İçeriğe atla

Gnocchi

Gnocchi
Ricotta peynirli gnocchi, tereyağı ve adaçayı ile hazırlanmış
Ülke(ler)İtalya
TürüHamur işi, makarna
Servis türüEntree
Ana malzemelerPatates, semolina, buğday unu, galeta unu; bazen yumurta, peynir

Gnocchi, İtalyan mutfağında çeşitli bir hamur tatlısı ailesidir.[1] En geleneksel şekilde buğday unu,[2] yumurta,[3] tuz ve patatesin basit bir kombinasyonundan oluşan küçük hamur topaklarından yapılırlar.[4] Kişilerin basit tarifi irmik unu,[5] peynir,[6] galeta unu,[7] mısır unu[8] veya benzer malzemeler,[9][10][11] ve muhtemelen otlar, sebzeler ve diğer bileşenler dahil. Temel malzemeler, patatesler için tatlı patates veya buğday unu için pirinç unu gibi alternatiflerle değiştirilebilir. Bu gibi değişiklikler genellikle geleneksel olmayan olarak kabul edilir.[12]

Gnocchiler, genellikle tuzlu kaynayan suda kendi başlarına pişirilir ve daha sonra çeşitli soslarla süslenir.[12] Genelde ordövr olarak (primo piatto) çorbalar (minestre) veya makarnaya alternatif olarak yenebilirler, ancak bazı ana yemeklerin yanında garnitür (contorno) da servis edilebilirler.[12] Gnocchilerin sık kullanılan eşlikleri, kekikli eritilmiş tereyağı, pesto ve çeşitli soslardır. Gnocchiler evde, özellikli ürün mağazalarında yapılabilir veya endüstriyel olarak üretilebilir ve buzdolabında, kurutulmuş veya dondurulmuş olarak satışa sunulabilir. Çoğu gnocchi suda haşlanarak bir sos ile servis edilir. Bazen, hamurun kaba bir süzgeçten veya delikli bir kaşıkla geçirilerek küçük çorba gnocchileri yapılabilir.

Menşei

Gnocchi kelimesi, "ahşapta bir düğüm"[13] anlamına gelen İtalyanca nocchio veya "dirsek" anlamına gelen nocca kelimelerinden türetilmiş olabilir.[14] Roma dönemlerinden beri geleneksel bir İtalyan makarna türüdür.[1] Roma imparatorluğunun Avrupa kıtası ülkelerine genişlemesi sırasında Roma lejyonları tarafından getirilmiştir. Bir antik Roma tarifinde yumurta ile karıştırılmış irmik lapası benzeri bir hamur bulunur; benzer modern yemekler arasında yumurta içermemekte olan pişmiş gnocchi alla romana ve Sardinya malloreddusu[15] yer alır.

Patatesin Avrupa'ya tanıtılmasından sonra, zamanla gnocchi tariflerine dahil edilmiştir.[16] Patatesli gnocchi, özellikle Abruzzo, Friuli-Venezia Giulia, Veneto ve Lazio bölgelerinde popülerdir.

Üretim ve paketleme

Gnocchi hamuru çoğu zaman, küçük parçalar halinde kesilmeden önce açılır.[17] Küpler, çatal veya peynir rendesi gibi dokulu bir nesne ile bastırılabilir veya küçük küpler olarak kesilebilir.[12] Bu amaç için profesyonel araçlar (gnocchi board veya cavarola board) da mevcuttur.

Gnocchi yapma işlemi evde yapıldığında genellikle aynı gün tüketilir. Ancak, parçalı börek boyutunda doğranabilir, düzgün bir fırın tepsisine yayılabilir, dondurulabilir ve sonra hava almayacak bir poşete konarak dondurucuda saklanabilir. Bu yöntem, gnocchi'nin dondurucuda iki ay kadar kalabilmesine izin verir.

Ticari gnocchi genellikle modifiye atmosferik ambalaj altında satılır ve buzdolabında saklandığında iki hafta veya daha fazla raf ömrüne sahip olabilir.[18][19] Bazıları açıldıktan sonra buzdolabında saklanması gereken vakum ambalajda satılır.[20]

Çeşitler

Gnocchi, farklı bölgelerde, farklı tariflerde ve isimlerde olabilir.

Bölgesel

Lombard ve Toskana malfatti (genelde kötü yapılmış), ricotta, un ve ıspanak gibi malzemelerle yapılır ve gerektiğinde diğer çeşitli otlar da eklenir.[12][21] Toskana gnudi'de, un miktarının daha az olduğu özellikle bilinir;[22] ancak bazı çeşitler un tabanlıdır, örneğin Campania strangulaprievete, Puglia cavatelli, Sardinya malloreddus'su gibi.[15] Belirli türler pişirilmiş polenta veya semolina'dan yapılır, bunlar kurumaya yayılır, peynir ve tereyağı ile tabakalanır ve fırında pişirilir.[12]

"Ekmek köftesi" anlamına gelen Gnocchi di pane, Semmelknödel'den türetilmiştir ve Friuli-Venezia Giulia, Veneto ve Trentino-Alto Adige/Südtirol bölgelerinde popülerdir. Son bölgede bir diğer çeşit ise ıspanaklı gnocchidir.

Uluslararası

Avusturya

Avusturya'da, gnocchi ana yemek veya yan yemek olarak yaygındır ve orijinal adı ve Avusturya varyantı olan nockerl (çoğ. nockerln) olarak bilinir. Yan yemek olarak, gulaş gibi ana yemeklerle birlikte servis edilebilir.

Hırvatistan

Gnocchi, Hırvatistan sahil bölgesinde çok popülerdir ve genellikle Dalmatinska pašticada ile birlikte ordövr olarak veya yan yemek olarak servis edilir. Hırvatçada gnocchi için 'njoki' adı kullanılır.[23]

Slovenya

Gnocchi, yerel olarak "njoki" olarak bilinir ve Slovenya'nın Primorska bölgesinde yaygındır. Bu bölge, yeme içme geleneklerini komşu İtalya ile paylaşmaktadır.

Polonya

Tarifi hemen hemen aynı olana 'kluski leniwe' denir ("tembel köfteler"), ancak bu türde yumurta bulunmaz. Sıkça biber, tarçın veya yenibahar gibi çeşitli baharatlarla lezzetlendirilirler. Şekil olarak benzer olan kopytka, elmas şeklinde basit hamur köfteleridir ve peynir içermezler. Her ikisi de sıkça tatlı krema, tereyağı, karamelize soğan, mantar sosu veya sos ile servis edilir.

Galeri

  • Gnocchi hazırlanışı
    Gnocchi hazırlanışı
  • Ispanaklı ve adaçaylı ıspanaklı gnocchi
    Ispanaklı ve adaçaylı ıspanaklı gnocchi
  • Yermantarlı gnocchi
    Yermantarlı gnocchi

Kaynakça

  1. ^ a b Serventi, Silvano; Sabban, Françoise (2002). Pasta: The Story of a Universal FoodÜcretsiz kayıt gerekli (İngilizce). Shugaar, Antony tarafından çevrildi. New York: Columbia University Press. ss. 42. ISBN 0-231-12442-2. 
  2. ^ Buonassisi, recipe #831-833
  3. ^ Buonassisi, recipe #837-838
  4. ^ Buonassisi, recipe #854-857
  5. ^ Vincenzo Buonassisi, Il nuovo codice della pasta, Rizzoli 1985, recipe #850-853
  6. ^ Buonassisi, recipe #839-840
  7. ^ Buonassisi, recipe #877 "Al Pien... si tratta di gnocchi, delicatissimi, secondo un'antica ricetta mantovana..."
  8. ^ The Oxford Companion to Italian Food (İngilizce). Oxford: Oxford University Press. 2007. ISBN 978-0-19-860617-8. 23 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2022.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  9. ^ Waverley Root, The Food of Italy, 1971 passim
  10. ^ Luigi Carnacina, Luigi Veronelli, La cucina rustica regionale (4 vol.), Rizzoli 1966, passim
  11. ^ Accademia Italiana della Cucina, La Cucina: The Regional Cooking of Italy, tr. Jay Hyams, Rizzoli, 2009, passim
  12. ^ a b c d e f Riley, Gillian (2007). The Oxford Companion to Italian Food (İngilizce). Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-860617-8. 23 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2022. 
  13. ^ "gnocchi, n". Oxford English Dictionary. 5 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2010. 
  14. ^ Lo Zingarelli, 2008.
  15. ^ a b Farley, David (20 Ekim 2017). "The Perfect Pasta Dish Sardinians Refuse to Share". BBC (İngilizce). 12 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2018. 
  16. ^ Theisen, K. "World Potato Atlas: China - History and Overview". International Potato Center.
  17. ^ Davidson, Alan (2014). "Gnocchi". Jaine, Tom (Ed.). The Oxford Companion to Food. 3rd. New York, NY: Oxford University Press. doi:10.1093/acref/9780199677337.001.0001. ISBN 978-0-19-967733-7. 
  18. ^ Ohlsson, T.; Bengtsson, N., (Ed.) (2002). Minimal Processing Technologies in the Food Industries (İngilizce). Cambridge: Woodhead Publishing. ISBN 1-85573-547-4. 
  19. ^ Alessandrini, Laura; Balestra, Federica; Romani, Santina; Rocculi, Pietro; Rosa, Marco Dalla (2010). "Physicochemical and Sensory Properties of Fresh Potato-Based Pasta (Gnocchi)". Journal of Food Science (İngilizce). 75 (9). ss. S542-S547. doi:10.1111/j.1750-3841.2010.01842.x. PMID 21535629. 
  20. ^ "Sam's Choice Italia Potato Gnocchi". Walmart. 29 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2022. Third image: Store in a cool and dry place (MAX 25°C). Once opened, keep refrigerated for max 3 days. 
  21. ^ Buonassisi, recipe #875
  22. ^ Royer, Blake (15 Nisan 2010). "Homemade Gnudi from The Spotted Pig". The Paupered Chef. 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2014. 
  23. ^ MacGregor, Sandra (17 Haziran 2013). "Varazdin: Croatia's 'Little Vienna'". The Telegraph. 6 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Höşmerim</span> Türk mutfağına (Marmara, Ege, İç Anadolu, Doğu Marmara, Doğu Karadeniz yörelerine) ait tatlı

Höşmerim ya da Hoşmerim, Marmara başta olmak üzere Ege, İç Anadolu bölgelerinde üretilen bir çeşit irmik helvasının adıdır; Türkiye'nin bazı illerinde ise un helvasına höşmerim denilmektedir. Rize'de ve diğer bazı Doğu Karadeniz yörelerinde de Kaymaklı taze süt süzgeçle süzülerek bir tavaya boşaltılır. Sonrasında tavaya mısır ununun, peynir ve tuzun eklenmesiyle Hoşmerim-Hoşmer (Höşmerim-Höşmer) yapılır. Doğu Karadeniz'de geleneksel olarak güneş duasına çocuklarca çıkıldıktan sonra evlerden toplanılan un, yağ, tuz, süt gibi yiyeceklerden helva ve höşmer yapılıp yenir.

<span class="mw-page-title-main">Mantı</span> Genellikle kıyma ile hazırlanan içli hamur işi yemek

Mantı, çeşitli baharatlarla çeşnilendirilen kıymanın, küçük hamur parçalarının içine konulması ve bu hamur parçalarının suda haşlanması ile yapılan yemektir. Türk mutfağının olduğu kadar Orta Asya mutfaklarının da bir parçası olan mantı, eski SSCB ülkelerinde de popüler bir yiyecektir. Ayrıca Afganistan, Balkanlar, Kuzeybatı Çin ve Pakistan'ın Peşaver şehrinde de mantı tüketilmektedir. Mantı, Uzak Doğu'da baozi (包子) ve mandu adları ile anılan etli/sebzeli hamur yemeklerine benzemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Lokma</span> Türk mutfağından bir hamur tatlısı

Lokma, un, maya, tuz ve şekerle hazırlanan hamurun, sıvı yağda kızartılmasıyla hazırlanıp koyu kıvamlı şerbetle tatlandırılarak servisi yapılan bir Türk tatlısıdır. İzmir Lokması adıyla coğrafi işaret almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Salata</span>

Salata, genellikle sebze veya meyvelerden oluşan sade karışım ya da üzerine yoğurt ya da salata sosu dökülmesiyle hazırlanan ve yemeklere eşlik eden yiyecek karışımı. Kimi zaman içine et ya da peynir gibi yiyecekler de konulur. Mevsimine ve yapıldığı yöreye özgü sayısız çeşidi yapılır. Antik Çağda Romalılar, Yunanlar ve Persler ot ve yeşillikleri karıştırarak karışık salata benzeri bir yemek yapmaktaydı.

Balıkesir mutfağı, Balıkesir ve çevresine ait yemek kültürü.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan mutfağı</span> İtalyan Mutfağı

İtalyan mutfağı, kökeni MÖ 4. yüzyıla kadar uzanan, toplumsal ve siyasi değişimlerle yüzyıllar içerisinde gelişmiş, dünyanın her tarafında bilinip, sevilen, çok zengin bir mutfaktır. İtalyan mutfağında Etrüsk, Antik Yunan, Antik Roma, Bizans, Yahudi ve Arap mutfaklarının etkisi çok belirgindir. Yeni Dünyanın keşfiyle, bugünkü İtalyan mutfağının temeli olarak bilinen fakat aslında 18. yüzyıla kadar halk kitlelerine ulaştırılamamış patates, domates, dolmalık biber ve mısır gibi gıda ürünlerinin Avrupa'ya getirilmesiyle mutfakta önemli değişimler görüldü. İtalyan mutfağının özelliği bölgesel çeşitliliğinin fazla olması, ve çok farklı lezzetleri barındırmasından gelir.

<span class="mw-page-title-main">Fransız mutfağı</span> maestro

Fransız mutfağı, Fransa'da geliştirilmiş, zenginliği ve çeşitliliğiyle ünlü, yemek pişirmenin sanatsal yönünü ön plana çıkaran bir ulusal mutfaktır. Fransız mutfağının kökeni Orta Çağına uzanır.

<span class="mw-page-title-main">Kol böreği</span> Börek çeşidi

Kol böreği, Türk mutfağına özgü bir tepsi böreği çeşididir. Peynirli, kıymalı, ıspanaklı, patatesli çeşitleri vardır. Hazır yufka kullanıldığı gibi, elle açılan yufka da kullanılır. Bosna-Hersek'in milli yemeklerindendir. Kırım'da kıymalı yapılan çeşidine sarburma denir. "Sarmak" ve "burmak" kelimelerinin birleşmesi ile oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Bath bun</span>

Bath bun Ingiliz mutfağından bir bun türü ekmektir. Modern Bath bunlar un, tereyağı, şeker ve yumurta içeren mayalı hamurdan yapılmaktadır. Pişikten sonra bunların üzerlerine şeker serpiliyor. Şekerlenmiş kabuk, kuş üzümü ve kuru üzüm de ekleyen bazı tarifler oluyor.

Kalsonnes b'rishta Sefarad mutfağından bir makarna yemeğidir. Kalsonnes ravioli gibi ev yapımı yumurtalı hamurdan yapılır. İç harcı farklı peynirlerle ya da ıspanakla yapılabilir. Kalan hamurlar da geniş erişte şeklinde kesildiğinde reshteh olarak bilinen makarna elde ediliyordu. Bu iki makarna tereyağı ve yoğurt ile birlikte servis edilirmiş.

<span class="mw-page-title-main">Casoncelli</span>

Casoncelli, İtalya'da yer alan Bergamo ve Brescia'nın tipik bir yemeğidir. Doğu Lombardiya'ya özgü doldurulmuş bir makarnadır. En eski versiyonu Casoncello di Barbariga'dır. Birbirinden biraz farklı olmasına rağmen bazı temel özellikleri koruyan çok sayıda yerel varyasyonu vardır: ortak iç harcı et, Grana Padano peyniri ve aromatik bitkilerden oluşur, makarnanın biçimi yarım ay şeklindedir.

<span class="mw-page-title-main">Antojito</span> Meksika mutfağından atıştırmalık

Antojitos olarak adlandırılan Meksika sokak yemekleri, sokak satıcıları tarafından ve Meksika'daki küçük geleneksel pazarlarda hazırlanır. Sokak yemekleri arasında taco, tamal, gordita, quesadilla, empalme, tostada, chalupa, elote, tlayuda, cemita, pambazo, empanada, nachos, chilaquiles, fajita ve torta gibi yemeklerin yanı sıra taze meyve, sebze, içecek ve menudo, pozole ve pancita gibi çorbalar yer alır. Gün içinde ana yemek genellikle öğleden sonra yendiği için bu gıdalar çoğunlukla sabah ve akşam yenir.

<span class="mw-page-title-main">Sezar salatası</span>

Sezar salatası limon suyu, zeytinyağı, yumurta, Worcestershire sos, ançuez, sarımsak, Dijon hardalı, Parmesan peyniri ve karabiber ile hazırlanan yeşil marul ve krutonlu yeşillik salatasıdır. Türkiye'de ançüez yerine genellikle ızgara tavuk göğsü kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Picadillo</span>

Picadillo birçok Latin Amerika ülkesinde ve Filipinler'de geleneksel bir yemektir. Kıyma, domates, kuru üzüm, zeytin ve bölgeye göre değişen diğer malzemelerle yapılır. Genellikle pirinçle servis edilir veya taco, tuzlu hamur işleri veya kroket gibi yemeklerde dolgu olarak kullanılır. İsim, "kıymak" anlamına gelen İspanyolca picar kelimesinden gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan yemekleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

İtalyan mutfağı, kökleri MÖ 4. yüzyıla kadar uzanan yüzyıllar boyunca sosyal ve politik değişikliklerle gelişmiştir. İtalyan mutfağının kökenleri Etrüsk, eski Yunan ve antik Roma mutfaklarından gelmektedir. Yeni Dünya'nın keşfi ve artık mutfağın merkezinde olan ancak 18. yüzyıla kadar miktar olarak tanıtılmayan patates, domates, dolmalık biber ve mısırın piyasaya sürülmesiyle önemli değişiklikler meydana geldi. İtalya mutfağı, bölgesel çeşitliliği, lezzet farklılıklarının bolluğu ve yurtdışındaki etkileriyle dünyanın en popüler mutfaklarından biri olduğu bilinmektedir.

Hırvat mutfağı heterojendir ve bölgelerin mutfağı olarak bilinir, çünkü Hırvatistan'ın her bölgesinin kendine özgü bir mutfak geleneği vardır. Kökleri çok eski zamanlara dayanmaktadır. Gıda maddelerinin seçimi ve pişirme biçimlerindeki farklılıklar en çok anakaradakiler ile kıyı bölgelerindekiler arasında dikkat çekicidir. Anakara mutfağı daha çok, önceki Slav mutfağı ve Macar ve Türk mutfağıyla daha yakın ilişkiler içendedir, yemek pişirmek için domuz yağı, karabiber, kırmızı biber ve sarımsak gibi baharatlar ile karakterize edilir.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna mutfağı</span>

Ukrayna mutfağı, Ukrayna halkının uzun yıllar biriktirdiği çeşitli yemek pişirme geleneklerinin bir koleksiyonudur. Mutfak, bileşenlerinin geldiği zengin koyu topraktan (chornozem) büyük ölçüde etkilenir ve çoğu zaman birçok bileşeni içerir.

<span class="mw-page-title-main">Gnocchi alla romana</span>

Gnocchi alla romana, Roma mutfağının tipik bir yemeğidir.

<span class="mw-page-title-main">Kraliyet kreması</span>

Kraliyet kreması ya da Royal icing, hafif bir şekilde çırpılmış yumurta akı, pudra şekeri, bazen limon veya misket limonu suyu ile yapılan sert beyaz buzlanma sosu türüdür. Noel pastaları, düğün pastaları, zencefilli kurabiye gibi bir çok kurabiye, kek ve bisküviyi süslemek için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Tiropita</span>

Tiropita veya Tyropita tereyağlı yufka katmanlarından yapılan, beyaz peynir ve yumurta karışımı ile doldurulan Yunan mutfağına ait bir hamur işi türüdür. İçi doldurulan yufka üçgen bir şekilde katlanır ve pişirilmeden önce üzerine eritilmiş tereyağı sürülür. Porsiyonun boyutu tüketecek insanın sayısına göre ayarlanır. Yunanistan'da genellikle kahvaltıda tüketilmesine rağmen günün her saatinde tüketilebilir. Genellikle çeşitli mezelerle birlikte servis edilen bir atıştırmalık ve meze olarak servis edilir. Kaşar peyniri kullanılarak yapıldığında kaşaropita (kasseropita) olarak isimlendirilir. Ispanak ve peynir ile doldurulduğunda ise Spanakotiropita olarak isimlendirilir. Bu börek türü aslında ıspanaklı böreğe oldukça yakındır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.