İçeriğe atla

Girişimsel kardiyoloji

Akut miyokard enfarktüsünde koroner anjiyografi ve anjiyoplasti (sol: Sağ Koroner Arter [RCA] kapalı iken, sağ: başarıyla genişletilmiş haliyle)

Girişimsel kardiyoloji, özellikle yapısal kalp hastalıklarının kateter esaslı tedavisiyle ilgilenen kardiyoloji dalıdır. Andreas Gruentzig, girişimsel radyolog Charles Dotter tarafından anjiyoplastinin geliştirilmesinden sonra girişimsel kardiyolojinin babası olarak kabul edilir.[1]

Kalp üzerinde kateterizasyon ile birçok işlem yapılabilir.[2] Bu işlemler en çok femoral artere (ancak uygulamada herhangi bir büyük periferik arter veya damardır) kılıf yerleştirilmesi ve X ışını görüntülemesiyle (en yaygın olarak floroskopi) kalbin kanüle edilmesidir. Kanülasyon için radyal arter de kullanılabilir. Bu yaklaşım, çoğu hastada artere ulaşılabilirlik, antikoagüle edilmiş hastalarda bile kanamanın kolay kontrolu, hastaların işlemin hemen ardından oturabilmeleri ve yürüyebilmeleri nedeniyle konforun arttırılması ve normal Allen testi olan hastalarda klinik olarak anlamlı sekeller olmaması gibi çeşitli avantajlar verir.[3] Bu yaklaşımın dezavantajları ise arter spazm ve ağrısı, bazı işlemlerde gerek duyulan daha büyük kateterlerin kullanılamaması ve daha fazla radyasyona maruz kalmadır. Ancak son zamanlarda radyal yaklaşım, işlem sonrası hasta konforu nedeniyle popülerlik kazanmaktadır.

Girişimsel kardiyoloji veya radyoloji yaklaşımını kullanmanın temel avantajları, yara izi ve ağrının önlenmesi ve ameliyat sonrası iyileşmenin uzun olmasıdır. Ayrıca, birincil anjiyoplastinin girişimsel kardiyoloji yöntemi artık akut miyokard enfarktüs bakımında altın standarttır. Bu işlem, tıkalı koroner arterlerden pıhtıların çıkarılmasını ve büyük arterde açılan küçük bir delikten stentlerin ve balonların yerleştirilmesini kapsar. Bu nedenle bu işleme "anahtar deliği ameliyatı" yerine "iğne deliği ameliyatı" adı verilmiştir.

Yöntemler

Anjiyoplasti
arterleri veya damarları genişletmek için yapılan bir müdahaledir.
Perkütan koroner girişim (PCI/Koroner anjiyoplasti)
3D Medikal Animasyon Perkütanöz koroner müdahalenin çekimini sürdürür
3D Medikal Animasyon Perkütanöz koroner müdahalenin çekimini sürdürüyor

Koroner arter hastalığı'nın sonucunda koroner arterlerin tıkanıklık tedavisinde anjiyoplastinin kullanılmasıdır. Sönük bir balon kateter tıkalı artere ilerletilir ve daralmayı hafifletmek için şişirilir. Kan damarını açık tutmak için koroner stentler gibi bazı cihazlar yerleştirilebilir. Aynı anda çeşitli başka işlemler de yapılabilir. Kalp krizi'nden sonra sorumlu damarla (olayın nedeni tıkanıklık veya tromboz olduğundan şüphelenilen damarla) sınırlı olabilir veya tam revaskülarizasyon yapılabilir. Tam revaskülarizasyon, majör olumsuz kardiyak olaylar ve tüm nedenlere bağlı mortalite açısından daha etkilidir.[4] PCI aynı zamanda başka miyokard enfarktüsü veya kararsız anjina gibi başka olay riskinin yüksek olduğu durumlarda da kullanılır. Stabil anginada anti-anjina ilacına ek olarak PCI kullanımı, tedaviyi izleyen 3 yıla kadar anjina atağı geçiren hastaların sayısını azaltabilir[5] ancak ölüm, gelecekteki miyokard enfarktüsü veya kalp krizi riskini azaltmaz veya başka müdahalelere ihtiyaç vardır.[6]

Valvüloplasti
daralmış kalp kapakçıklarının (genellikle mitral, aort veya pulmoner) genişletilmesidir.
Konjenital kalp kusurunun düzeltilmesi
Perkütan yaklaşımlar, atriyal septal ve ventriküler septal kusur'ları düzeltmek, patent duktus arteriosus'un kapatılması ve büyük damarların anjiyoplastisini yapmak için kullanılabilir.
Perkütan kapak değişimi
Açık kalp ameliyatına alternatif olan perkütan kapak değişimi, kalp kapakçığının perkütan işlemler kullanılarak değiştirilmesi işlemidir. Bu işlem aort kapağı (perkütan aort kapak değişimi/TAVI işlemi), pulmoner kapak ve son zamanlarda mitral kapak üzerinde yapılır.
Perkütan kapak onarımı
Açık kalp ameliyatı'na alternatif olarak mitral kapakta MONARC sistemi veya MitraClip sistemi kullanılarak perkütan kapak onarımı yapılmaktadır.[7]
Koroner trombektomi
koroner arterlerden trombüs'ün (kan pıhtısı) çıkarılmasıdır.

Açık kalp ameliyatı kalp-damar cerrahı tarafından gerçekleştirilir. Bazı girişimsel kardiyoloji işlemleri kalp-damar cerrahı ile birlikte yapılır.[8]

Eğitim

ABD ve Kanada'da girişimsel kardiyoloji, ileri yapısal kalp işlemleri yapmak isteyenler için en az yedi yıllık mezuniyet sonrası tıp eğitimi ve 9 yıla kadar mezuniyet sonrası tıp eğitimini gerektirir.

  • Lisans diploması (4 yıl)
  • Tıp diploması (4 yıl)
  • Dahiliye ihtisası (3 yıl)
  • Kardiyoloji bursu (3 yıl)
  • Girişimsel Kardiyoloji bursu (1-2 yıl)
  • Yapısal Kalp Müdahale Bursu (1 yıl)

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Lakhan SE, Kaplan A, Laird C, Leiter Y (2009). "The interventionalism of medicine: interventional radiology, cardiology, and neuroradiology". International Archives of Medicine. 2 (27). s. 27. doi:10.1186/1755-7682-2-27. PMC 2745361 $2. PMID 19740425. 
  2. ^ "Interventional Cardiology Specialty Description". American Medical Association. 5 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2024. 
  3. ^ Hurst, J. Willis; Fuster, Valentin; O'Rourke, Robert A. (2004). Hurst's The Heart. New York: McGraw-Hill, Medical Publishing Division. s. 484. ISBN 0-07-142264-1. 
  4. ^ Nguyen, An Vu; Thanh, Le Van; Kamel, Mohamed Gomaa; Abdelrahman, Sara Attia Mahmoud; El-Mekawy, Mohamed; Mokhtar, Mohamed Ashraf; Ali, Aya Ashraf; Hoang, Nam Nguyen Nho; Vuong, Nguyen Lam; Abd-Elhay, Fatma Abd-Elshahed; Omer, Omer Abdelbagi; Mohamed, Ahmed Abdou; Hirayama, Kenji; Huy, Nguyen Tien (2017). "Optimal percutaneous coronary intervention in patients with ST-elevation myocardial infarction and multivessel disease: An updated, large-scale systematic review and meta-analysis". International Journal of Cardiology. Cilt 244. ss. 67-76. doi:10.1016/j.ijcard.2017.06.027. PMID 28647440. 
  5. ^ Gorenoi, V; Hagen, A (May 2014). "[Percutaneous coronary intervention in addition to optimal medical therapy for stabile coronary artery disease - a systematic review and meta-analysis]". Deutsche Medizinische Wochenschrift. 139 (20). ss. 1039-45. doi:10.1055/s-0034-1369879. PMID 24801298. 
  6. ^ Pursnani, S.; Korley, F.; Gopaul, R.; Kanade, P.; Chandra, N.; Shaw, R. E.; Bangalore, S. (7 Ağustos 2012). "Percutaneous Coronary Intervention Versus Optimal Medical Therapy in Stable Coronary Artery Disease: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Clinical Trials". Circulation: Cardiovascular Interventions. 5 (4). ss. 476-490. doi:10.1161/CIRCINTERVENTIONS.112.970954. PMID 22872053. 
  7. ^ Harnek, J (Jan 2011). "Transcatheter implantation of the MONARC coronary sinus device for mitral regurgitation: 1-year results from the EVOLUTION phase I study (Clinical Evaluation of the Edwards Lifesciences Percutaneous Mitral Annuloplasty System for the Treatment of Mitral Regurgitation)". JACC Cardiovascular Interventions. 4 (1). ss. 115-22. doi:10.1016/j.jcin.2010.08.027. PMID 21251638. 
  8. ^ "Evanston Northwestern Hospital Interventional Cardiology". 2 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2008. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Radyoloji</span> Tıp dalı

Radyoloji, x ışınları ve diğer görüntüleme yöntemlerinin tıpta tanı ve tedavi amacıyla kullanılmasıdır. Tanı ve tedavi amacıyla kullanılan yöntemlerden bazıları; radyografi, ultrason, bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans görüntüleme (MR), nükleer tıp yöntemleri, pozitron emisyon tomografi (PET), mamografi, floroskopi ve X ışını kullanan diğer bazı yöntemler olarak sıralanabilir. Bu yöntemlerin tanı amacıyla kullanımı, tıbbi görüntüleme ile elde edilen görüntülerden hastalıkların tespitinde yararlanılması şeklinde olurken, tedavi amacıyla kullanımı ise bazı radyolojik belirti ve cerrahi işlemlerin görüntüleme yöntemleri sayesinde daha az zararla yapılmasını sağlamalarıdır. Radyoloji iki ana başlığa ayrılır. Bunlar, "Diagnostik Radyoloji" ve "Radyoterapi" dir. Bazı radyolojik yöntemler aşağıda verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ateroskleroz</span>

Ateroskleroz, atardamarları (arterleri) etkileyen bir hastalıktır. Yaygın olarak "damar sertleşmesi" olarak adlandırılan arteriosklerozun bir türüdür. Orta boy ve büyük arterlerde görülen "aterom" veya "plak" olarak adlandırılan yapısal bozukluklardan (lezyonlardan) oluşur. Aterom, hangi safhada olduğuna bağlı olarak çeşitli yapılar barındırabilir:

<span class="mw-page-title-main">Kardiyoloji</span> Kalp ve dolaşım sistemi hastalıklarını inceleyen bilim dalı

Kardiyoloji, kalp ve dolaşım sistemi hastalıklarını inceleyen bilim dalıdır. Bu alan, konjenital kalp kusurları, koroner arter hastalığı, kalp yetmezliği, kalp kapak hastalığı ve elektrofizyoloji'nin tıbbi teşhis ve tedavisini içerir. Tıbbın bu alanında uzmanlaşmış doktorlara dahiliye'nin bir uzmanlık alanı olan kardiyolog denir.

<span class="mw-page-title-main">Kalp</span> vücuttaki kanın dolaşmasını sağlayan kendiliğinden kasılma özelliğine sahip organ

Kalp ya da yürek, pek çok hayvanda bulunan kaslı bir organdır. Bu organ dolaşım sisteminin kan damarları yoluyla kan pompalar. Pompalanan kan besin ve oksijeni vücudun gerekli yerlerine taşırken, karbondioksit gibi metabolik atıkları da akciğerlere taşır. İnsanlarda kalp yaklaşık olarak kapalı bir yumruk boyutundadır ve akciğerler arasında, göğüsün orta bölmesinin içindedir. Temel görevi kanı vücuda pompalamak olan kalp, metabolizma eylemleri sonucunda oluşan artık ürünlerin vücuttan uzaklaştırılması, vücut ısısının düzenlenmesi, asit-baz dengesinin korunması, hormonlar ve enzimlerin vücudun gerekli bölgelerine taşınması gibi görevleri yapar. Kalp, dolaşım sistemi içerisinde motor görevi yapar. Kalp insanda dakikada 60-80 atım arasında değişen bir hızla dakikada 5-35 litre arası, günlük ise 9.000 litre kanı vücuda pompalar. Günde yaklaşık 100 bin, yılda 40 milyon, tüm insan hayatı boyunca yaklaşık 2,5 milyar kere, hiç durmadan yaklaşık 8 bin ton kanı vücuda pompalar. Yetişkin bir kadında ortalama ağırlığı 200-280 gram, yetişkin bir erkekte ise 250-390 gram ağırlığındadır. Her kişinin, kalbinin yaklaşık kendi yumruğu büyüklüğünde olduğu sanılır.

<span class="mw-page-title-main">Koroner arter hastalığı</span>

Koroner arter hastalığı, koroner arterlerin duvarlarında oluşan plaklardan ötürü ortaya çıkan bir hastalıktır. Koroner kalp hastalığı veya kısaca CHD olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Kalp krizi</span> Kalbin bir kısmına kan akışının kesilmesi

Kalp krizi, kalp enfarktüsü ya da akut miyokard enfarktüsü, kan akımının azalması veya durması sonucunda koroner arterlerden birinde meydana gelen enfarktüs ile karakterize edilir. Tipik belirtiler arasında, sıklıkla sol omuz, kol veya çeneye yayılan, göğüs kemiğinin arkasında (retrosternal) göğüs ağrısı veya rahatsızlığı bulunur. Bu ağrı, bazen mide yanması gibi algılanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Endokardit</span> Tıbbi durum

Endokardit , kalbin iç zarının (endokard) enfeksiyon hastalığıdır. Kalp kapaklarında ve endokard yüzeyinde mikrop kolonileri içeren gevrek ve dağılgan fibrin kümeleri (vejetasyonlar) oluşur. Mikroplar, endokarda genellikle bakteriyemi ya da sepsis sırasında ulaşırlar. Sosyoekonomik sorunları olan toplumlarda görece sıktır.

<span class="mw-page-title-main">Koroner dolaşım</span> kalp kasının kan damarlarında (miyokard) kan dolaşımı​

Koroner dolaşım, kalp kası'nı (miyokard) besleyen atardamarlardaki ve toplardamarlardaki kan dolaşımı'dır. Koroner arterler kalp kasına oksijenli kan sağlar. Toplardamarlar oksijeni alındıktan sonra kanı boşaltır. Vücudun geri kalanı ve özellikle de beyin, en ufak bir kesinti dışında sürekli olarak oksijenli kana ihtiyaç duyduğundan kalbin sürekli çalışması gereklidir. Dolayısıyla dolaşımı sadece kendi dokuları için değil tüm vücut için, hatta beynin bilinç düzeyi için de an be an büyük önem taşır.

<span class="mw-page-title-main">Stent</span>

Stent, tıpta, kan damarlarındaki ve çeşitli kanallardaki akışı optimize etmek için gerekli bölgelere yerleştirilen yapay bir araçtır. Stent uygulaması, damar tıkanıklığı, böbrek taşı, anevrizma ve birçok hastalığın tedavisinde başvurulan konforlu bir yöntemdir. Stentler, yapılarına göre ve kullanım yerlerine göre sınıflandırılabilir. Yapılarına göre, geleneksel bare-metal stentler, ilaçlı stentler ve eriyen (bioresorbable) stentler; kullanım yerlerine göre, koroner stent, vasküler stent, safra stentleri, idrar yolu stentleri şeklinde sınıflandırılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Kalp kateterizasyonu</span>

Kardiyak kateterizasyon, kalp boşluklarına veya kalp damarları içine kateter yerleştirilmesi işlemidir. Bu işlem hem tanısal hem de girişimsel amaçlı yapılır. En sık bu tekniğin altkümelerinden olan kalp odacıklarının ve kapaklarının ya da koroner arterlerin içine kateterizasyon işlemi olan koroner kateterizasyon işlemi uygulanır.

<span class="mw-page-title-main">Berlin Alman Kalp Merkezi</span>

Berlin Alman Kalp Merkezi, Berlin'de kâr amacı gütmeyen bir kamu vakfı olarak kurulmuş olan, bir tıp ve araştırma merkezidir. Merkez kardiyovasküler hastalıkların tedavisinin yanı sıra, kalp ve akciğer transplantasyonu alanında da uzmanlaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Troponin</span> iskelet ve kalp kasındaki kasılmasının bir ögesi olan üç düzenleyici protein kompleksi

Troponin veya troponin kompleksi, düz kas dışında iskelet kası ve kalp kasında kas kasılmasının bir ögesi olan üç düzenleyici protein kompleksidir. Duyarlılığı düşük olmasına karşın kan troponin düzeyleri inmede tanı belirteci olarak kullanılabilir. Kardiyak spesifik troponin I ve T tetkikleri miyokard enfarktüsü ve akut koroner sendromun yönetiminde tanısal ve prognostik göstergeler olarak yaygın biçimde kullanılmaktadır.

Vazospazm, arteriyel yapıda spazm sonucu vazokonstriksiyon oluşmasını ifade etmektedir. Bu durum doku iskemisine ve ölümüne (nekroz) yol açabilir. Serebral vazospazm subaraknoid kanama sonucunda ortaya çıkabilir. Semptomatik vazospazm veya geç serebral iskeminin, özellikle anevrizmal subaraknoid kanamadan sonra inme ve ölüme önemli bir etkisi vardır. Vazospazm tipik olarak subaraknoid kanamadan 4 ila 10 gün sonra ortaya çıkar.

Stenoz, bir kan damarında veya foramina ve kanallar gibi oluşuma sahip diğer tübüler organda veya yapılarda anormal bir daralmadır. Bazen darlık olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Miyokard perfüzyon sintigrafisi</span>

Miyokardiyal perfüzyon görüntüleme veya tarama, kalp kasının (miyokard) işlevini gösteren bir nükleer tıp prosedürüdür.

<span class="mw-page-title-main">Klopidogrel</span> yüksek risk altındakilerde kalp hastalığı ve felç riskini azaltmak için kullanılan ilaç

Klopidogrel yüksek risk altındaki kişilerde kalp hastalığı ve felç riskini azaltmak için kullanılan bir antiplatelet ilaçtır. Aspirin ile birlikte kalp krizlerinde ve koroner arter stenti takıldıktan sonra kullanılır. Ağızdan alınır. Etkisi alındıktan yaklaşık iki saat sonra başlar ve beş gün sürer.

<span class="mw-page-title-main">Aort stenozu</span>

Aort stenozu, kalbin sol ventrikül çıkışının daralmasıdır ve bu çeşitli sorunlara neden olur. Aort kapağında olabileceği gibi bu seviyenin üstünde ve altında da oluşabilir. Genellikle zamanla daha da kötüleşir. Semptomlar sıklıkla yavaş yavaş ortaya çıkar ve çoğu zaman ilk önce egzersiz yapma yeteneğinde azalmayla ortaya çıkar. AS nedeniyle kalp yetmezliği, bilinç kaybı veya kalbe bağlı göğüs ağrısı olursa sonuçlar daha kötü olur. Bilinç kaybı genellikle ayakta durma veya egzersiz yaparken oluşur. Kalp yetmezliğinin belirtileri arasında özellikle yatarken, geceleri veya egzersiz sırasında nefes darlığı ve bacaklarda şişme yer alır. Kapakçığın daralmadan kalınlaşmasına aort sklerozu denir.

<span class="mw-page-title-main">Sağ koroner arter</span> İnsan kalbini besleyen kan damarı

Kalbin kanlanmasını sağlayan sağ koroner arter (RCA), kalp’teki sağ aort sinüsünde, aort kapağının sağ çıkıntısının üstünden çıkan bir arter’dir. Sağ koroner sulkustan kalbin merkezine doğru ilerler. Sinoatriyal nodal arter, sağ marjinal arter, posterior interventriküler arter, konus arteri ve atriyoventriküler düğüm dalı dahil olmak üzere birçok dal verir. Kalbin sağ tarafına ve interventriküler septumun bazı kısımlarına katkıda bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Kalp kapak hastalığı</span>

Kalp kapak hastalığı, kalbin dört kapakçığından bir veya daha çoğunu içeren herhangi bir kardiyovasküler hastalık sürecidir. Bu koşullar çoğunlukla yaşlanma sonucu olarak ortaya çıkar, ancak aynı zamanda konjenital (doğuştan) anormalliklerin veya belirli bir hastalık veya romatizmal kalp hastalığı ve hamilelik dahil fizyolojik süreçlerin sonucu da olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Akut koroner sendrom</span>

Akut koroner sendrom (AKS), koroner arterlerdeki azalmış kan akışı nedeniyle, kalp kasının bir kısmının düzgün çalışamaması veya ölmesi ile sonuçlanan bir sendromdur. En yaygın belirti, genellikle sol omuza veya çeneye yayılan, merkezi yerleşimli basınç tipi göğüs ağrısıdır ve genellikle bulantı ve terleme ile ilişkilidir. Akut koroner sendromu olan birçok kişi, özellikle kadınlar, yaşlılar ve diyabeti olanlar, göğüs ağrısı dışındaki belirtilerle başvurabilir.