Gizli harekât, gizli şekilde yürütülen bir istihbarat veya askeri operasyondur. Operasyon genel nüfus veya belirli düşman kuvvetleri tarafından fark edilmez. Gizli harekâtların büyük kısmı istihbarat toplamakla ilgilidir.[1]
1970'lere kadar, gizli harekâtlar esasen doğası gereği politikti ve genellikle sponsorun tercih ettiği gruplara veya uluslara yardım etmeyi amaçlıyordu.
CIA, Birleşik Devletler federal hükûmetinin sivil bir dış istihbarat servisidir ve resmî olarak dünyanın dört bir yanındaki ulusal güvenlik bilgilerini, öncelikle insan istihbaratını (HUMINT) kullanarak toplamak, işlemek ve analiz etmekle görevlendirilmiştir.
Millî İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı (MİT), Türkiye'nin Cumhurbaşkanlığına bağlı resmî istihbarat örgütüdür. MİT'in mevcut merkezi, Ankara'nın Etimesgut ilçesindeki KALE binasıdır.
Gladio, II. Dünya Savaşı sonrasında Batı Avrupa'da gelecekte olması beklenen bir Varşova Paktı işgaline cephe gerisinde bir direniş başlatmak amacıyla İtalya'da NATO tarafından gizli olarak örgütlenen kontrgerilla (stay-behind) operasyonunun kod adı. Gladyo, özel olarak NATO cephe gerisi direniş organizasyonun İtalyan kolunu belirtse de bazen "Gladyo operasyonu" NATO'nun bütün cephe gerisi (stay-behind) operasyonlarının gayriresmî adı olarak kullanılır ve bazen "Süper NATO" adıyla da anılır.
Aman, İsrail Ordusu'nun askeri istihbarat birimi. 1950 yılında kurulmuştur. Kara, hava veya deniz kuvvetlerine bağlı olmayan bağımsız bir birimdir.
Millî İstihbarat Teşkilatı tarafından yeraltı dünyasına yönelik olarak 11 yıl ara ile düzenlenen iki operasyonun ortak adı.
Mossad veya resmî adıyla HaMossad leModiʿin uleTafkidim Meyuḥadim, İsrail'in ulusal istihbarat teşkilatıdır. Askerî istihbarat teşkilatı Aman ve iç güvenlik teşkilatı olan Şin Bet ile birlikte İsrail İstihbarat Topluluğundaki birimlerden biridir. Kurumun ana mantalitesi, kuruluşundan bugüne değin yalnızca İsrail'i değil, yeryüzündeki tüm Yahudi topluluklarını olası bir saldırı veya katliam girişimine karşı koruyup kollamaktır.
İstihbarat ya da Bilgi alma, siyasi makamlara sunulmak üzere toplanmış ve çözümlenmiş izlemsel veya taktik içerikli işlenmiş bilgilere denir. Her türlü kaynaktan elde edilen ham bilgi ilişkisiz gibi görünen parçalardan oluşan, çelişkili, güvenilmez, yanıltıcı veya yanlış olabilir. İstihbarat ise birleştirilmiş, değerlendirilmiş, çözümlenmiş, yorumlanmış ve ayıklanmış bilgidir. Tamamlanmış bir istihbarat, istihbarat çevriminin sonuç ürünü olan ve siyasi belirleyicilere sunulmaya hazır olan işlenmiş bilgidir. Her devlet için, ülkenin bölünmez bütünlüğüne, anayasal düzenine, varlığına, bağımsızlığına, güvenliğine ve ulusal gücünü oluşturan bütün unsurlarına karşı içten ve dıştan gelecek mevcut ve olası tehditler hakkında bilgi toplamak ve istihbarat oluşturmak için vazgeçilmez bir gereksinimdir. İstihbarat devlet için, hasım veya hasım olması olası kişi, kurum-kuruluş, devletler ve diğer organizasyonlar hakkında açık veya kapalı kaynaklardan bilgi toplayıp, çözümleme ve değerlendirmelere tabi tutarak sonuca ulaşılması anlamına gelmektedir.
Ajax Operasyonu, Birleşik Krallık ve ABD tarafından, İran'ın demokratik olarak seçilen milliyetçi kabine ve başbakan Muhammed Musaddık'ı devirmek ve Pehlevi ailesini yeniden iktidara getirmek amacıyla düzenlenen örtülü harekâttır. Operasyon ayrıca ABD'nin barış zamanında yabancı bir hükûmeti devirmek için giriştiği ilk gizli eylemdi.
Özel kuvvetler ya da özel harekât kuvvetleri, düşmanın güvenlik güçlerine ve silahlı birliklerine keşif harekâtı, gözetleme, düşman birliklerinin durumu, sayısı gibi özel taktik beceri gerektiren görevleri üstlenen; çok yönlü ve çevik bir silahlı birliktir. Özel operasyonlar ve karşı saldırı yapmak için eğitilirler.
Dış Güvenlik Genel Müdürlüğü,, Fransa'nın dış istihbarat teşkilâtıdır. İngiltere'nin MI6 ve Amerika Birleşik Devletleri'nin CIA'inin Fransız eşdeğeri DSGE, Fransa Savunma Bakanlığı başkanlığında etkinlik gösteren ve istihbarat ve casusluk korunmasını sağlayan, iç muadili DGSI ile birlikte çalışan, özellikle yurt dışında milis ve karşı istihbarat operasyonlarını gerçekleştirerek ulusal güvenlik sağlayan bir kurumdur. Diğer çoğu istihbarat örgütleri gibi, etkinlikleri ve örgütlenme detayları gizlidir.
5. SS Panzer Tümeni "Wiking", Waffen SS'e bağlı 38 tümenden biridir. Başlarda bir piyade tümeni olan birlik ileriki zamanlarda zırhlı tümen olmuştur. Tümen'in üyeleri Danimarka, Norveç, İsveç, Finlandiya, Estonya, Hollanda, Belçika'dan gelen gönüllülerden oluşmaktadır. Tümen II. Dünya Savaşı sırasında Doğu Cephesinde savaşmıştır. Tümen Mayıs 1945'te Avusturya'da Amerikan birliklerine teslim olmuştur.
1st Special Forces Operational Detachment-Delta — yaygın isimleriyle Delta, Delta Force veya Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanlığı'nca Combat Applications Group olarak bilinir, elit Special Operations Force (SOF) ve Ortak Özel Harekât Komutanlığı (JSOC) teşkilatını tamamlayan unsurdur. Amerika Birleşik Devletleri Ordusu US Army'nin Donanma Mevkidaşı US Navy DEVGRU ile birlikte 2 birinci seviye anti-terörist ve özel görev birimidir. Delta Force, özel en iyi operatörlerden ve özel eğitimlerden geçirilmiş ve dikkatlice seçilmiş ordu askerlerinden oluşmaktadır. Delta Force'un birincil görevi anti-terörizm, isyan karşıtlığı ve ulusal arabuluculuk operasyonlarıdır, buna rağmen birçok gizli görevleri üstlenen fazlasıyla esnek bir teşkilattır, bu gizli görevler dahilinde rehine kurtarmak, baskın yapmak ve gizli düşman güçlerini ortadan kaldırmak bulunmaktadır.
Avustralya Gizli İstihbarat Servisi Avustralya ulusal dış istihbarat kuruluşudur. Hem karşı istihbarat dahil olmak üzere diğer ülkelerin istihbarat örgütleri ile bağlantıya geçmek hem de deniz aşırı istihbarat toplamadan sorumludur. ASIS, İngiliz Gizli İstihbarat Servisi (MI6) ve Amerikan Merkezi Haberalma Teşkilatı (CIA) ile karşılaştırılabilir.
Polonya Dış İstihbarat Teşkilatı veya AW Polonya Cumhuriyeti'nin yurt dışında kamu ile ilgili gizli bilgi toplanmasında görevli bir Polonya istihbarat teşkilatıdır. Bu reformlarla ve İstihbarat Ajansı olarak (AW) İç Güvenlik Ajansı (ABW) ve Devlet Koruma Dairesi olarak bir bölünmeyle 2002 yılında kuruldu.
Cengel Operasyonu, istihbarat ve direniş ajanlarının Polonya'ya ve Baltık ülkelerine gizlice sokulması için Soğuk Savaş'ın (1948-1955) başında İngiliz Gizli İstihbarat Servisi'nin (MI6) yürüttüğü gizli programın adı. Ajanların çoğu, İngiltere ve İsveç'te özel olarak eğitilen; Polonyalı, Estonyalı, Leton ve Litvanyalı sürgünlerden oluşuyordu. Bu ajanlar sızdıkları ülkelerde, Lanetli askerler ya da Orman Kardeşleri gibi Sovyet karşıtı gruplarla bağlantı kuruyorlardı. Operasyonun deniz ayağı Royal Navy ve Alman Mayın Tarama Yönetimi'ne bağlı askerlerdi. Amerikan destekli Gehlen Organizasyonu da Doğu Avrupa'dan ajan teminine dahil oldu. KGB bu casusluk ağına sızdı; ajanların çoğunu yakalayarak veya taraf değiştirmelerini sağlayarak, operasyonu çökertti.
Pençe operasyonları, Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK) Irak'a bağlı Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde PKK'ya karşı başlattığı sınır ötesi harekât olan Kararlılık Harekâtı'nın devamı olan operasyonlardır. Pençe Operasyonu, Pençe-2 Operasyonu, Pençe-3 Operasyonu ve Pençe-Kaplan Operasyonu olarak dört aşamada devam etmiştir. Pençe-Kartal Operasyonu ile Mahmur'un ve Sincar'ın da vurulduğu bir hava taarruzu düzenlenmiştir. Operasyonlar süresince TSK Kuzey Irak'ta Hakurk, Sinat-Haftanin bölgelerine askerî üs kurarak ilerlemekte ve bölgeye yerleşmektedir. Türk yapımı balistik füze olan Bora da ilk kez bu operasyonlar süresinde denenmiştir.
Özel operasyonlar, silahlı kuvvetler, güvenlik ajansı, istihbarat teşkilatı ve polis yapıları dahil olmak üzere kolluk kuvvetleri tarafından yapılan operasyonlardır. Askeri operasyonların bir alt türü olup, polis ve operasyonel hizmetler tarafından yürütülen bir tür operasyonel faaliyetlerdir. Askeri özel operasyonlar genellikle özel kuvvetler tarafından yürütülür. Özel operasyonlar keşif, geleneksel olmayan savaş ve mafya, organize suç ve terörle mücadele eylemlerini içerebilir.
Gizli operasyon bir istihbarî operasyondur. Gizli operasyonlar, operasyona kimin sponsor olduğunu veya gerçekleştirdiğini kimse bilmeden misyon hedeflerini gizlice gerçekleştirmeyi amaçlar.
Siyah operasyon, bir devlet kurumu, askeri birim veya paramiliter bir organizasyon tarafından yapılan gizli operasyondur. Özel şirketlerin veya grupların faaliyetlerini içerebilir. Siyah operasyonun temel özellikleri, gizli olması ve onu gerçekleştiren organizasyona atfedilemez olmasıdır.
Gizli Savunma Servisi (DCS), ABD'nin üst düzey politika yapıcıları ve askeri liderleri için ulusal düzeydeki savunma hedeflerine yanıt vermek için dünya çapında gizli casusluk faaliyetleri yürüten Savunma İstihbarat Teşkilatı'nın (DIA) bir koludur. Sivil ve askeri personelden oluşan DCS, DIA'nın Operasyon Müdürlüğünün bir parçasıdır ve Merkezi İstihbarat Teşkilatı Operasyon Müdürlüğü ve ABD ordusunun Müşterek Özel Harekat Komutanlığı ile birlikte çalışır.