İçeriğe atla

Giritli Sırrı Paşa

Giritli Sırrı Paşa

Giritli Sırrı Paşa (d. 1844 - ö. 1895), 19. yüzyılda çeşitli Osmanlı vilayetlerinde valilik yapmış olan bir devlet adamı, yazar ve şairdir.

1844 yılında eşraftan Helvacızade Salih Tosun Efendi'nin oğlu olarak Girit adasında Kandiye'de doğdu. Dini ağırlıklı bir şekilde süren öğrenim hayatı sonrasında memuriyete Girit adasında başladı. Bazı vezirlere diva kâtipliği yaparak başladığı devlet hizmeti içinde Yanya, Aydın, Prizren ve Tuna'da mektupçu muavinliği ve mektupçuluk görevlerinden sonra zamanla valiliğe yükseldi. Trabzon, Kastamonu, Ankara, Sivas, Diyarbekir ve Bağdat'ta valilikler yaptı. Yazışmalarını (Mektubat), Kur'an tefsirlerini ve şiirlerini yayınladı. 1895 yılında ölmüş, II. Abdülhamid’in irâde-i seniyyesi gereğince II. Mahmud Türbesi hazîresine defnedilmiştir.[1][2] Leyla Saz'ın kocası ve Yusuf Razi Bel ve mimar Vedat Tek'in babasıdır.[1] Adliye nazırlığı yapmış Mustafa Nuri Bey'in ağabeyi; Gelibolu mebusu olarak Son Osmanlı Meclis-i Mebûsan’nda yer almış, ardından TBMM’nin ilk 4 döneminde milletvekilliği yapmış Celal Nuri, İstanbul Radyosu’nun kurucusu ve karikatürist Sedat Nuri ile gazeteci ve hukuk profesörü Suphi Nuri'nin amcasıdır.[3]

II. Mahmud Türbesi haziresinde yer alan mezarı

Eserleri

  • Mektubat
  • Nakd ül-kelam fi akaid il-İslâm (Kelam ilmi)
  • Ru’yet-i Bârî Hakkında Risâle
  • Şerhu Akâid ve Haşiyelerinin Tercümesi
  • Ara üʼl-milel (Mezhepler tarihi hakkında)
  • Rûh
  • Ahsenü'l-kasas Sûre-i Yusuf aleyhisselam (3 cilt)
  • Nurü’l-Hüda Limen İstehda (Dinler Tarihi)
  • Sırr-ı Furkan, Tefsir-i Sure-i Furkan (2 cilt)
  • Sırr-ı İnsan, Tefsir-i Sure-i İnsan
  • Sırr-ı Kur'an tercümesi
  • Sırr-ı Meryem=(Tefsir-i Sure-i Meryem)
  • Tabakat ve Adab-ı Müfessirin (Biyografi)

Aldığı görevler

Aldığı çeşitli idari görevler aşağıda sıralanmıştır:[3]

  • Şubat-Temmuz 1879: Trabzon valisi
  • Ocak-Aralık 1882: Kastamonu valisi
  • Aralık 1882-Kasım 1884: Trabzon valisi
  • Kasım 1884-Temmuz 1886: Ankara valisi
  • Temmuz 1886-Nisan 1888: Sivas valisi
  • Nisan 1888-Mart 1889: Diyarbekir valisi
  • Mart-Kasım 1889: Adana valisi
  • Kasım 1889-Temmuz 1891: Bağdat valisi
  • Temmuz 1891-Ekim 1895: Diyarbekir valisi

Kaynakça

  1. ^ a b Kurnaz, Cemal (2009). "Sırrı Paşa". TDV İslâm Ansiklopedisi. 37. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı. ss. 127-129. 27 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2021. 
  2. ^ Köksal, Ahmet (2013). Giritli Sırrı Paşa (Doktora). Atatürk Üniversitesi SBE. 
  3. ^ a b Kuneralp, Sinan (2003). Son Dönem Osmanlı Erkân ve Ricali (1839-1922), Prosopoprafik Rehber (2 bas.). İstanbul: İsis. s. 120. 7 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Leylâ Saz</span> Türk şair

Leyla Saz, Türk besteci, yazar, şair.

<span class="mw-page-title-main">Melek Ahmed Paşa</span> 79. Osmanlı sadrazamı

Melek Ahmed Paşa IV. Mehmed saltanatında 5 Ağustos 1650 - 21 Ağustos 1651 tarihleri arasında bir yıl on yedi gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Hacı Halil Paşa, III. Ahmed saltanatında, 5 Ağustos 1716 - 26 Ağustos 1717 tarihleri arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.

Kalaylıkoz Ahmed Paşa III. Ahmed saltanatında, 28 Eylül 1704 - 25 Aralık 1704 tarihleri arasında iki ay yirmi yedi gün sadrazamlık ve birçok eyalet valiliği ve muhafızlığı yapmış Osmanlı devlet adamı.

Hekimoğlu Ali Paşa, I. Mahmud'un ve III. Osman'ın saltanat dönemlerinde, 12 Mart 1732-12 Ağustos 1735, 21 Nisan 1742-23 Eylül 1743 ve 15 Şubat 1755-18 Mayıs 1755 tarihleri arasında üç kez toplam beş yıl dört gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Sarim Paşa</span> 181. Osmanlı sadrazamı

İbrahim Sarim Paşa, Osmanlı devlet adamı ve diplomattır. Abdülmecid saltanatında 29 Nisan 1848-12 Ağustos 1848 tarihleri arasında üç ay on üç gün sadrazamlık yapmıştır. Ayrica Hariciye Nazırlığı, Maliye Nazırlığı ve Ticaret Nazırlığı görevleri yapmıştır.

Çarhacı Ali Paşa II. Mahmud saltanatında, 1 Ocak 1809 - Mart 1809 tarihleri arasında sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamı.

Ağa Hüseyin Paşa, Osmanlı ordusu kumandanı, serasker, vali, vezir ve devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Ethem Paşa</span> Türk asker

Ethem Paşa, Türk asker ve devlet adamı. 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı'nda Osmanlı Orduları Başkomutanı, 1909 yılında 2 hafta süreyle Harbiye Nazırı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Hariciye Nezâreti</span> Son dönem Osmanlı Hükümetlerinde devletin dış siyasetini yürüten kurum

Hariciye Nazırlığı ya da Hariciye Nezareti Son dönem Osmanlı Hükümetlerinde devletin dış siyasetini yürütmekle görevli, günümüzdeki Dışişleri bakanlığı'na karşılık gelen kurumdur. İstanbul'da günümüzde İstanbul Valiliği işlevini gören Babıali binasında sadrazamlıkla aynı binayı paylaşmıştır.

Yannis Sava Paşa Rum kökenli bir Osmanlı devlet adamı, yazar ve doktor.

<span class="mw-page-title-main">Asım Mehmed Paşa</span>

Asım Mehmed Paşa (Nurizade) valilik, Şûrâ-yı Devlet başkanlığı ve çeşitli hükûmet görevlerinde bulunmuş bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Abidin Paşa</span>

Prevezeli Abidin Paşa, Osmanlı Devleti'nin son döneminde hizmet vermiş bir devlet adamı ve yazardır.

Koca Musa Paşa Osmanlı devlet adamı ve denizcisidir. Sultan İbrahim saltanatında kaptan-ı derya görevi yapmıştır. Silahtarlık, kubbealtı vezirliği, sedaret kaymakamlığı ve eyalet valiliği görevleri de verilmiştir.

Elçi Mirahor Mustafa Paşa ya da Sarı Mustafa Paşa, Osmanlı devlet adamı ve denizcisi.

Çavuşzade Mehmed Paşa, (1622-1682), vezirlik, eyalet valiliği ve kaptan-ı deryalık yapmış bir Osmanlı devlet adamı.

Ramazanoğlu Hüseyin Rıza Paşa (1838-1904) Osmanlı Devleti'nin son döneminde valilik ve nazırlık yapmış devlet adamı ve yazardır. Türkçe, Arapça ve Farsça eserleri mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Nuri Bey</span> Osmanlı Devlet adamıdır

Mustafa Nuri Bey (1851-1923), Osmanlı siyasetçi.

Ahmed Aziz Paşa (1835-1903), 19. yüzyılda çeşitli Osmanlı vilayetlerinde valilik yapmış olan bir devlet adamı.

Hasan Samih Paşa, 19. yüzyılda çeşitli Osmanlı vilayetlerinde valilik yapmış olan bir devlet adamı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.