İçeriğe atla

Goblen

Ünlü goblen modellerinden olan "Margaret Beaufort" tablosu

Goblen, bir kumaş üzerine renkli iplerin iğne ile işlenmesi ile resim oluşturulması sanatıdır.

Goblen ya da diğer adı ile gobelin;[1] genellikle resmin baskı yolu ile kumaşa aktarılarak ve noktaları sayılabilir bir kumaş üzerine tek yönlü işleme tekniği (/) uygulanarak yapıldığı bir işleme sanatıdır. Goblende işlemenin tek yönlü yapılması, ürüne üç boyutlu bir izlenim vermektedir.

Kralların sanatı olarak da bilinen goblen, temeli 17 yy.'da Fransa'ya dayanır. 17.yy. Avrupa saraylarının halılarında, koltuk ve perdelerinde, duvar süslemelerinde goblen sanatı sıkça kullanılmıştır. Goblen sanatının Türkiye'ye gelmesi, 19.yy'a rastlar. Geleneksel Türk el sanatları açısından bakıldığında etamin veya kanaviçe işlemeye karşılık gelir. Etamin ve kanaviçede ilmekler çarpı şeklinde (X) atılırken, goblende kullanılan yarım çarpıdır (/)

Günümüzde, oldukça değerli bir el işi sanatıdır. Eserin değeri, ilmek sayısına, kumaşın ebadına ve ipliğin kalitesine göre belirlenir.

Kaynakça

  1. ^ Paşayeva, Valide; Hamidova, Ümmülbanu (2003). "Goblen'de Kullanılan Teknik Yöntemler". Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Dergisi, 3. s. 149. ISSN 1302-2938. 18 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ağırnas</span> Melikgazi´nin mahallesi, Kayseri, Türkiye

Ağırnas, Kayseri'de bir mahalledir. Mimar Sinan'ın doğduğu ev burada bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Matbaacılık</span>

Matbaacılık ya da basımcılık, metin ve görüntülerin genellikle kâğıt gibi yüzeyler üzerine basılarak çoğaltılma işidir.

<span class="mw-page-title-main">Hereke halısı</span>

Hereke halısı Türkiye'de Kocaeli'ne bağlı bir kıyı şehri olan Hereke'de üretilen halıdır. Çift düğüm tekniği kullanılması ve el yapımı olması onu diğer halılardan farklı kılar. Yapımı yıllar sürebilmektedir. Birinci sınıf İpek kullanılarak örülen halılar saraylarda dekorasyon olarak kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Kimono</span> Japonların geleneksel giysisi

Kimono (Japonca: 着物 -, Japonya'nın geleneksel giysisidir. Ki ve mono sözcüklerinden türetilmiştir. Japoncada aslen tüm kıyafetler için kullanılan kimono sözcüğü, sonradan hem kadınlar hem de erkekler tarafından giyilen uzun giysiyi tanımlamak için kullanılmaya başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kanaviçe</span>

Kanaviçe, el işleri için kullanılan seyrek dokunmuş keten bezi, çuval sedir veya balya ve onun üzerine yapılmış olan işlemelere verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">El halısı</span>

El Halısı, hav iplikleri, çözgü ipliklerinin üzerine elle düğümlenmiş olan halı tipidir. Yan yana düzgün şekilde bir çerçeveye dizilmiş çözgü ipliklerinin her çiftine yün, ipek veya rayon ipliklerle düğüm atılarak ilmek sıraları teşkil edilmesi ve en az bir sıra atkı atılıp ilmek sırasının sıkıştırılması şeklinde üretilir. El halılarının kalitesini belirleyen hav ipliklerinin cinsi, düğüm şekli ve düğüm sıklığıdır.

Feretiko Hint keneviri (kendir) ipinden el tezgâhında dokunan bir kumaş türüdür. Özellikle Rize'de üretilmesinden ötürü "Rize bezi" diye de bilinir.

Örme, ipliklerin tek başına ya da topluca çözgüler halinde örücü iğne ve yardımcı elemanlar vasıtasıyla ilmekler haline getirilmesi, bunlar arasında da yan yana boylanmasına bağlantılar oluşturulması ile bir tekstil yüzeyi elde edilmesi işlemidir.

Yağcıbedir halıları, özellikle Balıkesir'in Sındırgı ve Bigadiç köylerinde, Yörükler tarafından dokunan ve önemli kültürel değere sahip motifleri olan bir halı türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Basma</span>

Basma, çeşitli basit ve karmaşık desenlerin, baskı yoluyla, pamuklu bezayağı kumaşa uygulanmasıyla elde edilen desenli kumaşlara verilen isimdir. Baskı, boyaların beyazlatılmış kumaşa baskı şablonları yardımıyla desene göre, üst üste uygulanmasıyla gerçekleşir.

<span class="mw-page-title-main">Kumaş</span>

Kumaş, ipliklerin, çeşitli yöntemlerle bir araya getirilerek oluşturduğu kaplayıcı yüzeylerdir. Pamuk, yün, ipek, keten vb maddelerden elde edilir.

<span class="mw-page-title-main">Dantel</span>

Dantel, her türlü iplikle örülen veya bir kumaşın kenarına işlenen, türlü biçimde ince ve ağ görünümünde örgü çeşididir.

Örgü, insanların en temel ihtiyaçlarından olan giyinme ihtiyacını karşılamak amacıyla başlamış daha gelişen teknoloji ile dekoratif, hobi ve sosyal faaliyetlerde kullanılan bir el becerisi uğraşıdır. Özellikle günümüzde ev hanımlarının vazgeçilmez hobisi haline gelmiştir. Günümüzde çok kaliteli iplik firmalarının da akıllı ip gibi çeşitli ürün sunmalarıyla örgü işi daha da güzel ve renkli hale gelmiştir. Örgüler, geleneksel sanatlar içerisinde önemli bir yer tutmakta, hâlâ devam etmektedir. Türk el sanatları, iğne, tığ, firkete, mekik vb. aracılığıyla ipek, pamuk ipliklerle ince örgüler, tığ, şiş, yün iplikle yapılan kalın örgülerden oluşan zengin bir birikime sahiptir. İnce örgülere, tentene, oya, bağ/düğüm işi, keseler, oyalar ; kalın örgüler elde veya makinede (trikotaj) olarak iki türlü bulunmaktadır. Örgü, elde kullanılan yalın araçlarla tek ipliğin kendi üzerine bükülüp kıvrılarak çeşitli ilmeklerle tutturulması veya düğümlenmesi ile yapılmaktadır. Kalın örgüler, çorap, eldiven, diz bağları, çedikler vb. doğal yün veya tabii boyalarla boyanmış yün iplerle yapılan bu örgüler arasında pamuk ipliği ile yapılanlara rastlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Arka dikiş</span> nakış ve dikişin bir sınıfı

(İngilizce:Backstitch veya back stitch) onun değişik biçimleri olan kol dikiş, taslak dikiş ve ikiye ayrılama dikiş nakış ve dikişin bir sınıfıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kroşe (tekstil)</span>

Kroşe; kroşe kancası kullanılarak iplikten dokuma elde etme işlemidir. Bu kelime Orta Fransa dan kanca anlamına gelen croc veya croche kelimesinden gelmektedir. Kroşe işlemesi örgü işlemeyle benzer olup iplik ilmeğini diğer ilmiklere doğru çekmeyi içrerir. Kroşede örgüden farklı olarak bir zamanda tek bir ilmik aktif olmasıdır ve burada örgü iğneleri yerine kroşe kancaları kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Bayeux İşlemesi</span>

'Bayeux İşlemesi, 1066 yılındaki Hastings Muharebesi sonucu Normanlar tarafından ele geçirilen İngiltere'nin tarihini Norman bakış açısıyla anlatan işleme kilim. Asıl ölçüleri 0,5 metreye 70 metre ölçüsündedir. Kanaviçe olduğu söylense de daha çok duvar kilimini andırır. Arka dikiş yöntemiyle yapılmıştır. Şekillerin yanı sıra işleme üzerindeki yazılar Latincedir. Aslı Fransa Bayeux'deki Musée de la Tapisserie de Bayeuxde sergilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sarong</span>

Sarong, Güney Asya ve Pasifik Adaları’nda çok uzun bir geçmişe sahiptir. Tarih boyunca farklı isimlerde tanımlanmıştır. Güney Pasifik Adaları’ndan Tahiti ve Hawaii’de pareo, Güneydoğu Asya ülkeleri Endonezya, Tayland, Malezya ve Filipinler’de sarong denir. Hindistan’da benzer bir giysi sri olarak adlandırılırken, Afrika’da kanga olarak biliniyor. Antik çağda Roma ve Yunanistan’da ise toga. Arap Yarımadası’nda ve Yemen’de de karşımıza çıkar.

<span class="mw-page-title-main">Seccade</span>

Seccade, İslamiyet'te ibadete yardımcı olmak için kullanılan, üzerinde namaz kılmak üzere kumaş, halı, hayvan postu, hasır gibi malzemelerden yapılmış özel yer yaygısı.

<span class="mw-page-title-main">Suzani</span>

Suzani, el işlemesi, geniş dokuma kumaşlara verilen, Farsça iğne anlamına gelen suzan sözcüğünden gelen bir isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Örme kumaş</span>

Örme kumaş bir tekstil türüdür. Örgüden, ipliklerin birbirine ilmeklenmesi işleminden veya geçmesinden kaynaklanır. Daha esnek olması ve daha küçük parçalar halinde daha kolay yapılabilmesi nedeniyle dokuma kumaştan farklıdır, bu da onu çoraplar ve şapkalar için ideal kılar. İki temel örgü kumaş çeşidi vardır: atkı örme ve çözgü örme.