İçeriğe atla

Glutardialdehit

Glutardialdehit
Glutardialdehit Model Yapısı
Adlandırmalar
IUPAC adı
Pentanedial[1]
Diğer adlar
Glutaraldehit
Glutardialdehit
Glutaril asit dialdehit
Glutarik aldehit
Glutarik dialdehit
1,5-Pentanedial
Tanımlayıcılar
CAS numarası
3D model (JSmol)
ECHA InfoCard100.003.506 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
CompTox Bilgi Panosu (EPA)
  • InChI=1S/C5H8O2/c6-4-2-1-3-5-7/h4-5H,1-3H2 
  • InChI=1/C5H8O2/c6-4-2-1-3-5-7/h4-5H,1-3H2
    Key: SXRSQZLOMIGNAQ-UHFFFAOYAO
  • O=CCCCC=O
Özellikler
Molekül formülüC5H8O2
Molekül kütlesi100,117 g/mol
Görünüm renksiz sıvı
Kokukeskin
Yoğunluk1.06 gr/cm3
Erime noktası−14 °C (7 °F; 259 K)
Kaynama noktası187 °C (369 °F; 460 K)
Çözünürlük (su içinde) karışıp reaksiyona girebilir
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).

Glutardialdehit, ticari ismiyle Glutaral dezenfektan, ilaçlarda ve dericilikte kullanılan bir bileşiktir.[2][3] Dezenfektan olarak ameliyatlarda ve diğer alanlarda kullanılır.[2] İlaç olarak ise ayakta oluşan siğilin giderilmesinde kullanılır.[3] Sıvı olarak uygulanır.[2] Deride ise formaldehitin yerine tabaklamadan sonra retenajda kullanılır.[4]

Deride tahrişe sebep olabilir.[3] Fazla kullanımında baş ağrısı, nefes alıp vermede zorlanma ve bulantı görülebilir.[2] Kullanırken koruyucu ekipman kullanılması önerilir. Glutardialdehitler sporlara karşı etkilidir.[2][5] Bu bir dizi aşama sonrasında etkisini gösterir.[5]

Glutardialdehitlerin ilaçlarda kullanımı 1960'lara dayanmaktadır.[6] Molekül DSÖ'nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır. Fiyatı yaklaşık %2'lik çözeltisinin litresi 1.50 ile 7.40 USD arasında değişmektedir.[7] Cidex adı altında satılmaktadır.[8] Deri tabaklamada ise çok çeşitli isimler altında satılmaktadır.[4]

Kaynakça

  1. ^ Nomenclature of Organic Chemistry : IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013 (Blue Book). Cambridge: The Royal Society of Chemistry. 2014. s. 907. doi:10.1039/9781849733069-FP001. ISBN 978-0-85404-182-4. 
  2. ^ a b c d e WHO Model Formulary 2008 (PDF). World Health Organization. 2009. s. 323, 325. ISBN 9789241547659. 13 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Ocak 2017. 
  3. ^ a b c British national formulary : BNF 69 (69 bas.). British Medical Association. 2015. s. 825. ISBN 9780857111562. 
  4. ^ a b Rietschel, Robert L.; Fowler, Joseph F.; Fisher, Alexander A. (2008). Fisher's Contact Dermatitis (İngilizce). PMPH-USA. s. 359. ISBN 9781550093780. 13 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2017. 
  5. ^ a b Fraise, Adam P.; Maillard, Jean-Yves; Sattar, Syed (2012). Russell, Hugo and Ayliffe's Principles and Practice of Disinfection, Preservation and Sterilization (İngilizce). John Wiley & Sons. s. Chapter 2. ISBN 9781118425862. 13 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2017. 
  6. ^ Booth, Anne (1998). Sterilization of Medical Devices (İngilizce). CRC Press. s. 8. ISBN 9781574910872. 13 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2017. 
  7. ^ "Glutaraldehyde". International Drug Price Indicator Guide. Erişim tarihi: 8 Aralık 2016. []
  8. ^ Bonewit-West, Kathy (2015). Clinical Procedures for Medical Assistants (İngilizce). Elsevier Health Sciences. s. 96. ISBN 9781455776610. 13 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2017. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Etanol</span> kimyasal bileşik

Etanol ya da etil alkol, renksiz, hoş kokulu ve yanıcı, hafif bir sıvıdır. Alkollü içeceklerde kullanılan tek alkol türüdür. Ayrıca çözücü olarak da kullanılır. Kimyasal formülü C2H5OH olup kısaca EtOH olarak da yazılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Hidroksiklorokin</span> kimyasal bileşik

Plaquenil adı altında satılan hidroksiklorokin (HCQ), belirli sıtma türlerinin önlenmesi ve tedavisi için kullanılan bir ilaçtır. Madde özellikle klorokine cevap veren sıtma için kullanılır. Diğer kullanımlar arasında romatoid artrit, lupus ve porfiri kutanea tarda tedavisi bulunur. Ağız yoluyla alınır. Ayrıca COVID-19 enfeksiyonları için deneysel bir tedavi olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Digoksin</span> kimyasal bileşik

Digoksin, çeşitli kalp rahatsızlıklarını tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. En sık atriyal fibrilasyon, kalp çarpıntısı ve kalp yetmezliği için kullanılır. Digoksin ağızdan veya bir damara enjeksiyon yoluyla alınır.

<span class="mw-page-title-main">Budezonid</span> stereoizomerler grubu

Pulmicort markası altında satılan Budezonid, kortikosteroid tipi bir ilaçtır. İnhaler, nebulizasyon solüsyonu, hap, burun spreyi ve rektal formlarda mevcuttur. İnhaler form, astım ve kronik obstrüktif akciğer hastalığının (KOAH) uzun süreli tedavisinde kullanılır. Burun spreyi alerjik rinit ve nazal polipler için kullanılır. Gecikmeli salimli formdaki ve rektal formdaki haplar, Crohn hastalığı, ülseratif kolit ve mikroskobik kolit dahil olmak üzere inflamatuar bağırsak hastalıkları için kullanılabilir. Budezonid, Nisan 2021'de Birleşik Krallık NHS tarafından COVID-19'u vaka bazında tedavi etmek için onaylanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ritonavir</span> kimyasal bileşik

Norvir markası altında satılan Ritonavir, HIV/AIDS tedavisinde diğer ilaçlarla birlikte kullanılan bir antiretroviral ilaçtır. Genellikle diğer proteaz inhibitörleriyle birlikte düşük doz kullanılır. Hepatit C için diğer ilaçlarla birlikte de kullanılabilir. Ağızdan alınır.

Klonidin, yüksek tansiyon, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu, ilaç yoksunluğu, menopozal kızarma, ishal ve diğer hastalıkların tedavisinde kullanılan bir α2-adrenerjik agonist ilaçtır. Ağız yoluyla, enjeksiyonla veya cilt bandı olarak kullanılır. Etki başlangıcı tipik olarak bir saat içindedir ve kan basıncı üzerindeki etkileri sekiz saate kadar sürer.

<span class="mw-page-title-main">Ranolazin</span>

Ranolazin, kalp ile ilgili göğüs ağrısını tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Genellikle yetersiz kaldığında diğer ilaçlarla birlikte kullanılır. Kadınlarda faydaları erkeklere göre daha az görünmektedir. Ağızdan alınır.

Purinethol markası altında satılan merkaptopürin, kanser ve otoimmün hastalıklar için kullanılan bir ilaçtır. Spesifik olarak akut lenfositik lösemi (ALL), kronik miyeloid lösemi (KML), Crohn hastalığı ve ülseratif kolit tedavisinde kullanılır. Akut lenfositik lösemi için genellikle metotreksat ile birlikte kullanılır. Ağızdan alınır.

<span class="mw-page-title-main">Raltegravir</span> kimyasal bileşik

Isentress markası altında satılan Raltegravir, HIV/AIDS tedavisinde diğer ilaçlarla birlikte kullanılan bir antiretroviral ilaçtır. Potansiyel maruziyetin ardından HIV enfeksiyonunu önlemek için maruziyet sonrası profilaksinin bir parçası olarak da kullanılabilir. Ağızdan alınır.

<span class="mw-page-title-main">Tramadol</span>

Tramadol, orta ila orta şiddetli ağrıyı tedavi etmek için kullanılan bir opioid ağrı kesici ilaçtır. Hızlı salımlı bir formülasyonda ağızdan alındığında, ağrının hafiflemesi genellikle bir saat içinde başlar. Enjeksiyon yoluyla da kullanılabilir. Parasetamol (asetaminofen) ile kombinasyon halinde veya ULTRACET gibi daha uzun etkili formülasyonlar olarak satılabilir.

Trazodon, bir antidepresan ilaçtır. Majör depresif bozukluğu, anksiyete bozukluklarını ve uyku güçlüklerini tedavi etmek için kullanılır. İlaç ağızdan alınır.

Çinko sülfat, bir inorganik bileşiktir. Çinko eksikliğini tedavi etmek ve yüksek risk altındakilerde eksikliği önlemek için besin takviyesi olarak kullanılır. Aşırı kullanımı durumunda karın ağrısı, kusma, baş ağrısı ve yorgunluk görülebilir.

Mesalamin veya 5-aminosalisilik asit (5-ASA) olarak da bilinen mesalazin, ülseratif kolit ve Crohn hastalığı dahil olmak üzere inflamatuar bağırsak hastalığını tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Genellikle hafif ila orta şiddetli hastalık için kullanılır. Ağızdan veya makattan alınır.

Dinoproston olarak da bilinen prostaglandin E2 (PGE2), ilaç olarak kullanılan oksitosik özelliklere sahip doğal olarak oluşan bir prostaglandindir. Dinoproston doğum indüksiyonunda, doğum sonrası kanamada, gebeliğin sonlandırılmasında ve yeni doğan bebeklerde ductus arteriosusu açık tutmak için kullanılır. Bebeklerde doğuştan kalp kusuru olanlarda ameliyat yapılıncaya kadar kullanılır. Ayrıca gestasyonel trofoblastik hastalığı kontrol altına almak için kullanılır. Vajina içinde veya damar içine enjeksiyon yoluyla kullanılabilir.

Ketorolak, ağrıyı tedavi etmek için kullanılan nonsteroid antiinflamatuar bir ilaçtır (NSAID). Özellikle orta ila şiddetli ağrı için önerilir. Önerilen tedavi süresi altı günden azdır. Ağız yoluyla, burun yoluyla, damar veya kas içine enjeksiyon yoluyla ve göz damlası olarak kullanılır. Etkiler bir saat içinde başlar ve sekiz saate kadar sürer.

Dabigatran, atriyal fibrilasyonu olan kişilerde kan pıhtılarını tedavi etmek ve önlemek ve inmeyi önlemek için kullanılan bir antikoagülandır. Özellikle kalça veya diz replasmanını takiben ve daha önce pıhtı öyküsü olanlarda kan pıhtılarını önlemek için kullanılır. Varfarine alternatif olarak kullanılır ve kan testleri ile takip gerektirmez. Ağızdan alınır.

<span class="mw-page-title-main">Dolutegravir</span> kimyasal bileşik

Dolutegravir (DTG), HIV/AIDS tedavisinde diğer ilaçlarla birlikte kullanılan bir antiretroviral ilaçtır. Potansiyel maruziyeti takiben HIV enfeksiyonunu önlemek için temas sonrası profilaksinin bir parçası olarak da kullanılabilir. Ağızdan alınır.

Prokarbazin, Hodgkin lenfoma ve beyin kanserlerinin tedavisinde kullanılan bir kemoterapi ilacıdır. Hodgkin hastalığı için sıklıkla klormetin, vinkristin ve prednizon ile birlikte kullanılırken, glioblastoma multiforme gibi beyin kanserleri için lomustin ve vinkristin ile birlikte kullanılır. Genellikle ağız yoluyla alınır.

Demir tuzları ve demir hapları olarak da bilinen demir takviyeleri, demir eksikliği anemisi de dahil olmak üzere demir eksikliğini tedavi etmek ve önlemek için kullanılan bir dizi demir formülasyonudur. Demir emilimi zayıf olanlarda, menorajide, hamilelikte, hemodiyalizde veya demir miktarı düşük diyetle beslenenlerde tavsiye edilir. Düşük doğum ağırlıklı bebeklerde de kullanılabilir. Ağız yoluyla, damar içine enjeksiyonla veya kas içine enjeksiyonla alınırlar. Faydaları birkaç gün içinde görülse de demir düzeylerinin normale dönmesi iki aya kadar sürebilir.

<span class="mw-page-title-main">Ulipristal asetat</span>

Ulipristal asetat, halk dilinde bilinen adıyla Ella, korunmasız cinsel ilişkiden sonra veya miyom için kullanılan bir doğum kontrol ilacıdır. Korunmasız cinsel ilişkiden sonraki 120 saat içerisinde alınması gerekmektedir. İlaç, cinsel ilişkiden ne kadar kısa süre sonra alınırsa etkisi de o oranda artar. Miyomlar için 6 aya kadar kullanılabilir. Oral yollarla alınır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.