılıman karasal iklim, 700–1300 m arasında kısa keskin kışlar ve yoğun kar yağışı ile geçiş iklimi ve 1300 m üzerinde şiddetli kışlar ve kısa yaz ile dağlık alan iklimi görülür.[3]

Biyoçeşitlilik

Golija-Studenica Tabiat Parkı 538,04 kilometrekare (207,74 sq mi) alan kaplar. Golija'nın bitkileri Sırbistan florasının yüzde 25'ini oluşturmaktadır.[4] Parkta 117 tür su yosunu, 40 tür kara yosunu, 7 tür liken ve 75 tür mantar içeren 1091 bitki türü kaydedilmiştir. Türlerin çoğu kalıntı ve endemiktir. Sırbistan'ın en korunmuş ağacı olan ve yaprak döken ve karma tip ormanları oluşturan Heldreich akçaağacı dağın sembolüdür.[3][5]

Golija, 95 kayıtlı kuş türü ile önemli dağlık Avrupa ornitoloji rezervlerinden biridir. 22 memeli türü arasında nadir ve korunan türler olan kurtlar, kahverengi ayılar, bayağı gelincikler, yediuyuklayanlar, kızıl sincaplar ve su fareleri bulunur.[3]

Eylül 2001'de UNESCO, Golija-Studenica Tabiat Parkı'nın bir bölümünü Sırbistan'ın ilk biyosfer rezervi olarak ilan etti.[2][4][5]

Turizm

Golija'dan görünüm

Dağda, dağın üzerine inşa edilmiş iki otel ve Ivanjica ve Yeni Pazar çevresindeki birkaç tatil beldesi ile birkaç kayak tesisi vardır.[6] Ayrıca Čemernica, Grabovica ve Golija'da karaca, yaban domuzu ve tavşan avcılığı ile ilgili alanlar da bulunmaktadır.[3]

Ayrıca bakınız

  • Sırbistan'daki dağların listesi (en)

Kaynakça

  1. ^ Jovan Đokić. "Katalog planina Srbije". PSD Kopaonik Beograd. 18 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ a b "Golija-Studenica". UNESCO MAB Biosphere Reserves Directory. 10 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ a b c d "Planina Golija" (Sırpça). Tourist organization of Ivanjica municipality. 19 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2021. 
  4. ^ a b "UNESCO declares Mount Golija Yugoslavia's first biosphere reserve". SerbiaInfo, news site of Government of Serbia. 21 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ a b "O očuvanju naše prirodne baštine: najbolja zaštita u naconalnim parkovima", Politika-Magazin (Sırpça), 18 Haziran 2017, ss. 3-6 
  6. ^ "GOLIJA - Ivanjica" (Sırpça). 4 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar

Golijainfo 19 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Turist merkezi

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hürmüzgan</span>

Hürmüzgan Eyaleti (Farsça: استان هرمزگان Ostān-e Hormozgān), İran'ın eyaletlerinden birisidir. Arap Yarımadası karşısında ve kendisine bağlı olduğu adalarıyla oldukça stratejik öneme sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Seniçe</span>

Seniçe Sırbistan’ın Sancak bölgesindeki bir eski kasaba ve belediye merkezidir. İdari olarak Şumadiya ve Batı Sırbistan bölgesinin Zlatibor İlçesi sınırları içinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Olimpos Dağı</span> Yunanistanda bir dağ

Olimpos Dağı, Yunanistan'ın en yüksek dağıdır. Selânik'in yaklaşık 80 km güneybatısında, Teselya ve Makedonya arasındaki sınırda; Larisa ve Pierya bölgeselleri arasındaki Olympus Sıradağları'nda bulunmaktadır. Ege Denizi'nin Termaikos Körfezi yakınlarındaki Olympus masifinin bir parçasıdır. Olimpos Dağı'nın 52 zirvesi ve derin boğazları vardır. En yüksek tepe olan Mytikas, "burun" anlamına gelir ve 2.917 metre (9.570 ft) yüksekliğindedir. Topografik önem açısından Avrupa'nın en yüksek zirvelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Kutsal Havariler Petrus ve Pavlus Kilisesi, Ras</span> Eski Sırp Ortodoks kilisesi

Aziz Petrus Kilisesi ya da sadece Petrus Kilisesi olarak da bilinen Kutsal Havariler Petrus ve Pavlus Kilisesi, Sırbistan'ın Yeni Pazar kentinde, Büyük Sırp Prenliği'nin (Rascia) Orta Çağ başkenti olan Ras tepesinde yer alır ve Sırbistan'ın en eski kilisesi, bölgedeki en eski kiliselerinden biri olan bir Sırp Ortodoks kilisesidir. UNESCO Dünya Mirası Alanı Stari Ras kompleksinin bir parçasıdır. Roma egemenliği sırasında 4. yüzyılda kurulmuştur, 7. ve 9. yüzyılda eklemeler yapılmıştır. Petrus ve Pavlus'a adanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Camili Biyosfer Rezervi</span> Türkiyedeki biyosfer rezervi

Camili Biyosfer Rezervi, Artvin'in Borçka ilçesine bağlı Camili köyü ile çevresindeki altı köyü de içine alan 27.152 hektarlık bir havzadır. Havza içerisinde 1998'de orman Bakanlığınca tabiat koruma alanı ilan edilmiş iki adet ormanlık saha, Maral Şelalesi ve iki önemli vadi mevcuttur. 29 Haziran 2005'te UNESCO tarafından İnsan ve Biyosfer Ağı'na Türkiye’nin ilk biyosfer rezervi olarak dâhil edilmiştir. 2024'te sahada terapi ormanı açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kosova'da turizm</span>

Kosova, güneydoğu Avrupa'da yer alan bir Balkan ülkesidir. Balkanlar'daki merkezi konumuyla, orta ve güney Avrupa, Adriyatik Denizi ve Karadeniz arasındaki bağlantıda halka görevi görmektedir. Kosova'da turizm, İliryalılar, Dardaniler, Roma İmparatorluğu, Bizans İmparatorluğu, Sırbistan Krallığı ve Osmanlı İmparatorluğu dönemlerine ait arkeolojik miras, geleneksel Arnavut ve Sırp mutfağı, mimari, dini miras, gelenekler ve doğal manzaralarla nitelendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Wuling Dağları</span>

Wuling Dağları, Orta Çin'de Çongçing Belediyesi'nden ve Doğu Guizhou'a ve Batı Hunan'a kadar uzanan bir sıradağdır. Tujialar, Han Ulusu, Hmonglar, Donglar ve Bailer gibi birçok etnik gruba ev sahipliği yapar.

<span class="mw-page-title-main">Uzunbocak</span>

Uzunbozhak, Bulgaristan'ın güneydoğusundaki Istranca Tabiat Parkı'ndaki beş doğa koruma alanından biri olan bir UNESCO Biyosfer Rezervidir. Koruma alanı bazen Lopushna. olarak da adlandırılır. Uzunbozhak 13 Aralık 1956'da kurulmuş ve Mart 1977'de UNESCO biyosfer rezervleri ağına dahil edilmiştir. 2529.6 hektar veya 25.296 km²'lik bir alanı kaplamaktadır. Koruma alanı topraklarında tüm ekonomik faaliyetler yasaktır.

<span class="mw-page-title-main">Katun Tabiatı Koruma Alanı</span>

Katun Tabiatı Koruma Alanı, Güney Sibirya'nın orta Altay Dağları'nın dağlık bölgelerinde bulunan bir Rus zapovednik'tir. Katun Nehri, koruma alanı içindeki bir vadiden geçerek Obi Nehri'nin birincil kaynağını oluşturmaktadır. Katun Nehri'nin kaynakları, koruma alanının uzak doğu kenarında yer alan 4.506 metre (14.783 ft) yüksekliği ile Sibirya'nın en yüksek dağı olan Beluça Dağı'nda yer almaktadır. Katun, UNESCO Dünya Mirası alanı Altaylar'daki Altın Dağlar'ın bir parçasını oluşturan, uluslararası öneme sahip bir biyolojik çeşitlilik merkezidir. Katun Tabiatı Koruma Alanı, Altay Cumhuriyeti'nin Kök-Suu ilçesinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Karpat Biyosfer Rezervi</span>

Karpat Biyosfer Rezervi, 1968 yılında doğa rezervi olarak kurulan ve 1992 yılında UNESCO Dünya Biyosfer Rezervleri Ağı'nın bir parçası haline gelen bir biyosfer rezervidir. 2007'den bu yana, Uzh Nehri Millî Parkı'nın bazı bölgeleri ile birlikte rezervin daha büyük kısmı, Karpatlar ve Avrupa'nın Diğer Bölgeleri Antik ve İlkel Kayın Ormanlarının bir parçası olarak UNESCO Dünya Mirası Siteleri'nde listelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bistrişko Branişte</span>

Bistrişko Branişte, Bulgaristan'daki Vitoşa Dağı'nda yer alan ve Golyam Rezen, Malak Rezen ve Skoparnik doruklarının doğu yamaçlarını, Golyam Kupen Zirvesi'nin kuzey yamaçlarını ve Vitoşka Bistritsa Nehri ile Yançevska Nehri'nin üst vadilerini kapsayan bir doğa koruma alanıdır. Yüzey alanı 1061.6 ha, rakımı 1430 ve 2277 m arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Kamçiya Tabiatı Koruma Alanı</span>

Kamçiya Tabiatı Koruma Alanı ya da Kamçiya Biyosfer Rezervi,, Bulgaristan'ın kuzey sahil şeridinde, Kamçiya Nehri'nin ağzındaki taşkın yatağını kapsayan UNESCO listesindeki eski bir biyosfer rezervidir. Büyük ölçüde alüvyon subasar bahçelerinden oluşan, aynı zamanda Karadeniz sahil şeridinin bir kısmını da kapsayan koruma alanındaki korunan habitatların alanı, Kamçiya Kumsalı Koruma Alanı ile birlikte toplam 1.200 hektardır. 1977 yılında kurulan koruma alanı, ilkel ormanı, 20. yüzyılın ortalarına kadar yaygın olan yoğun ormancılıktan ve taşkından korumuştur. Varna'nın 25 km güneyinde yer alır ve Staro Oryahovo, Şkorpilovtsi ve Bliznatsi köyleri ile çevrilidir.

UNESCO Dünya Biyosfer Rezervleri Ağı (WNBR), her biri biyosfer rezervi olarak kabul edilen ve insanlar ve doğa arasında dengeli bir ilişki göstermek amacıyla uluslararası olarak belirlenmiş korunan alanları kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Katon-Karagay Millî Parkı</span>

Katon-Karagay Ulusal Parkı, ülkenin doğu kenarında, Güney Altay Dağları'nda yer alır ve Kazakistan'ın en büyük milli parkıdır. Park, Kazakistan, Rusya, Çin ve Moğolistan sınırlarının buluştuğu “X” in batı tarafında yer almaktadır. Sibirya'nın en yüksek zirvesi, Katun Sıradağları'nın Rusya sınırında yer almaktadır. Park, Doğu Kazakistan Eyaleti'ninKatonkaragay İlçesi'nde yer almaktadır, Başkent Astana'nın 1.000 kilometre (620 mi) güneydoğusunda yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Repetek Biyosfer Devlet Tabiatı Koruma Alanı</span>

Genellikle Repetek Doğa veya Çöl Tabiatı Koruma Alanı olarak anılan Repetek Biyosfer Devlet Tabiatı Koruma Alanı, Amu Derya yakınlarındaki Lebap ilinde, Karakum Çölü'nün doğusunda bulunan Türkmenistan'ın çöl doğa koruma alanıdır (zapovednik). Türkmenabat'ın yaklaşık 70 kilometre (43 mi) güneyindedir ve zemzeniyle bilinir. 1928 yılında kum-çöl ekosisteminin incelenmesi ve korunması için kurulmuş olup 346 kilometrekare (134 sq mi) alanı kaplamaktadır..

<span class="mw-page-title-main">Bundala Millî Parkı</span>

Bundala Milli Parkı, Sri Lanka'daki göçmen su kuşları için uluslararası öneme sahip bir kışlama alanıdır. Bundala, 197 kuş türüne ev sahipliği yapmaktadır, bu kuşlar içinde en dikkat çekici olanlar büyük sürüler halinde göç eden büyük flamingolardır. Bundala, 1969 yılında bir vahşi yaşam sığınağı olarak belirlendi ve 4 Ocak 1993'te bir millî park olarak yeniden tanımlandı. 1991'de Bundala, Sri Lanka'da Ramsar alanı olarak ilan edilen ilk sulak alan oldu. 2005 yılında millî park, UNESCO tarafından biyosfer rezervi olarak belirlendi ve Sri Lanka'daki dördüncü biyosfer rezervi oldu. Millî park Colombo'nun 245 kilometre (152 mi) güneydoğusunda yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Fanjingshan</span>

Fanjingshan veya Guizhou eyaleti, Tongren'de bulunan Fanjing Dağı, Çin'in güneybatısındaki Wuling Dağları'nın 2,570 metre rakımlı en yüksek zirvesidir. Fanjingshan Ulusal Doğa Koruma Alanı, 1978'de kuruldu ve 1986'da UNESCO Biyosfer Rezervi olarak belirlendi. Fanjingshan, Maitreya Buda'nın bodhimaṇḍa'sı olarak kabul edilen, Çin Budizminde kutsal bir dağdır. 2018'de UNESCO Dünya Mirası Listesi oldu.

<span class="mw-page-title-main">Suva Planina</span>

Suva Planina Güneydoğu Sırbistan'da yer alan bir dağdır. Kuzeyde Bela Palanka'ya doğru uzanan bir sırt ile kuzeybatıdaki Niška Banja ve güneydoğudaki Babušnica kasabaları arasında konumlanmıştır. Eski adı Kunovica'dır.

<span class="mw-page-title-main">Pešter</span>

Pešter platosu veya basitçe Pešter, Sırbistan'ın güneybatısında, Raška bölgesinde yer alan bir karstik platodur.

<span class="mw-page-title-main">Alagöl Biyosfer Rezervi</span>

Alagöl Biyosfer Rezervi, Kazakistan'da, Alagöl dağlar arası depresyonun orta kısmında, Avrasya'nın çöl bölgesinde bulunan bir UNESCO Biyosfer Rezervi'dir. 2013 yılında kurulmuştur. 193.089 hektar (745,52 sq mi) alan kaplamaktadır. Orta Asya-Hint kuş göç yolu üzerinde yer almaktadır. Koruma alanını sulak alanları, su kuşları için bir bir habitat ve yuvalama alanı olarak küresel öneme sahiptir.