Gloria E. Anzaldúa

Gloria Evangelina Anzaldúa
Anzaldúa-1990
Doğum	Gloria Evangelina Anzaldúa 26 Eylül 1942(1942-09-26) Harlingen, Teksas, ABD
Ölüm	15 Mayıs 2004 (61 yaşında) Santa Cruz, Kaliforniya, ABD
Eğitim	UT Pan American (BA) UT Austin (MA) The University of California, Santa Cruz (Ph.D.), (posthumous)
Meslek	Yazar şair aktivist
Önemli eser(ler)	This Bridge Called My Back: Writings by Radical Women of Color (1981), co-edited with Cherríe Moraga; Borderlands/La Frontera: The New Mestiza (1987)
İmza

Gloria Evangelina Anzaldúa (26 Eylül 1942 - 15 Mayıs 2004), Amerikalı Chicana feminizmi, kültürel teori ve queer teorisi uzmanıdır. En çok bilinen kitabı Borderlands/La Frontera: The New Mestiza'yı (1987) Meksika-Teksas sınırında geçirdiği hayatına dayandırdı ve yaşam boyu süren sosyal ve kültürel marjinalleşme deneyimlerini çalışmalarına dahil etti. Ayrıca Nepantla, Coyoxaulqui imperatifi, yeni kabilecilik ve manevi aktivizm kavramları da dahil olmak üzere sınırlar boyunca gelişen marjinal, arada kalan ve karma kültürler üzerine bazı teoriler geliştirmiştir.^[1][2] Cherríe Moraga ile birlikte editörlüğünü yaptığı This Bridge Called My Back: Writings by Radical Women of Color (1981) diğer bir önemli eseri olarak gösterilmektedir.

Anzaldúa, 26 Eylül 1942'de Güney Teksas'ın Rio Grande Vadisi'nde Urbano Anzaldúa ve Amalia Anzaldúa née García'nın dört çocuğunun en büyüğü olarak dünyaya geldi. Gloria Anzaldúa'nın büyük büyükbabası Urbano Sr., bir zamanlar Hidalgo ilçesinde önemli bir kişiydi ve doğduğu Jesús María Çiftliği'nin ilk sahibiydi. Annesi, ailesine ait olan bitişikteki Los Vergeles ("bahçeler") çiftliğinde büyüdü ve her ikisi de çok küçükken tanıştı ve ilerleyen yıllarda evlendi. Anzaldúa, 16. ve 17. yüzyıllarda Amerika'ya gelen birçok önde gelen İspanyol kaşif ve yerleşimcinin soyundan gelmektesinin yanında yerli atalara sahiptir. Anzaldúa soyadı Bask kökenli bir soyadıdır. Babasının büyükannesi İspanyol ve Alman kökenliydi. Güney Teksas bölgesindeki ilk yerleşimcilerin soyundan geliyordu.^[3] Babasının ailesini "çok fakir bir aristokrasi, ama yine de aristokrasi" olarak ve annesini ise "çok Hindistanlı, işçi sınıfı, belki de geldiğim vadide her zaman küçümsenen biraz siyah kanlı" olarak tanımlamıştır. Anzaldúa ayrıca "Yahudi özellikleri çok, kıvırcık saçları ve burnu" olan babası nedeniyle Yahudi soyuna sahip olduğuna inanmaktadır.^[4]

Anzaldúa, ailesinin yıllar içinde kademeli olarak servetini ve statüsünü kaybettiğini, sonunda yoksulluğa düşerek göçmen işçi olarak çalıştırılmaya zorlandığını yazmıştır. Bu, ailesinin sindiremediği bir durumdu çünkü tarlada çalışmak en alt sınıftakiler için en düşük sınıf bir işti. Babası kiracı bir çiftçi ve ortakçıydı. Kazandığının %60'ı kendisine kalırken kalan %40'ı ise Rio Farms, Inc. adlı beyazların sahip olduğu bir şirkete kalıyordu. Anzaldúa, Güney Teksas'ta "hile" yoluyla arazi satın alan beyazların "vergiler ve kirli manipülasyonu" ve "çok sorumsuz büyükbabasının" davranışlarının birleşimi nedeniyle ailesinin topraklarını kaybettiğini iddia etti. Dikkatsizlik nedeniyle çok fazla toprak ve para kaybetmişlerdir. Anzaldúa'ya 12 dönümlük "küçük bir parça" miras kaldı ve bunu annesi Amalia'ya devretti. Anne tarafından büyükannesi Ramona Dávila, Teksas'ın Meksika'nın bir parçası olduğu zamandan beri arazi bağışları toplamıştı, ancak arazilerin "dikkatsizlik, beyaz insanların açgözlülüğü ve büyükannesinin İngilizce bilmemesi nedeniyle" kaybedildiğini açıklamıştır.^[4]

Anzaldúa, kendisini "hindu" olarak adlandırmadığını ancak yine de yerli soyundan geldiğini iddia ettiğini yazdı. Gloria E. Anzaldúa Reader'dan "Bölünmenin Ötesinde Konuşmak" bölümünde, beyaz/mestiza büyükannesinin, kalçasındaki koyu lekeler nedeniyle kendisini "pura indita" olarak tanımladığını belirtir. Daha sonra Anzaldúa, "babam için çalışan diş tellerinin yüzlerinde kendimi tanıdığını" yazdı. Los Braceros'lar çoğunlukla güney Teksas'taki tarlalarda çalışmak için orta Meksika'dan gelen yerlilerdi. Meksikalıların Hint yönünü büyükannelerimin anlattığı hikâyelerden ve yediğimiz yiyeceklerden tanıdım." şeklinde açıklar. Ailesi kendisini Meksikalı olarak tanımlamamasına rağmen Anzaldúa, "bizim hâlâ Meksikalı olduğumuza ve tüm Meksikalıların yarı Hintli olduğuna" inanmaktaydı. Anzaldúa, Yerli bilim adamları tarafından Yerli kimliğini kendine mal ettiği iddiasıyla eleştirilmiş olsa da, Anzaldúa, Yerli eleştirmenlerinin "çalışmalarını yanlış okuduğunu veya ... yeterince okumadığını" iddia etti. "Dörtte üçü Hintli" olduğunu iddia etmesine rağmen, "Hindistan'ın kültürel sınırlarını ihlal etmekten" korktuğunu ve teorilerinin "Yerli kültürlerin ve "gerçek Hint topraklarında yaşayan insanların kötüye kullanılmasına farkında olmadan katkıda bulunabileceğinden" korktuğunu da yazdı. "Mestizaje ve yeni bir kabileciliğin" Yerli halkları "kabilelikten arındıracağından" endişe ederken, "ne kadar riskli olursa olsun" diyaloğun zorunlu olduğuna inandığını yazdı. Andrea Smith tarafından Santa Cruz'da düzenlenen "Şiddetin Rengi" konferansı hakkında yazan Anzaldúa, Yerli Amerikalı kadınları "çok fazla parmakla işaret etmekle" suçladı çünkü onlar, Yerli olmayan Chicanas'ın Yerli kimliğini kullanmasının "bir devamı" olduğunu iddia etmişlerdi. Yerli maneviyatının kötüye kullanılması ve Hint sembollerinin, ritüellerinin, vizyon arayışlarının ve şamanizm gibi manevi iyileştirme uygulamalarının İnternet üzerinden tahsis edilmesi" hakkında yazılar yazdı.^[5][6]

Anzaldúa'nın ailesi 11 yaşındayken Hargill, Teksas'a taşındı.^[7] 1962'de Edinburg Lisesi'nden mezun oldu.

Yedinci nesil Tejana ve Chicana olan Anzaldúa, yaşadığı ırkçılığa, cinsiyetçiliğe ve diğer baskılara rağmen üniversite eğitimi alarak mezun olmayı başardı. 1968'de Texas Üniversitesi-Pan American'dan İngilizce Sanat ve Orta Öğretim dalında lisans derecesi, Austin'deki Texas Üniversitesi'nden de İngilizce ve Eğitim dalında yüksek lisans derecesi sahibidir. Austin'deyken politik olarak aktif kültürel şairlere ve Ricardo Sanchez ve Hedwig Gorski gibi radikal oyun yazarlarına katıldı.

Anzaldúa, Pan American Üniversitesi'nden (şu anda Texas Rio Grande Valley Üniversitesi ) İngilizce Sanat Lisansı aldıktan sonra, bir süre okul öncesi öğretmeni ve özel eğitim öğretmeni olarak çalıştı. 1977'de Kaliforniya'ya taşındı. Kaliforniye'da Chicano çalışmaları ve yaratıcı yazarlık konularında San Francisco Devlet Üniversitesi, Kaliforniya Üniversitesi, Santa Cruz, Florida Atlantik Üniversitesi ve diğer üniversitelerde dersler verdi.

Anzaldúa, genellikle Cherríe Moraga ile birlikte This Bridge Called My Back: Writings by Radical Women of Color (1981) adlı eserinin ortak kurgusu, Making Face, Making Soul/Haciendo Caras: Creative and Critical Perspectives by Women of Color (1990) adlı eserinin ortak kurgusu ile tanınır denilebilir. Ev Dediğimiz Bu Köprü: Dönüşüm İçin Radikal Vizyonlar (2002) ortak editörlüğü de tanınan çalışmaları arasında yer alır. Anzaldúa ayrıca yarı otobiyografik Borderlands/La Frontera: The New Mestiza (1987) kitabının da yazarıdır. Ölmeden önce aynı zamanda tez olarak sunmayı planladığı Karanlıktaki Işık/Luz en lo Oscuro: Kimliği, Maneviyatı, Gerçekliği Yeniden Yazmak kitabının taslağını tamamlamaya yaklaşmıştı. Çalışması ölümünün ardından Duke University Press (2015) tarafından ölümünden sonra yayınlanmıştır. Çocuk kitapları arasında ise Prietita'nın Bir Arkadaşı Var (1991), Diğer Taraftan Arkadaşlar yer alıyor. – Amigos del Otro Lado (1993) ve Prietita y La Llorona (1996) bulunur. Bu eserlerinin haricinde pek çok kurgu ve şiirsel eserler bırakmıştır.

Feminizm, kültürel teori/ Chicana ve queer teori alanlarına katkılarda bulundu.^[8] Yazdığı denemeleri Latin felsefesinin gelişmekte olan alanında temel metinler olarak değerlendirilmektedir.^[9][10][11]

Anzaldúa, kadın yazar ve teorisyenlerin yükselişi nedeniyle edebiyatta eşit ve adil cinsiyet temsiline doğru ancak ırksal ve kültürel sorunlardan uzaklaşmaya odaklanan "Dillerde Konuşmak: Üçüncü Dünya Kadın Yazarlarına Mektup" (Speaking in Tongues: A Letter to Third World Women Writers) adlı bir konuşma kaleme almıştır. Anzaldúa bu makalesinde, gerçek dünyanın sunmadığını telafi edecek bir dünya yaratma konusunda yazmanın gücüne vurgu yapmıştır.^[12]

Anzaldúa'nın "La Prieta" adlı makalesi, Teksas'taki yaşamını oluşturan düşüncelerin ve korkuların tezahürünü konu alır. Anzaldúa kendisini mecazi bir evi ve/veya tamamen ilişki kurabileceği halkları olmayan bir varlık olarak tanımlar. Bu eksikliği tamamlamak için Anzaldúa kendi sığınağı Mundo Zurdo'yu yaratır ve bu sayede kişiliği belirli bir grupla olan norm temelli ilişki çizgilerinin ötesine geçer. Bunun yerine, Mundo Zurdo'sunda, bir "Shiva" gibidir. Bir ayağı kahverengi toprakta, bir ayağı beyaz, bir heteroseksüel toplumda, bir ayağı eşcinsel dünyasında, erkeklerin dünyasında, kadınların dünyasında olan çok kollu ve bacaklı bir vücuttur. Bir uzuv edebiyat dünyasında, başka bir uzuv işçi sınıfında, sosyalist ve okült dünyalardadır".^[13] Bu pasaj, yazarın hayatı boyunca vermek zorunda kaldığı kimlik savaşlarını anlatıyor. Anzaldúa, çocukluğundan beri siyahi bir kadın olmanın zorluğuyla uğraşmak zorunda kaldı. Başlangıcından itibaren kendi halkına, kendi ailesinin ırkçılığına ve "kadın ve cinsellik korkusuna" maruz kaldı.^[14] Ailesinin içselleştirilmiş ırkçılığı, beyaz ve açık tenli olmanın prestij ve soyluluk anlamına geldiğine dair önyargıları nedeniyle onu hemen "öteki" olarak nitelendirdi; siyahi birisini neredeyse toplumun pisliği olmaya maruz bıraktığında (tıpkı annesinin prieta flörtünden şikayet ettiği gibi) Peru'dan bir mojado). Büyüdüğü ev, erkek figürünün otoriter reis olduğu, kadın yani annenin ise bu paradigmanın tüm önyargılarına takılıp kaldığı bir aileydi. Her ne kadar beyaz, ataerkil toplumun farklı ırklardan kadınları, geyleri ve lezbiyenleri içine düşürdüğü zor durum bu olsa da, onları baş düşman olarak görmüyor çünkü "taş atmanın çözüm olmadığına" inanıyor^[15] ve şöyle diyor; "ırkçılık ve cinsiyetçilik sadece beyazlardan değil, aynı zamanda farklı ırklardan da kaynaklanıyor. Hayatı boyunca, çocukluğundan gelen içsel ırkçılık ve cinsiyetçilik onu rahatsız edecekti; çünkü sık sık kadınlara, farklı ırklara ya da eşcinsellere/lezbiyenlere olan sadakatini seçmesi isteniyordu. Bu geleneklere karşı çıkıp kendi dünyasına girmeye karar verdiği için Shiva'ya benzetmesi çok yerinde: Benliğin daha derine inmesine, geleneğin sınırlarını aşmasına ve aynı zamanda dünyayı yeniden yaratmasına izin veren Mundo Zurdo, benlik ve toplum. Anzaldúa için bu, bireyin toplumun kendisine yönelttiği adaletsizliklerle başa çıkmasına ve daha iyi, daha makul bir insan olarak ortaya çıkmasına izin veren bir din biçimidir."

Kitaptaki "Dillerde Konuşmak: Üçüncü Dünya Kadın Yazarlarına Mektup" başlıklı bir girişi, Anzaldúa'nın beyaz olmayan kadın yazarların uğraştığını düşündüğü tehlikelere, kökleri ayrıcalık eksikliğinden kaynaklanan tehlikelere dikkat çekmektedir. Yazı stillerinin dönüşümünden ve bize gerçeklerimizi açıklamamamızın nasıl öğretildiğinden bahseder. İnsanlar ana dilleriyle konuşup yazdıklarından dolayı dışlanıyorlar. Anzaldúa, daha fazla farklı ırktan kadın yazarın görünür olmasını ve metinlerde iyi temsil edilmesini istiyor. Onun yazısı bizi şefkatle ve sevgiyle yazmaya zorluyor. Çünkü yazmak, gerçeklerimizi konuşarak güç kazanmanın bir biçimidir ve sömürgecilikten kurtulmanın, direnmenin ve beyaz olmayan kadınları feminist hareket içinde kolektif olarak birleştirmenin bir yolu olarak görülüyor.

Anzaldúa, bir Chicana kadını olarak deneyimini kavramsallaştırmak için Nahuatl dilinde "ortada" anlamına gelen bir kelime olan Nepantla'dan yararlanarak "Nepantlera" terimini icat etmiştir. Nepantleraları "eşik insanlarıdır. Çoklu, çoğu zaman çatışan dünyaların içinde ve arasında hareket ederler ve kendilerini yalnızca herhangi bir birey, grup veya inanç sistemiyle aynı hizaya getirmeyi reddederler." şeklinde tanımlamıştır.^[16]

Anzaldúa yazılarında kendisini bir feminist olarak tanımlamaktadır. Başlıca çalışmaları genellikle Chicana feminizmi ve postkolonyal feminizm ile ilişkilendirilmektedir. Anzaldúa, özellikle beyaz olmayan bir kadın olarak yaşadığı baskının yanı sıra Chicano topluluğu içinde var olan kısıtlayıcı cinsiyet rollerini yazar. Borderlands'de aynı zamanda siyahi kadınlara karşı uygulanan cinsel şiddet gibi konuları da ayrıca ele almaktadır.^[17] Sınır kültürü üzerine yaptığı teorik çalışmalar ise Latin Felsefesinin öncüsü olarak değerlendirilen bir çalışmadır.^[18]

Anzaldúa, Afro-Latin ve Afro-Meksika tarihini ihmal ettiği ve sildiği, ayrıca Vasconcelos'un çalışmalarındaki ırkçılığı, siyah ırkçılığı ile karşıtlığını ve öjenikleri eleştirmeden José Vasconcelos'un La raza cosmica'sından ilham aldığı için eleştiriler almıştır.^[19]

Josefina Saldaña-Portillo'nun 2001 tarihli makalesinde "Aztlán'daki Kızılderili Kimdir?"'de Anzaldúa'nın çalışmalarındaki "yerlilerin silinmesini" ve Anzaldúa'nın "devlet destekli Meksika yerlilerine el koymasını" eleştirmektedir.^[20]

• Columbus Vakfı Amerikan Kitap Ödülü'nden Önce (1986) – Bu Köprü Sırtımı Çağırdı: Radikal Siyahi Kadınların Yazıları ^[21]
• Lambda Lezbiyen Küçük Kitap Basın Ödülü (1991) ^[22]
• Lezbiyen Hakları Ödülü (1991) ^[23]
• Sappho Üstünlük Ödülü (1992) ^[23]
• Ulusal Sanat Kurgu Vakfı Ödülü (1991)
• Amerikan Araştırmaları Derneği Yaşam Boyu Başarı Ödülü (Bode-Pearson Ödülü – 2001).^[24]

Ayrıca Borderlands/La Frontera: The New Mestiza adlı çalışması, Library Journal tarafından 1987'nin en iyi 38 kitabından biri ve hem Hungry Mind Review hem de Utne Reader tarafından Yüzyılın En İyi 100 Kitabı arasında gösterilmiştir.

2012 yılında Eşitlik Forumu tarafından açıklanan LGBT Tarih Ayının, 31 İkonundan biri olarak seçilmiştir.^[25]

Anzaldúa, 15 Mayıs 2004 yılında Santa Cruz'daki Kaliforniya Üniversitesi'nden Edebiyat alanında doktorasını almak için tezini tamamlamaya çalıştığı bir dönemde Santa Cruz, Kaliforniya'daki evinde şeker hastalığına bağlı oluşan komplikasyonlar nedeniyle öldü. 2005 yılında ölümünden sonra ödüllendirilmiştir.

Artık birçok kurum Anzaldúa'nın anısına ödüller vermektedir.

Santa Cruz, California Üniversitesi'ndeki Chicana/o Latina/o Araştırma Merkezi (CLRC), yıllık Gloria E. Anzaldúa Seçkin Ders Ödülü'nü ve Bağımsız Akademisyenler ve Kontenjanlı Öğretim Üyeleri için Gloria E. Anzaldúa Ödülü'nü her yıl American Studies Association tarafından verilmektedir. Anzaldúa'nın bağımsız bir bilim insanı olarak olağanüstü kariyerini ve koşullu öğretim üyesi olarak emeğini, ayrıca farklı ırklardan kadınlarla ilgili bilime ve queer teorisine çığır açan katkılarını onurlandırıyor. Ödül, ASA'ya ömür boyu üyelik, American Quarterly'ye ömür boyu elektronik abonelik, Austin'deki Texas Üniversitesi'ndeki elektronik kütüphane kaynaklarına beş yıllık erişim ve 500 $'ı içermektedir.^[26]

2007 yılında, Anzaldúa'nın ölümünden üç yıl sonra aynı zamanda her 18 ayda bir El Mundo Zurdo konferansının sponsorluğunu üstlenen Anzaldúa'nın çalışmalarına devam eden akademisyenleri ve topluluk üyelerini bir araya getirmek için Gloria Anzaldúa Çalışmaları Derneği (SSGA) adında bir dernek kuruldu.^[27]

Her sene Gloria E. Anzaldúa Şiir Ödülü, Anzaldúa Literary Trust ile birlikte çalışmaları yerin kimliği, hayal gücünü ve anlayışı nasıl şekillendirdiğini araştıran bir şaire veriliyor. Çoklu düşünme vektörlerini sergileyen şiirlere özel önem verilmektedir. Birincilik, 25 katkıda bulunan kopya ve 500 $ ödül dahil olmak üzere Newfound tarafından yayınlanmaktadır.^[28]

Ulusal Kadın Çalışmaları Derneği, uzun süredir değerli ve aktif bir üyesi olan Anzaldúa adına, kadın araştırmalarında farklı/ulusötesi kadınlara önemli çok kültürlü feminist katkılar sağlayan çığır açan monografiler için belirlenen ve yıllık olarak verilen Gloria E. Anzaldúa Kitap Ödülü vermektedir.^[29]

Anzaldúa'nın 75. doğum gününü anmak amacıyla, 26 Eylül 2017'de Aunt Lute Books, ire'ne lara silva ve Dan Vera tarafından düzenlenen Imaniman: Anzaldúan Borderlands'de Yazan Şairler antolojisini, Amerika Birleşik Devletleri Şair Ödüllü Juan Felipe Herrera'nın giriş yazısıyla birlikte yayınladı.^[30] Antoloji, Anzaldúa'nın çağdaş düşünce ve kültür üzerindeki devam eden etkisi konusunda 52 çağdaş şairin çalışmalarını içermektedir.^[31] Aynı gün Google, Anzaldúa'nın başarılarını ve mirasını Amerika Birleşik Devletleri'nde bir Doodle aracılığıyla andı.^[32][33]

Austin'deki Texas Üniversitesi'ndeki Nettie Lee Benson Latin Amerika Koleksiyonu'nda yer alan Gloria Evangelina Anzaldúa Belgeleri, 1942-2004 arasında üretilen el yazmaları, şiirler, çizimler, kayıtlı dersler ve diğer arşiv kaynakları da dahil olmak üzere 125 metreden fazla yayınlanmış ve yayınlanmamış materyal içerir.^[34] AnaLouise Keating, Anzaldúa Trust'ın mütevelli heyetinden biridir. Anzaldúa, Santa Cruz, California'daki evinde sunak nesneleri olarak kullanılan heykelcikler, maskeler, çıngıraklar, mumlar ve diğer efemeralardan oluşan bir koleksiyona sahipti. Bu sunaklar onun manevi yaşamının ve bir yazar olarak yaratıcı sürecinin ayrılmaz bir parçasıydı.^[35] Sunak koleksiyonu şu anda Santa Cruz'daki Kaliforniya Üniversitesi Üniversite Kütüphanesi'nin Özel Koleksiyonlar departmanı tarafından muhafaza edilmektedir.

• Bu Köprü Sırtımı Çağırdı: Radical Women of Color'ın Yazıları (1981), Cherríe Moraga ile birlikte düzenlendi, 4. baskı, Duke University Press, 2015.0-943219-22-1
• Borderlands/La Frontera: The New Mestiza (1987), 4. baskı, Aunt Lute Books, 2012.1-879960-12-5ISBN 1-879960-12-5
• Yüz Yapmak, Ruh Yapmak/Haciendo Caras: Renkli Feministlerden Yaratıcı ve Eleştirel Perspektifler, Aunt Lute Books, 1990.1-879960-10-9ISBN 1-879960-10-9
• Röportajlar/Girişler, AnaLouise Keating tarafından düzenlendi, Routledge, 2000.0-415-92503-7ISBN 0-415-92503-7
• Ev Dediğimiz Bu Köprü: Dönüşüm İçin Radikal Vizyonlar, AnaLouise Keating ile birlikte düzenlendi, Routledge, 2002.0-415-93682-9ISBN 0-415-93682-9
• Gloria Anzaldúa Okuyucusu, AnaLouise Keating tarafından düzenlendi. Duke Üniversitesi Yayınları, 2009.978-0-8223-4564-0ISBN 978-0-8223-4564-0
• Karanlıktaki Işık/Luz en lo Oscuro: Kimliği Yeniden Yazmak, Maneviyat, Gerçeklik, AnaLouise Keating tarafından düzenlenmiştir, Duke University Press, 2015.978-0-8223-6009-4ISBN 978-0-8223-6009-4

• Prietita'nın Bir Arkadaşı Var (1991)
• Diğer Taraftan Arkadaşlar / Amigos del Otro Lado (1995)
• Prietita ve La Llorona (1996)

• Manuel M. Martín-Rodríguez, "Gloria E. Anzaldúa"

• Adams, Kate. "Northamerican Silences: History, Identity, and Witness in the Poetry of Gloria Anzaldúa, Cherríe Moraga, and Leslie Marmon Silko." Eds. Elaine Hedges and Shelley Fisher Fishkin. Listening to Silences: New Essays in Feminist Criticism. NY: Oxford UP, 1994. 130–145. Print.
• Alarcón, Norma. "Anzaldúa's Frontera: Inscribing Gynetics." Eds. Smadar Lavie and Ted Swedenburg. Displacement, Diaspora, and Geographies of Identity. Durham: Duke UP, 1996. 41–52. Print
• Alcoff, Linda Martín. "The Unassimilated Theorist." PMLA 121.1 (2006): 255–259 JSTOR. Web. August 21, 2012.
• Almeida, Sandra Regina Goulart. "Bodily Encounters: Gloria Anzaldúa's Borderlands / La Frontera." Ilha do Desterro: A Journal of Language and Literature 39 (2000): 113–123. Web. August 21, 2012.
• Anzaldúa, Gloria E., 2003. "La Conciencia de la Mestiza: Towards a New Consciousness", pp. 179–87, in Carole R. McCann and Seung-Kyung Kim (eds), Feminist Theory Reader: Local and Global Perspectives, New York: Routledge.
• Bacchetta, Paola. "Transnational Borderlands. Gloria Anzaldúa's Epistemologies of Resistance and Lesbians 'of Color' in Paris." In El Mundo Zurdo: Selected Works from the Society for the Study of Gloria Anzaldúa 2007 to 2009, edited by Norma Cantu, Christina L. Gutierrez, Norma Alarcón and Rita E. Urquijo-Ruiz, 109–128. San Francisco: Aunt Lute, 2010.
• Barnard, Ian. "Gloria Anzaldúa's Queer Mestizaje." MELUS 22.1 (1997): 35–53 JSTOR. Web. August 21, 2012.
• Blend, Benay. "'Because I Am in All Cultures at the Same Time': Intersections of Gloria Anzaldúa's Concept of Mestizaje in the Writings of Latin-American Jewish Women." Postcolonial Text 2.3 (2006): 1–13. Web. August 21, 2012.
• Keating, AnaLouise, and Gloria Gonzalez-Lopez, eds. Bridging: How Gloria Anzaldua's Life and Work Transformed Our Own (University of Texas Press; 2011), 276 pp.
• Bornstein-Gómez, Miriam. "Gloria Anzaldúa: Borders of Knowledge and (re)Signification." Confluencia 26.1 (2010): 46–55 EBSCO Host. Web. August 21, 2012.
• Capetillo-Ponce, Jorge. "Exploring Gloria Anzaldúa’s Methodology in Borderlands/La Frontera—The New Mestiza." Human Architecture: Journal of the Sociology of Self-Knowledge 4.3 (2006): 87–94 Scholarworks UMB. Web. August 21, 2012.
• Castillo, Debra A.. "Anzaldúa and Transnational American Studies." PMLA 121.1 (2006): 260–265 JSTOR. Web. August 21, 2012.
• David, Temperance K. "Killing to Create: Gloria Anzaldúa's Artistic Solution to 'Cervicide'" Intersections Online 10.1 (2009): 330–40. WAU Libraries. Web. July 9, 2012.
• Donadey, Anne. "Overlapping and Interlocking Frames for Humanities Literary Studies: Assia Djebar, Tsitsi Dangarembga, Gloria Anzaldúa." College Literature 34.4 (2007): 22–42 JSTOR. Web. August 21, 2012.
• Enslen, Joshua Alma. "Feminist prophecy: a Hypothetical Look into Gloria Anzaldúa's 'La Conciencia de la Mestiza: Towards a new Consciousness' and Sara Ruddick's 'Maternal Thinking.'" LL Journal 1.1 (2006): 53-61 OJS. Web. August 21, 2012.
• Fishkin, Shelley Fisher. "Crossroads of Cultures: The Transnational Turn in American Studies--Presidential Address to the American Studies Association, November 12, 2004." American Quarterly 57.1 (2005): 17–57. Project Muse. Web. February 10, 2010.
• Friedman, Susan Stanford. Mappings: Feminism and the Cultural Geographies of Encounter. Princeton, NJ: Princeton UP, 1998. Print.
• Hartley, George. "'Matriz Sin Tumba': The Trash Goddess and the Healing Matrix of Gloria Anzaldúa's Reclaimed Womb." MELUS 35.3 (2010): 41–61 Project Muse. Web. August 21, 2012.
• Hedges, Elaine and Shelley Fisher Fishkin eds. Listening to Silences: New Essays in Feminist Criticism. NY: Oxford UP, 1994. Print.
• Hedley, Jane. "Nepantilist Poetics: Narrative and Cultural Identity in the Mixed-Language Writings of Irena Klepfisz and Gloria Anzaldúa." Narrative 4.1 (1996): 36–54 JSTOR. Web. August 21, 2012.
• Herrera-Sobek, María. "Gloria Anzaldúa: Place, Race, Language, and Sexuality in the Magic Valley." PMLA 121.1 (2006): 266-271 JSTOR Web. August 21, 2012.
• Hilton, Liam. "Peripherealities: Porous Bodies; Porous Borders: The 'Crisis' of the Transient in a Borderland of Lost Ghosts." Graduate Journal of Social Science 8.2 (2011): 97–113. Web. August 21, 2012.
• Keating, AnaLouise, ed. EntreMundos/AmongWorlds: New Perspectives on Gloria Anzaldúa. New York: Palgrave MacMillan, 2005.
• Keating, AnaLouise. Women Reading, Women Writing: Self-Invention in Paula Gunn Allen, Gloria Anzaldúa and Audre Lorde. Philadelphia: Temple University Press, 1996.
• Lavie, Smadar and Ted Swedenburg eds. Displacement, Diaspora, and Geographies of Identity. Durham: Duke UP, 1996. Print.
• Lavie, Smadar. "Staying Put: Crossing the Israel–Palestine Border with Gloria Anzaldúa." Anthropology and Humanism Quarterly, June 2011, Vol. 36, Issue 1. This article won the American Studies Association's 2009 Gloria E. Anzaldúa Award for Independent Scholars.
• Mack-Canty, Colleen. "Third-Wave Feminism and the Need to Reweave the Nature/Culture Duality" pp. 154–79, in NWSA Journal, Fall 2004, Vol. 16, Issue 3.
• Lioi, Anthony. "The Best-Loved Bones: Spirit and History in Anzaldúa's 'Entering into the Serpent.'" Feminist Studies 34.1/2 (2008): 73–98 JSTOR. Web. August 27, 2012.
• Lugones, María. "On Borderlands / La Frontera: An Interpretive Essay." Hypatia 7.4 (1992): 31–37 JSTOR. Web. August 21, 2012.
• Martinez, Teresa A.. "Making Oppositional Culture, Making Standpoint: A Journey into Gloria Anzaldúa's Borderlands." Sociological Spectrum 25 (2005): 539–570 Tayor & Francis. Web. August 21, 2012.
• Negrón-Muntaner, Frances. "Bridging Islands: Gloria Anzaldúa and the Caribbean." PMLA 121,1 (2006): 272–278 MLA. Web. August 21, 2012.
• Pérez, Emma. "Gloria Anzaldúa: La Gran Nueva Mestiza Theorist, Writer, Activist-Scholar" pp. 1–10, in NWSA Journal; Summer 2005, Vol. 17, Issue 2.
• Ramlow, Todd R.. "Bodies in the Borderlands: Gloria Anzaldúa and David Wojnarowicz's Mobility Machines." MELUS 31.3 (2006): 169–187 JSTOR. Web. August 21, 2012.
• Rebolledo, Tey Diana. "Prietita y el Otro Lado: Gloria Anzaldúa's Literature for Children." PMLA 121.1 (2006): 279–784 JSTOR. Web. April 3, 2012.
• Reuman, Ann E. "Coming Into Play: An Interview with Gloria Anzaldua" p. 3, in MELUS; Summer 2000, Vol. 25, Issue 2.
• Saldívar-Hull, Sonia. "Feminism on the Border: From Gender Politics to Geopolitics." Criticism in the Borderlands: Studies in Chicano Literature, Culture, and Ideology. Eds. Héctor Calderón and José´David Saldívar. Durham: Duke UP, 1991. 203–220. Print.
• Schweitzer, Ivy. "For Gloria Anzaldúa: Collecting America, Performing Friendship." PMLA 121.1 (2006): 285–291 JSTOR. Web. August 21, 2012.
• Smith, Sidonie. Subjectivity, Identity, and the Body: Women's Autobiographical Practices in the Twentieth Century. Bloomington, IN: IN UP, 1993. Print.
• Solis Ybarra, Priscilla. "Borderlands as Bioregion: Jovita González, Gloria Anzaldúa, and the Twentieth-Century Ecological Revolution in the Rio Grande Valley." MELUS 34.2 (2009): 175–189 JSTOR. Web. August 21, 2012.
• Spitta, Silvia. Between Two Waters: Narratives of Transculturation in Latin America (Rice UP 1995; Texas A&M 2006)
• Stone, Martha E. "Gloria Anzaldúa" pp. 1, 9, in Gay & Lesbian Review Worldwide; January/February 2005, Vol. 12, Issue 1.
• Vargas-Monroy, Liliana. "Knowledge from the Borderlands: Revisiting the Paradigmatic Mestiza of Gloria Anzaldúa." Feminism and Psychology 22.2 (2011): 261–270 SAGE. Web. August 24, 2012.
• Vivancos Perez, Ricardo F. DOI:10.1057/9781137343581 Radical Chicana Poetics. London and New York: Palgrave Macmillan, 2013.
• Ward, Thomas. "Gloria Anzaldúa y la lucha fronteriza", in Resistencia cultural: La nación en el ensayo de las Américas, Lima, 2004, pp. 336–42.
• Yarbro-Bejarano, Yvonne. "Gloria Anzaldúa's Borderlands / La Frontera: Cultural Studies, 'Difference' and the Non-Unitary Subject." Cultural Critique 28 (1994): 5–28 JSTOR. Web. August 21, 2012.

• Broe, Mary Lynn; Ingram, Angela (1989). Women's writing in exile. Chapel Hill: University of North Carolina Press. ISBN 9780807842515. 
• Gonzalez, Christopher. (2017) Permissible Narratives: The Promise of Latino/a Literature. Columbus: The Ohio State University Press.^[36]
• Perez, Rolando. (2020) "The Bilingualisms of Latino-a Literatures." The Oxford Handbook of Latino Studies. Ed. Ilan Stavans. Oxford.^[37]
• Castillo, Debra. (2015). Redreaming America: Toward a Bilingual American Culture (Gloria Anzaldua and Richard Rodriguez). Albany: SUNY.^[38]

• Vikisöz'de Gloria E. Anzaldúa ile ilgili sözler mevcuttur.
• Voices from the Gaps biography
• San Francisco Chronicle Obituary for Gloria Anzaldúa
• "Society for the Study of Gloria Anzaldua"
• "Gloria Anzaldua Legacy Project – MySpace"
• Finding aid for the Gloria Evangelina Anzaldúa Papers, 1942-2004
• Finding aid for the Gloria Anzaldúa Altares Collection
• "La prieta", ensayo autobiográfico, de la antología Esta puente, mi espalda
• Some of Anzaldua's work has been translated into French by Paola Bacchetta and Jules Falquet in a special issue of the French journal Cahiers du CEDREF on "Decolonial Feminist and Queer Theories: Ch/Xicana and U.S. Latina Interventions" that they co-edited with Norma Alarcon; available at Les Cahiers du CEDREF.
• Gloria Anzaldúa and Philosophy: The Concept/Image of the Mestiza—by Rolando Pérez This article is part of a dossier on GLORIA ANZALDUA edited by Ricardo F. Vivancos for Cuadernos de ALDEEU, Volume 34, Spring 2019.