İçeriğe atla

Giovanni Pierluigi da Palestrina

Giovanni Pierluigi da Palestrina

Giovanni Pierluigi da Palestrina (yak. 1525 – 2 Şubat 1594) İtalyan Rönesans dönemi kutsal müzik bestecisi ve müzikal kompozisyon konusunda Roma Ekolü'nün 16. yüzyıldaki önde gelen temsilcilerinden biridir.[1] Kilise müziğinde ve seküler müzikte, özellikle kontrpuanın gelişiminde önemli rol oynamış, etkisi uzun süre sürmüştür. Eserleri Rönesans polifonik müziğinin zirvesi olarak değerlendirilmiştir.[1]

Müziği

Palestrina arkasında yüzlerce beste bırakmıştır. Bunların içinde 105 ayin müziği, 68 offertori, en az 140 madrigal ve 300'den fazla motet bulunur. Bunlara ek olarak, en az 72 ilahisi ve birçok dini ağıtı vardır.[1] Palestrina'nın Magnificat Tertii Toni'sinden (1591) Gloria melodisi günümüzde yaygın olarak diriliş ilahisi Victory'de kullanılır.[2]

Madrigallar konusundaki tutumu muammalıdır. Canticum canticorum (Şarkıların şarkısı) motetler koleksiyonunun (1584) önsözünde dini olmayan metinler kullanmaya karşı olduğunu belirtse de iki yıl sonra seküler madrigallerinin II. Kitap'ını yayınlamıştır.[1] İlki 1555 ikincisi 1586 yıllarında olmak üzere, yalnızca iki dini olmayan madrigal yayınlamıştır.[1] Diğer iki koleksiyonu ise, reform karşıtları tarafından sevilen ruhani madrigaller olmuştur.[1]

Palestrina'nın ayin müzikleri bestecilik tarzının nasıl geliştiğini gösterir.[1] Missa sine nomine parçası, özellikle Johann Sebastian Bach'ın ilgisini çekmiştir. Bach, Mass in B minor'ü yazarken bunun üzerinde çalışmıştır.[3] Palestrina'nın ayinlerinin çoğu 1554 ve 1601 arasında yayınlanan on üç ciltte yer almıştır. Son yedi cilt, ölümünden sonra yayınlanmıştır.[1][4]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g h Jerome Roche, Palestrina (Oxford Studies of Composers, 7; New York: Oxford University Press, 1971), ISBN 0-19-314117-5.
  2. ^ Brink, Emily; Polman, Bert, (Ed.) (1998). The Psalter Hymnal Handbook. 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2015. 
  3. ^ Christoph Wolff, Der Stile Antico in der Musik Johann Sebastian Bachs: Studien zu Bachs Spätwerk (Wiesbaden: Franz Steiner Verlag, 1968), pp. 224–225.
  4. ^ James Garrat, Palestrina and the German Romantic Imagination (New York: Cambridge University Press, 2002).

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Johann Sebastian Bach</span> Alman klasik müzik bestecisi

Johann Sebastian Bach, Alman barok müzik bestecisi ve orgcudur.

<span class="mw-page-title-main">Johannes Brahms</span>

Johannes Brahms Alman piyanist, orkestra şefi ve 19. yüzyılın ikinci yarısının en önemli Romantik dönem bestecilerindendir. Hamburg'da Lutheran bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi ve profesyonel yaşamının çoğunu Viyana'da geçirdi. Bazen Johann Sebastian Bach ve Ludwig van Beethoven ile müziğin "Üç B"sinden biri olarak gruplandırılır, bu yorum aslında on dokuzuncu yüzyıl orkestra şefi Hans von Bülow tarafından yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Müzik</span> sanatın ses kullanılan şekli

Müzik, insanın doğaya eklediği uyumlu seslerdir. Ses, bir doğa olayıdır. Müzik, bu doğal ve etkin olaydan bilinçli bir çalışma ve emek ile bir sanat yapıtı yaratmak, sesi bilimsel ve estetik bir temele oturtmaktır. Bütün müzik türleri için ana öğeler ritim, tonalite, dinamik ve ses rengi olarak belirtilir. Bu önemli elemanlardan anlaşılacağı gibi müzik yalnız insanın içinden yansıyan duygularla değil, bilgi ve anlayışla yaratılabilir. Müziğin bilgisine bakış, bir sanat olayını anlamamızı da sağlar. Ritim, tonalite, dinamik ve ses renginden hiçbiri, müzikte tek başına yer almaz ancak birlikte müziksel bir bütünlük yaratırlar. Değişik müzik türlerinde farklı oranlarda ağırlık taşıyabilirler. Müzik teorisi, müzik sanatını gerçekleştiren belirli kavram ve sistemlerin bir araya gelmesinden oluşur.

Oratoryo, 16. yüzyılın ikinci yarısında Roma'da ortaya çıkan, hem kiliseyle hem de tiyatroyla ilgili müzik türü. Lirik, epik ve dramatik türleri olan oratoryonun motet'le çile ile (paston), kantat ve kimi zaman da operayla yakınlığı vardır.

<span class="mw-page-title-main">Füg</span> müzikte iki ya da daha fazla ses için bir kontrpuantal bir besteleme tekniği

Füg, müzikte iki ya da daha fazla ses için kontrpuantal bir besteleme tekniğidir. Başlangıçta sunulan bir konu farklı aralıklarda tekrarlanır ve bu durum eser boyunca sıklıkla devam eder.

<span class="mw-page-title-main">Johann Pachelbel</span> Alman Barok müzik bestecisi

Johann Pachelbel, Alman Barok müzik bestecisi. Daha çok Kanon in D major adlı eseriyle bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Carl Philipp Emanuel Bach</span>

Carl Philipp Emanuel Bach, Alman besteci.

Klasik Batı Müziği, kökeni Antik Yunan müzik kültürüne dayandırılan, daha sonra Batı Roma İmparatorluğu'nun çöküşüyle başlayan Orta Çağ ve Gotik dönemde çok sesliliğin gelişimiyle beraber daha da biçimlenmiş, kilise ve saray baskısı altında Rönesans'ın erken yüzyılında vokal polifoni çerçevesi içinde gelişmiş, Yüksek Rönesans ile beraber çalgı müziğinin de yükselişiyle içeriği bugünün klasik müzik olarak adlandırılan biçimleri ve teknikleriyle gelişimini sürdürmüş bir kurumsal müziğin, kilise baskısına direnen halk müziğinin dans ve şarkı biçimleriyle karşılıklı etkileşimi sonucu gelişimini sürdürmüş olan, uluslararası olarak kabul görmüş müzik türüdür. En önemli özelliği, çok sesli ya da çok ezgili (polifonik) ve çok ritmli (poliritmik) olmasıdır.

BWV, , Johann Sebastian Bach'ın eserleri kataloğudur. İlk olarak 1950'de Wolfgang Schmieder tarafından düzenlendi. Kataloğun ikinci baskısı 1990'da çıktı. 1998'de BWV2a olarak bilinen ikinci baskının kısaltılmış bir versiyonu yayınlandı.

<span class="mw-page-title-main">Klavikord</span> müzik enstrümanı

Klavikord genellikle dikdörtgen biçiminde, metal telleri ve ses sayısı kadar tuşu olan klavyeli bir çalgıdır. Piyanonun atası sayılan klavikord, en güzel sesli çalgılardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">La minör keman konçertosu (Bach)</span>

Keman, Yaylı Çalgılar ve Sürekli Bas için BWV 1041 eser sayılı la minör Konçerto, Johann Sebastian Bach Köthen'de Prens Leopold'un sarayında müzik yöneticisi iken, keman ve diğer çalgılar için sonat, süit, konçerto ve benzeri birçok çalgısal eser yazmıştır. Keman konçertolarını da 1717-1723 yıllarında yazdığı düşünülmektedir. Eserin orijinal el yazması partitürü kayıptır fakat 1730'lu yıllara ait çalgısal partilerinin besteciye ait el yazmaları günümüze ulaşmıştır. Bu kopyalar eserin yazıldığı gerçek tarih konusunda müzikologları düşündürmüş ve sürekli farklı argümanların ortaya atılmasına neden olmuştur. Bach 1730'lu yıllarda Leipzig'de, Collegium Musicum orkestrasının direktörlüğünü yapmakta iken, eseri solo klavsen ve yaylılar için bir ton aşağı aktararak yeniden düzenlemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Güzel Mavi Tuna</span> Johann Strauss IInin 1866 yılında koro için yazdığı vals

Türkçede yaygın olarak Mavi Tuna veya Güzel Mavi Tuna adıyla bilinen Güzel Mavi Tuna'da, Opera no.314, Avusturyalı besteci Johann Strauss II'nin 1866 yılında koro için yazdığı valstir. İsmini Tuna Nehri'nden almaktadır. Beste ilk defa 13 Şubat 1867 tarihinde Wiener Männergesangsverein tarafından seslendirilmiştir. Klasik batı müziği repertuvarındaki ünlü parçalardan biri olmuştur.

Mein Herze schwimmt im Blut, BWV 199 Johann Sebastian Bach'ın BWV 199 numaralı dini kantatı. İngilizce ismi my heart swims in blood olarak geçer.

<span class="mw-page-title-main">Staccato</span>

Staccato, bir müzikal artikülasyon şeklidir. Modern gösterimde, bir notanın süresini kısaltma anlamında kullanılır. Devamında notadan ayrılmış bir sessizlik gelebilir. 18. yüzyıldan bu yana müzikte ortaya çıkmıştır.

Ave Maria, İsa'nın annesi Kutsal Bakire Meryem'in şefaatını isteyen geleneksel bir Katolik duasıdır.

Johann Sebastian Bach'ın BWV 1041-1043 keman konçertoları ve BWV 1046-1051 Altı Brandenburg Konçertosu orijinal çalgılamalarıyla bugüne dek ulaşmıştır. Klavsen konçertoları çoğunlukla diğer solo çalgılar (keman, obua, flüt vb.) için yazılmış (önceki) konçertoların uyarlamalarıdır. Klavsen konçertolarından bazıları, diğer solo çalgılar için konçertoların bugünkü orijinal versiyonları ile örtüşürken bazı klavsen konçertolarının başka bir versiyonu bulunmamaktadır, bu da her bir klavsen konçertosunun önceki bir solo çalgı versiyonundan uyarlandığını düşündürmektedir (Ör: BWV 1057 ve 1054 sayılı klavsen konçertoları, 1041 ve 1042 sayılı keman konçertolarının bir ton aşağı aktarılarak yeniden düzenlenmiş versiyonları iken 1055 ve 1056 sayılı klavsen konçertosunun klavsen harici bir solo çalgı için versiyonu bulunmamaktadır).

<span class="mw-page-title-main">Solo Keman için Sonat ve Partitalar (Bach)</span>

Solo keman için sonat ve partitalar Johann Sebastian Bach'ın 1720'li yıllarda Köthen'de yazdığı düşünülen, altı başlıktan oluşan eserdir. Bazen, Bach imzalı el yazmasındaki başlıklarına uygun olarak, İngilizcede solo keman için sonatlar ve partiler olarak anılırlar: Bach zamanında Almanca konuşulan bölgelerde "Partia" yaygın olarak kullanılırken, 1879 Bach Gesellschaft baskısında o zamana kadar standart hale gelen bu sete İtalyanca "partita" olarak tanıtılmıştır. Eser üç kilise sonatı ve dans bölümlerinden oluşan üç partitadan oluşur. İkinci partita, son bölümü solo keman için yazılmış en ustalıklı ve duygulu bölüm olan Chacone ile bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Omen (Bullet for my Valentine şarkısı)</span>

Omen, Galli metalcore ve heavy metal grubu Bullet for My Valentine'ın, 8 Nisan 2022'de Self Titled albümünden paylaştığı 5. single. Şarkı, albümün yayınlanmasından 5 ay sonra, albümün Deluxe Edition versiyonu duyrulduktan sonra paylaşıldı. Aynı zamanda parça, Deluxe Edition'da albüme eklenen 5 bonus parçadan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Orlando di Lasso</span>

Orlando di Lasso veya Orlande de Lassus, Giovanni Pierluigi da Palestrina ve Tomás Luis de Victoria ile birlikte Rönesans döneminin en büyük bestecilerinden biri sayılan Flaman asıllı besteci.

<span class="mw-page-title-main">Buryatya marşı</span> ulusal marş

Buryatya Cumhuriyeti devlet marşı, Rusya federal bölümlerinden bayrağı ve armasıyla birlikte Buryatya'nın devlet sembollerinden biridir. İlk olarak gayri resmi olarak Buryat Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, 1983 ile 1990 yılları arasında Rusça orijinal sözlerle "Yerli Toprakların Şarkısı" ismiyle kullanıldı.