İçeriğe atla

Giovanni Paisiello

Giovanni Paisiello
Paisiello klavsen çalmakta iken
Ressam:Marie Louise Élisabeth Vigée-Lebrun 1791
Doğum9 Mayıs, 1740
Taranto, Puglia, İtalya
Ölüm5 Haziran 1816
Napoli
Diğer ad(lar)ıGiovanni Paesiello
MeslekMüzisyen, Opera bestecisi

Giovanni Paisiello (veya Paesiello) (d. 9 Mayıs 1740 Taranto,[1] Puglia, İtalya – ö. 5 Haziran 1816 Napoli), klasik opera müziği dönemi içinde çalışan ve bu dönem ilkelerine uygun operalar ve diğer müzik türleri eserler hazırlamış olan bir İtalyan besteci.

Yaşamı

Giovanni Paisielo 1740'ta İtalya'nın Puglia'da Taranto şehri yakınlarında bulunan Roccaforzata'da bir veteriner hekim babanın oğlu olarak doğdu. Küçük yaşta Cizvitler kolejinde eğitime başladı. Bu okulda iken çok güzel bir sesi olduğu anlaşıldığı için müzik eğitimine teşvik edildi. 1754'te müzik eğitimine devam etmek için Napoli'ye "San Onofrio Konservatuvarı" gönderildi. Orada "Francesco Durante" adlı ünlü müzik eğitmeninden dersler aldı ve sonunda ayni müzik okuluna yardımcı eğitmen olarak atandı. Bu okulda iken Konservatuvarın tiyatrosu için birkaç "intermezzo" parçası besteledi ve bunlarla ün kazandı. 1763'te Konservatuvardaki işinden ayrıldı.

Bestelemiş olduğu intermezzolar dolayısıyla Bologna'dan La Pupilla ve Il Mondo al Rovescio adlı ve Roma'dan Il Marchese di Tidipano adlı operalar bestelemesi için siparişler aldı. Böylece opera bestecisi olarak ün kazandı. Napoli'de yerleşip çalışmaya başladı. Onun Napoli'de bulunduğu dönemde şehirde Niccolò Piccinni, Domenico Cimarosa ve Pietro Guglielmi gibi çok beğenilen ve opera seyircisi tarafından çok sevilen besteciler bulunmaktaydı. Paisiello'nun bu bestecileri rakip görüp onları kıskandığı, hatta onları birer düşman olarak gördüğü bildirilir. Paisiello bu dönemde yeni opera eserleri ile çok başarı kazandı. Bunlardan L'ldolo cinese adlı opera eseri Napoli opera seyircisi üzerine çok büyük ve derin etki yaptı. 1772'de Paisiello, Cecilia Pallini ile evlendi ve bu bir mesut evlilik oldu. Aynı yıl Paisiello kilise müziği de bestelemeye başladı. Bu dönemde bestelediği en ünlü kilise müziği Napoli kralları sülalesinden olan Gennera di Borbonne'un ölmesinin anılması için hazırladığı "Requiem" ilahisi olmuştur.

1776da Paisiello Rusya İmparatoriçesi II. Katerina tarafından Sankt-Peterburg'a davet edildi. Paisiello bu şehirdeki saray görevinde 8 yıl kaldı. Bu dönemde çok ilgi çekici opera eserleri besteleyip yapımlattı. Bunlara arasında kendi opera şaheseri olduğu kabul edilen "Sevil Berberi (Il barbiere di Siviglia)"'de bulunmaktadır.[2] Bu dönemde Rusya'da hazırlamış olduğu eserleri ve özellikle "Sevil Berberi" eseri, Avrupa'nın diğer opera evlerinde yapımlandı ve seyirciler tarafından tutuldu. Paisiello'nun bu dönemde hazırladığı opera eserleri opera sanatında bir geçiş eşiğine işaret etmekte olduğu bildirilir. 18. yüzyılın nazik ve sevimli "Barok opera müziği dönemi" eserlerinin yerini "klasik opera müziği dönemi"nin göz kamaştırıcı parlaklık gösteren opera eserleri almış olmaktaydı. Paisiello 1784'te Rusya'dan ayrıldı.

Önce Viyana'da Il Re Teodoro adlı operasını sahneledikten sonra, Napoli'ye dönüp Napoli Kralı IV. Ferdinando'ın yanında müzik direktörü olarak göreve başladı. Burada aralarında "Nina" ve "La Molinara" adlı iyi bilinen opera eserleri ile birlikte başarılı olan diğer operalar hazırladı ve yapımlattı. Fakat Fransız Devrimi ve Napolyon Bonapart'ın İtalya Seferi ve sonra İtalyan politikasına karışması büyük sorunlar yarattı.

1802'de Paisiello 1799'dan beri Birinci Konsül olarak Fransa'yı idare eden ve 1804'te Fransa İmparatoru olarak taç giyecek Napolyon Bonapart tarafından Paris'e davet edildi. Paisiello 1797'de Fransız "General Hache"'in cenaze töreni için hazırladığı bir cenaze marşı vesilesi ile Napolyon'u tanımış ve onun gözüne girmişti. Paris'te diğer tanınmış İtalyan besteciler ve müzik rakipleri olan Luigi Cherubini ve "Etienne Mehul"'a karşı Paisiello Napolyon'dan çok destek gördü. Paisiello yıllık 100.000 franklık bir maaş ve 4.800 franklık ev kirası masrafı verilmesi ile Tuileries Sarayı müzik direktörlüğüne başladı ve sarayda müzik konserlerinin şefliğini de üzerine aldı. Fakat Paris opera seyircisi Paisiello'nun halk için sahnelediği opera eserlerini iyi karşılamadılar ve 1803'te yapımladığı Proserpine adlı opera eseri Paris seyircisinin çok soğuk bir reaksiyonu ile karşılandı. Bunun üzerine Paisiello karısının hastalığını bahane ederek Paris'ten ayrıldı.

Napoli'ye geldiğinde ülkenin idaresi Bonapartistler eline geçmişti. Bonapartist Napoli Kralı Joseph Bonaparte ve sonra İki Sicilya Kralı Joachim Murat Paisiello'yu yine eski işi olan saray müzik direktörü görevine atadılar. Bu görevde Paisiello eskisi kadar başarılı olamadı; belki de yaşlığı ya da iyi olmayan sıhhati buna birer nedendi. Fakat Avrupa'da Bonapartistler devamlı yenilgi ile elimine edilmekteydi ve onları tutan Paisello'nun durumu da sarsıntı altında kaldı. 1815'te Paisiello'nun karısını ölümü de ona çok fazla tesir etti. Napoli'de Bonapartist krallığın Eylül 1815'te tamamen elimine edilmesi de sıhhatini çok çabuk kaybetmesine bir neden oldu. 5 Haziran 1816'da Paisiello Napoli'de hayatına gözlerini kapadı.

Değerlendirilme

Paisiello'nun 96 adet opera eseri bestelediği bilinmektedir. Onun opera eserlerinin bilinen ortak ana karakteri incelikle işlenmiş melodileridir. Bestelediği en iyi bilinen melodi Değirmenci Kız (La Molinara) operası için hazırladığı "Nel cor più non mi sento" şarkısı olmuştur ve bu eser Beethoven'in üzerine yazmış olduğu varyasyonlar ile daha da ünlü olmuştur.

Paisiello çok sayıda kilise müziği eseri de hazırlamıştır. Sekiz tane "Mass" ayini ilahisi; 51 adet çeşitli enstrümantal beste ve çok sayıda tek başına ilahi şarkısı bestelemiştir.

Napoli'deki Gerolaimini kütüphanesinde Paisiello'nun zamanının bestecileri hakkında yazdığı hatıralarını, düşüncelerini ve tenkitleri ihtiva eden bir yazma hatıra ve tenkit kitabı bulunmaktadır. Bu yazma eser zamanın bestecileri hakkında, özellikle Pergolesi hakkında, çok sert tenkitler ihtiva etmekte ve Paisiello'nun rakibi gördüğü bestecileri hiç sevmediğini ve hatta onlardan nefret ettiğini açıkça belgelemektedir.

Bir İngiliz otoriter müzik ansiklopedisine göre

Paisiello çağının en başarılı ve en etkili opera bestecilerinden biri olmuştur. 80'den çok fazla bestelediği opera eserlerinin çoğu komik özellik taşıyıp basit, doğrudan doğruya ve gayet ateşli müzik ihtiva etmektedir. Müzik kariyerinde ilerledikçe Paiiello'nun yeni komik opera eserleri daha kesin belirlenmiş Karakterler; daha renkli besteleme ve daha sıcak melodiler ile dolmaya başlamıştır. Bu özellikler Mozart'a çok etki yapmışlardır. Ciddi karakterli komik olmayan opera eserlerinde ise virtüöz sesler için bestelediği şarkılar sayısı kendisiyle çağdaş bestecilerin tercih ettikleri sayıların altındadır. Rusya'da hazırlamış olduğu ciddi opera eserleri ise Gluck'un yeni "reform yaklaşımı" akımına çok uygundur.

Kaynak: Concise Grove Dictionary of Music

Operalar

Dipnotlar

  1. ^ PAISIELLO, Giovanni in Dizionario Biografico degli Italiani, 2014 12 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.: "Nacque a Taranto il 9 maggio 1740'ta Francesco, maniscalco, e Grazia Antonia Fuggiale. [...] Una tradizione biografica inaugurata dalla monografia di Alberto Ghislanzoni (Giovanni Paisiello, Roma 1969) indica Roccaforzata come luogo natale del compositore, sulla base di una notizia aneddotica." 
  2. ^ 1816da Gioachino Rossini'nin hazırladığı önce "Almaviva ossia la inutil precauzione" adı ile bilinen ve sonra Sevil Berberi (Il barbiere di Siviglia) olarak bilinen eserinin ilk temsilinde Paisiello'nun tarafını tutan seyirciler hücum edip sahneyi işgal edip etmişlerdir. Ama çağımızda Paisiello'nun eseri gölgeye düşüp unutulmuş ve Rossini'nin "Sevil Berberi" operası çok popüler olarak bilinmektedir.

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Opera</span> Müzikli tiyatro eseri

Opera, genellikle konusunu tarihten, mitolojiden, efsanelerden veya güncel olaylardan alan, sözlerinin tümü veya birçoğu müzikle bestelenmiş, içinde güzel sanatların tümünü barındırabilen, teatral formda bir sahne eseridir.

<span class="mw-page-title-main">Giuseppe Verdi</span>

Giuseppe Verdi, 19. yüzyıl İtalyan operası ekolünden gelen en ünlü İtalyan besteci. Tüm dünyada eserleri en çok sahnelenen opera bestecilerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Gioacchino Rossini</span> İtalyan opera bestecisi (1792-1868)

Gioacchino Rossini,. İtalyan opera bestecisi. "Mösyö Kreşendo" takma adı ile anılır.

<span class="mw-page-title-main">Sevil Berberi</span>

'Sevil Berberi veya Yararsız Önlem, (İtalyanca: Il barbiere di Siviglia, ossia L'inutile precauzione) Gioachino Rossini tarafından bestelenmiş 2 perdelik dramma comico janrında bir opera veya melodramatik opera buffa'dır.

<span class="mw-page-title-main">Antonio Cesti</span>

Antonio Cesti İtalyan Barok dönem opera müziği bestecisidir. Önce bir kesiş olarak orgculuk ve kantata besteciliği yapmış; sonra dinsel olmayan müzisyenliğe geçerek tenör olarak şarkıcılık, lirik opera eserleri besteciliği yapmıştır. Daha sonra da Innsbruck'ta, Floransa'da, Roma ve Viyana'da aslî görevle veya yardımcı olarak müzik direktörü olarak görevlerde bulunmuştur. Bazı kaynaklar zamanının en iyi müzisyenlerinin başta gelenidir diyerek kendini övmüşlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Alessandro Scarlatti</span> İtalyan besteci

Alessandro Scarlatti, özellikle opera eserleri ve oda kantataları ile ünlü olan İtalyan Barok dönem klasik batı müziği bestecisidir. Napoli ekolu opera janrının bulucusu olduğu kabul edilir. Oğulları Domenico Scarlatti ve Pietro Filippo Scarlatti de tanınmış klasik batı müziği bestecileridir.

<span class="mw-page-title-main">Niccolo Piccinni</span>

Niccolo Piccinni senfoniler, oda müziği eserleri, operalar ve kilise müziği besteleri hazırlamış bir İtalyan bestecidir. Günümüzün klasik batı müziği severleri tarafından pek tanınmayan bir besteci olmakla beraber kendi yaşamı sırasında, özellikle hazırladığı Napoli-tipi opera buffa janrı eserleri dolayısıyla, Avrupa opera seyircisinin çok beğendiği opera bestecilerinin başında gelmekteydi. Piccinni'in zamanla unutulmasının bir nedeni yaşam ve bestecilik döneminin, ünleri günümüze yetişmiş olan Pergolesi gibi büyük besteci ile bir nesil sonrasının büyük bestecileri olan Domenico Cimarosa ile Mozart arasına düşmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Baldassare Galuppi</span>

Baldassare Galuppi, özellikle "opera buffa" janrında operalar hazırlamış olan bir Venedikli İtalyan besteci.

<span class="mw-page-title-main">Luigi Cherubini</span> İtalyan besteci (1760-1842)

Luigi Cherubini, Klasik opera müziği dönemi içinde çalışan ve bu dönem ilkelerine uygun operalar ve diğer müzik türleri eserler hazırlamış olan bir İtalyan asıllı ama çalışma hayatının önemli kısmını Fransa'da geçirmiş besteci. En önemli besteleri operalar ve dinsel müzik türleridir. Beethoven tarafından zamanının en iyi bestecisi olarak anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Domenico Cimarosa</span>

Domenica Cimerosa, klasik opera müziği dönemi içinde çalışan ve bu dönem ilkelerine uygun operalar hazırlamış olan Napoli ekolüne dahil bir İtalyan asıllı besteci. Çalışma hayatı döneminde 80 kadar opera bestelemiştir ve en beğenilen eseri Il matrimonio segreto (1792) olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Josef Mysliveček</span>

Josef Mysliveček (d. 9 Mart 1737 Prag,, ö. 4 Şubat 1781 Roma. Gençliğini o zaman Avusturya İmparatorluğu'na bağlı olan Bohemya'da geçirdikten sonra müzik, kompoziyon ve keman çalma eğitimi yaptı ve sonra müzik çalışmalarını İtalya'da tamamladı. 1763'te İtalya'ya yerleşerek genel olarak İtalya'da müzik kariyerini sürdürdü. Opera eserleri bestecisi olarak ün kazandı ama çok sayıda diğer türde müzik parçaları da bestelemiştir. Mysliveček 18. yüzyılın sonlarında gelişen müzikteki klasizm akımının kurulup gelişmesine büyük katkı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Valentino Fioravanti</span> İtalyan müzisyen ve opera bestecisi (1764-1837)

Valentino Fioravanti, özellikle opera buffa türündeki opera eserleri ile tanınmış İtalyan bestecidir. Opera eserlerine, Fransızca operalardan özenle, konuşma kısımları koyan ilk İtalyan opera buffa bestecisidir. Bu konuşma kısımlarının bazen Napoli lehçesinde olması popülerliğine katkı yapmıştır. Yaklaşık 70 tane opera eseri bestelediği bilinmektedir; bunlar arasında en popüler olan 1799'da yayımlanan Le cantatrici villane adlı yapıttır. İtalyan opera bestecileri arasında Domenico Cimarosa ve Gioacchino Rossini ile birlikte en tutulmuş opera buffa bestecisi olarak bilinmektedir. Bir müzisyen ailesi yetiştirmiştir. Büyük oğlu tanınmış bir opera şarkıcısı, diğer bir oğlu Vincenzo Fioranvanti, 35 eseri olan bir opera bestecisi, torunları da ünlü opera şarkıcıları olarak tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Giuseppe Gazzaniga</span>

Giuseppe Gazzaniga Napoli ekolüne mensup İtalyan opera bestecisidir. 51 opera eseri bestelemiştir ve opera buffa janrında eserler hazırlayan tanınmış İtalyan opera bestecilerinin sonuncusu olduğu kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Vicente Martín y Soler</span>

Vicente Martín y Soler. Klasik opera müziği dönemi içinde çalışan ve bu dönem ilkelerine uygun operalar ve baleler hazırlamış olan bir İspanyol besteci. Kariyerinin büyük bir kısmını geçirdiği İtalya'da Vincenzo Martini adı ile bilinmektedir. Günümüzde ismi pek bilinmemekle beraber kendi yaşadığı dönemde bir opera buffa janrında besteci olarak çağdaşı olan Wolfgang Amadeus Mozart ile aynı değerde olduğu kabul edilmekteydi. Valensiya'nın Mozart'ı olarak da isim yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Giovanni Pacini</span>

Giovanni Pacini, Sicilya'da doğmuş bir İtalyan müzisyen ve opera bestecisidir.

<span class="mw-page-title-main">Saverio Mercadante</span> İtalyan muzisyen ve besteci

Saverio Mercadante özellikle romantik dönem opera eserleriyle tanınmış bir İtalyan muzisyen ve besteci.

<span class="mw-page-title-main">Arrigo Boito</span>

Arrigo Boito veya daha uzun olarak Enrico Giuseppe Giovanni Boito veya takma adla Tobia Gorrio, İtalyan şair, roman yazarı, gazeteci, opera bestecisi ve libretto yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Umberto Giordano</span> İtalyan besteci (1867-1948)

Umberto Menotti Maria Giordano, özellikle opera besteleri ile tanınmış bir İtalyan bestecidir.

Hanım olan hizmetçi Napolili İtalyan besteci Giovanni Paisiello tarafından bestelenmiş olan 2 sahnelik intermezzo buffo janrında bir operadır. Librettosu "Jacopo Angello Nelli"'nin bir oyunundan uyarlanarak "Gennaro Antonio Federico" tarafından hazırlanmıştır. Bu eser 1733'te tanınmış Napolili İtalyan opera besteci Pergolessi tarafından hazırlanıp yapımlanıp Avrupa'nın birçok operaevlerinde popüler olarak yapımlanan intermezzo janrındaki La serva padrona operasına atıfla bestelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sevil Berberi (Paisiello)</span>

Sevil Berberi Opus:R 1.64, libretto'su İtalyanca olarak "Giuseppe Petrosellini" tarafından Fransız Pierre Augustin Caron de Beaumarchais'nin yazdığı "Le Barbier de Séville" adlı komedi tiyatro oyunundan uyarlanarak yazılmış; besteci Giovanni Paisiello tarafından hazırlanmış "dramma giocoso" janrında bir 2 perdelik opera buffadır. İlk temsili 26 Eylül 1782'de Sankt-Peterburg Rusya'da Ermitaj Sarayı'nda "Zimnevo Dvortsa" salonunda yapılmıştır.