Giyilebilir sanat - Turkipedia

Giyilebilir sanat veya Giyim sanatı, genellikle güzel veya etkileyici biçimde yapılmış el yapımı giysi veya mücevherlerin ayrı ayrı tasarlanmış parçalarını ifade eder. Herhangi bir giyim eşyası veya başka giyilebilir bir nesnenin yapımı tipik olarak estetik kaygılar içerse de, giyilebilir sanat terimi, eserin ciddi ve benzersiz bir sanatsal yaratım veya ifade olarak kabul edilmesinin amaçlandığını ifade eder. Sanat parçaları satılabilir ve/veya sergilenebilirler.^[1]

Giyilebilir sanatın ortaya çıkışı 60'lı yıllara dayanmaktadır. 70'li yıllardan itibaren büyüme kaydetmiş, en büyük ilerlemesini ise 2000'li yıllarda yaşamıştır. Muhtemelen en kötü şöhretli parçalar, 2015'in sonbahar defilelerinde bulunmuş Victor and Rolf'a ait parçalardır. Özenle yapılmış bu el yapımı giysiler, kendi kendini ifade etmenin bir aracı ve büyük ölçekli üretime meydan okumak için bir strateji olarak kabul edildi. Bugün, giyim parçalarını bir tür kendini ifade etme olarak gören hareketin bu iyimser başlangıcı, yeni ve taze bir giysi tarzına dönüşmüştür. Bugünlerde eserler daha çok galeriler, mağazalar ve ihtisas fuarları aracılığıyla sergilenmekte ve satılmaktadır.

1987'den beri Yeni Zelanda'da düzenlenen Giyilebilir Sanat Dünyası ödülleri, sanatçıların şaşırtıcı yeteneklerini gözler önüne seren önemli bir etkinliktir. Giyilebilir sanatların çoğu, elyaf malzemelerden yapılır ve bu nedenle, kumaş ve diğer elyaf ürünlerini kullanan hem giyilebilir hem de giyilemez sanat biçimleri, daha geniş elyaf sanatı alanının bir dalını oluşturur. Sanatsal bir alan olarak giyilebilir sanat, takı veya deri, plastik kaplama, metal vb. gibi elyaf olmayan malzemelerden yapılmış giysileri de içerebilir.^[1]

Elyaf çalışmaları

Giyilebilir elyaf sanatıyla uğraşan sanatçılar, kullanılmış kumaş veya diğer malzemeleri kullanarak onları benzersiz giysiler haline getirebilir veya işlenmemiş kumaşları boyayabilir ve yeniden düzenleyebilir. Sanatın pahalı bir şey olduğu inancına karşı çıkan bazı giyim sanatçıları, makul bir fiyata kaliteli sanat eserleri ve giysiler üretmeye başlamışlardır.

Diğer sanat dallarında olduğu gibi, sanatçıların bu alandaki yetenek ve becerileri çok çeşitlidir. Ortamın doğası, sanatsal becerilerin yanı sıra zanaat becerileri de gerektirdiğinden, ileri düzey bir sanatçı, renk çarkı, kimya, dikiş, giysi tasarımı veya bilgisayar yazılımları üzerinde de çalışmak zorunda kalabilir. Bazı üniversitelerde giyilebilir sanata yönelik dersler verilmektedir.

Mücevhercilik

Zaman içerisinde sanatçı ve tasarımcılar, bazı değerli taş ve kumaşları insan vücudunu güzelleştirmek için kullanmaya başlamışlardır. 1940'lı yıllarla beraber Amerikalı modernist sanatçılar ve 1950'li yıllarla beraber Alman kuyumcularının deneme çalışmaları, modern anlamda mücevherciliğin başlangıcını oluşturmuştur.^[2]

Kaynakça

^ ^a ^b "BOOKS OF STYLE; Why Knit? The Answers". Penelope Green. New York Times.
^ Den Besten, Liesbeth, On Jewellery: A Compendium of International Contemporary Art Jewellery

İlgili Araştırma Makaleleri

Resim, herhangi bir yüzey üzerine çizgi ve renklerle yapılan, günümüzde kavramsal bir boyutta ele alınması açısından hemen her tür malzemenin kullanılabildiği bir anlatım tekniğidir. Resim yapma sanatıyla meşgul kişiler, ressam olarak adlandırılırlar.

Heykel ya da yontu, sanatsal bakış açısıyla meydana getirilmiş üç boyutlu formlara denir. Heykel temelde mekânın kapsanması, kavranması ve mekân ile ilişki kurulması ile ilgilenir.

Sanat, en genel anlamıyla yaratıcılığın ve hayal gücünün ifadesi olarak anlaşılır. Tarih boyunca neyin sanat olarak adlandırılacağına dair fikirler sürekli değişmiş, bu geniş anlama zaman içinde değişik kısıtlamalar getirilip yeni tanımlar yaratılmıştır. Bu tanımlardan en yaygın kabul göreni sanatın edebiyat, resim, müzik, tiyatro, sinema, mimari ve heykel alt türlerinden oluştuğu görüşüdür. Bugün sanat terimi birçok kişi tarafından çok basit ve net gözüken bir kavram gibi kullanılabildiği gibi akademik çevrelerde sanatın ne şekilde tanımlanabileceği, hatta tanımlanabilir olup olmadığı bile hararetli bir tartışma konusudur.

Çağdaş sanat, 20. yüzyılın ikinci yarısında veya 21. yüzyılda üretilen sanattır. Modern sanatın aksine üretim yöntemlerine ve akımlara göre incelenmesi güç; çevre ve toplum bilincinin ağır bastığı; ağırlıklı olarak küreselleşme, çevre, biyomühendislik, teknoloji, beden, göç, çok kültürlülük, kimlik siyaseti, kültürel bellek, kurumsal eleştiri gibi konularla ilgilenen; 1960'lı veya 1970'li yıllardan günümüze kadar süregelen ve bir akım veya üslup benzeri birleştirici özellikleri olmadığından genel bir deyişle çağdaş olarak adlandırılan sanat biçimleridir.

Yerleştirme ya da enstalasyon, geleneksel sanat eserlerinden farklı olarak, çevreden bağımsız bir sanat nesnesi içermeyip belirli bir mekân için yaratılan, mekânın niteliklerini kullanıp irdeleyen ve izleyici katılımının temel bir gereklilik olduğu sanat türü. Kapalı veya açık mekânlarda yapılabilir.

Dışa vurumculuk (ekspresyonizm), doğanın olduğu gibi temsili yerine duyguların ve iç dünyanın ön plana çıkarıldığı 20. yüzyıl sanat akımı. Politik istikrarsızlık ve ekonomik çöküntü ortamında Almanya'da pozitivizm, naturalizm ve empresyonizm akımlarına karşı olarak ortaya çıkmıştır. 19. yüzyıl gerçekçilik ve idealizmine karşıt anti-natüralist öznelliğe sahip bir bakış açısı içerir. Ayrıca kuzeyli, Cermen halk sanatı biçimleri ve kabile sanatları da etkilendiği diğer kaynaklardır. Dışa vurumcu sanatın amacı, sanatçının duyguları ve iç dünyasını renk, çizgi, düzlem ve kütle aracılığıyla dışa vurmasıdır. Bu duyguları daha iyi yansıtabilmek için sanatçı geleneksel kuralların dışına çıkarak gerçeğin biçimini bozma yöntemini kullanır ve sanatçının öznel duygularına dayanmaktadır.

Kabartma veya diğer adıyla rölyef, yüzey üzerine yapılan yükseltme ya da çökertmelere denir.

Kompozit malzeme, önemli ölçüde farklı fiziksel veya kimyasal özelliklere sahip iki veya daha fazla bileşen malzemeden yapılan ve birleştirildiğinde öncekinden farklı özelliklere sahip olan bir malzeme üreten bir malzeme.

Sanat eğitimi, kişinin duygu, düşünce ve izlenimlerini anlatabilmek, yetenek ve yaratıcılığını estetik bir seviyeye ulaştırmak amacıyla yapılan eğitim faaliyetlerinin tümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Sanat terapisi</span>

Sanat terapisi, bir sanat eğitmeni ile terapistin ortak çalışmasını gerektiren, tedavi sürecinin sanatla sürdürülmesine dayanan bir terapi çeşididir. 20. yüzyılın ortalarından itibaren ABD ve Avrupa'da hızla yayılmıştır. 1940'tan itibaren ABD'de ayrı bir meslek dalı olarak tanımlanmaya başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yün</span>

Yün bazı memelilerden elde edilen hayvansal kıl kökenli doğal bir elyaf türü. Sıcak tuttuğu için battaniye ve kışlık giysilerin üretiminde kullanılır. Yün elyafı koyundan genellikle canlı hayvanlardan kırkılmak suretiyle olmak üzere değişik yöntemlerle elde edilir. Bu tür yüne kırkım yünü denir. Bu yünün ticari değeri diğer yöntemlerle elde edilenlerinkinden yüksektir. Kasaplık hayvanların kesildikten sonra derilerinin işlenmesi ile elde edilen yüne ise tabak yünü veya kasapbaşı yünü denir. Herhangi bir nedenle ölmüş hayvanın postundan elde edilen yün ise post yapağısı adını alır. Tabak yünü veya post yapağısı (yapak) deriden yolunarak alınmışsa kıl köklerini de içerdiğinden kırkım yününe göre daha düşük kalitelidir.

Bugünkü Yunanistan topraklarına Yunanlar ayak basmadan önce, Girit, kültürel gelişimin öncülerindendi. Burada Neolitik'ten son Tunç Çağına kadar sürekli bir gelişim izlenilebilir. Minos kültürü; Girit'teki Bronz Çağ kültüründeki kral Minos'a bağlanarak adlandırılmaktadır. Bununla birlikte bir tür akraba olarak tanımlayabileceğimiz Yunan topraklarındaki kültür için "Hellas" terimi kullanılmıştır. Ayrıca "Kiklad" terimi de Kiklad'larda bulunan 3000 yıllık mermer heykelcikleri ve çömlekleri için kullanılmıştır. Bu adlandırmalar dönemi inceleyen arkeologlar tarafından verilmiştir. Kiklad yapıtları, Minos ve Hellas kültürü ile ilişkili değildir. Tam tersine bu yapılar yerel olarak sınırlanmış ve bugüne dek az tanınmış bir kültür çevresine bağlıdır. Erken Minos kültürünün en önemli kalıntıları Girit'in doğu bölümünde, özellikle Gurnia, Vasiliki, Palaikastro gibi küçük kentlerle komşu adalardan Pseira ve Mochios'da bulunmuştur. Akdeniz çevresiyle de karşılıklı ilişkiler kurduğu açıkça bellidir.

Grafiti, çoğunlukla kamusal bir alanda yer alan bir duvar ya da yüzeye çizilmiş, kazınmış veya püskürtülmüş yazı ve çizimlerdir.

Özdemir Altan Türk ressam ve akademisyen

Bikini, kadınlar için tasarlanmış, yüzmede kullanılan bir mayo türüdür. Bikini üretiminde suya karşı dayanıklı kumaşlar tercih edilmektedir.

Karbon elyaf takviyeli plastik veya karbon elyaf takviyeli polimer sağlam, hafif ve pahalı bir çeşit kompozit malzeme, elyaf takviyeli polimerdir. Cam elyafı'ına benzer şekilde bu kompozit yapıya mukavemet veren malzemeye karbon elyafı denilir. Polimer için en çok epoksi kullanılsa da polyester, vinil ester ya da naylon gibi başka maddelerin de kullanıldığı görülebilir. Kevlar veya alüminyum yapılarında karbon, cam gibi diğer güçlendiricilerle birlikte kullanılır. Grafit takviyeli polimer ya da Grafit elyaf takviyeli polimer (GFRP) de karbon elyafıyla takviyeli bu tür yapıları nitelemek için de kullanılır. Cam elyaf takviyeli malzemelerin de GFRP olarak tanımlanabilmesi ve karışıklık yaşanması nedeniyle bu isimlendirme çok sık kullanılmaz. Bazı ürün tanıtımlarında ise kısaca grafit elyafı denilir.

<span class="mw-page-title-main">Mirza Kadim İrevani</span>

Mirza Kadim İrevani - 19. yüzyılda yaşamış Azeri portreci ve bezeme sanatçısı. Azerbaycan pano resminin temelini attı, yaratıcılığı Azerbaycan'ın modern görsel sanatında önemli bir değişiklik olarak hafızalarda kalmıştır.

Çağdaş Sanat Müzesi Kuzey Makedonya sınırları içerisinde bulunan Kuzey Makedonya'nın en büyük ulusal enstitülerinden biridir. Kuzey Makedonya'nın başkenti Üsküp'te bulunan müze 1963 yılında yaşanan büyük Kuzey Makedonya depremi sonrası kurulmuştur. Yapının mimari projesi Polonya hükûmetince üstlenilmiştir.

Eva Hesse, Almanya doğumlu, Amerikan Yahudisi heykeltıraş. Lateks, fiberglas ve plastik gibi materyallerde öncü çalışmalarıyla bilinir. 1960'larda post-minimal sanat akımına giren sanatçılardan biridir.

Salam Abdulkasım oğlu Salamzade - sanatçı, Azerbaycan SSR Halk Sanatçısı (1982). Salam Salamzade'nin eserlerinin kişisel sergileri Bakü (1959), (1962), (1974), Moskova (1969), (1974) ve Kiev'de (1974) düzenlenmiştir. Eserleri Azerbaycan'ın yanı sıra yabancı ülkelerin müzelerinde, galerilerinde ve özel koleksiyonlarında saklanmaktadır. Sanatçı aynı zamanda kamusal faaliyetlerde bulunmuş, Azerbaycan Ulusal Güzel Sanatlar Müzesi ve Nizami Gencevi'nin adını taşıyan Azerbaycan Edebiyat Müzesi'nin müdürlüğünü yapmıştır. Halen Azerbaycan Devlet Sanat Galerisi'nin fonunda Salam Salamzade'nin 72 eseri muhafaza edilmektedir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.