İçeriğe atla

Girolamo Priuli

Girolamo Priuli
Girolamo Priuli portresiRessam:Tintoretto
Venedik Cumhuriyeti Doçesi (83.)
Doge di Venezia
Hüküm süresi1 Eylül 1559 – 4 Kasım 1567
8 yıl 2 ay 3 gün
Önce gelenLorenzo Priuli
Sonra gelenPietro Loredan
Doğum1486
Venedik
Ölüm4 Kasım 1567 (yaş: 80)
Venedik
DefinSan Salvador Kilisesi, Venedik
Eş(ler)iElena Diedo
Çocuk(lar)ı1 erkek çocuk
BabasıAlvise Priuli
AnnesiChiara Lion
Priuli Sülalesi arması

Girolamo Priuli (d. 1486, Venedik - ö. 4 Kasım 1567, Venedik), 1 Eylül 1559 – 4 Kasım 1567 döneminde Venedik Cumhuriyeti'ne "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 83'inci dükadır. Küçük kardesi olan Doçe Lorenzo Priuli'nin ölümünden sonra yapılan seçimle 1 Eylül 1559'da tahta çıktı. 8 yıl 2 ay 3 gün süren Venedik Cumhuriyeti "Doçe"'lik saltanatından sonra 4 Kasım 1567'da 80 yaşında Venedik'te öldü.

Girolamo Prioli önceki Doçe olan küçük kardeşi Lorenzo'ya nisbetle daha az kültürlü ve sosyal bakımdan daha az sevilen bir kişi idi ve daha az belagat sahibi idi. Doçeliği başında halk tarafından pek az sevilmekte idi. Fakat zaman geçtikçe Doçelik görevine karşı gösterdiği yorulmak bilmez gayretlerin halk tarafından anlaşılması ile kendini Venedik halkına gittikçe sevdirmeye başladı. Doçelik dönemi genel olarak barış ve refah içinde geçti. Ancak Avrupa'da Orta Çağlar ve Rönesans dönemlerinde olağan olarak ortaya bazı doğa felaketleri yine ortaya çıktı ve ayrıca alışılagelmiş hastalık salgınlar zaman zaman Venedik halkının yine başına geldi. Doçelik döneminde olağan dışı hadiseler ortaya çıkmadığı için devletin geleneksel olan vergi ve diğer devlet gelirleri fazlalıkları Venedik şehrinin daha süslü görünüş verilmesi için imar işleri için ve Venedik devlet donanması ve ordusunun güçlendirilmesi için harcandı.

Hayatı

Doçe olmadan önce

Girolamo Priuli 1486da Venedik'te Alvise Priuli ve Chiara Lion'ın büyük oğlu olarak doğdu.

Ticaret kariyerini seçip gayet becerikli ve usta bir tüccar olduğunu gösterdi. Gençliğinde gayet kolaylıkla iyi para yapıp bir büyük bir servet biriktirmeyi başarmıştı. Venedik'in başta gelen bir tüccarı olduğu kabul edilmese de şehrin iş hayatında ön planda gelen tacir kişilerden biri olduğunu şehrin iş dünyası mensuplarına çabucak ve açıkça göstermiş idi.

Elena Diode ile evlilik yapmıştı ve bu evlilikten 1 erkek çocukları olmuştu.

Girolamo Priuli bir kariyer olarak devlet görevi almayı hayatının en önemli kararı olarak görmemekte ve bu türlü görev yapmaya hiç gıpta etmemekteydi. Yapabileceği yüksek devlet görevlerinin de yaşamı için hiç önemli saymamakta idi. Buna rağmen Venedik devlet idaresinde dükalıktan sonra ikinci önemli ve şerefli olduğu kabul edilen "San Marco Prokuratörlüğü (Başsavcılık)" kendine büyük bir şeref bahşedilir gibi verilmesi teklif edilince böyle büyük bir şerefi bile kabul edemeyeceğini bildirip bu devlet görevini üzerine almayı reddetmişti.

Doçelik dönemi

San Salvador Kilisesi'nde her ikisi de Doçe olan Girolamo Friuli ve küçük kardeşi Lorenzo Priuli için anıt-mezar

Küçük kardeşi Lorenzo Priuli doçe olarak 17 Ağustos 1559'da öldü. "Doçe Seçmenler Konseyi" toplanıp yeni doçeyi seçmeye hazırlandı. Bu ölüm ve yeni doçe seçimi gereği, Girolamo'ya bir sürpriz olarak geldi. Konseydeki oylamaların ilk kısmında, Girolamo'nun önemli devlet görevlerini reddettiği iyi bilindiği ve zaten doçe kardeşinin de pek başarılı bir doçe olmadığı bilindiği için, onun favori bir aday olarak seçilmesinin pek olası olmadığı ortaya çıktı. Fakat sonraki oylamalarda önceden daha uygun görülen adaylar elimine edildi ve aday olarak Girolamo taraftar kazanmaya başladı. Önceki Venedik doçesi olan küçük kardeşi Lorenzo Priuli doçe seçileceği zaman günün törelerine göre küçük kardeşi bu görevi üzerine almak için sembolik olarak ağabeyi Girolamo'nun iznini alması gerekmişti. Bu nedenle bu sefer Girolamo kendisinin sırası geldiğini düşünerek bu görevi reddetmekten kaçınması gerekti. Böylece "Doçe Seçmenler Konseyi" 1 Eylül 1559'da yapılan son oylamasında Girolamo Priuli doçe seçildi ve Venedik Cumhuriyeti doçelik tahtına oturdu.

Bu, iki öz kardeşin Venedik Cumhuryeti doçesi olarak birbirlerine halef-selef olmalarının ilk örneği olmuştu.

Girolamo'nun sekiz küsur yıl süren doçelik hükûmet dönemi sırasında kayda değer uluslararası olaylar hiç çıkmadı. Venedik barış ve refah içinde ticaret hayatına devam etti. Tek önemli uluslararası gelişme papanın Katolik Kilisesi'ni reform etmek için çağırdığı; 1545'te itibaren (1549-1551 ve 1552-1562 dönemlerinde verilen aralıklarla) devam eden ve Protestanlara karşı Katolik Karşı Reformasyon sürecini başlatan Trento Konsili'nin 1563'te sona ermesi oldu.

Venedik şehrinin bir sembolü haline gelmiş olan siyah renkli ve özel şekilli kayık olan gondollar Giralamo Priuli doçelik döneminde şehir kanallarında taşıma için kullanılmaya başlandı.

Venedik'te barış ve refah içinde geçen bu 8 yılda şehir, mimar Jacopo Sansovino tasarımı ile yapılan birçok yeni yapılar ile sanki yeniden süslendi.

Girolamo Priuli 4 Kasım 1567'de 80 yaşında iken geçirdiği bir inme sonucu öldü.

Mezarı Venedik San Salvador Kilisesi içinde 1578 ile 1582'de mimar Cesare Franco'nun tasarlamasına göre yaptırılan görkemli bir anıt-mezarda bulunmaktadır. Bu anıt-mezar kendinden daha önce doçe olmuş olan küçük kardeşi Lorenzo Priuli'nin de mezarını ihtiva etmektedir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  • Bu madde kısmen İtalyanca Wikipedia "Girolamo Priuli" maddesi kaynaklıdır [1] 27 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)

Dış kaynaklar

  • Norwich, John Julius (1999) A History of Venice. New York: Vintage Books, ISBN 0-679-72197-5 (İngilizce)
  • da Mosto, Andrea (1983), Dogi di Venezia nella vita pubblica e privata. Floransa:A. Martello (İtalyanca)
  • Dumler, Helmut (2001), Venedig und die Dogen. Düsseldorf:Artemis & Winkler ISBN 978-3538071162 (Almanca)
Resmî unvanlar
Önce gelen:
Lorenzo Priuli
Venedik Doçesi
1559 – 1567
Sonra gelen:
Pietro Loredan


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ludovico Manin</span>

Ludovico Manin, 1789-1797 yılları arasında Venedik Cumhuriyeti "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan son dükadır. 9 Mart 1789'da Paolo Renier 'in ölümünden sonra seçimle tahta çıktı.Napolyon Bonapart'n Venedik'i 1797 yılında işgal etmesiyle tahttan feragat ettirildi.

<span class="mw-page-title-main">I. Alvise Mocenigo</span>

I. Alvise Mocenigo, 1570-1577 döneminde Venedik Cumhuriyeti'ne "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 85'inci Venedik dükasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Francesco Donato</span> Venedik dükası

Francesco Donato, [24 Kasım 1545 – 9 Mayıs 1553 döneminde Venedik Cumhuriyeti'ne "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 79. dükadır. 9 Kasım 1545'te Doçe Pietro Lando'nun ölümünden sonra yapılan seçimden sonra 24 Kasım 1545'te tahta çıktı. 7 yıl 5 ay 29 gün süren Venedik Cumhuriyeti "Doçe"'lük saltanatından sonra 23 Mayıs 1553'da 84 yaşında Venedik'te öldü.

<span class="mw-page-title-main">Francesco Venier</span> Venedik Cumhuriyeti devlet başkanlığı yapmış bir siyasetçi

Francesco Venier, 11 Haziran 1554-2 Haziran 1556 döneminde Venedik Cumhuriyeti'ne "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 81'inci dükadır. Doçe Marcantonio Trevisan'nun ölümünden sonra yapılan seçimden sonra 11 Haziran 1554'te tahta çıktı. 1 yıl 11 ay 22 gün süren Venedik Cumhuriyeti "Doçe"'lik saltanatından sonra 2 Haziran 1556'de 66 yaşında Venedik'te öldü.

<span class="mw-page-title-main">Lorenzo Priuli</span>

Lorenzo Priuli. 11 Haziran 1554 – 17 Ağustos 1559 döneminde Venedik Cumhuriyeti'ne "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 82'nci dükadır. Doçe Francesco Venier'nun ölümünden sonra yapılan seçimden sonra 14 Haziran 1556 'da tahta çıktı. 3 yıl 2 ay 2 gün süren Venedik Cumhuriyeti "Doçe"'lik saltanatından sonra 2 Haziran 1559'da 69 yaşında Venedik'te öldü.

<span class="mw-page-title-main">Pietro Loredan (doçe)</span> Siyasi Kişi

Pietro Loredan, 26 Kasım 1567–3 Mayıs 1570 döneminde Venedik Cumhuriyeti'ne "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 84'üncü dükadır. Doçe Francesco Venier'nun ölümünden sonra yapılan seçimden sonra 26 Kasım 1567'da tahta çıktı. 3 yıl 2 ay 2 gün süren Venedik Cumhuriyeti "Doçe"lik saltanatından sonra 3 Mayıs 1570'te 87 yaşında Venedik'te öldü.

<span class="mw-page-title-main">Leonardo Loredan</span> 75. Venedik doçesi

.

<span class="mw-page-title-main">Antonio Grimani</span>

Antonio Grimani. 6 Temmuz 1521 – 7 Mayıs 1523 döneminde Venedik Cumhuriyeti'ne "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 76'ncı dükadır. Doçe Leonardo Loredan'nun ölümünden sonra yapılan seçimden sonra 6 Temmuz 1521'de tahta çıktı. 1 yıl 10 ay 1 gün süren Venedik Cumhuriyeti "Doçe"'lik saltanatından sonra 7 Mayıs 1523'te 88 yaşında Venedik'te öldü.

<span class="mw-page-title-main">Marino Grimani</span>

Marino Grimani. 26 Nisan 1595 – 25 Aralık 1605 döneminde Venedik Cumhuriyeti'ne "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 89'uncu dükadır. Doçe Pasquale Cicogna'nun 2 Nisan 1595'te ölümünden sonra Venedik Cumhuriyeti "Doçe Seçmenler Konseyi" yapılan 70 oylamadan sonra Venedik Doçesi seçildi ve 26 Nisan 1595'te tahta çıktı. 10 yıl 7 ay 29 gün süren Venedik Cumhuriyeti "Doçe"'lik saltanatından sonra 25 Aralık 1605'te 73 yaşında Venedik'te öldü.

<span class="mw-page-title-main">Leonardo Donato</span>

Leonardo Donato, 26 Nisan 1595 – 16 Temmuz 1612 döneminde Venedik Cumhuriyeti'nde "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 90'ıncı dükadır.

<span class="mw-page-title-main">II. Giovanni Cornaro</span>

II. Giovanni Cornaro, 22 Mayıs 1709 – 12 Ağustos 1722 döneminde Venedik Cumhuriyeti'ne "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 111'inci dükadır. Doçe I. Alvise Mocenigo'nun ölümünden sonra yapılan seçimden sonra 22 Mayıs 1709'da tahta çıktı. 13 yıl 2 ay 21 gün süren Venedik Cumhuriyeti "Doçe"'lik saltanatından sonra 12 Ağustos 1722'de 75 yaşında Venedik'te öldü.

<span class="mw-page-title-main">Marco Foscarini</span>

Marco Foscarini (d. 4 Şubat 1696, Venedik - ö. 31 Mart 1763, Pontelongo, Venedik Cumhuriyeti. 4 Haziran 1553 - 31 Mart 1763 döneminde Venedik Cumhuriyeti "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 117'nci düktür. Doçe Francesco Loredan'nun ölümünden sonra yapılan seçimden sonra 31 Mayıs 1762'de tahta çıktı. Sağlığının gittikçe kötüleşmesi nedeni ile gayet kısa olan 10 ay süren Venedik Cumhuriyeti "Doçe"'lik saltanatından sonra 31 Mart 1763'te 67 yaşında iken öldü.

<span class="mw-page-title-main">Alvise Pisani</span>

Alvise Pisani. 17 Ocak 1735 – 17 Haziran 1741 döneminde Venedik Cumhuriyeti'ne "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 114'üncü düktür. Doçe Carlo Ruzzini'nin ölümünden sonra yapılan seçimden sonra 17 Ocak 1735'te tahta çıktı. 6 yıl 5 ay süren Venedik Cumhuriyeti "Doçe"'lik saltanatından sonra 17 Haziran 1741'de 77 yaşında Venedik'te öldü.

<span class="mw-page-title-main">Pietro Grimani</span>

.

<span class="mw-page-title-main">Vitale Candiano</span>

Vitale Candiano, 978 – 979 döneminde Venedik Cumhuriyeti "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 24'üncü dükadır.

<span class="mw-page-title-main">II. Alvise Mocenigo</span>

.

<span class="mw-page-title-main">Silvestro Valiero</span>

.

<span class="mw-page-title-main">Marcantonio Memmo</span>

Marcantonio Memmo. 24 Temmuz 1612 – 31 Ekim 1615 döneminde Venedik Cumhuriyeti'ne "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 91'inci dükadır. Doçe Leonardo Donato'nun 16 Temmuz 1612'de ölmesinden sonra Venedik Cumhuriyeti "Doçe Seçmenler Konseyi" yapılan ilk oylamada 38 oy aldıktan sonra Venedik Doçesi seçildi ve 24 Temmuz 1612'de tahta çıktı. Doçe olmadan sağlığı iyi değildi. Doçe olduğu zaman 75 yaşını aşkındı ve sağlığı devamlı olarak kötü olarak devam etmekte idi. Bu nedenle Doçe olduğu üç kusur yıllık dönemde hem yaşlığı hem de kötü sağlığı dolayısıyla devlet idaresini hiç ekstradan sorunlar çıkartmadan devam ettirmeye koyuldu. 3 yıl 3 ay 7 gün süren Venedik Cumhuriyeti "Doçe"'lik saltanatından sonra 31 Ekim 1615'te 78 yaşında Venedik'te öldü.

<span class="mw-page-title-main">Nicolò Donato</span>

Nicolò Donato veya Nicoló Doná. 4 Nisan 1618 - 9 Mayıs 1618 arasında 1 ay 5 gün süren gayet kısa bir zaman aralığında Venedik Cumhuriyeti "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 93'üncü dükadır.

<span class="mw-page-title-main">Antonio Priuli</span> venedik dükası

Antonio Priuli, 17 Mayıs 1618 – 12 Ağustos 1623 tarihleri arasında, 5 yıl 2 ay 26 gün süren dönemde, Venedik Cumhuriyeti'nde "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 94'üncü dükadır.