İçeriğe atla

Gjergj Arianiti

Gjergj Arianiti
DoğumGeorge Arianiti Thopia Comnenus
1383
Ölüm1462
Ailesi
BabasıKomnen Arianiti
EşiMaria Muzaka
ÇocuklarıDonika Kastrioti
Angelina Brankoviç
Konstantin Arianiti
Komita Komnina Arianita
Aile adıArianiti

Gjergj Arianiti (1383–1462), Osmanlı İmparatorluğu'na karşı birçok sefere liderlik etmiş bir Arnavut askerdi. İskender Bey'in karısı Donika'nın babası ve Moisi Arianit Golemi'nin amcasıydı.

Kökeni ve erken yaşam

Gllavenica kitabesi, 1373'te Arnavut hükümdarı Gjergj Arianiti tarafından yaptırılmıştır.

Gjergj Arianiti'nin babası Komnen Arianiti idi.[1] Gjergj, iki erkek kardeşi Muzaka ve Vladan olmak üzere üç oğlunun en büyüğüydü.[1]

Maria Muzaka ile evlendi.. Toprakları kuzeyde Debar'a ulaştı ve daha sonra Manastır'a kadar genişletildi. Topraklarının merkezi Libraş ile Elbasan arasında bulunuyordu. 1423'te Osmanlı etkisi altına girdi ve muhtemelen aile üyelerinin sadakatini sağlamak için padişahın sarayında rehin olarak tutuldu. 1427'de topraklarını yönetmek için Arnavutluk'a döndü.[2]

Osmanlı İmparatorluğu'na karşı seferler


1432–36 İsyanı

Güney Arnavutluk'un belirli bölgelerinin Osmanlı fethi, tüm soyluları etkiledi ve soyluların feodal sistemini yok etmekle tehdit etti. Osmanlı yasal, siyasi ve ekonomik sistemlerini ülkeye getirdi. Bu reformlar Gjergj'in gücünün çoğunu elinden aldı, ancak o, Sultan'ın bir tebaası olmasına rağmen topraklarının hükümdarı olarak kaldı. Bu köklü değişiklikler, Gjergj Arianiti'nin liderlerden biri olduğu Osmanlılara karşı isyanları teşvik etti.

1432 baharında, reformların ilk aşaması sona erdikten sonra, Arnavutluk'un çoğuna yayılan bir Arnavut isyanı patlak verdi. İlk isyanlar Andrea Thopia'nın Osmanlı yönetimine karşı ayaklanıp orta Arnavutluk dağlarında küçük bir Osmanlı birliğini mağlup etmesiyle Arnavutluk'ta başladı. Zaferi Arianiti'ye isyan etmeleri için ilham verdi. Gjergj ilk başta endişeliydi, ancak babasının kendisine bıraktığı egemenliği kurtarmak için bir fırsat gördü.

1449–51

1449'un başında Skanderbeg ve Arianiti, Venediklilere yaklaşarak Osmanlılardan korunmalarını istedi. Venedik, Osmanlı ile barışı tehlikeye atmamak için isteklerini reddetti.[3] 1449'da Gjergj Arianiti, Skanderbeg ile olan ittifakından ayrıldı.[4]

Arianiti, Kocacık'ın geri alınmasını 4.000 adamla destekledi. Kuşatma sırasında Arianiti'nin kardeşi öldürüldü. Arianiti'nin deneyimi, Skanderbeg'i Arianiti'nin kızı Donika ile evlenmeye ikna etti. Kastrioti ve Arianiti aileleri arasındaki güçlü bağlar, Arnavutluk davasına büyük fayda sağladı.

Ayrıca bakınız

Gllavenica'nın kitabesi

Kaynakça

  1. ^ a b Zana Prela, (Ed.) (2012). Aranitët: Historia- Gjenealogjia-Zotërimet. Toena. s. 97. ISBN 978-99943-1-729-5.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım); r eksik |soyadı1= (yardım)
  2. ^ Jefferson, John (17 August 2012). The Holy Wars of King Wladislas and Sultan Murad: The Ottoman-Christian Conflict from 1438-1444. BRILL. p. 109. ISBN 978-90-04-21904-5.
  3. ^ Istorija Črne Gore, Volume 2, Part 2 (Sırpça). Titograd: Redakcija za istoriju Črne Gore. 1970. s. 219. Erişim tarihi: 10 Ocak 2014. Млечани су заузимали неутралан став према догађајима у Албанији да не би изазвали Турке. Одбили су Аријанита и Скен- дербега када су тражили млетачку заштиту,  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  4. ^ Robert Elsie (24 Aralık 2012). A Biographical Dictionary of Albanian History. I.B.Tauris. s. 17. ISBN 978-1-78076-431-3. Erişim tarihi: 9 Haziran 2013. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk Katolik Kilisesi</span> Romaya bağlı Doğu kökenli kilise

Arnavutluk Katolik Kilisesi, Papa'nın ruhanî önderliğindeki ve Vatikan merkezli ökumenik Dünya Katolik Kilisesi'nin alt bölümlerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">İskender Bey</span> Arnavut asilzade ve askeri komutan (1405–1468)

İskender Bey, Arnavutların ulusal kahramanı. Arnavutluk'un feodal hanedanlıklarından Kastriyota Hanedanı'ndandır. Babası Con, Gergi'yi Osmanlı sarayına rehin olarak gönderdi. Edirne'de II. Murad'ın hizmetinde bir içoğlanı eğitimi gören Gergi Müslüman oldu ve İskender adını aldı. Osmanlı sarayına alındığı zaman 18-19 yaşlarındaydı. Osmanlı'da önemli askerî hizmetlerde bulundu, Anadolu ve Rumeli seferlerine katıldı. 1443 yılında Morava Muharebesi sırasında kaçıp sancak beyi olduğunu ilan eden sahte bir fermanla Kroya kalesini ele geçirdi. 1468'de ölümüne kadar Osmanlı Devleti'nin Arnavutluk'ta yerleşmesine karşı mücadele etti.

<span class="mw-page-title-main">Thopia ailesi</span> aile

Thopia Hanedanı, Geç Orta Çağ Arnavutluk'unun en güçlü soylu ailelerinden biriydi. Ailenin kökeni Angevin Arnavut Krallığı'na dayanmaktaydı. Thopialar, Osmanlı Balkanlar'da yükselirken Arnavutların birleşip kurduğu Leş Birliği'nin kurucu üyesiydi. Kuruluş toplantısında Andrea Thopia ve yiğeni Tanush Thopia bulunmuştu.

<span class="mw-page-title-main">Leş Birliği</span>

Leş Ligası veya Arnavut Ligi olarak da bilinen Leş Birliği, Arnavut soylular tarafından 2 Mart 1444'te Leş'te kurulan askeri ve diplomatik bir birlikti. İskender Bey ve çeşitli Arnavut soylularının ve şeflerinin Osmanlı İmparatorluğu'na karşı birleşmesi ile oluşan bu birlik Arnavutların tarihlerindeki ilk birleşik devleti olmuştur. Leş Birliği'nin lideri olan İskender Bey, birliğin lideri olduğu süre boyunca hep "Dominus Albaniae" yani "Arnavutların Birliğinin Şefi" unvanını kullanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Krallık tarihi</span> Büyük Britanya tarihi

Birleşik Krallık tarihi, 18. yüzyılın başlarında Birlik Antlaşması ve Birlik Yasaları ile başlar. Birleşik Krallık'ın çekirdeği, 1707'de İngiltere ve İskoçya krallıklarının siyasi birliği yoluyla Büyük Britanya adlı yeni bir üniter devletin kurulmasıyla oluştu. Tarihçi Simon Schama, bu yeni Büyük Britanya devleti hakkında şunları söylemiştir:

Düşmanca bir birleşme olarak başladı, ancak dünyanın en güçlü ve sağlam birliğine dönüştü... Bu Avrupa tarihindeki en hayret verici dönüşümlerden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Kastrioti Hanedanı</span> Arnavut soylu aile

Kastriotlar Orta Çağ ve erken Yeni Çağ'da yaşamış ve hüküm sürmüş olan önemli bir Arnavut soylu ailesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Muzaka Prensliği</span>

Muzakalar Arnavutluk'un orta bölgesinde toprakları olan bir Arnavut soylu ailesiydi.

<span class="mw-page-title-main">1910 Arnavut İsyanı</span> Arnavutların, 1910 yılı içerisinde Osmanlı İmparatorluğu egemenliğine karşı başlattığı ayaklanma olayı

1910 Arnavutluk İsyanı ya da Arnavutluk Harekâtı Mayıs-Haziran 1910 tarihleri arasında İttihatçı Osmanlı hükümetinin yeni merkezileştirme politikalarına karşı Arnavutlar tarafından gerçekleştirilen bir isyandır.

<span class="mw-page-title-main">1432-1436 Arnavut İsyanı</span> Arnavutların, 1432-1436 yıllarında Osmanlı İmparatorluğu egemenliğine karşı başlattığı ayaklanma olayı

1432-1436 Arnavutluk İsyanı, 1432-1436 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu'na karşı Arnavutlar tarafından gerçekleştirilen bir isyandır.

Dördüncü Akçahisar Kuşatması, 1478 yılında Akçahisar'ın Osmanlı ordusu tarafından kuşatılmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">II. Con Kastrioti</span> Arnavut prens

II. Con Kastrioti, Arnavut ulusal kahramanı İskender Bey ile Gjergj Arianiti'nin kızı Donika Kastrioti'nin oğluydu.

<span class="mw-page-title-main">Konstantin ve Frujin İsyanı</span>

Konstantin ve Fruzhin İsyanı, Osmanlı yönetimine karşı olan ilk Bulgar ayaklanmasıdır. 15. yüzyılın başlarında iki Bulgar soylu tarafından organize edildi ve bir Hristiyan koalisyonu tarafından desteklendi, ancak Bulgaristan'a bağımsızlık kazandıramadı.

Kurt Ahmed Paşa, bir Arnavut paşa ve Osmanlı İmparatorluğu içinde yarı özerk bir bölge olan Berat Paşalığı'nın kurucusudur. Orta Çağ'ın sonlarında Muzaka Prensliği'ni kuran Muzaka ailesinin soyundan geliyordu.

Buşatlı Mehmed Paşa, Osmanlı İmparatorluğu döneminde İşkodra Paşalığı'nın ilk paşalığını yapan Arnavut paşadır. 1768'den Haziran 1775'teki ölümüne dek paşalık yapan Buşatlı Mehmet'in ardından oğlu Buşatlı Mustafa Paşa gelmiş, böylece İşkodra'yı yöneten Buşatlılar hanedanını kurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Yunan diasporası</span>

Omogenia olarak da bilinen Yunan diasporası, Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi dışında yaşayan Rum topluluklarıdır. Bu yerler Arnavutluk, Kuzey Makedonya, Balkanlar'ın bazı bölümleri, güney Rusya, Ukrayna, Anadolu, Doğu Karadeniz bölgesi, Doğu Anadolu, Gürcistan, Güney Kafkasya, Mısır, güney İtalya ve Korsika'daki Cargèse'dir. Terim aynı zamanda bu geleneksel alanların dışında Yunan göçüyle Avustralya, Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri'nde kurulan topluluklara da atıfta bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Şemsi Paşa</span>

Şemsi Paşa (1846-1908) bir Osmanlı - Arnavut generaliydi. Alaylı ve eğitimsiz bir asker olan olan Şemsi Paşa, Sultan II. Abdülhamid'in güvendiği paşalardan birisiydi. Resneli Niyazi'nin dağa çıkarak başlattığı Jön Türk Devrimi'ni bastırmak için görevlendirildi. Ancak isyanı bastırmak için harekete geçtiği sırada Manastır'da İttihat ve Terakki üyesi Atıf Kamçıl tarafından suikast sonucu öldürüldü.

Kastrioti Prensliği Geç Orta Çağ'da Arnavut prensliklerinden biriydi. 1407'ye kadar onu yöneten Pal Kastrioti tarafından kuruldu, ardından oğlu Gjon Kastrioti 1437'de ölümüne kadar hüküm sürdü ve sonra Arnavutların ulusal kahramanı İskender Bey tarafından yönetildi.

<span class="mw-page-title-main">Muzaka ailesi</span>

Muzaka Hanedanı, Arnavut soylu bir aile olup Geç Orta Çağ boyunca Myzeqe'i yönetmiş bir ailedir. Ayrıyeten bazı kaynaklarda Muzakalardan bir kabile veya klan olarak da bahsedilir. Muzakalara dair tarihteki ilk belge ise 1090 civarında Bizanslı tarihçi Anna Komnene tarafından yazılan belgelerdir. Kökenleri daha eskilere dayansa da 13. ve 14. yüzyıllarda Muzakalar etkili olmuş ve Devoll ve Vyosa nehirleri arasını kontrol etmişti. Ailenin bası üyeleri Bizans İmparatorluğu'na, bazı üyeleri ise onlara Bizansvari unvanlar veren Napoli Kralı I. Carlo'ya tabiydi. Bu düzen uzun süre böyle sürse de kısa bir süreliğine Muzakaların toprakları da dahil tüm Arnavutluk'u fetheden Sırp İmparatoru Stefan Duşan döneminde bağlılıkları Duşan'a oldu ancak Duşan öldükten sonra her şey eski haline geri döndü.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı döneminde Arnavutluk</span>

Osmanlı döneminde Arnavutluk, Arnavutluk tarihinde, 15. yüzyılın sonlarındaki Osmanlı fethinden başlayıp Arnavutluk Bağımsızlık Bildirgesi ile 1912'de Osmanlı İmparatorluğu'ndan resmi olarak ayrılmasına kadar geçen bir dönemi ifade eder. Osmanlılar Arnavutluk'a ilk kez 1385 yılında Arnavut soylu Karl Thopia'nın Savra Muharebesi sırasında soylu II. Balša'nın güçlerini bastırmak üzere daveti üzerine girmişlerdir. 1385'teki Savra Muharebesi'nden sonra Arnavutluk'un bazı bölgelerinde bir miktar nüfuzları vardı, ancak doğrudan kontrolleri yoktu. Osmanlılar 1420'lerde güney Arnavutluk'a garnizonlar yerleştirdiler ve 1431'de orta Arnavutluk'ta resmi yargı yetkisi kurdular. Osmanlılar tüm Arnavut topraklarının yönetimini talep etse de, Arnavut etnik bölgelerinin çoğu hâlâ Osmanlı yönetiminden bağımsız Orta Çağ Arnavut soyluları tarafından yönetiliyordu. çoğunlukla orta Arnavutluk'u kontrol eden Arvanid Sancağı, 1420 veya 1430'da kurulmuştur; ülkenin çoğunlukla özgür olduğu 1443-1481 döneminden ve İşkodra ve Leş Birliği'nin düşmesinden sonra 1481'de Osmanlı yönetimi daha da sağlamlaşmıştır. Arnavutlar 1481'de yeniden ayaklanmışlar ama Osmanlılar nihayet 1488'de Arnavutluk'u kontrol altına almışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Arnavut prenslikleri</span>

Arnavut prenslikleri terimi, Orta Çağ'da Arnavutluk'ta ve Batı Balkanlar'ın çevre bölgelerinde Arnavut soyluları tarafından yönetilen bir dizi prensliği ifade etmektedir. 12. yüzyılda, ilk Arnavut prensliği olan Arbanon Prensliği ortaya çıkmıştır. Ancak daha sonra, 14. yüzyılın 2. yarısında, özellikle 1355'ten sonra Sırp İmparatorluğu'nun yıkılmasıyla bu prenslikler güçlendi. Bu prensliklerden bazıları, 1444'teOsmanlı İmparatorluğu'nu 28'den fazla savaşta mağlup eden Leş Birliği adı verilen askeri ittifak altında 1480'e kadar birleşmişlerdir. Günümüzün Arnavutluk'unu, Batı ve Orta Kosova'yı, Epir'i, Korint'e kadar olan bölgeleri, Batı Kuzey Makedonya'yı ve Karadağ'ın güneyini kapsıyorlardı. Bu prensliklerin liderleri, Gjin Bua Shpata, II. Andrea Muzaka, Gjon Zenebishi, Karl Thopia, Andrea Gropa, Balşa ailesi, Gjergj Arianiti, Yuvan Kastrioti, İskender Bey, Dukagjini ailesi ve Leka Dukagin gibi 14. ve 15. yüzyıllarda en çok tanınan Balkan figürlerinden bazılarıydılar.