İçeriğe atla

Glycerius

Glycerius
Batı Roma imparatoru
Hüküm süresi3 Mart 473 - Haziran 474
Önce gelenOlybrius
Sonra gelenJulius Nepos
Doğum420
Ölüm480 sonrası

Glycerius (420 civarı - 480 sonrası) 473-474 yılları arasında Batı Roma İmparatorluğu tahtına çıkmış ve sonradan erken dönem Katolik Kilisesinde bir Piskopos olarak hizmet vermiş olan Roma imparatoru.

Hayatı

Glycerius, Ravenna'daki imparatorluk sarayında görev yaptığı sırada, Batı Roma İmparatorluğunun yeni magister militum'u olarak seçilen Burgundian Gundobad tarafından 3 Mart 473 tarihinde İmparatorluk makamına yükseltilmiştir. Gundobad'ın bir kuklası olarak, meşru bir şekilde bu göreve seçilen ve sonradan öldürülen Anthemius'un yerine tahta çıkmış ve bu sebeple Doğu Roma imparatoru I. Leo tarafından İmparator olarak tanınmamıştır.

Glycerius, Batı Roma İmparatorluğunun sonunu birkaç yıl geciktirmiştir. Kısa saltanatı sırasında Apenin yarımadası, Güney Galya ve Hispania'da yaşayan Vizigotlar ve Dalmaçya'da yaşayan Ostrogotlar tarafından sık sık tehdit edilmiştir. Ostrogotlar 473 yılında Galya'ya doğru harekete geçince, Glycerius Roma birliklerini bölgeye göndermiş ve Gotlar'ın her iki kolunun da Roma karşıtı güçlerin safına geçmesini engellemeye çalışmıştır.

Her halûkarda I. Leo, Glycerius karşı hoş görülü olma konusunda isteksizdi ve bu sebeple Batı Roma tahtına akrabası Julius Nepos'u atadı. Nepos, Leo tarafından verilen güçlü bir orduyla 474 yılında Dalmaçya'dan Roma'nın liman kenti Ostia'ya yelken açtı. Sebebi her ne olursa olsun, Glycerius Ravenna'nın başkentinde olmak yerine oradaydı ve umudu kalmadığından hemen teslim oldu.

Belki de gösterdiği iş birliğinin bir ödülü olarak, Nepos tarafından onun Dalmaçya'daki doğum yeri olan Salona'ya Piskopos olarak atandı. İronik bir şekilde, bu ikilinin yolu Nepos kendi magister militum'u tarafından görevden alınınca kaçmak zorunda kaldığı ve 480 yılına kadar sürgünde saltanat sürdüğü Dalmaçya'da yeniden kesişecekti.

O dönemin tarihçilerinden Malchus, Nepos'un Nisan ya da Mayıs 480'deki ölümüne Glycerius'un İtalya'nın barbar kralı Odoacer ile iş birliği yaparak oluşturduğu bir tertibin neden olduğunu aktarır. Bir başka rivayete göre ise Nepos'un ölümünden sonra Glycerius'un Odoacer tarafından Mediolanum (şimdi Milano) Piskoposu olarak atanmıştır. Günümüze kadar ulaşan tarihi deliller bu hikâyeleri doğrulamak konusunda yetersizdir ve aynı şekilde Glycerius'un ölümü de belirsizdir.

Yükselişi

Olybrius'un ölümünün ardından dört aylık bir süre boyunca Batı Roma imparatorsuz kalmış ve bu süre zarfında Doğu Roma imparatoru I. Leo tek başına her iki imparatorluğu da yönetmiştir. Leo, uygun bir aday bulmak için çabalıyordu ve bu sebeple 473 yılında İtalya magister militum'u Gundobad kendini imparator ilan etti. Gundobad, doğal olarak kendi adamlarından biri ve aynı zamanda imparatorluk muhafızlarının komutanı olan Glycerius'u imparator adayı olarak seçti ve bir süre sonra 473 yılı Mart ayında Ravenna'da imparator ilan edildi.

Düşüşü

Bu arada Ostrogotlar Tuna bölgesine doğru hareket ediyorlardı ve niyetleri İtalya'ya ulaşmaktı. Glycerius, onları güç kullanmak yerine diplomasi ile İtalya yerine Galya'ya yönlendirebileceğine inanıyordu. Ancak Glycerius'u Batı Roma tahtında bir gaspçı olarak gören ve istemeyen Leo, onu devirmesi için Julius Nepos'u güçlü bir ordu ile İtalya'ya gönderdi. Nepos, Portus Augusti'de karaya çıktı ve (Ostia limanı) Leo ile anlaşmalı olarak kendisini imparator ilan etti. Glycerius tam Gundobad'ın desteğine ihtiyaç duyduğu anda o çoktan İtalya'yı terk etmişti. Gundobad, Godegisel, II. Chilperic ve Gundomar adındaki üç kardeşini öldürerek babasının Burgundy Krallığı'nda yegane mirasçısı haline geldi. .

Gundobad'ın gidişiyle birlikte başka bir desteği kalmayan Glycerius, savaşmadan Julius Nepos'a teslim oldu. Glycerius görevlerinden istifa etti ve ardından Nepos tarafından Dalmaçya'daki Salonae (Solin) Piskoposluğuna atandı.

Piskopos

Daha sonraki hayatı hakkındaki bilgiler karmaşıktır ve bazılarına göre Piskopos olarak yeni görevine başlayamadan ölmüştür.

İlgi çekici bir hikâyeye göre ise (tarihçi Malchus'a ait), Glycerius'un gerçekten Salonae Piskoposu olmuş ve Julius Nepos'un 480 yılında öldürülmesinde baş planlayıcılardan biri olması karşılığında ödül olarak Mediolanum Başpiskoposluğuna (Milano) atanmıştır.

Dış bağlantılar

Resmî unvanlar
Önce gelen:
Olybrius

Batı Roma imparatoru

473 - 474
Sonra gelen:
Julius Nepos

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Batı Roma İmparatorluğu</span> Roma İmparatorluğunun bağımsız yönetilmiş batı yarısı

Batı Roma İmparatorluğu, Roma İmparatorluğu'nun 395 yılında İmparator I. Theodosius tarafından ikiye bölünmesiyle ortaya çıkan bir devlettir. Diğer yarısı ise Doğu Roma İmparatorluğu olan devlet, MS 3. ile 5. yüzyıllar arasında var olmuştur. Batı Roma İmparatorluğu, ayrı bir bağımsız İmparatorluk mahkemesi tarafından yönetildikleri herhangi bir zamanda Roma İmparatorluğu'nun batı eyaletlerinden oluşuyordu. Batı Roma İmparatorluğu ve Doğu Roma İmparatorluğu terimleri modern zamanlarda fiilen bağımsız olan siyasi varlıkları tanımlamak için icat edildi; Çağdaş Romalılar İmparatorluğun iki ayrı imparatorluğa bölündüğünü düşünmediler, ancak onu iki ayrı imparatorluk mahkemesi tarafından yönetilen tek bir yönetim olarak idari bir çare olarak gördüler.

<span class="mw-page-title-main">Ostrogotlar</span>

Ostrogotlar (Ostrogoth), Roma İmparatorluğu'nun son dönemlerinde ortaya çıkmış bir Cermen kabilesiydi. Ostrogotlar, Gotların doğu koluydu. Gotların batı koluna ise Vizigotlar deniyordu.

<span class="mw-page-title-main">Romulus Augustus</span>

Flavius Romulus Augustus, 31 Ekim 475 ile 4 Eylül 476 tarihleri arasında hüküm sürmüş son Batı Roma imparatorudur. Tarihi olarak döneminin Roma'nın Batı'daki varlığının sonuna işaret ettiği kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Basiliscus</span>

Basiliscus, 9 Ocak 475 - Ağustos 476 arasında hüküm sürmüş, Leo Hanedanı'na bağlı Bizans imparatoru idi.

<span class="mw-page-title-main">Avitus</span>

Marcus Maecilius Flavius Eparchius Avitus, 8 Temmuz ya da 9 Temmuz 455 - 17 Ekim 456 tarihleri arasında Dominus Noster Flavius Eparchius Avitus Augustus adıyla Batı Roma İmparatorluğu tahtına çıkmış Galya kökenli Romalı asker.

<span class="mw-page-title-main">Majorianus</span>

Iulius Valerius Maiorianus, Çoğunlukla Majorian adıyla bilinen ve Nisan 457 - 2 Ağustos 461 tarihleri arasında Batı Roma İmparatorluğu tahtına çıkmış olan Romalı general.

<span class="mw-page-title-main">Anthemius</span>

Procopius Anthemius ya da Prokopios Anthemios 12 Nisan 467 - 11 Temmuz 472 tarihleri arasında Batı Roma İmparatorluğu tahtına çıkmış Romalı general.

<span class="mw-page-title-main">Olybrius</span>

Flavius Anicius Olybrius, 23 Mart ya da 11 Temmuz 472 - 23 Ekim ya da 2 Kasım 472 tarihleri arasında Dominus Noster Flavius Anicius Olybrius Augustus adıyla Batı Roma İmparatorluğu tahtına çıkmış olan Roma imparatoru. Anicii ailesi mensubu olup Petronius Maximus'la akrabaydı ve Roma'nın yerlisiydi. 395 yılında Konsüllük yapmış olan Flavius Anicius Hermogenianus Olybrius ve eşi Anicia Juliana'nın oğullarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Julius Nepos</span> 474-475 yılları arasında tahta çıkmış olan Batı Roma İmparatoru

Julius Nepos Batı Roma İmparatorluğu'nun son dönemleri olan 474-475 yılları arasında tahta çıkmış olan Batı Roma imparatoru. Aynı zamanda bazen tahta çıkan son De jure (yasal) Batı Roma imparatoru olarak telakki edilir. Başlangıçta İtalya ve halâ Roma İmparatorluğu'nun elindeki topraklarda hüküm sürmüştür. 475 yılından itibaren, görevden alınıp Romulus Augustus'la (Augustulus) yer değiştirildiği için sadece Dalmaçya'da hüküm sürmüş ve Galya üzerinde yasal hakları devam etmiş olsa da Batı Roma İmparatorluğundan geriye kalan diğer topraklar üzerinde otoritesini kaybetmiştir. Doğu Roma İmparatorluğu, görevden alınmasına rağmen onu yasal olarak Batı imparatoru olarak kabul etmeye devam etmiştir. 476 yılında Odoacer tarafından görevden alınacak olan Romulus hiçbir zaman bu şekilde bir kabul görmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">İtalya (eyalet)</span> Antik Roma döneminde İtalya yarımadasının ismix

İtalya (Italia), Roma Cumhuriyeti ve ardından gelen Roma İmparatorluğu döneminde İtalya yarımadasına verilen isim.

<span class="mw-page-title-main">Zeno (imparator)</span> Doğu Roma İmparatorluğu İmparatoru

Flavius Zeno (y. 425- 9 Nisan 491) iki defa tahta geçmiş Doğu Roma İmparatorluğu İmparatorudur. İlk imparatorluk dönemi 9 Şubat 474-9 Ocak 475'te; sonraki ise Ağustos 476 - 9 Nisan 491 arasında olmuştur. Kendisi İsaurialı asıllı olup orijinal ismi Tarasicodissa veya Trascalissaeus idi. İlk Bizans imparatorları arasında ismi iyi bilinen imparatorlardan biridir. Hükümdarlığı sırasında içişleri alanında yurt içi isyanları ve dinsel uyuşmazlıklar çok önemli olmuştur; fakat bunlara rağmen dışişleri alanında büyük başarılar kazanmıştır. Doğu İmparatorluğunu dengeli tutmayı başarmakla beraber, İmparatorluk döneminde Julius Nepos ve Romulus Augustus imparatorluklarından sonra Batı Roma İmparatorluğu ortadan kalkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Odoacer</span>

Odoacer, 5. yüzyılda yaşamış İtalya kralı. Batı Roma İmparatorluğu'nun son imparatoru olan Romulus Augustus'u 476 yılında düşüren ve imparatorluğu çökerten kumandan olarak ün yapmıştır. Batı Roma İmparatorluğu'na son vererek Orta Çağ'ı başlatan kişi olarak bilinir. Tarihte Romalı olmayıp tüm İtalya'yı yönetmiş olan tek kraldır.

<span class="mw-page-title-main">Teoderik</span> Ostrogotlar Krallığı kralı.

Büyük Teoderik Latince: Flāvius Theodericus; Yunanca: Θευδέριχος, Theuderikhos; Eski İngilizce: Þēodrīc; Eski Norsça: Þjōðrēkr, Þīðrēkr;, Teoderik, 471-493 döneminde Doğu Roma'ya tabi Germen Ostrogotlar kavminin kralı ve 493 - 526 döneminde İtalya'da Ostrogotlar Krallığı kralı. Vizigotlar'ın Kral naibi ve Doğu Roma İmparatorluğu genel valisi olarak isimlendirilir. Onun Gotça ismi Þiudareiks, "İnsanlar-kral" ya da "insanların kralı" olarak çevrilir.

<span class="mw-page-title-main">Gotlar Savaşı (535-554)</span> Bizans–Cermen çatışması (535–554)

Gotlar Savaşı, 535'ten 554'e kadar Bizans İmparatorluğu ile Ostrogot Krallığı arasında yapılan ve İtalya ve Dalmaçya'da yer alan savaştır. Tarihçiler bu savaşı iki safhada incelerler: Birinci safha 535-540 dönemindedir; bu safhada Bizanslı General Belisarius komutasındaki Bizanslılar, İtalya'yı tekrar Bizans hakimiyeti altına almayı başarmışlardır ve en sonunda Batı Roma İmparatorluğu son döneminde başkent olan Ravenna şehrinin ellerine geçmesi ile bu safha sona ermiştir. İkinci safhada yeni Ostrogot kralı Totila, yeni bir Ostrogot ordusu toplayıp, İtalyan şehirlerini tekrar işgal etmiştir. Ostrogotlar'ın direnişi uzun ve zorlu çabalar sonucunda Bizans generali Narses tarafından bastırılmıştır. Narses, bu safhada Frank ve Alaman kavimlerinin 554'te Kuzey İtalya'ya yaptıkları hücumları da geri püskürtmeyi başarmıştır. Aynı yıl, 554'te, Bizans İmparatoru I. Justinianus, "Pragmatik Sanction" adı verilen bir İmparatorluk buyruğu ile İtalya'nın Bizans yönetimi altında nasıl organize olacağını açıklamıştır. Bu galibiyetlere rağmen, Kuzey İtalya'da bulunan bazı şehirler Bizanslılar'a teslim olmayıp, 560'lı yılların ortalarına kadar bu direnişlere devam etmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Ostrogot Krallığı</span>

Ostrogot Krallığı, Germen asıllı Ostrogotlar kavmininin kralları Büyük Teoderik yönetimi altına İtalya'ya göçüp yerleşip kurduğu ve 493-553 döneminde İtalya'da ve Kuzeybatı Balkanlarda hüküm süren krallık.

<span class="mw-page-title-main">Marcellinus (magister militum)</span>

Marcellinus Batı Roma İmparatorluğui'ndaki Dalmaçya bölgesini yöneten ve 454'ten ölümüne kadar oradaki orduyla hüküm süren bir Roma generali ve aristokrattı.

Placidia, 425'ten 455'e kadar Batı Roma imparatoru III. Valentinianus'un kızı ve 454/455'ten itibaren 472'de Batı Roma imparatoru olan Olybrius'un karısıdır. Geç Antik Çağ'da Batı Roma İmparatorluğu'nun çöküşü sırasında Roma'nın batısındaki son imparatorluk eşlerinden birisidir.