Girgaşiler
Girgaşi veya Gergaşi,[1] İbranice: גרגשי (Girgâshîy okunur),[2] "kumlu toprakta yaşayan" anlamına gelir,[3][4] Ham'ın oğlu ve daha sonra Nuh'un oğlu olan Kenan'ın oğullarından biriydi. Onun soyundan gelenler Girgaşiler olarak bilinir[5] ve Ürdün Nehri ile Celile Gölü'nün doğusunda yaşarlardı[5] ve daha sonra İsrail Krallığı haline gelecek olan ve Yuşa'nın İsrailoğullarına önderlik ettiği Kenan topraklarındaki Kenanlı kabilelerden biriydi.[6]
İncil anlatısı
Nuh'un oğulları Şem, Ham (ya da Sam) ve Yafet (ya da Yafes)'ti, (Tekvin 10:1) Ham'ın oğulları ise Cush, Mizraim, Put ve Kenan'dı.(Tekvin 10:15) Kenan'ın soyundan Sidon, Heth, (Tekvin 10:16) Yebusiler, Amoriler, Girgaşiler, (Tekvin 10:17) Hivitler, Arşiler, Sineiler, Arvadiler, Zemariler ve Hamatiler geldi; ve sonra Kenanlıların aileleri yayıldı.(Tekvin 10:18)
Kenan, babası Ham, Nuh'u sarhoş olduktan sonra çıplak gördüğü için Nuh tarafından lanetlendi; lanete göre Kenan, Şem ve Yafet'in hizmetkârı olacaktı.(Tekvin 9:18-27).
Tanımlama
Yuşa'nın fetih savaşlarının anlatımında Girgaşiler'den söz edilmemesine ve yerleri belirtilmemesine rağmen, Yuşa tarafından İsrailliler'in mülksüzleştirdiği halklar arasında sayılırlar (Yeşu 24:11).[7] Görünürdeki bu tutarsızlık, belki de, İsrailliler topraklara girmeden önce Kuzey Afrika'ya göç etmelerinden kaynaklanıyor olabilir.[8]
Bu durum, Fenike diasporasının Akdeniz'in batı ucuna, bugünkü Kartaca civarına yerleştiğini belirten Procopius (Wars 4.10.13-22) tarafından da desteklenmektedir.[9]
II.Ramses ile olan savaşlarında Hititlerin müttefiki olan Karahişalar ile kesin olmayan bir şekilde özdeşleştirilmektedirler.[10] Eğer bu özdeşleştirme doğruysa Girgaşitler, Hitit İmparatorluğu'nun yaklaşık olarak yıkılmasıyla yerlerinden edilen halkların Anadolu'dan güneye doğru göçlerinin bir parçası olmalıdırlar. M.Ö. 1200'lerde Ugaritçe'de grgš diye bir şahıs adı geçer ama bu halkla bağlantısı bilinmemektedir.[10] İncil'deki ismin ıslıklı sonlanışı Hurrilere ilişkin bir kökenin varlığına işaret eder.[11]
Harold Hemenway'in çalışmalarına göre, Girgaşitler Filistin'den dağılmış ve böylece Afrika'ya, daha spesifik olarak da sesli harfleri yazmayan Pön metinlerinde "Grgshy", "Grgsh" ve "Grgshm" gibi şahıs isimlerine sıkça rastladığımız Kartaca'ya (Fenikeliler tarafından kurulmuştur) taşınmışlardır. Girgaşitlerin bir başka grubu da (Strabon'a göre) Kafkasya bölgesine göç eden ve daha sonra Gürcistan adını alan Gargarlar olmalıdır. Bildirilen diğer isimler "Gergesenes" (ya da Gadarenes,Tekvin 8:28) ve Asur tabletlerindeki "Kirkishati "dir. Bir başka olası yer de Gargara şehrinin bulunduğu Küçük Asya'nın batısı ve bu insanların "Gergitanlar"[12] olarak bilindiği Gargaro Dağı'dır.
Kaynakça
- ^ Book of Jasher, Chapter 7. [1] 13 Ağustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Canaan. [2] 9 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Genesis 10 - the Table of Nations. [3] 4 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Tekvin 10
- ^ a b Portal Amazônia - Bíblia Sagrada On Line. [4] 23 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Archived Kasım 23, 2010 at the Wayback Machine
- ^ Yeşu 3:9-17
- ^ Groot, N. G. De (1879). The History of the Israelites and Judæans: Philosophical and Critical (İngilizce). Trübner & Company.
- ^ "Jerusalem Talmud Sheviit 6:1:13". www.sefaria.org. 5 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2022.
- ^ "The Project Gutenberg eBook of History of the Wars, Books III and IV (of 8), by Procopius". www.gutenberg.org. 26 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2022.
- ^ a b Allen, Clifton J. (1970). The Broadman Bible Commentary: Acts. Romans. 1 Corinthians (İngilizce). Broadman Press. ISBN 978-0-8054-1125-6.
- ^ Hastings, James; Selbie, John Alexander; Davidson, Andrew Bruce; Driver, Samuel Rolles; Swete, Henry Barclay (1899). A Dictionary of the Bible: Dealing with Its Language, Literature, and Contents, Including the Biblical Theology (İngilizce). T. & T. Clark.
- ^ Harold Hemenway, Migration of the Nations #1 - Page One. [5] 17 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
